Catalog

11 MART2005CUMA CUMHURİYET SAYFA CJM\AJW t_fITJJ. ekonomi(«'cumhuriyet.corn.tr 13 ISO Başkanı Küçük, cari açığın sıcak parayla fonlanmasının getirdiği risklere dikkat çekti 'Kınlganlığadikkat!'• Tanıl Küçük, "Türkiye Ekonomisi 2005" başlıİdı raporu değerlendirirken "Son üç yılda ekonomik ve siyasi istikrarın tesisi için önemli adımlar atıldı ama bunun levamı için çok daha dikkatli olunması gerekiyor" diye uyardı. Ekononıi Servisi - tstanbııl Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurıılu Başkanı Tanıl Kü- çük, büyüme ve enflasyonla mücadelede el- de edılen başarılara rağmen cari açığın sıcak parayla fonlanmasının devamı halinde eko- nomideki kınlganhğın süreceğini belirtti. Küçük, tSO tarafından hazırlanan "Tür- kiye Ekonomisi 2005" başlıklı raporun ön- sözünde yaptığı değerlendirmede, son üç yıl içinde ekonomik ve siyasi istikrann tesisi için önemli adımlar atıldığını, "ancak istik- rann 2005'te dc sürdürülebilmesi için" çok daha dikkatli olunması ve 2004'te yapılama- yanlann süratle hayata geçirilmesi gerekti- ğini vurguladı. YTDdeki aşın değerliliğin ihracatı zorla- yacağını belirten Küçük, özetle şunlan be- lirtti: "2004'tebüyûmedeve enflasyonla mü- cadeledeeldeedilen başanya rağmen,ekono- mide belli noktalaıdaki kırılganlıkdevam edi- yor. Örnegin. Türkiye hâlâ yükselen ekono- ınilcr arasında bütçe açığının GSYİH'ye ora- nının en yüksek olduğu ülkelerden biri. Cari açığın GSMH'ye oranında, tehlike sının ola- rak kabuledilen yüzde 5'i geçerek 5.2'ye ulaş- mış olması da özel bir durum arz ediyor. Ka- mu borç stokununGSYİH'ye oranı açısından da Türkiye bu ülkeler arasında hâlâ en üst sı- ralarda. 2005 yılı programında 33 milyar do- larlık bir dış tiearet açığı, 10.6 milyar dolar- lık cari işlemleı açığı hedefleniyor. Bu açığın, son iki yılda olduğu gibi 2005'te de dışardan gelen sıcak parayla fonlanması, ekonomide- ki kırılganlığın sürmesi anlanuna gelecektir." İSO raporunda, son 3 yılda ekonomide yaşanan olumlu gelişmelere karşılık Türki- ye'ye doğrudan yabancı sermaye girişinde fazla bir hareket görülmediğine dikkat çe- kiliyor. TEKEL MADDESİ 'TORBA'DAN ÇIKTI Unahtan'dan 'esM makine' itirafi ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - TBMM Genel Kurulu'nda, "torba yasa tasarısı" olarak nitelendirilen ta- sarının Tekel'le ilgili maddesinin görüşmele- rinde tartışma yaşandı. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Tekel'in aldı- ğı makinelerin eski ol- duğunu, "Yeni makinc alnıak isterdik, ama 2-3 yıl beklenıek gerekirdi" diyerek itiraf etti. Genel kurulda, dün "torbayasatasarısr ola- rak nitelendirilen Devlet Memurları Yasası ve Emekli Sandığı Yasa- sı'nda değişiklik öngö- ren yasa tasansının gö- rüşmelerine devam edil- di. Tasarmın, Tekel'in fabrikalannda eski ma- kineler kullanılmasının önünü açan maddesinin görüşmeleri tartışmalı ve gergin geçti, CHP: Türkiye 3. dünya ülkesi mi? CHP'li