13 Kasım 2024 Çarşamba Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yaym Yönetmeni: Orhan Erinç • Genel Yaym Koordinatörü: Hikroet Çetinkava # Yazıışlen Müdürü: Ibraitim Yıldız • Sorumlu Müdür: Fikret llJdz 0 Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara • Görsel Yönetmen: Fikret Eser tsühbarat: Cengiz Yıldınm 0 Ekonomi: Ödeın Yûzak • Kültûr: Haadan Şenköken • Spor: Abdülkadir Viicelman • Makaleler: Sami Karaören 0 Düzeltnıe: Abdullah Yazıcı 0 Fotoğraf Erdoğan KcseoğJu 0 Bügı-Belge: Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen Mehmet Faraç Yaym Kurulu: tlhan Selçnk (Ba$kan), Orhaa Erinç, Hikmet Çetinkava, Şükran Soaer, tbrahim Yıkhz,Orhan Bursak, Mustafa Balbay, Hakan Kara. \awmU>aD \e Basan: Yeni Gûn HabCT Ajansı, Basın ve Yayıncilık A Ş TûAocağı Cad 39 41 C agalogiu 34334 lstanbul PK 246 - Sırkecı 34435 lstanbul Ankara Temsılcısı: Mustafa Balbay Atatürk Bulvan No: 125, Kat 4, Bakanlıklar-Ankara Tel. 4195020 (7 hat). Faks. 4195027 0 haaı Temsilcısı. Serdar Kıak, H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3 Tel: 4411220, Faks: 4419117 0AdanaTemsücisi: Çetin Yiğeaofliı, Inönü Cd 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 363 12 11,Faks:363 12 15 Müessese Müdürü: Üstân Akmen 0 Koordınatör: Ahmet Korulsao 0 Muhasebe: Bölent Yener 0 ldare: Hüseyin Gürer 0 Satış: Fazilet Kuza MEDYA C: • Yönetım Kurulu Başkanı - Genel Müdıir. GûlbİB Erdnran # K.oordınatör Reba Işıtman • Genel MüdürYardımcısı: SevdaÇoban Tel 514 07 53 - 5139580-513846O61,Faks 5138463 T " ^ M l f t ^ ' www.cumhuriyetcom.tr 16ŞUBAT2000 Imsak:5.25 Güneş: 6.52 Öğle: 12.25 flcindi: 15.17 Akşam: 17.45 Yatsı: 19.07 Kış için açıfc giysi • Dünyanın dört bir yerinden gelen modacılar, önûmüzdeki sonbahar ve kış aylan için tasarladıklan üretimleri sergilemek üzere Londra Moda Haftası'na katıldılar. Sergilenenler arasında en çok ılgiyi çeken giysi, ünlü top model Jodie Kidd'in sunduğu bir Mathew Williamson tasanmıydı. Fotoğraflardaki lstanbul • Haber Merkezi - Boğaziçi Üniversıtesı Mezunlan Demeği (BÜMED), 1863'1ü yıllardan günümüze Boğaziçi ve Rumeli Hisan görüntüleriyle özlediğimiz lstanbul'u takvim sayfalanna taşıdı Takvünde kullanılan kartpostallar yuıe bir Boğaziçi mezunu olan lstanbul âşığı Ali Yamaç'a ait. Uselerarası dosthjK • lstanbul Haber Servfei- Pertevnıyal Lisesi ile Atina Koleji arasında kardeş okul ilişkisi kuruldu. lstanbul Milli Eğıtün Müdürlüğü'nce yapılan açıklamada, Türk ve Yunan halklannın yakınlasması çerçevesinde eğıtün kurumlan arasında kurulacak dostluğun, tabandan gelen güçlü sevgiyi önûmüzdeki döneme tasımaya yardımcı olacağı belirtildi. Kitap okuma özendirilecek • ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Mılli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu, bilgi çağında herkesin dünden daha fazla kitap okuması gerektığini belirterek okullarda kitap okumanın özendirileceğini söyledı. Bakan Bostancıoğlu, "Kitap