Catalog

I 1ŞUBAT2005SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Mahmud Abbas bugün Ankara'da • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, seçimlerin ardından çıktığı ilk bölge turu çerçevesinde iki günlük ziyaret için bugün Türkiye'ye geliyor. Moskova'daki temaslannın ardından Ankara'ya gelecek olan Abbas'a, Dışişleri Bakanı Ncbil Şaat ve Ulaştırma Bakanı Hikıned Zaid eşlik ediyor. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezcr ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından bugün kabul edilecek olan Abbas, yann da TBMM Başkanı Bülent Annç ve TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile görüşecek. Hamas ve Hizbullah anlaştı • BEYRUT(AA)- Hamas ile Hizbullah, lsrail'e karşı direniş seçeneğinin desteklenmesi konıısıında anlaşmaya vardı. Hizbullah tarafından yapılan açıklamada, Hamas lideri Halid Meşal ile Hizbullah lideri Şeyh Hasan Nasrallah j arasında Bcyrut'ta j yapılan toplantıda bu I anlaşmaya vanldığı I bildirildi. Açıklamada, l görüşmede, "direniş ve I kararlılığın, mevcut I baskıya karşı gelmede !,' tek seçenek" olduğu konusunda fikir birliğine vanldığı bclirtildi. Küba'ya ambargo askıya alındı • BRÜKSEL(AA)- AB, Küba'ya uyguladığı diplonıatik yaptırımları altı aylığına askıya aldı. Dönem başkanı Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn, Küba'ya karşı 5 Haziran 2003 'te uygulamaya konulan önlemlerin askıya alınmasının kararlaşlınldığını bildirdi. Küba'yla ilişkiler, temmuzda tekrar gözden geçirilip ona göre karar verilecek. Aceh için referandum • BANDAACEH(AA)- Endonezya'nın Sumatra Adası'ndaki Aceh bölgesinin bağımsızlıgı için mücadele veren örgütün lideri Teungku Adam, Cakarta'dan, sorunlu bölgede 5-10 yıl içinde referandum yapılması için izin istedi. Adam, Cakarta'nın, bölge halkının bağımsızlık konusundaki fikrinin sorulmasına izin vermesi halinde, aynlma taleplerini askıya almaya hazır oldııklarını kaydetti. Bulgaristan'a ABD silahı • SOFYA(AA)- ABD'nin, Bulgaristan'a Amerikan yapımı silahlar alması koşuluyla 60 milyon dolar karşılıksız yardım yapacağı bildirildi. Bulgaristan Savunma Bakanlığı'ndan edinilen bilgiye göre, ABD'nin teklifinde, bu parayla Bulgaristan Silahlı Kuvvetleri'nin ihtiyaçlan çerçevesinde Amenkan yapımı silah ve askeri teçhizat alınması şartı bulunuyor. Kurulacak yeni hükümetin halkın güvenini kazanması ve tüm gruplann çıkarlarmı kollaması gerekiyor Irak'ı zorgünlerbeldiyor• Sünnilerin pek azının katıldığı Irak seçimlerinde Şiiler ve Kürtler sandıklann başında kuyruklar oluşturdu. Kuzeyde, KDPilelKYB'nin ortak listesi önde gidiyor. Başbakan Allavi, halka birlik ve beraberlik çağrısı yaptı. Dış Haberier Servisi- Irak 'ta önceki gün saldırıların gölge- sinde yapılan tartışmah seçim- lerin ardından ülkeyi daha da zorlu bir süreç bekliyor. Sün- nilerin boykot ettiği seçime katılımın yüzde 60 ile 70 ara- smda olduğu sanıhyor. 10 gün sürmesi beklenen oy sayımının arduıdan Irak Seçim Komisyo- nu'nun 20 Şubat'ta sonuçları onaylaması gerekiyor. Resmi olmayan sonuçlara göre, kuzeyde irak Kürdistan Demokratik Partisi (IKDP) ve Kürdistan Yurtsever Birliği' nin (KYB) çıkardığı ortak liste ön- de gidiyor. Genel seçimle belirlenen Ulusal Meclis, kurucu işlevi- ni üstlenerek yeni bir dönemi başlatacak. 