Catalog

SAYFA CUMHURİYET 31 EKİM 2003 CUMA 14 J v L J J - i l LJ±1. kultur@cumhuriyet.com.tr Yann başlayacak 19. IstanbulFotoğrafGünleri 29 Kasım'a kadar çok sayıda etkinlikle sürecek ThomasWagström dflfl ÎFSAK tarafindan düzenlenen tstanbul Fotoğraf Günleri'nin bu yıüd konusu 'Belleğin oluşum sürecinde fotoğraf ve fotoğraflann oluşturduğu bellek' olarak iki temele dayaıuyor. Belleğin keskin gözü TÜYAPta yapılan törende verildi Dünya Kitap Ödülleri sahiplerini buldu Kültür Servisi - Dünya Kitap Dergisi'nin düzenlediği 'Dünya Kitap Ödülleri' TÜYAP Kitap Fuan Interexpo Salonu'nda dün yapılan bir törenle sahiplerine verildi. 1993 yılından bu yana düzenlenen Dünya Kitap Ödülleri'nden 'Yılın telif kitabı' 2003 yılı içinde 'Ayın Kitabı' olarak belirlenen 12 kitap arasından seçildi. Feridun Andaç, Osman Safîet Arolat, Toktamış Ateş, Konur Ertop, Doğan Hızlan. Selim İleri, Pınar Kür, Metin Sözen, Faruk Şüyün, Tahsin Yücel ve Dünya temsilcisinden oluşan seçici kurul Gülten Akın'ın Yapı Kredi Yayınlan arasından çıkan 'Uzak Bir Kıyıda' kitabını 'Yıhn Telif Kitabı' olarak seçti. 'Yılın Çeviri Ödülü' ise yıl içerisinde ayın kitabı olarak belirlenen 10 kitap arasından aynı seçici kurulca, oyçokluğuyla seçilen, Puşldn'in Everest Yayınlan'nın bastığı, Kanşaubiy Miziev - Ahmet Necdet çevirisi 'Yevgeniy Onegin'e verildi. 'Yıhn Yayınevi Ödülü'ne Dost Kitabevi Yayınlan değer görüldü. 11. kez düzenlenen Dünya Kitap Şiir Ödülü' ise bu yıl ödüle değer dosya bulunamadığından verilemedi. Refik Durbaş, Şükran Kurdakul, Ahmet Oktay, Faruk Şüyün ve Tuğrul Tanyol'dan oluşan seçici kurul, yıl içinde finale kalıp Dünya Kitap'ta yapıtlan yayımlanan şairler arasından Umut Yahm'a şiir dalında 'Özendirme Ödülü' verdi. Dünya Yayıncılık'ın her yıl verdiği şükran plaketinin bu yılki sahibi ise, 'Pörtreler' adh yapıtı Dünya Kitaplan arasında sanatseverlere sunulan Lütfi Özkök oldu. • Yann AKM'de yapılacak '2003 Yıh ÎFSAK Fotoğraf ve Sinema Ödülleri' töreniyle başlayacak olan etkinlik kapsamında sergilerin yanı sıra söyleşi, konferans ve atölye çalışmalan da yer alıyor. Kühür Servisi - tFS AK tarafından düzenlenen ts- tanbul Fotoğraf Günleri yann saat 19.30'da Ata- türk Kültür Merkezi'nde yapılacak '2003 Yıh tF- ŞAK Fotoğraf ve Sinema ÖdüDeri' töreniyle başla- yacak. Bu kapsamda fotoğra- fa katkılanndan dolayı Ha- fil Koyutürk'e 'Yıhn Fotoğ- rafçısı' ve sinema izlen- celerinin yaygınlaşması- na yapıtığı katkı için de CNBC-e'ye 'Yıhn Sine- ması' ödülü verilecek. Gazetemizin de spon- sor olduğu. 30 Kasım'a kadar sürecek etkinliğin bu yılki teması 'Bellek' olarak belirlendi. Bu kap- samda yerli ve yabancı fo- toğrafçılar Istanbul 'da hem yapıtlannı sergıleyecek- ler, hem de söyleşi, kon- ferans ve atölye çalışma- lanylabilgilerini fotoğrafse- verlerle paylaşma olanağı bulacaklar. 'Fotomaraton' ve 'Fotoğrafinla Gel' et- kinliğin kasım ayı boyunca sürecek olan diğer renkli çalışmalan arasında bulunu- yor. 2002 yılında seçilen ve 200 fotoğra- fın yer aldığı'VVorid Press Photo 2003' ad- lı ödüllü fotoğraflar sergisi Darphane-i Amire'de 28 Kasım'dan 20 Arahk'a dek izlenimde olacak. Sergide yer alan fotoğ- 'Wbrld Press Photo 2003' sergisi 28 Kasım'da Darphane-iAmire'de açılacak. raflar, dünya çapında 118 ülkeden 3.913 sanatçının 53.597 yapıtı arasından seçil- di. 