okumanın özendirilmesi ve yaygınlaştınlması" konusunda bir genelge yayunlayarak okullardaki sosyal etkinlikler ve eğitsel kol faaliyetleri içinde kitap okumayı özendirecek çanşmalar yapılacağmı bildirdi. Kayıtfarda hternerten • ANKARA (AA) - tntemet, Ege Cruversitesi'nde öğrencilere, "okula uğramadan" kayıt yeniJeme ve ders programını seçme imkânı sunuyor. Uygulamayı gercekleştiren EÜ Bilgisayar Araştırma ve Uygulama Merkezi'ne bağlı ÜNİ-PA Proje Yöneticisi Handan Kılıçarslan, öğrencilerin harçlannı bankaya yatırmalan halinde, bulunduklan yerden Internet kanalıyla kayıtlaruu yenileyebüdiklerini söyledi. Kış Müzayedesf • tstanbul Haber Servisi- Artium Sungur Sanatevi 10. yaşını, Türkiye'nin önemli resim koleksiyonerlerine ait resimlerin bir araya getirildiği "Kış Müzayedesi 2000'cie sanatseverlerle bırlikte kutlayacak. Yann saat21.00a"e gerçekleştirilecek müzayedede aralannda, Türk resım tarihinin önemli isimlerinden Fikret Mualla, Fahrünissa Zeid, Ibrahim Çallı, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Ali Dino, Arif Dino, Abidin Dino kardeşlerin eserierinin de bulunduğu yaklaşık 150 adet tablo satışa sunulacak. Müzayedenin tanıtım sergisi ise 18-23 Şubat tarihleri arasında müzayede salonunda gezilebilecek. Milli Eğitim Bakanlığı'ndan yeni çözüm: Yatılı veya pansiyonlu okul Taşnııahrantnıa sonANKARA (ANKA)- Milli Eği- tim Bakanhğı, yıllık yaklaşık 100 trilyonliralık bütçesi Ue birrant ka- pısı haline gelen taşımalı eğitimin kapsamını daraltacak. Bakanlık, dağınık yerleşim birimlerindeki öğrencileri yatılı ya da pansiyon- lu ilköğretim okullanna alacak. Zorunlu hallerde yalnızca 6, 7 ve 8'inci sımf öğrencileri taşınacak. 1999-2000 öğretim yılı için 22 bin 282 ilköğretim okulundaki 619 bin 324 öğrenci taşımah eğitim kapsamına alınırken, taşımalı eği- timin faturası da 76 trilyon 599 milyar lira olarak planlandı. Milli Eğitim Bakanhğı, taşımalı egiti- • Milli Eğitim Bakanhğı, taşımalı eğitim giderlerini azaltmak amacıyla ilköğretim 1,2, 3,4 ve 5'inci sınıf öğrencilerini, taşıma kapsamı dışına çıkaracak. Dağınık yerleşim birimlerindeki öğrenciler, yatılı ya da pansiyonlu ilköğretim okullanna alınacak, zorunlu hallerde 6, 7 ve 8'inci sımf öğrencileri taşınacak. min faturasmın yükselmesi ve ba- zı bölgelerde yerel yöneticilerin araç alarak taşımalı eğitim işine girmesi ve bazı bölgelerde de ta- şıma ihalelerine yönelik tartışma- lann artması üzerine yeni bir dü- zelnemeye gidilmesıni kararlaştır- dı. Bu kapsamda, Taşımalı ilköğ- retim Yönergesi'nin yûrürlükten kaldınlarak, düzenlemenin yönet- melik haline getırilmesı planlandı. Yönetmelik çalışmalan son aşa- masına getirilirken, düzenleme kapsamında önceükle taşımalı eği- timin kapsamı daralrılacak. Taşınacak okullardaki öğrenci sayılan daha asağı çekilecek ve il- köğretimin 1,2, 3,4 ve 5'inci sı- nıfındaki öğrencilerin, bulunduk- lan bölgelerde okumalan için ya- tılı ilköğretim bölge