Catalog

1 ŞUBAT 2005 SALI ı CUMHURİYET SAYFA İ L J V U i l f J l V l J . ekonomi@cumhuriyet.com.tri J i a . V r l 1 V f i l l l cıvunuııui'i uu uııycı.uuı Türkiye'yi Linux'a kaptırma korkusu Microsoft'un patronu Gates'in yolunu Ankara'ya da düşürdü Bir ziyaretin perde arkası 13 BÎLÎŞÎMCÎLER TARTIŞIYOR: M M M l • l Bu iş daha ucuza da yapılabilir • Sybase Türkiye Genel Müdürü Şensezgin, Gates'in Ankara ziyaretini "Avrupa'da devletler Microsoft'un ücretsiz alternatifi Linux'a geçiyorlar. Gates bu geçişler ciddi bir tehdit olmaya başladığı için ülkeleri gezmeye başladı" diye değerlendirdi. FIRATKOZOK ANKARA - Türkiye Bilişim Derneği (TBD) Başkanı Mansur Karakoç, Micro- soft'tun kapalı kaynak kodları kullanma- sının birçok ülkede "güveniHriik" tartış- ması yarattığmı belirterek, "Microsoft'un yapacağı iş, daha güvenli ve ucuza Linux Platformu tarafından yapılabilir" dedi. Karakoç, Microsoft'un sahıbı Bill Gates'in Türkiye ziyaretini Cumhuriyet'e değer- lendirdi. Microsoft'un tüm dünyada ka- mu sektörlerinde zor bir dönem yaşadığı- nı söyleyen Karakoç, bunun da şirketin kapalı ve şifreli kaynak kodları kullanma- sından kaynaklandığını söyledi. Kapalı kodla çalışan yazıhm kullanma- yı, motorunun nasıl çahştığı bilinmeyen bir aracı kullanmaya benzeten Karakoç, ulııslararası akademık çevrelenn katilı- mıyla oluşturulan Linııx Platformu'nun açık kod kullanması nedeniyle her geçen gün daha fazla tercih edilmeye başlandı- ğını söyledi. Karakoç, "Kapalı kodlu ya- zıhm, içcriğini bilmcdiğinizilacı kullanma- ya bcnzcr" diye konuştu. 'Linux Platformu ücretsiz' Microsoft'un Milli Eğitim Bakanlı- ğı'na düşük bedelli projeler üreleceği yö- nündeki bilgilere de değinen Karakoç, şir- ketin hazırlayacağı tüm yazılımların Li- nux Platformu tarafmdan ücretsiz olarak yapılabileceğiııi kaydetti. Karakoç, "Li- nuv'un temeli, yazılınun bir tekel, tröst aracı olmamasıdır. Dolayısıyla devletin e- portalıolacaksa, birçokbirimleri birbirle- riyle de bilgi paylaşacaksa bunun ücretli birplatformda yapılm&sı yanlış çüııkü, ile- ride ciddi ek maliyetler doğacaktır" görü- şünü dile getirdi. Yüzbinlerce öğretmen ve milyonlarca öğrenciye bilgisayar değil, Microsoft programlannı öğretmek ama- cıyla hareket edildiğiııi ve izlenen yön- temle gelecek nesillerin Microsoft'a ba ğımlı hale getirileceğini vurgulayan Ka- rakoç, "Bir ticari kurum ve kuruluşun ürünlerini sarması ve pazarlaması sorıııı değiL Devletin bunu tek alternatifmiş gibi kabul edip iş yapması yanlış" dedi. BAKAN HÜSEYÎN ÇELÎK MURATKIŞLALI Microsoft Yönetım Kuru- lu Başkanı Bill Gates'in Türkiye ziyareti bilişim sek- töründe de yankı uyandırdı. Medya ziyareti bir "lütuP ve hükümetin başarısı ola- rak gösterirken, bilişim sek- lörii temsilcileri "Gates Türkiye'ye, Milli EgitiıııBa- kanhğı'nın (MEB) 1-1.5 ınilyat dulaı Iık bilgisayar- laşma projelerinde Micro- soft Ofhce ya/ılımı satmak ve birkaç milyar dolaıiık Türkiye'nin