Catalog

19 EKİM 2005 ÇARŞAMBA CUMHURİYET EKONOMI ekonomi@cumhuriyet.com.tr TOFAŞ, Avrupa'da en iyi ticari araç ödülünü alan Doblo'yu Bursa'dan bütün dünyaya ihraç edecek Türkiye'ninparamakinesi YENt DOBLO TANITILDI - TOFAŞ Üst Yöneticisi Alfredo Altavilla ve Ticari Grup Direktörü Müfrt Ataseven yeni DobJo'yu tanıfblar. Yeni tasanmında daha kasü ve daha şık bir görümüme kavuşturulan araç, dizelde 13 litre multijet ve 1.9 litre multijet olmak üzere 2, benzinlide ise 1.4 litretik motor alternatifleri sunuyor. ALPERİZBUL TOFAŞ Üst Yöneticisi Alfredo Altavilla, geçen günlerde Avrupa'da ticari araç segmentinde "Van of The Year" ödülünü alan Doblo, aracı üreten ve fıkri mülkiyetine sahip olan TO- FAŞ ile gurur duyduklannı belirtti. Altavilla, "Dobtobi- zimekmeğimiz,yağımız.Sa- oş açEsından da kâr açısın- dan da TOFAŞ için önemli bir ürün" dedi. Ticari araçlar konusunda uzman 19 Avrupalı gazete- cinin oluşturduğu "Van of The Year"jürisinin yılın ti- cari aracı seçtiği yeni Fiat Doblo'nun tanıtıldığı top- lantıda konuşan Altavilla, Bursa fabnkasında üretilip tüm dünyaya ihraç edilecek • Altavilla, yeni Mini Cargo'nun TOFAŞ Fiat ve Peugeot Citroen'nin yaptığı anlaşmayla üretileceğini ve aracın fikri mülkiyet haklanrun TOFAŞ'a ait olduğunu kaydederken "Doblo bizim için de Türkiye için de çok önemli. 80 bin araçlık üretim hedefi ihracatla artacak" dedi. olan yeni Fiat Doblo'nun başansının bir ekibin ortak çalışması sonucu olduğunu belirtti. Altavilla, Yeni Dob- lo'da sadece dış görünüşte değişiklik yapılmadığını, kapsamlı yeniliklerle yep- yeni bir araç ürettiklerini di- le getirdi. Bu görüşlerin sadece kendi düşünceleri olmadı- ğını anlatan Altavilla, "Doblo, TOFAŞ için çok önemli bir ürün. Fiat için de Türkiye için de çok önemH 80 bin araç ihraç etmeyihe- deffiyonız. Lokal saoş ve ih- racadabiıüktetoplamraka- mı yüzde40arttırmayıplan- hvoruz" dedi. Altavilla, TOFAŞ'ın Tür- kiye'deki, en iyi otomotiv şirketi haline geldiğini ve tüm hedeflenn tutturulaca- ğını bildırdı. Sorulan da ya- nıtlayan Altavilla, gelecek yıl Türkiye pazannı yüzde 10, ihracatı da yüzde 20-25 düzeyinde arttırmayı hedef- lediklerini, 2007 itibanyla da iç ve dış satışlarda top- lam yüzde 40'lık bir artış beklediklerinı kaydettı. Ticari Grup Direktörü Mûfit Ataseven ise Palio ve Albea'nın ardından bugün de Doblo'nun yepyenı bir hale geldığını anlatarak TO- FAŞ 'ta atılımlann arka ar- kaya geldiğini, tüm ürün ga- mının yenilenme aşamasın- da olduğunu söyledi. Ata- seven, "Türkiye'de Dobk) demek, gerçek bir başan hi- kâyesL Segment yaratan bir araçtan söz ediyoruz. Dobk) yokken yüzde 15 olan sınıf, şimdiyüzde46'yayükseJdi'' dedi. Türkiye'de üretilen Dob- lo'nun yıl sonunda toplam 500 buı adet üretılıp satıl- mış olacağını ıfade eden Ataseven, aracın 