275 sandalyeli Ulu- sal Meclis, simgesel nitelıkte- kı devlet başkanı ile 2 yardım- cısını seçecek. Devlet başka- nı, başbakan ve hükümeti be- lirleyecek. Anayasa için referandum Hükümetin göreve başlama- sı için meclisin onayı gereki- yor. 11 ay görev yapacak olan meclis, daimi anayasayı hazır- layacak. Anayasa, ekimde hal- kın onayına sunulacak. Anaya- sa halkça onaylanırsa daimi bir hükümetin kurulması için aralık ayında seçime gidile- cek. Anayasa reddedilirse ye- niden anayasa hazırlanacak, Başkent Bağdat'ın Sadr semtinde yaşayan binlerce Şii, sokaklara dökülüp seçim zaferini kutladılar. (Fotoğraf: AP) kurucu nitelikteki geçici bir meclis için sandık başına gi- dilecek. Sünnilerin ülkenin gelece- ğine yön vermesi planlanan kurumlar içinde yer almaya ıkna edilmesi Irak ın gelece- ği açısından büyük önenı taşı- yor. Uzmanlar, nüfusun yüzde 20'sini oluşfuran ve direnişe büyük destek veren Sünniler olmaksızın bu takvimin işletil- mesinin ve halkın güveninin kazanılmasının çok zor bir sü- reç olacağına dikkat çekiyor. Çoğunluktaki Şiilerin, azın- lıkta olmalarına karşm yıllar- ca ülkeyi yöneten Sünnilerin ve yıllarca baskı gören Kürt- lerin çıkarlannı dengeleyecek bir hükümetin kurulabilmesi zor görünüyor. Mecliste ço- ğunluğu Şiilerin kazanmasına kesin gözüyle bakılıyor. Kuzeyde IKDP-KYB ortak listesi önde gidiyor. Her iki partinin yetkilileri, ortak liste- nin Süleymaniye ve Erbil'de en iyi sonuçlan aldıklannı kayde- derken, Süleymaniye Seçim Komisyoııu Başkanı, katılmını yüzde 80'i geçebileceğini be- lirtti. 'Teröristleryenildi' Seçimlerde, ülkedeki ayrış- ma oy sandıklannda da kendi- sini gösterdi. Şiilerin güçlü ol- duğu güney ile Kürtlerin de- netimindeki kuzeyde sandık başlannda kuyruklar oluştu. Sünnilerin çoğunlukta olduğu orta kesimlerdeki kentlerde, seçmenlerin saldırı korkusu ve seçimleri protesto etmesi so- nucu katılım düşük oldu. Fel- luce, Samarra, Ramadi gibi Sünni kentlerde oy kullanıl- madı. Samarra'da 200 bin seç- menden 1400'ü oy kullanır- ken oy sayısına asker ve polis- lerin oylarının dahil olduğu belirtildi. Başbakan lyad Allavi, se- çimlerin, "teröristlere karşı önemli bir zafer" olduğunu söyledi. Allavi, seçim günü oy merkezlerine yönelik saldırı- larla bağlantılı olarak 7 yaban- cının gözaltına alındığını söy- ledi. lyad Allavi, "Teröristler yenilgiye uğramıştır" dedi. Halktan, Saddaııı I liisı-yiıı rc- jiminin neden olduğu görüş ayrılıklarını bir tarafa koyma- larını ve barış için beraber ça- lışmalannı isteyen Allavi, "Oy kullanmış ya da kullanmamış tüm Iraknlar, geleceklerini in- şa etmekiçinyan yana durma- blar"dedi. Ingiliz uçağında 10 ölü Başbakan, seçimlerden son- ra azınlık gruplannın, iktida- ra gelecek yeni hükümette en uygun şekilde teınsil edilme- leri için çalışacağını belirtti. Irak'ta önceki gün düşen ln- giliz asken nakliye uçağında 10 askerin öldüğü açıklandı. Ensar El lslam örgütü, uçağın düşürülmesinin sorumluluğu- nu üstlendi. Washington'm Irak'taki bakanlıklara gönderdiği paranm akıbeti bilinmiyor 8.8 milyar doları kaybettîlerDış Haberier Servisi - ABD'nin, Irak'ta gcçcn haziranda görevini dev- reden geçici koalisyon yönetimi (GKY) döneminde bu ülkedeki ba- kanlıklara transfer ettiği toplam 8.8 mil- yar dolar tutanndaki paranın akıbeti- nin bilinmediği açıklandı. Irak'ın yeniden yapılandırılmasına ilişkin harcamaların denetimiyle gö- revlendirilen özel müfettiş StuartBo- vven'ın raporunda, Irak'ın GKY tara- findan idare edildiği 1 Iaziran 2003-Ha- ziran 2004 döneminde Irak'taki bakan- lıklara verilen bu paraların, finansal denetim bulunmaması ve güvenlik, • Bowen'ın raporunda, söz konusu paranın, amaçlandığı