intemet portalı projesinde avantaj sağlamak için geldiğini'' be- lirttıler. Sybase ve- ntabanı yazıhm şir- ketinin Türkiye Genel Mü- dürü Levent Şensezgin, "Gates, MEB'in okullara alacağı belki 100 bin küsur bilgisayar ttzerinde işletim sistemiolarakMicrosoft Of- fice olsun istiyor. Oysa dün- yada da cnteresan bir şekil dc, Liııu\'a geçiş var. Linuv Microsoft kadar iyi olmasa da, ayıu işlevi görüyor vc üc- retsiz.Avrupa'da pekçok ül kedevletalunlarındabile li- nux'a geçiyor. Bill Gates, bu geçişler ciddi bir tehdit ol- maya başladığı için ülkeleri gezmeye başladı" diye ko- nuştu. Şensezgin, Gates'in, piyasa fiyatı 400 dolar sevi- yesinde olan Microsoft Of- fice yazılım paketini 2.5 do- lar gibi bir fiyata vereceği yönütıdeki söylenti- leride"BundanlOO- 200 bin adetahrsanız fîyat 3-5 dolara iner. Bunu bir kez satıyorsu- nuz,buyaşıyan bir iiriin, bir kere piyasayı ele geçirdik- ten sonra gele- cek sene 'bunları 10-20 dolara upgrade edin (yenileyîn)' diycbilirlcr1 " di- ye değerlendirdi. Şensezgin "Aynca paralı birbakım sü- reci var. Microsoft bunlann 15 yıl önce Ücretsiz kopya- lanmasuıa izin verip nasıl dünya pazannı ele geçirdiy- se, burada da benzer bir strateji uyguluyor. Güzel bir strateji, takdir de ediyorum. Ama Anadolu'da uygulan- ması yanlış olur" dedi 'Birkaç milyar dolarlık pazar' Şensezgin, Gates'in Tür- kiye'ye gelişinin ikinci ne- deninin ise, Türkiye'nin in- ternet portalı projesi ile ilgi- li olduğunu söyleyerek "Bu portalın amacı vatandaşm internettengirip devletle ilt»i- liher türlü işiniyapmasL Bu- nun arka tarafinda 5-10 yıl- da sadece yazıhm açısuidan bir kaç milyar dolaıiık bir pazar var. Onun peşindeler şu anda" diye konuştu. Türkiye 'de faaliyet göste- ren bir başka çokuluslu ya- zıhm şırketinın adını ver- mek istemeyen bir üst dü- zey yöneticisi ise "Bill Ga- tes'ten bir şey almak yertaıe biz Bill Gates'e bir şey veri- yonız. İl<i temel konuda. 151- rindsi Milü Eğitim Bakanlı- ğı'nın bilgisayarlaşma pro- jesL İkiııcisi devlet portalı. Bııralarda Microsoft'a iha- lesizavantaj yaranlmamau " dedi. Aynı yönetici "Bütün dünyadaMicrosoft'un sava- şı Linux'la. Biz, Bill Gates'i böyle şaşaah karşılayan na- dir ülkelerdeniz. Hiçkünse böyle bir şey yapnuyor, her- kes I iıııı\;ı geçiyor" diye konuştu. Antitekel davalan başını ağntıyor Microsoft ve AB arasındaki anlaşmazhk uzun süre Win- dows'un başmı ağrıttı. AB Komisyonu, bilgisayarluru hangiprogramlarınyerleştirile- ceğine Microsoft'un değil, bilgi- sayar üreticilerinin karar verme- sini îstiyordu ve şirketin bu tutu- munun pazarda haksız rekabeteyol açtığı belirtiliyordu. Microsoft, Mart 2004 'te 497 milyon Euro 'luk rekor ceza al- ımş ve bunu ödemişti. Microsoft, ABD 'de de zaman zaman benzeri antitekel davala- rıyla ugra- sıyor. LINUX'UN TÜM DÜNYADA 20 MİLYON KADAR KULLANIC1SI OLDUĞU TAHMİN EDÎLİYOR Microsoft'un korkulu düşü Linux . 