17 bin 490 YTUden başlayan fîyatlarla bu hafta sonundan itibaren satışa sunulmaya başlana- cağını belirtti. D E S A D E R I Marks&Spencer ii üiçin üretim devam edecek Ekonomi Senisi - Desa Deri Sa- nayi ve Ticaret, Borsa'ya gönderdi- ği açıklamada, Marks&Spencer ve Denim gıbı markalara yapılan üre- timin durdurularak kendi hammad- desiyle kendi markalanna üretim yapmaya hazırlanıldığına ilişkin ha- berlerin doğru olmadığını açıkladı. Desa'nın açıklamasında şu ıfade- lere yer verildi: "Şirketimizin Marks&Spencer için yaptığı iireti- min durdunılması söz konusu olma- dığı gibi Mark&Spencer fîrmasryla olan ticari ifişldsi ilk günkü gibi de- vam etmekte olup haberde yer veril- diğigibi Denim unvanh herhangi bir firma ile de şirketimizin herhangi bir iüşkisi bulıuımamaktadır. Desa De- ri'nin yurtdışında kendi mağazala- nnı acıpyaygmlaşürmak, kendi üre- timj olan ürünlerini saüşa sunmak ve beraberinde Desa markasınıyurtdı- şında hâkim kümak amacı ise önce- BkH hedeflerimizdendir." ÎHALENÎNIPTALIDAVASI Türk Telekom da ara karar ANKARA (AA) - Danıştay 13. Da- iresi, Türk Telekom'un (TT) yüzde 55 hissesinin blok satılmasına ilişkin iha- le komisyonu karannın iptali ve yürüt- menin durdurulması istemiyle açılan davada bir ara karar vererek Özelleştir- me îdaresi Başkanlığı'ndan (ÖlB), TT'nin hisse degerinin tespitine yöne- lik Değer Tespit Komisyonu Rapo- ru'nda belirlenen değer tespitine nasıl ulaşıldığı konusunda detaylı bilgi iste- di. Danıştay 13. Dairesi, Türkiye Ha- ber-Iş Sendikası'nın 4 Temmuz 2005 tarihli ihale komisyonunu karanının ip- tali ve yürütmenin durdurulması iste- miyle açtığı davayı dün görüştü. ÖÎB savunmasında, Bakanlar Kuru- lu'nun 23 Haziran 2005 tarihli karany- la TT'nin yüzde 100'üne tekabül eden degerinin en az 9 mılyar ABD Dolan olarak belirlendiği belirtihyordu. Türkiye ile Avrupa ilişkileri üzerine yoğunlaşan kurum, 20. yaşını geride bıraktı TAM, AB haritası oluşturuyorOSMANÇUTSAY ESSEN - Ekim ayıyla bır- likte 20'ncı yaşını gende bı- rakan Türkıye Araştırmalar Merkezı Vakfi (TAM), yeni dönemın yeni görevlerine ha- zırlanıyor. Kurulduğu gün- den bu yana hem Türkıye ile Abnanya arasındakı ilişkile- ri derinleştirmek hem de Tür- kiye ve Türkler üzerine Avru- pa kamuoyunun bılgı düze- yıni arttırmak amacıyla sayı- sız çalışma ve etkınliğe imza attıklannı belirten TAM Di- rektörü Prof. Dr. Faruk Şen, bugün (çarşamba) Kuzey Ren Vestfalya Eyalet Mecli- si'nde yapılacak ve Alman- ya'nın önde gelen politikacı, ışadamı, bürokrat ve medya temsilcılennın yanı sıra Tür- kıye'den de medya mensup- lannın katılacağı bir törenle kurumun 20'ncı yılını kutla- yacak. TAM Direktörü Prof. Dr. Faruk Şen, kurumun geç- mişi ve ilenye dönük planla- nyla ılgıli olarak Cumhuri- yet'in sorulanm yanıtladı. - Bugûne