okullan ile pansiyonlu illköğretim okullanna devam etmelen sağlanacak. Taşı- malı eğitim yalmzca 6,7 Ue 8'in- ci sımföğrencilerini kapsayacak ve yine zorunlu hallerde uygulana- cak. Kesinsitiz 8 yıllık ilköğretimin altyapısının hazırlanmasına yöne- lik çalışmalan denetleyen Milli Eğitim ve Maliye Bakanlığı mü- fettışlen de taşımalı eğitime karşı çıkü. Taşımalı eğitim için 1997 yı- hnda 3.5, 1998'de 18.6, 1999 yı- lında40.4 olmaküzere toplam 62.6 trilyon lira harcandığı ve halen ta- şıyıcı firmalann 16.1 trilyon lira- lık alacağı bulunduğunu belırle- yen müfettişler, taşımalı eğitim harcamalannın azaltılarak daha fazla okul yapılmasını önerdi. Müfettişler, "Mevcut okullar- dan daha faria yararfamlmag VP fat- şunah eğitim giderierindeid artj- şm durdurulması ve azaltıhnası uy- gun olacakür. Taşunah eğitim har- canuüanndaki azalma sonucunda da yeniilköğretim okulu yapımına daha fazla kaynak aynlabileceği gibi kaynaklarm da uzun yıflar hiz- met verecek sabit yaünmlara dö- nüştûrülebflmesi degerçekleşecek- tir" değerlendırmesınde bulundu. Terkos Gölü'nde yanştûar doğayla siMiştılar Dünyanın en bûyûk serüveni olarak adlandırüan Camel Trophy 2000'in Türkrve seçmelerinde 2. tura vûkseknler beffioMu. Bu yd Pasifik Okyanusu'ndaki Tonga-Fiji adalarmda gerçekleşecek olan Camel Trophy'ye kaülaeak 2 Türk yanşmacryı beliriemek için yapılan elemeler sonrası maceracılar Göçek'te Güney Afrika'daki uluslararası seçmeterde de yanşacaklar. Geçen hafta sonu Terkos Gölü kryısmdaki Durusu sahilinde gerçekleşen elemelerde ll'i bayan toplam 40 yanşmacı mücadele efti. Durusu sahiüne kuruian kampetlerde kalan ve gece gündüz demeksizin yön bulma, kano, dağ bisikleti, fizik kondiisyon ve omurgafa şişme bot (RIB) etaplannda yanşan sporcularuı 16'sı 2. tura yükselmeyi başardı. Özellikle RIB adı verüen botlarla Durusu göhlnde yapdan yanşma büyük ilgi gördü. Eski mankenlerden Merve tldeniz ve yelkenci Zeynep Atabay'ın da 2. tura çıktığı yanşmacılann isimleri şöyle: Gülnaz Kudunoğju, AJtrza Bflal, Arif Gürdenü, Bora Bölükbaş, Cüneyt Çubukçu, Cüneyt Gazioğtu, Ercan Tutal, Üknur Akdoğan, Mehmet Tetdnel, Okan Ydmazer, AJp Akbaş, Murat Koray, Sinan Gürman, Ümit Aynaa. (ARİF KJZILYALIN) TÜBİTAK, iletişim araçlarının nasıl kullanıldığını araştırdı 'Bilgi toplumu için alım gücünü arttınn'ANKARA (ANKA) - TÜBİTAK, toplumungeniş kesiminin iletişim tek- nolojisine ve erişim olanaklanna ya- bancı olduğuna dikkat çekerek bilgi top- lumunun geniş kesimleri dışlamama- sı için alım gücünü yükseltecek uygun ekonomik ve toplumsal politikalarm se- çilmesini istedi. TÜBİTAK ve BiLTEN tarafından yürütülen Türkiye Ulusal Enformas- yon Altyapısı (TUENA) Ana Plan ça- hşmalan çerçevesinde, iletişim alet- lerinin dağılımıyla ilgili bir anket ya- pıldı "Eri^mvekaHanınıveteııeğiaçi- sından durum saptaması" başlıklı araştınnada, kent nüfusunu hane hal- kı bazında temsil eden yaklaşık 4 bin kişilik bir ömeklem