'Hareket noktamız kazan-kazan ilkesi' Milli Eğitim Bakanı HüseyinÇelik, konuyla ilgili açıklamasında "Benim dönemimde bugüne kadar Micro- soft'a bir kuruşluk ihale verihnemiş- tir" dedi. MEB ile yaptığı protokolün kapsamında, Microsoft'un öğretmen- leri sınav ortamlarında bilişim tekııo- lojisiyle ilgili olarak eğitmesi, bilgi- ye ulaşım portalını ve Karar Destek Sistemi'ni MEB için hazırlaması bu- lunduğuııu anlatan Çelik, şöyle ko- nuştu: "Microsoft MEB'e, eğitim ca- ıniasıııa bu ınauada birçokhizmetver- mektedir ama bizden aldığı bir kuruş para yoktur.' Pekı bunu niçın yapıyor, sevap olsun diye mı yapıyor' diye dii- şünebilirsiniz. Microsoft bilgisayar tü- keticisi insanların sayısuun artmasuu istiyor. Peki onların bu isteği bizim ih- tiyacımızla örtüşüyorsa bunun ncresi kötü? Sayuı Başbakanımıznı sürckli söylcdiği gibi biz kazan-kazan for- mülüyle hareket ederiz," Microsoft Yönetim Kunılu Başkanı Bill Gates, Ankara'da Başbakan Erdoğan'la görüştü. (AP) JJııııx: Biz bir miHetveldline bile ulaşaımyoruz Açık kod dünyasından üst düzey bir yetkili getirince bir milletvekiline dahi ulaşama- dıklan kaydeden Linux Inter- national Yönetim Kurulu Üye- si Siyami Kahyaoğlu, kendile- rine gösterilen ilgisizlikten şi- kâyet etti. Kahyaoğlu, bilişim sektörünün en önemli yayın or- ganlanndanbin sayılan B'I'ha- ber'in dün yayınlanan son sa- yısında Kahyaoğlu şunlan kay- detti: "AB'den 460 milyar Eu- ro cezaalan biriylcbaşbakamn görüşmesini ilginç buldum. Ama Bill Gates özeünde bu te- kel cezasını çıkardığnnızda ya- pılanın yanuıdayun. Gündem bilişinıe odaklandı. Microsoft için birileri geliyor. Umanm Oracle da Larry Ellison'ı, 1BM başkaıuıu, HP de Carly Flori- ım'yı gctirir. Bu kapıyı birinin açması çokönemuydl Ama di- ğer ulııslararası şirketler baş- kanlannı getiremezlerse sonuç olarak Microsoft Türkiye'deki piyasaya lıakim olur. O zaman hiçkimsenin Microsofttekelya- pıyor deme şansı olmaz." Microsoft BAŞAK SEZEN 1991 yılında, bir üniversite öğrencisi olan LinusTorvalds tarafından tama- men hobi olarak ge- liştirilmeye başla- nan açık kod yazılı- mı Linux, kısa bir sürede tüm dünya- da ilgi görmeye başladı. Özcllikle, ücretsiz olması ne- deniyle, aralarında Avrupa ülkelerinin de bulunduğu pek çok ülkc Microsoft Windows programı yerine Lınux'a yö- neldi. Pazar payı azalmaya başlayan Microsoft'un Li- nux'akarşıpekçok kampanya başlattı- ğı biliniyor. Geniş ağ yete- nekleri, verimli kaynak yönetimi, çoklu grafik arayü- zü nedeniyle Linux, önce akadcmik çev- relenn ilgisi ile bü- yürken şimdı ticari ku- ruluşların el atmasıyla hızla genişlemeye de- vam ediyor. Linux'un tüm dünyada 20 mi lyon kadar kullanıcısı oldu- ğu tahmin ediliyor. Tür- kiye'deki tahminler ise Brezilya Devlet Başkanı Lula. Lula 'nın peşinden koşuyor Geçen aylarda Microsoft gıbı fırmalara ödenen lisans ücretlerinin fazlahğından şikâyetçi olan Brezilya, devlet dairelerinde kullanılan bilgisayarlan Linux'a geçireceğini açıklamıştı. Bundan endişe duyan Gates, geçen haftaki Davos toplantılarını Brezilya i Devlet Başkanı Luiz İnacio Lula da Silva'nın peşinde bir i randevu için koşarak geçirdi. 