kadar TAM'ın hazıriadığı ve sizin gerçekten diğerkrinden daha çokönem verdiğinizhangi araştmnalar var? FARUK ŞEN - Bu konuda özellikle üç araştırmayı be- Zentrum Türkeistudien kiye Araştırmalar rkezi Vakfı Avrupa'da Türkiye deyince ilk başvurulan bilimsel kuruluşlann başında yer alan TAM'ın kurucusu ve direktörü Prof. Dr. Faruk Şen, "Avrupa Evi" projesine Türk dışişlerinin gösterdiği ilgisizlikten yakmıyor. Faruk Şen, Türkiye'nin AB'ye tam üyeBkte bütçe yükünün 8 mflyar Avro olacağını vurguladL lirtmek istiyorum. Ilki, Tür- malannne kadar yanlışoldu- ceğini vurguladık. kıye'nin Avrupa Birliğı'ne üyeliğinin AB'ye getireceği yüke yönelik komisyon için yaptığımız araştırmadır. Bu araştırmayla bazı kurumlann yaptığı ve Türkıye'yi "dipsiz kuyu" gibi gösteren araştır- ğunu ortaya çıkardık. Geçen yıllarda Türkiye Avrupa Bir- liği'ne tam üye olursa bütçe- ye yükünün yıllık 20-30 mil- yar Avro olacağını belirtih- yordu. Bunun hiçbir şekilde 8 milyar Avro'yu geçmeye- îkinci önemli araştırma- mız "Avrupa'daki tslam" araşhrmamızdır. Bu araştır- mayla da AB sınırlan içeri- sinde yaşayan insanlann 15 milyonunun Müslüman ol- duğu ve AB'nin artık bir Hı- KAYNAK EKSİKLİĞİ SORUNU VAR - Türkiye'ye yönelik çahşmalannızdan mem- nun musunuz? Eksikkakhğınıdüşöndüğünüz iş- ler oldu mu? Türkiye'de araştırmalanmıza büyük ilgi gös- terilmesine karşın kaynak eksikliğı nedeniyle araştırmalanmızı Türkçe yayımlama şansına sa- hip olamıyoruz. Türkiye'de bilimsel araştırma- lara hâlâ yeteri kadar önem verihniyor. Özellik- le Türkiye'de gerçekleştirmeyi düşündüğümüz "Avrupa Evi" konusunda AB'nin gösterdiği büyük ilgiye rağmen Türk Dışişleri'nin büyük bir ilgisizlik içine girmiş olması da beni üzüyor. - Kurumunuzun geleceğeyönelik negibi somut planlanvar? -1985 yıhnda "ttdbuçuk" kişiyle başladığı- mız çalışmalanmızı 2003 yılmda 43 kişinin ça- lıştığı bir kurum durumuna getirdik. Ancak Al- manya'daki ekonomik kriz, TAM'ın da çalış- malannı etkiledi. Şu anda 30 kişinin çalıştıgı TAM, özellikle "Islam fobisi", AB'de Türki- ye'ye karşı önyargılar ve son zamanlarda du- rumlan oldukça kötüleşen Avrupa'daki Türk göçmenlerinin sorunlarmı daha fazla ortaya çı- karacak araştırmalar yapmak istıyor. nstiyan değerler topluluğu olmaktan çıktığını ortaya çı- kardık. Üçüncü önemli araştırma olarak 9O'lı yıllarda yaptığı- mız ve yaşlı yabancılara yö- nehk araştırmayı söyleyebilı- rim. Bu araştırma çerçeve- sinde Almanya'daki Türk ve diğer yabancı emeklilerin ar- tık burada kalacaklan ortaya çıktı ve ilk defa bizım araştır- mamızdan sonra "Federal Yaşhlar PianTna Türk yaşlı- lan da "gelecekte burada ka- lacak bir grup" olarak dahıl edildi. TxWl,faali>etalanındana- sıl bir eksildiği gideriyor? - TAM yaptığı araşürma- larla, bugüne kadar ortaya çıkmamış veya kamuoyunun