gibi insani yardım, ekonomik yeniden yapılanma, tesislerin onarımı gibi alanlarda kullanıhp kullanılmadığını belirlemenin hiçbir şekilde mümkün olmadığı vurgulandı. haberleşme ile personel eksiklikleri ne- deniyle "kaybolduğu" belirtildi. Raporda, 8.8 milyar dolar tutann- daki para transferlerinin denetimi için ABD yetkililerinin, "herhangibirye- terli idari vc finansal sözleşme kontrol mekanizmasını oluşturmadığı ve uy- gulamadığı" belirtildi. Bowen'ın raporunda, söz konusu paranın, amaçlandığı gibi insani yar- dım, ekonomik yeniden yapılanma, tesislerin onarımı, silahsızlanma ve kamu idaresi alanlannda kullanıhp kullanılmadığını belirlemenin hiçbir şe- kilde mümkün olmadığı vurgulandı. Raporda, bu durumdan dolayı, GKY'ye "verimsiz ve kötü çalışma" suçlaması getirıldi. Söz konusu dönemde Irak'taki GKY'nin başkanı olan Paul Bremer ise Bovven'ın raporunda açıklanan bulgulara tepki göstererek "Bu ra- porda, savaşın ortasında Irak gibi bir ülkede, Batfdaki gibigeüşmiş bütçe ve denetim usullerinin uygulanması san- ki münıkünmüş gibi bir varsayını vaı•" dedi. Pentagon sözcüsü Bryan Whitman da GKY'nin Irak'ın idaresinden so- rumlu olduğu dönemde "olağanüstü koşullar" bulunduğunu bclirterck Bo- wen'ın raporuna katılmadıklannı söy- ledi. ELGELER SAKLANIYOR CIA, Nazileri korumaya aldı • New York Times gazetesinin iddiasına göre Amerikan Merkezi Haber Alma Örgütü, Nazilerle ilgili belgeleri saklıyor. FRANKFURT (Cumhuriyet Bürosu) - Amerikan Merkezi Haber Alma Örgütü'nün (CIA), Nazi savaş suçluları ve ajanlanyla ilgili belgeleri ABD Kongresi'nden sakladığı öne sürüldü. New York Times gazetesinin haberine göre, CIA üç yıldan bu yana Kongre'nin istediği belgeleri vermeye yanaşmıyor. Bugüne kadar açıklanmış 1.2 milyon sayfadan daha fazlasının saklandığını iddia eden gazete, belgelerin 1998 yıhnda kabul edilen bir yasa gereği Kongre'ye verilmesi gerektiğini belirtti. New York Times 'in iddiasına göre, Kongre komisyonunda ele alınması ve değcrlendirilmesi gereken yüz binlerce sayfadan fazla belge bulunuyor. Gazete özellikle Nazi savaş suçlulan ve ajanlanyla ABD yönetimleri arasındaki sıkı ilişkıyi ortaya koyan belgelerin ortaya çıkartılmadıgını öne sürüyor. Ikinci Dünya Savaşı'ndan sonra belirli bilgilerin Kongre'ye verildiğini, ama işbirliğini ortaya koyan belgelerin özellikle CIA arşivlerinde kaldığını belirten gazetenin iddialarını CIA sözcüsü yalanladı. Duşanbe'depatlama Tacikistan'ın başkenti Duşan- be'nin merkezinde, patlayıcı yüklü bir aracın infilak etmesi sonucu en az 1 kişi öldü, 4 kişi yaralandı. tnterfaks haber ajansı, aracın, Acil Durumlar Bakanlığı binasının hemen dışında infilak ettiğini ve bir kişinin üldüğünü bildirdi. İçişleri bakanlığının açık- lamasında, patlamamn sorumlusunun bilinmediği ancak patlamaya 200 gram I İN I" nin neden ol- duğu kaydedildi. Patlamadan saatler sonra bakankkta yangm çıktığı haber verildi. (REUTERS) LRAK SEÇİMLERİ Dünya memnunDış Haberier Servisi - Irak'ta ABD ve Ingiltere'nin açıkladığı siyasi dönüşüm programı çerçevesinde yapılan seçimler uluslararası kuruluşlar ve dünya liderleri tarafından olumlıı mesajlarla karşılandı. BM Genel Sekreteri Kofi Annan, Irak halkını kutladı ve Iraklılara seçimden sonraki süreçte de yardıma hazır olduklarını söyledi. Annan, "seçimin başansının, geçiş sürecinin başanlı olacağının işareti olduğumT söyledi. NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer da ittifakın Irak'a destegini arttıracagını