75 bin civannda kişi ol- duğu yönünde. Lınux sadece Intel, AMD, Cyrix gibi işlemcilerde değil, daha yüksek per- formans gösterebilen Alpha, Sparc gibi 20'ye yakın platformda da ça- iışabiliyor. Dünya yazıhm savaşlannda son durum 200 milyardolarlıkpazar Ekonomi Senisi - Dünya yazıhm pazarının yaklaşık yüzde 90'ı büışım dünyasının ilk dâhisi Bill Gates'in şirketi Microsoft'un kontrolünde. Ancak pazar, Linux'un önlenemez yükselişine sahne oluyor. International Data Corporation'ın (IDC) verilerine , göre, durum şöyle: • Dünya yazıhm pazarı 2003'te 178 milyar dolardı. 2004 sonu tahmini 189 milyar dolar. Pazar, 2008'e kadar yılda ortalama yüzde 6.9 büyüyecek. • 2OO3'te yüzde 3 olan Linux'un dünya pazarındaki payı 2008'de yüzde 7 'ye çıkacak ve 42.6 milyon PC'den 17 milyonu Linux tabanlı olacak ve Lmux ekosistemi 35.7 milyar dolara ulaşacak. Bunun 14 milyar dolan yazıhm, 11 milyar doları sunucu pazarında gerçekleşecek. ^ Bu sürede Linux işletim sistemlerine destek veren Red Hat, Novell, Sun Microsystems, Adobe Systems, Hewlett- Packard, IBM ve Intel gibi firmalar yatırımlannı arttıracaklar. Türkiye'deki u Paketlenmiş \ v -\ ABD'de dev şirket birleşmesi NEWYORK(AA) -ABD'de büyük şirketlerin birleşmesi furyasına bir yenısı eklendı. ABD'nin komünikasyon ala- nındaki en köklü şirketlerinden AT&T'nin, 16 milyar dolara yerel bir telefon şırketi olan SBC Communıcatıons tarafın- dan satın alınması konusunda anlaşmaya varıldığı bildirildi. Wall Street Journal gazetesi- nin İntemet sitesinde yer alan bu haber, henüz şirketler tara- fından doğrulanmazken, Satışlan" 2003 yılında yüzde 19,2004 yılında yüzde 21 büyüdü ve 2 milyar 285 milyon doları buldu. Paketlenmış yazıhm satışlan pazan 2008 yılında 4 milyar 258 milyon dolan bulacak. * AT&T'nin hissedarlarının SBC'den 15 milyar dolar ve 1 milyar dolarlık özel bir temet- tü hissesi alacaklan kaydedildi. Haberde AT&T ve SBC arasın- da varılan anlaşmaya göre, AT&T'nin CEO'suDavidDor- man'mn SBC'ye başkan ola- cağı, SBC'nin müdürü Edvvard Whitacre Jr.'ın ise hem müdür- lüğe hem de şirketin CEO'lu- ğu görevine devaın edeceği ifa- de edildi. SBC'nin ABD'nin ikinci en büyük bölgesel telefon şirketi olduğu ve 50 milyon civannda müşte risi bulunduğu kaydedi- liyor. Bir zamanlar Ma Bell olarak bilinen ve 120 yıllık bir geçmi- şe sahip olan AT&T şirketinin ise 21 yıl önce anti-tröst kanu- nu gereği parçalanmadan önce ABD'de telefon sektöründe bir tekel olduğu belirüliyor. İŞÇMlV EVRENİINDEN ŞÜKRAN SONER Sandıkla Iktidar Sandık, demokrasinin aracı olmaktan çıkarılıp, dik- tatoryal iktidar gücüne hizmet aracı olarak etkinlik ka- zandıkça, hafta sonu içimizi buran, kendi kendimize açıklamakta zorlandığımız olaylar, çelişkiler artacak.. Irak'tan sandık başlarında 50'yi bulan ölüm haber- leri arasında, oy