üzerinde çahşıl- dı. Çarpıcı sonuçlara ulaşılan anket sonunda, evlerde telesekreter sahıpli- ği yüzde 5.8, faks yüzde 1.5, telefon yüzde 81.8, bilgisayar yüzde 6.5, mo- dem yüzde 1.3, Intemet bağlantısı yüz- de 1.2 olarak saptandı. Geleceğin haberleşme altyapısına erişim için önemli bir ölçü olan bilgi- sayar sahipliğinin toplum içinde dağı- Cüvence arıyorlar Kadınlar iş yerine eşi tercih ediyor lımının dengesizliğine dikkat çekilen çalışmada, "Geleceğin bilgi toplurou- ntın geniş kesimleri dtşlamaması için abm gücünü \üksehecek m'gım ekono- mi ve topium potitikalan seçilmeiiaır'' denildi. • îletişim araçlarının kullanılma haritasını çıkaran TÜBlTAK, bilgi toplumunun geniş kesimleri dışlamaması için alım gücünü yükseltecek uygun ekonomik ve toplumsal politikalann seçilmesini istedi. Toplumda, üst gelir gruplan dışın- daki geniş kesimlerin, yaygın ve adil erişim hakkınayönelik gerekli düzen- leyici mekanizmalann oluşturulması istenen çahşmada, bu geniş kesimlen "özel ihtiyaç gruplan'' olarak tanım- lamarun yetersız olacağı vurgulandı. Kamuya açık haberleşme merkezi ça- lışmalarmın, zaman ve hedefolarak bir plana uygun şekilde yürütülmesinin önemine işaret edilen çalışmada şöy- le denildi: "HaJkm var otan teknotojfleri kul- laııımkapasitesiveyeteneğiyülsekde- ğfldir. Bo alanda var olan teknoiojfle- rin kuBanımnun etkhıliğinni sağbuı- masıiçinbilgiiendinııeveeğitiınçahş- malan hem kamu hem de özd kesi- min gündenıinde oünabdır." Evden günlük ihtıyaçlann gideril- mesi konusundakı beklenbkrin yüksek olduğu vurgulanan çalışmaHa telefon, vergi, su gibi borcunu öğrenmek ve ödemek ısteğı yüzde yüzde 82.6; dilek- çe vermek, cevap almak isteği yüzde 75.5; rezervasyon yaptırmak ve bilet al- mak yüzde 73.5; bilgi ahşverişinde bu- lunmak isteği 73.2; fılm, müzik ve di- ğer sanatsal etkinliklen takip etmek is- teği yüzde 73.2; tartısmalara oylama- lara katılma isteği yüzde 69.6; lise, kü- tüphane, müze ve sanat galerilerine ulaşma isteği yüzde 64.9 olarak belir- lendi. ANKARA (ANKA)- Kadın istihdamının çahş- ma yaşamında her yıl ge- rileme kaydettiği bulgu- larla ortaya koyulurken, iş bulamayan kadınlann, ev- liliğe yöneldikleri belirti- byor. Başbakanlık Kadımn Statüsü Genel Müdürlü- ğü, "ÇahşmayaHazırlş- gücüOlarakKenffi Kadm ve Değişimi'" başlıklı ça- lışmayla kadm sorunlan- m ve beraberinde getir- diği değişimlen inceledi. Genel müdürlüğün 1054 işsiz kadm üzerinde yap- tığı ankette, kadınlar iş bulamaymca evliliği ter- cih ettiklerini bildirdiler. İş bulamayan kadınlann yaşamlarındaki diğer amaçlar, "rahat bir ya- şam sürme", "çocukları- nın geleceğini sağlama". "iyi bir anne olma". "iyi bir eş olma" olarak sıra- landı. İşsiz kadınlann yaş gruplanna göre dağılım- lanmn da ıncelendiğı an- kette, iş bulamaymca ev- liliğe yönehne eğiliminin ağırlıklı olarak 30-39 ile 40-49 yaşlan arasmdaki kadınlarda daha belirgin olarak gerçekleştiği be- lirlendi. Kadının Statüsü