yanlış bilgilendirildiğı konu- lara açıklık getiriyor. Kurul- duğumuzdan beri yaptığımız 165 araştırmanın büyük bö- lümü, bu gibi konulan açık- lığa kavuşturan çahşmalar- dan oluşuyor. - Kurumunuzun yapması gerektiğine inandıginız, an- cak maddi yetersizlikkr ne- deniyle hazniayamadığı araş- tırmalar oldu mu? - Maddı yoksunluklar ne- deniyle yapmayı düşündüğü- müz ve yapamadığımız çalış- malar da oldu. Örneğin, Tür- kiye'deki gelir dağılımmnı çarpıklığını AB ile karşılaştı- racak bır araştırmayı gerçek- leştirmek çok istedik, ohnadı. Aynca Uzak doğu ülkelen ve Türkıye'dekı ekonomik bü- yümenin Avrupa Birliği açı- sından öneminı ortaya çıkara- bilecek bır araştırmayı kay- naksızhk nedeniyle yapama- dık. Aynca son yıllarda orta- ya çıkan Türklerin sağhk so- runlarmı araşöracak çahşma- lan da, bugüne kadar yeteri ölçüde fon bulamadığımız için gerçekleştiremedik. fotokopi &yascı Fotokopide kumş devri bitiyor... 36 a/a kadar vade, günde YKR Bonus Carcfh , bu kampanyaya özel, öeş/n fiyaüna 6 taksıt, sıfir faiz Diger modellpr için lütfen arayınız. 0212 275 00 20 (Pbx) wwwisilgjt3S.com İSTAN8UL M«3dı>«koy Mgıta} a li) 356 "OXIB>kıri(or 3.1^1*1212 557 57 00 I Poatf (212) 570 93 68 Ikıtdlı Baş4( Tel £!2t 113 (,2 S2 K j i k ö , B.lgıö5 ÛI6) 348 93 06 ANKARA B.gta$ |3 I2Mİ8 61 67 Istater "«1 B^j-n 312ı 334 12 35 Mİllepe v'ıtek 3 2ı 132 M 66 Örçfcr BIM Gnjp (312) 475 22 00 İZMIR 4!g«5 (231, 44 39 00 Bomovı Kodsar '232} 464 32 40 Korak Semak 0321 445 43 88 Kjrpyata £ner/ 232) 382 ~ 10 Merjmh Hjmıjk t 232l 435 10 *0 ADANA Inte i. (322) 459 45 25 ADAPAZARI 6.lgnag (2**) 278 I ! 64 AFYON KopısUr (272) 215 60 73 ANTALYA B.r»tek (242) 312 31 04 AYDINKop'Star,256] 213 1692 BALJKESR Gnçser Û661 245 08 33 BATMAN Dogusan [4881 2'4 00 69 BİTÜS T ı n o Dojuan ı43', 627 36 20 BURSA Bılgçag (224) 253 86 85 BOLU Herta p74)2T5O33 DENİZÜ 3matek |258) 242 71 I 1 DİYARBAKIR Dogusjr 14121 228 60 83 ER7URUM Buromak ı442) 234 0 23 ESKİŞEHİR B.fa; ,2221 221 02 37 GAZİANTEP Imell |342) 215 25 26 ISPARTA Mg-mak ,2461 232 28 32 HATAY Iskoıdtnın Mg Tcaret (326) 613 11 24 IZMIT Sentez (262) 331 00 00 G d r a Sentez (262) 643 3 I II KAHRAMANMARAŞ Ensan >344) 221 90 92 KA5TAMONU Dojus (366) 212 69 38 PCAYSERI A-,xfc*.V 352ı 222 50 44 KONYA Copyıert 332) 353 94 02 Ofc Mart« ( 3321 352 67 15 MALATYA ftosıs (422) 322 59 96 MANtSA Semak (236) 211 34 01 MERSİN z Elsktronık 324) 238 28 7 9 SAMSUN DCJ4 ( 362j 435 I I 69 SİVAS Dojuj ( 346) 222 30 19 TBCİRDAĞ Çoriu Atlas Bdro |2B2) 653 7J 72 TTUBZON Bap (462> 321 9 13 VAN CWta (4321 215 44 12 T C 5anay ^ v t Ticaret Bakan ı|ı ntn 25 05 1994 tanhlı TRKGM-94/2-3 sayılı uygundur Aksesuarlar fiyata dahıl defıldı' <aTpan»a stok aHa s KM-1S00 modeJî içn ge^ertklir ve aksesuarfar fiyaa rfjhü de#3dir MWS Serisi