'Belleğin oluşum sürecinde fotoğraf ve fotoğraflann oluşturduğu bellek' olarak iki temeli olan tema çerçevesinde, Mag- num'un aday fotoğrafçılanndan Paolo Pel- legrin, San Francisco Exploratorium kü- ratörlerinden fotoğrafçı Susan Schwartzen- berg. MFIAP (Master of FIAP • Ulusla- rarası Fotoğjaf Sanatı Fe- derasyonu Üstadı) unvan- lı Alman fotoğrafçı Manf- red Kriegelstein, AFIAP (Artist of FIAP FIAP Sa- natçısı) unvanlı fotoğrafçı Fethi Sabunsoy, Murat Yay- km, Hüsnü Atasoy, Ümit Ülgen, Ömer Orhun, Naz- h Sanberk, E\ angeh'a Vo- utsaki, Nikolai Howalt, Ni- na Korhonen ve Thomas Wagström'ün fotoğraf ser- gileri izleyiciyle buluşa- cak. 5 yıldır aralıklarla Istan- bul'u fotoğraflayan Mag- num fotoğrafçısı Alex VVebb'in yanı sıra LiaNal- bantidou ve Firdevs Sayı- lan, saydam gösterileriyle etkinliğe katılacaklar. Ay- nca IFSAK Yapı Kredi Yayınlan (YKY) işbirliğıy- le, 42 yıl boyunca gazete- mizde foto muhabiri ola- rak çalışan Selahattin Giz adına, anma niteliğinde bir saydam gösterisi yapıla- cak. Kosova'ya dönüş Fotoğraf Günlen kapsa- mında 2 Kasım'da Paolo Pellegrin'ın 'Kosova 1999 -2000' adh fotoğraf sergi- si Basın Müzesi'nde açıla- cak. Pellegrin AIDS, ço- cuklar, Kosova ve Arna- vutluk üzerine yaptığı ça- lışmalar kapsamında pek çok ödüle değer görüldü. Kosova'da yaşayan Ar- navutlann 1999 yılında, kitleler halinde göçünü belgeleyen dört fotoğraf dizisin- den oluşan sergi, sığınmacılann harabe haline gelmiş Kosova'ya dönüşlerini, Ko- sova'nın yeniden imannı, toplu mezar yerleriyle, öldürülen veya kaybolan Ko- sovalı Arnavutlann büyütülmüş pasaport ve sürücü belgesi fotoğraflannı içeriyor. (www. ifsak. org) ARİFDAMAR 2003 Ekim ayında yayım- lanan ve şiire yer veren ede- biyat dergilerinden: Adam Sanat, Ağır 01 Bay Düzya- zı, Akatalpa, Aykırısanat, Berfuı Bahar, Budala, Çağ- daş Türk Dili, Dize, E, Ede- biyat ve Eleştiri, Eski, Ev- rensel Kültür, H. Gösteri, İm- lasız, Kaçak Yayın, Kitap- lık, Şair Venüs, Şiir Ülkesi, Tavır, Yasakmeyve'de yer alan şiirleri okudum, incele- dim. Ahmet TeDi'nin "Ede- biyat ve Eleştiri" dergisinde çıkan "Akhm Tökezliyor" adh şiirini Ayın Şiiri olarak değerlendirdim. Bu ay Ah- met'ın "KaçakYayın" dergi- sinde de iki şiıri vardı. Ben üç şiiri içinden "Akhm Tö- kezliyor"u daha çok sevdim. Bu şiiri onun şiirindeki ge- nel tavnna daha yakın buldu- ğumdan ötürü. Ahmet Telli'yi ilk şiirle- rinden beri izliyorum. Ah- met şiir üstüne düşünen, ka- fa yoran, şiirinin eskimeme- sini göz önünde tutan, bu yol- da çaba gösteren bir şairi- miz. Toplumcu, toplumsalcı gibi sıfatlar düşünceme gö- re eksik ve yanlış anlaşılan ka\Tamlar. Ben "devrimci" sıfatını daha doğru buluyo- rum. Aslında siyasal anlam- da devrimci olan bir şairin şiirinde de yenilikçi, yani deMİmci olması gerekir. Nâ- zun Hikmet bunun en tartı- şılmaz örneğidir. Ahmet Tellı "Akhm Tö- kezliyor" şiirinde bütün yoz- laşmamış, düzenle bütünJeş- memiş, hidayete ermemiş(!), devrimci tavnndan ödün ver- memiş insanlanmızın ortak hüzünlü özlemini dile getiri- yor. Faşizme, militarist dar- belere