Kemal Kılıç- daroğlu, yasalara göre makinelerin yeni olma- sı koşulu aranırken Tü- tün Ust Kurulu'nun bu makinelerin eski olduğu yönünde rapor verdiğini anımsattı. Küıçdaroğlu, "Türkiye 3. dünya ülke- si nıi, eski teknoloji me- zarlığı mı yapılmak iste- niyor? Yargıya intikal eden bir olayın üstü ör- tülmek isteniyor. Ma- dem bu makineler yeni, neden yasayı değiştir- mek istiyorsunuz" diye sordu. Bakan Unakıtan ise "Biz de sıfir makine almak isterdik, ama 2-3 yıl beklenıek gerekirdi" diyerek makinelerin es- ki olduğunu itiraf etti. Unakıtan, maddenin çı- kanlması durumunda Tekel'in hızlı bir gerile- me sürecine itileceğini savundu. DYP'dendetepki DYP'li Ümmet Kan- doğan ise makinelerin Türkiye'ye 1 milyar 700 milyon Euro'ya verildi- ğini, ancak aynı firma- nın Beyaz Rusya'ya 530 bin Euro, Kıbns'a da 1 milyar Euro'ya makine sattığını söyledi. Sözko- nusu madde, CHP ve AKP'li milletvekilleri- nin önergesiyle tasarı metninden çıkanldı. Önergenin oylanması sı- rasında AKP'li Tosun, "ABD'ye hizmet etmek isteyenler el kaldırsın" diyerek AKP'li vekılle- rin "evet" oyu vermesi- ni engellemeye çalıştı. Tosun, CHP'lilere de "Hani ABD karşıtıydı- nız" diye bağırdı. CHP'li milletvekilleri de Tosun'a "1 Marttez- keresinde neredeydin, seni ozaman da gördük" dediler. GÜNÜN IÇİNDEN. . . Arçelik'e endüstriyel tasarım ödülü • HANNÖVER (AA) - Almanya'nın Hannover kentindc düzenlenen CeBFT Bilgisayar ve Teleko- münikasyon Fuarı'nda Arçelik'in Türk kahvesi makinesi Telve'ye "IF Design Award" adı verilen endüstriyel tasarım ödülü verildi. CeBlT fiıannda düzenlenen ödül törenine Arçelik Endüstriyel Ta- sarım Yöneticisi Salih Karabacak ve endüstriyel tasanmcı lsmail Ovacık da katıldı. Arçelik temsil- cileri, dünyanın en önemli tasanm ödüllerinden bi- ri olarak bilincn "IF Design Award"ın bir Türk şirketi tarafından alınmasının önemine dikkati çe- kerek Telve'nin gelecek yıl mart ayından eylül ayı- na kadar IF fuarında sergileneceğini belirttiler. Avrupalı tekstilci Çin'e önlem istedi B Ekononıi Servisi - Çin ithal ürünlerinin Avrupa pazarına akmasından korkan Avrupalı tekstil şir- ketleri, Avrupa Birliği'ndcn Çin'den ithal edilen bir dizi tekstil ürününe karşı ticari kısıtlamalar koymasını istedi. AB yürütme organı komisyon, dünyadaki yeni kotasız rejimin etkilerinin değerlendirilmesi için henüz çok erken olduğunu belirterek Avrupalı tekstil şirketlerinin, Çin'den artan giyim eşyası ve tekstil ithalatına sınırlamalar getirilmesi yönündeki taleplerini reddetti. Nahum, Petrol Ofisi Genel Müdürü • Ekononıi Servisi - Petrol Ofisi AŞ Genel Müdürlüğü'ne, 1 Ni- san'dan itibaren Jan Nahum geti- rildi. Petrol Ofisi'nden borsaya yapılan açıklamada, Yönetim Kurulu'nun karanna göre, Ertuğ- rul Tuncer'in 31 Mart 2005 itiba- rıyla genel müdürlükten aynlma talebinin uygun görüldüğü, 1 Ni- san 2005'-ten itibaren bu görevi yapmak üzere Jan Nahum'ıın atanmasına karar verildiği