ve So- runlan Genel Müdürlü- ğü'nün yapnğı ankete ka- tılan kadınlann yüzde 63.6'sı düşük ücrete kar- şın sigortalı olarak çalış- mayı tercih ettikJerini ifa- de ederlerken, yüzde 29'u ise yüksek ücretle çalışa- bileceklerini, sigorta ya- pılmasınınçok önemli ol- madığı görüşünü dile ge- tirdiler. e-posta : tan @ prizma. net tr Düzeltme için son günler oss adaylan dikkat! • ÖSS'yebaşvurudabulunan ve bilgilerinde yanlışlık bulunan adaylar, gerekli düzeltmeleri yaparak formlan 21 Şubat'a kadar ÖSYM'ye ulaştıracak. Adaylar Intemet'ten de bilgilerini kontrol edebilecek. ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - 2000 ÖSS'ye başvuruda bulunan ve bilgilerinde yan- hşlık bulunan adaylann, gerekli düzeltemele- ri 21 Şubat'a kadar gerçekleştirmeleri gereki- yor. 2000 ÖSS için 1 milyon 414 bin 872 aday başvuruda bulunurken, bilgilerinde yanlışlık ya da eksiklik olan adaylar, gerekli düzeltme- leri form üzerinde yaparak, formlan 21 Şu- bat'a kadar ÖSYM'ye ulaşöracak. Bu tarihe ka- dar ÖSYM'ye ulaşmayan formlar işleme ko- nuhnayacak. Adaylar taraflndan düzeltilmesi is- tenılen bilgiler, bilgi ışlem ortamına aktanla- cak, ancak adaya yeniden geri bildirim yapıl- mayacak. Adres değişikliği ya da adresin yanlış kod- lanması nedeniyle ellerine kontrol formu ulaş- mayan adaylar Internet üzerinden de bilgileri- ne bakabilecek. Adaylar, "ösym. gov.tr" adre- sinden bilgilerini kontrol edebilecek ve bilgi- lerinde yanlışlıkbulunan adaylar, ÖSYM'ye baş- vurarak, bilgi kontrol formu alabilecek. Öğrenci alımında yenilflder ÖSS 18 Haziran 2000, Yabancı Dil Sınavı ise 25 Haziran 2000'de gerçekleştirilecek. YÖK, eleştirilere karşın alandan geçişe ek puan ve ağır- üklandınlmış ortaöğretım başan puanı uygu- lamasında bir değişiklik yapmazken, 2000 ÖSS'de yalnızca özel yetenek sınavı ile öğren- ci alımındayenilikler olacak. Güzel sanatlar li- selerinin müzik ve resim bölümleri ile spor bö- lümünden mezun olan adaylara, özel yetenek smavı ile yerleştirilirken ek puan verilecek. Bu bölümlerden özel yetenek sınavına girebihnek için ÖSS'de 105 alinak yeterli olacak. Diğer bö- lümlerden mezun olan adaylann ise ÖSS'de 120 barajını aşmış olması gerekecek. Bu ara- da özel yetenek sınavı puanlanna, 2000-ÖSS puanlan da belirlenecek bir katsayı ile çarpı- îarak eklenecek. SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN Bilinçli Bir Geleceğin Mimarı O imdi, toplumcu olduğunu sanan bir sanat ki, 'dev- Onmc/ kahramanlar'dK diye, öldür Allah 'âsi' tiple- rinî yaratır ve över, ona ne diyeceğiz? Bizde, bilerek bilmeyerek, folklor temelinden kırsala yaslanan sa- natçılar (Yaşar Kemal, Ahmed Arif); kırsal bölgeler- de, feodal üst/yapının, hâlâ etkili olmasından mıdır, ne- dir; ha bre, 'âsi' tiplerini önermişlerdir; iş kırsaldan kentsele kaydı mı, bu defa karşımıza şehir 'âsileri' di- yebtteceğimiz, birtatam tipteri işleyen eserlerçıkıyor (YK- maz Güney'in mrthosu ve filmleri