Akülü İstifleme akinesi 0216 340 74 44-45 KOMA1İSH EKONOMİ POLİTtK ERİNÇ YELDAN Neden Kamu GiPişimciliği? DİSK'in Bolu'da düzenledıği "Türkiye Solunun Geleceği" konferansında yoğun olarak tartışılan konulardan birisi de "emek hareketinin özelleştir- meler ve kamu girişimciliğinin geliştirilmesi ikile- mi karşısındaki somut tavnnın ne olması gerekti- ği" sorusu idi. Emeğin kazanımlannı ve ulusal ba- ğımsızlığımızı gözeten sol eksenli bir dünya görü- şünün neden özelleştırmelere karşı ve kamu giri- şimciliğini geliştirmekten yana olması gerektiğı ko- nusunu bu yazıda tartışmaya açmak arzusunda- yım. • Emekten ve ulusal bağımsızlıktan yana olan birsiyasi hareket, sağhk, eğıtim, teknoloji, iletişim, tanm, finans ve bankacılık gibi ulusal ekonominin kilit stratejik sektörlehnde ucuz ve sürekli hizmet ve sınaigirdi üretmek ve vatandaşlanna gıda gû- venliği sağlamak zorundadır. Bu amaçla piyasa- nın anarşik ve gelir dağılımını bozucu yapısının denetim altına alınması için sosyal fayda-sosyal maliyet ilkesine göre kamusal hizmet üretimi an- layışının ön plana çıkartılması, özellikle Türkiye gi- bi kapitalist dünyanın azgelişmiş çevresinde yer alan ülkelerde, kaçınılmaz bir gereklilik olarak gö- zükmektedir. • Gerek bölgelerarası eşitsizliklerin giderilmesi, gerekse görece geri kalmış bölgelerde istihdamın ve gelirin arttınlması için sosyal fayda ilkesiyle ça- lışan kamu işletmelerine duyulan ihtiyaç kaçınıl- mazdır. Ister yerli, ister yabancı olsun, özel serma- ye şirketleri, dbğalan gereği, piyasa fiyatlannın be- lirlediği kâr ve maliyet hesaplanna göre çalışmak- tadır. Dolayısıyla, bir özel sermaye grubunun, örne- ğin bir Doğu ilimizde yatınm yaparak üretimde bu- lunması, piyasafiyatlannınmuhasebeyöntemlerin- de zarar edeceği gerekçesiyle söz konusu olma- yabilir. Oysa bölgesel kalkınma ve bölgesel gelirin arttınlması açısından sosyal faydanın yüksek oldu- ğu böylesi durumlarda kamu işletmeciliğinin geliş- tirilerek sürdürülmesi gerekli olabilir. Toplumsal açı- dan yapılması gereken bu tür bir sosyal fayda-sos- yal maliyet hesabıntn, piyasa fıyatlannda yanıftıcı ya da eksik olabileceği olgusu iktisat yazınının "piya- sa tökezlemesi" başlığı altında sürdürdüğü gele- neksel öğretileri arasındadır. • Neoliberal ideolojik hegemonyanın sürekli ola- rak işlediği söylemlerden birisi "kamu işletmeleri- nin siyasilerin rant dağıtma aracı olarak işlev gör- düğü ve yozlaşmaya yol açtığıdır. Dolayısıyla, "devlet ekonominin heralanında küçültülmelidir". Bu argümanın temel yanlışı kamu işletmeciliğini bir bütün olarak sıyasi ranta ve yozlaşmaya açık ola- rak nitelendirirken özel sermaye işletmelerinin en rasyonel, iktisadi olarak en akılcı ve verimli olarak çalışacağı varsayımlarını yapmasıdır. Oysa özel sermaye gruplannın, medya