belirtildi. Italya'dan ASO'ya vize kolaylığı • ANKARA (ANKA) - Ankara Sanayi Odası (ASO) ile Italya Büyükelçiliği arasında ASO üyesi sanayici ve çalışanlara vize konusunda kolaylık sağlanmasına yönelik anlaşma imzalandı. ASO Başkanı Zafer Çağlayan, vize uygulamasının ta- mamen kaldırılmasını beklediklerini bildirdi. ASO üyesi işadamlanna vize konusunda kolaylık sağ- lanmasını öngören anlaşma, Çağlayan ve Italya Büyükelçisi Carlo Marsili tarafından imzalandı. Bakan Unakıtan, Gelir Idaresi Yasa Tasarısı 'nın değişeceğini söyledi Maliye'den çahşana sözANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - TBMM Plan ve Bütçe Ko- misyonu'nda dün görüşülen ve Gelır Idaresi'nin yeniden yapı- lanmasını öngören yasa tasarısı CHP'lilerin yanı sıra AKP'li üye- ler tarafından da eleştirildi. Ver- gi dairesi çalışanlarının Gelir Ida- resi Yasa Tasansı'na tepki olarak dün ve bugün büyük şehirlerde beyanname almama ve işi yavaş- latma karan almalan üzerine, Ma- liye Bakanı Kemal Unakıtan, or- taya çıkan rahatsızlıklann verile- cek önergelerle düzeltileceğini bildirdi. Plan ve Bütçe Komisyonu'nda dün Gelir tdaresi'yle ilgili yasa • Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki görüşmeler sırasında CHP ve AKP'liler tasarıya sert eleştiriler yöneltti. Maliye Bakanı Unakıtan, tasarıyla ilgili olarak ortaya çıkan rahatsızlıklann verilecek önergelerle düzeltileceğini bildirdi. tasansı görüşmeleri bürokrasinin yam sıra çeşitli sivil toplum ku- ruluşlannın da yoğun ilgisine ne- den oldu. Görüşmeleri izlemek üzere komisyona gelen Türk Bü- ro-Sen üyeleri, toplantıyı izleye- cekler listesinde adlan olmadığı gerekçesiyle salondan çıkanldı. Komisyonun CHP'li üyelerinden Kemal Kıhçdaroğlu, "en az ma- liyetle vergi toplama" hedefini eleştirirken "Böylebirşeyolmaz. O zaman vergi dairelerini kapa- tin" dedi. Vergi dairelerinde ça- lışanların isyan içinde Aııkara'ya taşındığmı aktaran Kıhçdaroğlu, tasandaki vergi danışma birimi- nin işlevsiz olduğunu söyledi. AKP'li AB Osman Sali de tasan- ya sert eleştiriler yöneltti. Sali, "Nasıl bir motivasyonsa 6 bin ki- şiAnkara'y 1 basü! Maliye Bakan- lığVnda 'ağalar' ve 'marabalar' sistemi var. Aşağıdan yukarı çıkış inıkânı yok. Kast sistemi var. Da- vııl başkasında, tokmak başkası- nııı elinde. Gelir İdaresi'ni daha geriye götürccek bir tasarı hazır- lanmış. Vatandaş çok sıkıntı çe- kecek. Hizmet birimleri vatan- daştan uzaklaştınlacak" görüşü- nü dile getirdi. Milletvekillerinin soru ve eleştirilerini yanıtlayan Maliye Bakanı Unakıtan, tasan- da şef ve müdür yardımcılıklan konusunda yanlışhk yapıldığını, bunun düzeltilebileceğini belirt- ti. Tasarı, görüşmelerin tamam- lanmasının ardından alt komis- yona sevk edildi. Büro emekçisi iş bıraktı Büro Enıekçileri Sendikası (BES), Gelir İdaresi'nin Yeniden Yapılan- dırılmasıYasa Tasansı'nıprotcsto etmek için işbırakma eylemi yaptı. BES üyeleri