mi?); dahası 60 kuşağı ozanlannın epique zannıyla döktürdükleri. ki- lometrelerce mısra ki, toplumsal bir jargonla, gerçek- te bireyse) başkaldınlan övmektedir. Böyle şey olmaz, arkadaş! ...Kent serâvencisl değll... Toplumsal bir sanat yapmaya mı hevesleniyorsun, aman dikkat, agzından beyiik 'sosyalistiik' lâflan düş- meyeceği gibi; 'feodal' âsileri, kasaba kabadayılannı, gece kulübü azılılannı 'kahraman' saymayacaksın! Türk toplumculuğunda, otuz yıldır 'devrimci' ile 'âsi' aralıksız kanştınlmıştır. Ben 4O'lı yıllarda ievekettû teâllaHah'diyebirtekkeezgisinin,'devnmc/'türküsa- yıldığını hatırlanm. Köroğlu, Dadaloğlu (Kozanoğ- lu) çok alışverişleri vanmış gibi, oldum olası toplum- culann gözdeleri olmuşlardır; niye, düpedüz 'âs/'dir- ler de, ondan! Pir SuKan Abdal gibi bir Şiî fanatiği - nereden nereye- sosyalistliğin ozanı sayılmıştır; nasıl kırsal bölgede, merkezi otoriteye ya da feodal koşul- lara her kafa tutan, devrimci bir olasılığın odak nokta- sı sayıldfysa!.. Işçi sınıfı öğretisi, Sosyalîzm bilimi di- ye, cart cart atıp tutmamıza bakmayın siz, bunlar hep cahillikten, birde 'protefarya'sızlıktan! Şimdi eleştiriyorum ya (bunlar 1976'da yazılryor, unutmayın) zamanında, (yâni 1950'liyıllara kadar) bü- tün bu yanılgılara ben de düştüm, hem de nasıl, Pa- ris metrolannın lâbirentlerinde, gece yanlan Pir Sul- tan'dan türküler söyteyen, ben değil miydim? Bendim, elbet! Gel gör ki Padişah'a kafa tutmuş, beye kızıp da- ğa çıkmış diye, elin Şiîsi de, dağlısı da, Sosyalizm bi- liminin has adamı olmuyor; olmadığından başka, ba- şımıza bir sürü yanlış anlama, yanlış anlaşılma, kaba- dayılık hevesi getiriyor. Onun için, hiç unutulmayacak: 'devrimci' dediğin, başkakjtran adarn olmaktan çok, başkaldmşın», toplumsal biröneriyte yığınsal bir eyieme dönüştürmeye çalışan, 'çağdaş' bir adamdın burjuva toplumunun içinden çıkar, 'pro- leter'dir, bilinçli bir geleceğin mimandır; dağ ya da kent serûvencisi değil! Oiur mu bre? Oşiirden kim etkilenmemiştjr? Hani, '...kalktı göç eytedi avşar Hleri...' diye başlarda; '...hakkımız- da devtet etmiş fermanı / ferman padisahın dağ- lar bizkndir!' diye bir yerlere bağlanır? Dadaloğlu dedin mi, orada dun nedense, ben daha az bilinen bir şiirini de pek severim: "...aşağıdan yusuf paşa'm ge- liyor/duşmanına karşı koyan mert olur/ şâhin ko- casa da vermez avını / aslı kurt yavrusu yine kurt ojur...". Yaman değil mi? Bunun gibi, Dadatoğlu'dan, bir çırpıda ezberden okuyacağım, az koşma, varsağı ya da türkü çıkmaz ha! Ahmed Arif de biiir ki, 4O'lı yıl- larda biz Dadaloğlu'nu, Köroğlu'nu, Gündeşlioğ- kı'nu, Deli Boran'ı vb. çıkartma gibi ezberimize almış- tık. Halk kökenini sürdürmek gerektir diye bir lâf çık- mıştı, eh, halk kökenı deyince de elbette Osmanlı ya 'âsi' olmuş ozanlan anlayacaksın: taban'dan gelen bir başkaldınma şiirini oluştuımaya çalışacaksın! Öyle de yapardık, iyi mi yapar mışız kötü mü, ben bunu son- ralan çok