ve finans sektörierin- deki tekelci güçlerini de arkalanna alarak, siyasi çevrelerle yozlaşmaya açık rant ilişkileri içine gir- meleri ve kendi sermaye gruplan için -çoğunluk- la ulusal bağımsızlığımızı da hiçe sayarak- imtiyaz peşinde olmalan son derece sık rastlanan bir du- rumdur. Sermaye smıfının siyasi rant peşinde koş- ması ve kendisine ayncalık sağlaması olgusu doğ- rudan doğruya kapitalist sistemin doğal bir ka- rakteristiğidir. Işletmelerin özel mülkiyette olması bu olguyu değiştirmeyecek, tersine kamunun de- netim ve yönlendirilmesinden uzak olan tekelci bir piyasanın tüm yıkıcı ve anarşik özelliklerini daha da keskinleştirecektir. Neoliberal ideoloji, özelleştirmeleri biryandan da "doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını çek- mek" söylemi altında dayatmaktadır. Birfetiş ha- line dönüştürülen "yabancı sermaye" kavramının gerçek niteliğini ise gelecek haftaki yazımda ele almak arzusundayım. Petrol nyatları geriledi • StNGAPUR (AA) - Tropikal firtına Wilma'nın Meksika'daki petrol rafinerilerini vuracağı endişesine karşın fırtmamn Karayib Denizi'nde kalması, ham petrol fiyatlannın düşmesine neden oldu. Singapur Borsası'nda Batı Teksas türü petrolün kasım ayı vadeli fiyatı 60 sent gerileyerek 63.76 dolara, brent türü petrolün fiyatı da 55 sent azalarak 60.02 dolara indi. Öte yandan, fırtınamn kasırgaya dönüşme riski taşıdığma dikkati çeken ulusal kasırga merkezi, tropikal fırtınanın, hafta sonu Meksika Körfezi'ndeki rafinerileri tehdit edebileceğine dikkat çekıyor. AB'de enflasyon yükseliyor • BRÜKSEL (AA) - AB ıstatistik kurumu Eurostat, 12 AB üyesinden oluşan Avro alamnda yıllık enflasyon ortalamasının yüzde 2.6'ya yükseldiğini açıkladı. AB genelinde enflasyon ortalamasımn yüzde 2.5 olduğu bildirildi. Eurostat, bir yıl önce Avro alanında ve AB genelinde yıllık enflasyon ortalamasırnn yüzde 2.1 olduğunu hatırlattı. Avro alanında, eylül sonu itiban ile yıllık enflasyon oranlan şöyle: Finlandiya yüzde 1.1, Hollanda 1.7, Italya 2.2, Fransa 2.4, AJmanya ve Avusturya 2.6, Portekiz 2.7, Irlanda 2.8, Belçika 3, îspanya ve Yunanistan 3.8 ve Lüksemburg yüzde 4.7. Kaçak telefonlara SMS'li uyarı • Ekonomi Servisi - Cep telefonu kaçakçıuğını kayıt alnna almak için bır süreden beri yürütülen çalışmalar kapsamında GSM işletmecileri 15 gün içinde kaçak cep telefonlanna, telefonun kayıt alnna alınması için kısa mesaj (SMS) gönderecek. Telekomünikasyon Kurumu'nun elektronik kimlik bilgisinı haiz cıhazlara ilişkm yönetmeliği dünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre GSM işletmecileri, kaçak cihaz kullandığı belirlenen abonelere 15 gün içinde ve ilgıli kanunda belirlenen süre sonuna kadar en az iki defa SMS gönderecekler. Kayıt dışı cep telefonlan5 YTLkarşılığmdakayıtaltınaalınacak.