Gayrettepe, Şişli, Be- şiktaş, Beyoğlu, Zincirlikuyu, Maslak, Kâğıthane, Süleymaniye, Sultanahnıet, Mecidiyeköy vergi dairelerinde dün iş bıraktı. BES Istanbul şubeleri, AKP'nin hazıı- ladığı "Gelir Idaresi", "Sosyal Gü- venlik" ve "Kamu Personer yasa tasanlannın gcri çekilmesi için başlattıklan iş bıraknıa eylemini, tasan geri çekilmediği takdirde yurt gencline yayacaklannı açıkla- dı. BES üyeleri, yasa tasansının ip- tal edilmemesi halinde tüm yurtta "uzun süreli iş bırakma", "işyerle- rini terk etmeme", "işyerini sahip- lenme", "işyerini koruma altına alma" eylemlerine başlayacakları- m bildirdiler. (Fotoğraf: AA) Eski meclisin yüzde 70'inin seçildiğini belirten Mehrnet Yıldırım iddialı: Meclisin çoğunluğu bizdelSTAJNBUL(AA)-İstanbulTi- 30 bin oy kullanıldığını belirtti. yan, kendi sandığından çıkama- Mehmet Yıldınm. caret Odası (İTO) Yönetim Ku- rulu Başkanı Mehmet Yıldırım, dün yapılan meslek komitesi ve meclis üyesi seçimlerinde, önü- müzdeki hafta gerçekleştirilecek yönetim kurulubaşkanlığı seçi- minde, kendisini destekleyecek 160 oda meclis üyesi çıkardıkla- nnı ileri sürdü. lnşaatçılar Meslek Komite- si'nden seçimleri kazanan Yıldı- rım, 87 meslek komitesinin 547 üyesi ile 230 oda meclis üyesinin belirlendiği seçimlerde yaklaşık Yıldırım, "Aşağı yukarı tahnün ediyorum eski meclisin yüzde 70'i seçildi, bunlar beni destekleyenler. 230 oda meclis üyesinin 160'ını çı- karmış oluyoruz" dedı. Seçilen şirketlerin kendilerini temsil edecek adayların ismini Cumartesi günü saat 17. 00'ye kadar bildirmesi gerektiğini, 15 Mart Sali günü ise Yönetim Ku- rulu Başkanhğı ve TOBB dele- ge seçiminin yapılacağını hatır- lattı. Yıldırım, tbrahimÇağlar'ı kastederek "Adaylığını açıkla- mıştır. Kendi sandığından çıka- mayan, nereden (Yeniden acla- yım) diyecek? Başkasımn şirke- tinden emaneten gelip de buraya kinıse başkan olamaz. Çünkü o şirket, yarın onu geri çekerse dü- şer. O zaman Oda'mn başkanı olamaz." dedi. Öte yandan, ortak hareket et- mek üzere oluşrurulan Değişim Grubu'nun öncülüğünü yapan İTO Yönetim Kurulu Üyesi Ali Kopuz, 60-70 arkadaşlannın mec- lis üyeliğini kazandığını açıkladı. NOT DEFTERİ ZEKERİYA TEMİZEL Ekonomideki Gelişmeler Olumlu mu? Kemal Derviş'in Avrupa Gazeteciler Cemiyeti'nin yayın organı "True" dergisine yazdığı yazıdan yapı- lan alıntıları okuyunca gözlerime inanamadım. "Derviş ekonomideki olumlu gelişmelere övgü- leryağdırdı" başlığıyla duyurulan yazıda; "...Türki- ye bütçe açığını küçültüp uzun dönem fonlarla doğ- rudan yabancı yatırımı çekerek yabancı sermaye- nin doğasını değiştirirken, aynı zamanda daha çok çahşana ihtiyaç duyacak şekilde büyümesini devam ettirdi" deniliyordu. Hangi ülkeden bahsediliyor acaba diye düşündüm, ama cümle "Türkiye" diye başlıyordu. CHP'nin Istanbul Milletvekili sıfatını da taşıyan Sayın Derviş'in bu değerlendirmeleri gerçek- leri yansıtıyor mu? • • • öncelikle uygulanan ekonomik programın "uzun dönem fonlarla doğrudan yabancı yatırımı çektiği" savını değerlendirelim. Türkiye'nin faiz dışı fazla ve- rerek, net dış borç ödeyicisi olmasını amaçlayan IMF programının sonuçları ortada. Artık açık olarak görülmekte ki, Türkiye net dış borç ödemesi yapa- mıyor. Bırakın borç ödemesini.. borçları artıyor, ma- li sistem borç biriktirmeye devam ediyor. 