karşı duruşunu koru- muş, ayakta kalmış. yıkılma- mış onurlu devrimcilerin hü- zünlü özlemini. "... kardeşler! Ölüm Nereden ve nasıl gelirse gel- sta™" Hoş geldi, sefa geldi, diyen ölümsüz Che Guevara'dan yerinde bir alıntı ile şiirine da- ha bir anlam katıyor. Ben de var ol Ahmet, yolunda de- vam et diye onu selamlıyo- rum. 29 Ekim 2003. ORTRE/AHMET TELLİ Günümüz şairlerinden, 1946 Eskipazar Çankın doğumlu Ahmet TeUi, Hasanoğlan ve Pazarören Öğretmen Okullannda okudu. Dört yıl köy öğretmenliği yaptı. Gazi Eğitim Enstitüsünü bitirdi, Anadolu'da çeşitli liselerde çalıştı. Yazı ve şıırlen Forum, Varhk, Türk Difi, Saçak. Türkiye Yazılan, Tryatro vb. dergilerde ve Yeni Ortam, Cumhuriyet, Kurtuluş gibı gazetelerde çıktı. Şiirlerini Yangın Yıharı (1979), Hüznün İsyan Olur (1979), Dövüşen Anlatsın (1980), Sakh Kalan (1981), Su Çüriidü (1982), Belki Yüıe GeBrim (1984), Çocuksun Sen (1994), Kalbim Unut Bu Şiiri (1994 - Seçmeler) kitaplannda topladı. Hüznün İsyan Olur ile '1980 Toprak Şiir Ödülü'nü Metin Altıok la paylaştı. Sakh Kalana '1982 Yazko Şör Özendirme Odülü' verildi. Aklım Tökezliyor Gümüşün sessizliği düşünce ayın şavkına Tökezliyor dilimin ucunda kanattığım söz Islığımı unuttum yıllardır, şehrin metalinden Çığlıklar fırlıyor, imdat sesleri, fren patlaması Oğlumun aşk diye yaşadığı vahim görüntü Termik bir ışınım diye biliniyor şehirde Ve bir tereddüde yer bırakmıyor olmakta olan Benimse aklım tökezliyor şehrin sokaklarında Zihnimde uzak bir çağrışım: Şiir ve aşk Yani zamanın ağır ve sâkin akıp gittiği Kelimelerin haysiyeti, dostluğun sıcaklığı Aşklarınsa gözyaşı istediği masumiyet Kitaplardaki mürekkep kokusu gibi hepsi Kaybolup gitmiş şehrin yakın tarihinde Ve kendine yetmiyor olmakta olan Benimse aklım tökezliyor şehrin ortasında Şimdi komik hatıralar diye bakılıyor Siyah beyaz fotoğraflardaki ciddiyete Ve bunların birinde haykıran milrtanın Cesaretine ki, haykırıyor o en kalabalık Caddesinde şehrin: "Kardeşler! Ölüm Nereden ve nasıl gelirse gelsin..." Ve bir unutuşa nasıl sığıyor her şey Benimse kalbim tökezliyor AHMET TELLİ YAZIODASI SELtM tLERİ Refik Halid'in İstanbul Çiçekleri (2) Işte yıne çıçekler! Refik Halid çıçekten hoşlanmayan kişilere şaşar kalır. Sevdıği çiçekleri tek tek sayar. Bu sevilmış çıçeklerin bazıları bugün Istanbul'dan el ayak çekmiştir. Ya da, iyice azalmış, seyrelmiştir. Boğaziçi yamaçlarında güneş çekılir çekilmez, batı yönünden değirmi bir bulut kopar gibi beliren erguvanı, Nilgün romancısı, ışıklı ve renkli bir buğu diye tasvir etmiştir. Yazık ki ışık sönüyor buğu da- ğılıpgidıyor... Gelelim leylağa. Leylak dalında, Refik Halid'egö- re, genç yaşta dul kalmış bir kadının hüznü vardır. Kerime Nadir'in Hıçkmk'mm bu ünlü çiçeği, Refik Halid'de pembenin yas tutarak içine kapanıp kala- kalışıdır. Yazarımızmorsalkımabayılır. Morsalkımıntane- lerini taze bir meyve gibı gızli gizli çiğnediğı olmuş- tur. Üzümden söz açarken, siyah üzümü ansızın mor salkımlara benzetir. Bütün bayağı şiirlerde, beylik aşk mektuplannda adı geçen menekşe, kötü şaırlenn, sıradan âşıkla- rın onca çabasına rağmen, asla pespayeleşmez. Çiçeklerin en koca kafalısı ortanca böndür bön olmasına, ama