kullandığı boyalı parmağı ile zafer işa- reti yapan seçmen görüntüleri.. Gerçekten ölümüne oy kullanma kararlılığı, hertürzorluğa göğüs germe, seç- me, seçilme hakkının, demokrasiye geçişin belgesi olabilse, gözlerden fışkıran gelecek umutlanna yanıt ve- rebilse, hiç değilse Irak'ta, ABD emperyal işgaline son verilmesi, Irak'ın Iraklılar tarafından yönetilebilmesine bir ön adım anlamına gelse.. Sandık başlarında zafer işareti ile kullanılan oyların, sadece ABD işgalcilerinin güdümünde bir Irak yöneti- mini seçme anlamı bile geçici kazanım, geleceğe bir adım sayılabilirdi. Zafer işaretli oylar Irak'ın biri ırk di- ğeri dinden bir mezhep, Kürt ve Şii iktidarlarına teslim edilmesini, gelecek uzun süreçler için ırk ve din çatış- maları ekseninde paramparça edilmesini simgeliyor. Işin demokrasi adına incitici boyutu, oyunu demokra- si adına kullandığını söyleyen, ilk kez oy kullanmanın keyfini çıkaran seçmenin de öncelikle kendini, dünya- yı aldatmakta olduğuydu.. Irak'ta demokratik bir yönetim için oy kullanmadık- larını biliyorlardı. Kendilerini yönetecekler için değil, Kürtler ayrı bir devlet kurabilmek, Şiiler çoğunlukta ol- dukları için hak gördükleri Irak yönetimini ele geçirmek üzere eksiksiz oy kullanmak üzere sandıklara koştur- muşlar, her tür seçim hilesi ile oylarını arttırmayı ken- dilerine hak görmüşlerdi. Irklar ve mezhepler olarak bölünmüşlükten, geri dönüşü olmayan Irak vatandaşı ortak kimliğinden kopmuş olmak gibi bir kaygının al- gılamasında değillerdi ki, ekilen düşmanlıkların gelece- ğinden korksunlar. Yıllarla bombalar altında yaşamaya alışkındılar. öl- dürülme riskinin bu kez ABD cephesinden değil de kendi vatandaşlarından, aynı dinden başka mezhep- ten olan Iraklılardan gelmesi bir fark yaratmıyordu. Irak'ın sahibi olma, kendi ırkından, dininden iktidar kur- ma hırsı öylesine içe işlemişti ki, ABD emperyal işgali ile işbirliği, suç ortaklığı batmıyor, ırklar ve mezhepler iç çatışmasının sonrasının nereye varabileceği sorgu- lanmıyordu... Kürtlerin seçimle birlikte Kürdistan dev- letini kurdukları inancı ile Şiilerin Irak'ı ele geçirdikleri inancı arasındaki çelişki, seçimden bir gün sonraki se- çim sonucu bakışına çatışma, çelişki olarak yansısa bi- le, seçim sürecinde ortak ittifaka, ortak sevince gölge düşürmedi... ABD seçimlerindeki Bush'a oy verenlerin, Hıristi- yanhğın bir mezhebinde buluşmaduygularının kaşın- ması, ya da işgalden, emperyal yayılmadan kendi ya- şamında zenginlik beklentilerinin artması suç ortak- lığına benzer bir durum. Savaşın bedelini ödemeleri henüz gündemde değildi. Bütçe açıkları, savaş ma- liyeti karşılığı nasılsa onlardan istenmemişti. Doların değer kaybından ekonomileri zarar görenler doların düşmemesi için çaba gösterdikçe, dünya ekonomisi dolarla döndükçe, nasılsa silahların, bombaların pa- rası başka ülkelerin halklarından, savaşa karşı olan- lardan çıkarılıyordu. ABD seçmeni, kendine, demokrasi