2001 yı- lında 113.9 milyar dolar olan dış borcumuz, 2004 yı- lı sonunda 158 milyar doları aştı. Çünkü net dış borç ödemesi yapmak için hem bütçe fazlası, hem de dış ödemelerde cari işlemler dengesinin fazla vermesi gerekiyor. Oysa 2002 yılında 1.5 milyar dolar olan cari açık, 2003'te 8.0 milyar dolara, 2004'te de 15.6 milyar do- lara ulaştı. 2004 yılında ortalama 4.7 milyar dolar olan dış finansman cari açık farkı 2005 yılının ilk ayında8.1 milyar dolara çıktı. Bu açık kısavadeli ser- maye girişi ile karşılandı. Kısa vadeli borç stoku 2004 yılında 30 milyar dolara çıktı. Böylece daha is- tikrarlı olan doğrudan yabancı yatırımların toplam içindeki payı geriledi, kısa vadeli yabancı sermaye- nin oranı da arttı. Bu verilerden ekonominin uzun va- deli doğrudan yabancı yatırımı çektiği savını destek- leyen bir sonuç çıkarılabilir mi? • •* Türkiye ekonomisi "daha fazla çahşana ihtiyaç duyacak şekilde büyümesini devam ettirdi" savına gelince. IMF programının en somut sonucu, ulusal gelirde büyüme olmasına karşın, istihdamda belir- gin bir artış olmamasıdır. DlE'nin Hane Halkı Işgü- cü Anketi'nin sonuçlarına göre işsiz sayısı 2002 yı- lında 2.464.000,2003 yılında 2.493.000 olarak be- lirlenmişti. 2004 yılının 3. çeyreğindeki işsiz sayısı ise 2.428.000 olarak belirlenmektedir. Yani uygulanan ekonomik program 2003 yılında işsiz sayısını orta- lama 29.000 arttırırken, 2004 yılının 3. çeyreğinde sadece 65.000 kişi azaltabilmiştir. Oysa 2003 yılın- da GSMH'nin büyüme hızı yüzde 5.9 olmuş, 2004 yılında da yüzde 9.7 dolayında bir büyüme gerçek- leşmiş. GSMH'nin büyüme hızı yüzde 9'ların üze- rinde seyrederken istihdamın yüzde 1 'ler düzeyin- de kaldığı anlaşılmaktadır. Türkiyedeki büyüme, "iş- siz- büyüme"d\r. Dolayısıyla uygulanan programın daha fazla çahşana ihtiyaç duyacak şekilde büyü- meyi devam ettirdiği savı da ortada kalmaktadır. ••• Peki Türkiye'de olan nedir? Türkiye'de olan, borçla finanse edilen tüketim ile sağlanan sürdürülemeyecek bir büyümedir. Bu bü- yüme, düşük kur, yüksek faize dayalı politikalar ile desteklenmekte, yabancı sermayeyi ürküteceği sa- nılan uygulamalardan özenle kaçınılmaktadır. Bu sermayeye artık dünyanın hiçbir ülkesinde kalma- yan oranlarda yüksek reel faizler ödenmektedir. Türkiye 2004 yılında bütçeden 52 milyar dolar fa- iz ödemesinde bulunmuştur. Yani bu ülke her hafta bir milyar dolar faiz ödemektedir. 