bildirdi. AB Ortak Savunma ve Dış l'olihka Yüksek Temsilcisi Javier Solana, seçimin ileriye doğru atılmış önemli bir adım olduğunu söyleyerek Iraklılan, seçimdeki "cesaret ve kararlılıkları" nedeniyle kutladı. AB dönem başkanı Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn, "Iraklı yetkilileri, yeni anayasa hazırlanırken Sünnileri dışlanıamalan için ikna etnıcyc çalışacağız" dedi. AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso da, seçimin bütün bölgcyc vcrilmiş bir mesaj olduğunu söyleyerek seçim gününü "demokrasi günü" olarak niteledi. Kerry: Seçimler nıeşru değil ABD başkanlık seçimini kaybeden Demokrat Parti Senatörü John Kerry ise "ülkenin büyük bir kısmı oy kullanamazken bu seçimlerin nıcşru olduğunu söylemek çok zor" dedi. Yönetimin gelecek birkaç gün içinde yapacaklannın, Irak'ta ncyin ortaya çıkacağını göstereceğıni belirten Kerry, "Bu belki de Bush için yanlışlaruıı düzeltme yönünde son şans" diye konuştu. Alman hükümeti, özellikle Kürt ve Şiilerin katılım oranına dikkat çekerek seçimlerin ülkedeki demokratik yapıların iman yolunda önemli bir aşama teşkil ettiğini bildirdi. Fransa hükümet sözcüsü Jean-François Cope, "Bu süreç başarılı olduğu takdirde bunun öncelikle, /oıluklaı a ve şiddele rağmen oy kullanan Irak halkı için büyük bir zafer olacağmı" bildirdi. ttalya Başbakanı Sihio Berlusconi, Arap ülkelerinin "Irak'ı örnck almaları ve ortaçağdan çıknıaları" gerektiğini söyleyerek seçimlerin diğer Arap ülkelerine, "demokratik olmayan yönetim biçimlerini bıraknıalarr yönünde olumlu bir etki yapabileceğini söyledi. Iran, seçimlerin ülkede güvenliğin saglanması ve işgalin bitmesinin yolunu açacağını umduğunu bildirdi. z. ABANCIBASIN 'Kürtler bayram yaptı' Dış Haberier Servisi - Irak'ta önceki gün yapılan seçimlerle ilgili değerlendırmeler dünya basınında genış yer tuttu. tngiliz Guardian gazetesi, Irak'ta seçim sonrası en kritik konunun, yeni bir anayasa hazırlanması olduğunu belirterek karşılaşılacak cn hassas konulan şöylc sıraladı: "Yeni anayasa, şeriat hukukunu kutsal kabul edecek nıi? Kadınlann haklaruu savunacak mı? Fcderalizm sistemini koruyacak nıı? Eğer bu sistenı koruıımazsa ku/eydeki Kürtlerin Irak'tan ayrılmaları teşvik mi edilecek?" Financial Times'a göreyse Irak'ta federalızme yönelik tartışmalarda en hassas konulardan biri Kerkük'ün statüsü olacak. Independent başyazısında "Bu seçimler demokrasi umudunu teşvik edebilir ancak yanlış bir savaşı haklıçıkaramaz" dedi. Daily Telegraph'ın başyazısındaysa, "Hiçbir demokratik seçim kusıırsuz değüdir. Ama Irak pazar günü, Arap dünyasının en demokratik ülkesi olmuştur" dendi. Fransız Le Monde, "Bu seçimleri çckinmcdcn kutlamalıyız" diyc yazarak "Irak daha önce özgür seçimler nedir, bilmiyordu" diye ekledi. Le Nouvel Observateur ise Şiilerin beklenen zaferinin iç savaş tehdidini arttırdığını belirtti. Alman Die Welt gazetesi, gelişmeleri "Demokrasi Günü" başlığı altında işledi. Gazete, "Sünni üçgenindeki kentlerde seçimlere kat ılınıın heklendiği gibi çok düşük olduğunu, ancak Şülerle Kürtlerin seçim sandıklarına adeta hücum cttiklerini" yazdı. Frankfurter Rundschau da, "Düğün gibi bir bayram" başlığı altında "Kürdistan'da olağanüstü güvenlik önlemlerine rağmen Irak seçimleri büyük bir kurtuluş olarak algılandı" spotunu kullandı. Gazetenin, yorumunda, katılım oranları üzerinde durularak "Ne kadar yapay bir biçimde öne çıkanlırsa çıkanlsın, ctnik bölümrıeleri onaylanıış oldu" ifadesi yer aMı.