bilincine, hakla- rına, oyuna yabancılaştırılmış olarak, işkencelerin, sa- vaş suçunun boyutlarının, insan hakları ihlallerinin bile sorgulamasını yapma noktasında olmadan, başkala- rının acıları üzerinden, daha zengin olma düşü ile Bush iktidarını yeniden seçti. llişkilendirilmiş gazetecinin medya belirleyicisi, ağırlıklı olduğu bir düzende, ilişki- lendirilmiş seçmen prototipinin ağırlıkta olması sürpriz değil, olsa olsa bir sonuç olabilir. Işte bu gerçeği görerek, biz de CHP kurultayındaya- şananları, giderek kalitesi düşen seçen-seçilen ilişki- lerini sorgularken, olup bitene çok daha ciddi, sorgu- layıcı bakmak durumundayız. Ortada keşke Baykal'ın, Sarıgül'ün tartışmasız haklı eleştiri konusu olan dav- ranış ve kimlikleri ile sınırlı bir tablo olsa. CHP için bun- dan sonraki kurultaylarda hiç değilse çözüm üretme şansı olabilir. En büyük sorun; AB dahil, demokrasi, sol gelene- ği olan ülkeler, bizim gibi özürlü, eksikli sayılsa da de- mokratik birikimli sayılan ülkeler için siyasi, demok- ratik örgütlenmelerin tümünde geçerli olmak üzere sandıkla-demokrasi arasındaki ilişkinin kopuşunda yaşanan duyarsızlıkta. Sandığın demokrasinin aracı olarak değil; tam tersi, antidemokratik, haksız, dikta- toryal iktidarlar için, ele geçirme aracı olarak görülüp benimsenmesinde. Dünya solu bunu kapitalizmin kendini yenileyebilme yeteneğini kaybetmesi, insan hakları, demokrasi de- ğerlerinden vazgeçmesi olarak açıklıyor. Henüz çok anlamlı tartışılmıyor ama dünyada insan hakları, de- mokrasi rafa kalkıyor, sandık, seçmen oyları, emper- yal çıkarlar, yeni dünya sömürü düzeni adına, diktator- yal iktidarlar için daha etkin kullanılır oluyor. soner@cumhuriyet.com.tr Doluluk yüzde 70'i buldu THY yılı rekorla kapadı Ekonomi Servisi - Türk Hava Yollan (THY), 2004'te doluluk rekoru kırdı. THY'den Borsa'ya gönderilen açıklamaya göre, yolcu adedi 2003 yılına göre yüzde 15 artarak 10.4 milyondan 12 mil- yona yükseldi. Konma sayısı 100.800'den yüz- de 5.2'lik bir artışla 106 bine çıktı. Arz edilen Türkkonut ve Kendi evini ANKARA(ANKA) - Türkkonut ve Vakıfbank işbirliği vc güvencesiyle "kendi evini kendin yap" kampanyası başlattı. Türkkonut Genel Başkan Yılına/ Odabaşı, ipotek teminatlı uzun vadelikredisis- temine (mortgage) ilk adımın Türkkonut tara- fından atıldığını kaydet- ti. Odabaşı, Vakıfbank'la Koltuk Km'nin 24 mil- yardan tarihindcki en yüksek seviye olan 26.5 milyara, 2003 yılında 16.1 milyar olan Ücretli Yolcu KMde geçen yıl 18.6 milyara ulaştı. THY'nin 2003 yılında 123.4 bin ton olan taşınan kargo/pos- ta miktan da 134.7 bin tona yükseldi. Vakıjbank kendin yap yapılan anlaşma çerçe- vesinde Eskişehir yolu Temelli mevkiin- de kurulmakta olan 5 bin konutluk dev bir uydukent bünyesindeki ev- lerin satışa sunul- duğunu bildirdi. Odabaşı, arsa be- dellenrûn ödenmesin- de ayhk 290 YTL'den başlayan 120 ay (10 yıl) vadeli sabit taksit olana- ğı getirildiğini bildirdi.