2002-2004 yılları arasında sıcak para spekülatörlerine yüzde 30'ların üzerinde reel faiz ödenmiştir. (2001 yılındaki reel fa- iz yüzde 7 idi.) Ekonomi açısından büyük sorun yaratan sıcak para hareketlerinin sınırlandırılması amacıyla yapı- lan düzenlemeler sermaye düşmanlığı olarak nite- lenerek yürürlükten kaldırılmış, ekonomi sıcak para spekülatörlerinin insafına bırakılmıştır. Sıcak para üzerinde yapılan değerlendirmelerin ekonomide kı- rılganlığı arttıracağı ileri sürülerek gerçeklere dikkat çekenlere ağır suçlamalarla saldırılmıştır. Hangisi daha doğrudur: Var olan tehlikelere dikkat çekerek önlem alınmasını söylemek mi, yoksa ortaiığı toz- pembe göstererek uluslararası sermayenin çıkarla- rını desteklemek mi? temizelCo cumhuriyet.com.tr Tüpkiye'nin kredi notu yükseldi • TOKYO/ANKARA (AA) - Japon kredi derecelendirme kuruluşu JCR, Türkiye'nin kredi notunu B (+)'dan BB (-)'ye yükseltti. Not arttırımı Türkiye'nin tahvilleri ve yerel para birimi cinsinden uzun vadeli borç notunu kapsıyor. JCR tarafından yapılan açıklamada, kredi notunun yükseltilmesinin, hükümetin parlamentodaki çoğunluğunun da etkisiyle sağladığı siyasi istikrar ile "AB'den müzakere tarihinin alınması, IMF ile stand-by anlaşmasının imzalanacak olması ve yapısal reformlar ile makro ekonomik istıkrarda elde edilen ilerlemeden" kaynaklandığı vurgulandı. MALİYE YAŞAMINDAN /MUSTAFA PAMUKOĞLU pamukrrK'/ superonline.com Bu hafta faiz oranları düştüğünden il- gi alanı azalan faiz ve kâr paylarının na- sıl beyan edileceğini açıklamayaçalışa- cağız. Gelecek hafta da gelir vergisibe- yanlarıyla ilgili açıklamalara devam edeceğiz ve okuyucu sorularını örnek- lerle cevaplayacağız. 1 -Devlet Tahvilleri ve Hazine Bono- ları Gelirleri 2004 yılında elde edilen gelirler aşa- ğıda, örneklerde açıklandığı gibi beyan edilecektir. Bu gelirler vergi kesintisine tabi, ancak sıfir oranı uygulandığından Gelir Vergisi Kanunu'nun 86/1-c mad- desi uyarınca 14.000 YTL'yi aşıp aş- madığına bakılarak beyan edilir. Ayrıca 26.07.2001 tarihinden sonra ihraç edi- len tahvil ve bonolara ait gelirlere aynı kanunun geçici 59. maddesi uyarınca istisna uygulanır. örnek- 26.07.2001 tarihinden önce TL cinsinden ihraç edilen 24.000 YTL tutarındaki devlet tahvili faizi için be- yanname verilmeyecektir. Bu gelire % 43.6 indirim uygulanacak. Kalan tutar 14.000 YTL sınırla karşılaştırılacaktır. «Bu rakam 13.448 YTL'dir. Bu nedenle Menkul Sermaye İratlarında Vergileme beyanname verilmeyecektir. Devlet tahvilleri kesintiye tabi ancak oran sıfir olduğundan bu karşılaştırmayapılmak- tadır. 26.07.2001 tarihinden önce çıka- rılan tahviller ve Hazine Bonoları için in- dirim uygulanmakta ancak istisna uy- gulanmamaktadır. örnek- 26.07.2001 tarihinden önce döviz cinsinden ihraç edilen 14.000 YTL'yi aşan Eurobond faiz geliri beyan edilecektir. Döviz cinsinden olan dev- let tahvillerine indirim uygulanmaz. 