pek sevımlıdir. Refik Halid ortanca- yı okşamadan edemez. Bende maskeli balo çağrışımı yaratan hercai me- nekşe, Refik Halid'in kaprisli beneği", "süslü ke- lebeği"... Şimdi hemen 1955 sonrasına dönüyorum. Ci- hangir'e yeni taşınmışız. Cihangir Parkı'nın tarhla- rında renk renk hercai menekşeler. Gülümsüyorlar, üzgün bakıyorlar. Kimısinin iri gözlerınde sevinç, ki- misinin gözlerindeyse umut, hayal kırıklığı. Gidip gelip her birine bakar, her bırinin macera- sını okumaya, çözmeye çalışırdım. Siz onların ses- siz, dilsiz duruşlarına kanmayın. Her biri de kendi romanını utangaç utangaç fısıldardı. Sonra güz bastırınca bizden bir ayrılışları vardı ki, hep yüreğimi yakmıştır... Refik Halid, ıstanbul'un çiçekleri arasında 'vapur- dumanı 'nı anıyor. Kime sordumsa bilemedi. Sözlük- lerde yok. Koyu gri renkli bir çıçek olduğunu düşü- nüyorum... Refik Halid'in sevdiğı karanfiller, çiçekçilerde sa- tılan, handiyse mürekkebe batınlmış yarı sentetık ka- ranfiller degil. Püfür püfür kokularıyla genız yakan saksı karanfillerini seviyor. Daha o günlerde, yapmacıklı sera karanfiline iti- razlar döktürmüştür romancı: "Bu hanım hanımcık çiçeği tutup da san, pem- be, ille karmakanşık çiğ renklere bulamak, hoppa kıyafetlere sokmak ne yazık! Bazı çiçekçi came- kânlannda gördüğüm çividi boyalı, toz pembeleri beni adeta mahzun ediyor. Namuslu, haysiyetli ai- le kızlannın bar sahnelerine ve iskemlelerine düş- mesi, kepazeleşmesi gibi bir şey!" Akasyanın sabun köpüğü çağrışımh zarif çiçeği, kendılığinden, sesli, an vızıltılı, pek hareketli. Yerin- de duramıyor. Hanımeli, ısmi kadar ince, hoş, şiirli değil midir? Kupkuru, kıraç tarlalarda açan mavi ya da donuk beyaz çadırçiçeği, Refik Halid için, kır çiçeklerinin en sevileni. istanbul'un uçsuz bucaksız kırlanndaça- dırçiçekleri göz okşayıp duruyormuş... Gurbetlerde, Istanbul sırtlarını, çok keskin sansıy- la, katırtırnağı birdenbire hatırlatırmış. Çiçeklerin, rayihaların, renklerın geçit törenı sü- rüp gidiyor. Refik Halid'in çiçek yazılan, eski edebi- yatımızın şükufename sahiplerini aklagetiriyor. Bel- ki bir geleneği sürdürmek istemiş. Refik Halid'in çiçeklere sevgisi, bağlılığı beni her zaman etkiledi. Insanoğlunun oldum bittim çirkin- leştirdiği birdünyada, çiçeklerendersığınaklardan. Onları kaleme getirmek bir mutluluk. Refik Halid bu mutluluğun enikonu tadını çıkarmış... Öneriler: Kitap / Şiirden Eleştiriye, Kemal Bek, Donkişot Yayınlan. Opera /Madam Butterfly, Puccini, istanbul Dev- let Opera ve Balesi. BUGUN • BABYTX)N'nda 23.00'te Ühan Erşahin's VVonderland - Featuring Hüsnü Şenlendirid (New York - Istanbul) konseri. (0 212 292 73 68) • YAPI KREDt SERMET ÇtFTER KtrrÜPHANESt'nde 18.30'da ' Cogito PaneB: Tıp Tarihinde Kar' Konuşmacılar: Selim Badur, Şadi \enen, Berna Arda. (0 212 473 04 44) • AKM'de '2. Japon Filmleri Haftası' kapsamında 14.40'ta 'Karanhk Sular', 16.50'de 'PmgPong', 19.30'da 'Gülen Kurbağa', 22.00'de 'Su Çocuklan'. (0 212 393 20 10) v • ORHAN KE^L\L İL HALK KÜTÜPHANESt'nde 14.00'te eğitimci - yazar A. Ühan Gülek'in konuşmacı olarak katıldığı 'Cumhuriyetin Kazanımlan' konferansı. (0212 518 1047) K Ü L T Ü R İ Ç İ Z İ K K Â M İ L M A S A R A C I