26.07.2001 'den önce olduğu için istis- na da uygulanmaz. Bu tahviller de sıfir oranında vergi kesintisine tabi olduğun- dan 14.000 YTL sınırı ile karşılaştırıl- maktadır. Bunu aşan faiz gelirleri beyan edilecektir. örnek- 26.07.2001 tarihinden sonra ihraç edilen Hazine Bonosu gelirlerine hem %43.6 oranında indirim uygulana- cak hem de 1 56.505,29 YTL istisna dü- şülecektir. 500.000 YTL faiz geliri elde eden şöyle bir hesap yapacaktır: 500.000- (500.00x%43.6)- 156.505,29=125.494,71 YTL gelirini 14.000 YTL'yi aştığından beyan ede- cektir. Örnek- 26.07.2001 tarihinden sonra ihraç edilen dövize endeksli devlet tah- vili faiz gelirleri için indirim uygulanma- yacak, ancak istisna uygulanacaktır. 250.000 YTL faiz geliri elde eden şu hesabı yapacaktır: 250.000- 156.505,29=93.494,71 YTL; 14.000 YTL yi aştığından beyan edilecektir. 2- Kâr Paylarının Vergilemesi Sermaye şirketlerinden elde edilen temettü gelirleri de vergi kesintisine ta- bi ve yarısı gelir vergisinden istisnadır. Örnek- 2004 yılında 40.000Y TL te- mettü elde eden bir kişi aşağıdaki he- sabı yapacaktır: 40.000- 20.000=20.000 YTL temettü gelirini, 14.000 YTL'yi aştığından beyan ede- cek, kesinti yoluyla ödediği vergiyi mahsup edecektir. 3-Faiz Gelirleri ve Repo Kazançları- nın Beyanı a- Vergi kesintisine tabi tutulmuş fa- iz gelirleri, repo kazançları, özel finans kurumlarınca kâr ve zarara katılma he- sabı karşılığında ödenen kâr payları, menkul kıymet yatırım fonlarına katılma belgelerine ödenen kâr payları, b- Kurumlar vergisi mükelleflerince 31.12.1998 ve daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde edilen kazançlann dağıtımı halinde, ger- çek kişilerce elde edilen kâr payları, c- Kurumların kârlarını sermayeye eklemek suretiyle gerçekleştirdikleri kâr dağıtımı işlemlerinde gerçek kişi ortak- larca elde edilen kâr payları, d- 07.10.2001 tarihinden itibaren dü- zenlenen şahıs sigorta poliçeleri dola- yısıyla elde edilen menkul sermaye irat- ları, tutarı ne olursa olsun beyan edil- meyecek; diğer gelirler için beyanname vermek zorunda kalınırsa bu beyanna- meye dahil edilmeyecektir. 4- Vergi Kesintisine Tabi Tutulma- yan ve İstisna Uygulanmayan Menkul Sermaye Iratları 750 YTL'yi aşmayan a-Kıyı bankacılığından elde edilen fa- iz gelirleri; b-Hisse senetleri ve tahvil- lerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen gelirler; c-lşti- rak hisselerinin sahibi adına henüz ta- hakkuk etmemiş kâr paylarının devir ve temlik karşılığında alınan para ve ayınlar; d-Her çeşit senetlerin iskon- to edilmesi karşılığında alınan iskon- to bedelleri; e-Her nevi alacak faizle- ri; e-Yurtdışından elde edilen diğer menkul sermaye iratları beyan edil- meyecek, aşanlar beyan edilecektir. 750 YTL bir istisna olmayıp her gelir için ayrı ayrı uygulanmaz. Toplam ge- lirle karşılaştırılır. 5-Ticari Işletmelere Dahil Olan Dev- let Tahvilleri ve Hazine Bonosu Gelirle- ri Indirime tabi bu ve diğer gelirler bir ticari işletmenin geliriyse ne indirim ne de istisna uygulanır. Sadece 14.000 YTL'yi aşıp aşmadığına ve vergi kesin- tine tabi olup olmadığına bakılır. -