düşündüm; hakçası, o esinle yazdığımız şi- irier kötü olmadı: Ahmed Arif'inkiler arasında pek ya- manlanna rastlanır; Enver Gökçe de, sırasında, esas- lı mısralar oturtmuştur; gel gör ki, ozanın zanaabn- da başanlı olması, tutumunun doğru olduğunu mu gösterir asıl sorun bu! Hiç Dadaloğlu'nu merak etfiniz mi? Ben ettim, adı- na 'halk ozanı' dediğimiz bu yiğit ozan, aslında türk- men, yâni göçebe; bunlar, Erzin, Payas, Adana, Ko- zan çevrelerinde hayvancılıkla uğraşan Selçuklu ar- tıklan, üstelik bir de degil, birkaç aşiret: içlerinde Ko- zanoğlu var, Yusuf Paşa var, Türkmenoğhj var, ve de başkalan. Dadaloğlu'nun adı, Veli; Dadaloğlu onun soyunun adrymış; aşiret beyi Kozanoğlu'nun, 'kaypak' Osmanlı ile yaptığı savaşlarda. onun yanını tutuyor, onu övüyor. Zamanında bizi heyecanlandıran da, bu savaşlar değil miydi? Osmanlı kim? Bir kere 'müstebit', ikincisi, 'mürteci'; oysa Dadaloğlu'nun has Türkmen olduğu, 'ezilen halkın' şarkısını söyledi- ği, besbelli; ondan yana olmazsın da kimden yana olur- sun? Sonra sonra, bir soru: iyi ama, Osmanlı niye uğra- şıyordu bu adamlarla? Bir kere, durumlannı saptamış otan tanhçi Cevdet Pasa'dan, kimler olduklannı oku- yalım: "..^sker ahalisi Selçuklulardan kalma Tûrk- lerdir ki, Varsak aşiretinden aynlmış topluluklar- <ir, budağUar, Kozanoğuflan'nm piyade askeri oiup; Çukurova'da, Ceyhan Nehri'nin sağ cihetindeki göçebe aşiretler dahi, oniann süvarileri idi..." Hem Devlet'e vergi ve asker vermezlermiş, hem de birbir- leriyte boğuşuriarrmş; bunun tanığı, Dadaloğlu'nun ken- disi, adını andığım koşmasının son dörtlüğünde ba- kın ne diyor "...dadaloğlu der ki goründü dağlar / aşiret kavgasm görenler ağlar..." Adama giilmezler mi? ahit Oztelli'ye bakarsanız, "...buralarda hüküm süren Kozanoğlu'nun Ingilizlerin de teşvikiy- le bir gûn istiklâl peşinde koşup, kendi başına bir hükümet kurmasından bile korkukıyordu". tyi mi? Şimdi bakın, şu üç önemli düzeyde, 'halk ozanı' han- gi tavırlan temsil etmektedir: A/ Üretim düzeyinde, yani ekonomik düzeyde, göçebe hayvancılığı! B/ Toplumsal düzeyde tanmsal yeriesiktopkıma kar- şı, aşiret düzenini! C/ Siyasi düzeyde, öz devleti- ne karşı, emperyalizmle isbiriiğini! Osmanlı'nın ne istediği açık seçik görülüyor, bunlan göçebelikten ve hayvancılıktan kurtanp, tanmsal üretime ve yer- teşik düzene geçirmek istiyoriar. Üst üste -yâni bir sonraki 'aşama'ya; kendi aralannda boğuşup dur- malannı, çevrelerindeki halkı tedirgin etmelerini önle- mek istiyoriar. Kozanoğlu, buna 'hayır' diyor; Dada- loğlu da, bu beyin maiyetinde' ozanlık etmryor mu, onu övüyor; bunun adı, 7/eric/' halk ozanlığı oluyor. Adama gülerier yahu! Biz gerçekte neye düşmüşüz, bilir misiniz? Hani Inönü 'Atatürkçülüğü'nün, bir 'Hal- kevi Devrimciliği' var ya; Anadolu'da, devrik Osman- lı'ya karşı ne varsa, onu bulup destekleyen; bunu ya- parken de, toplumsal ya da ekonomik hiçbir irdeleme gözetmeyen... Işte ona!.. http://www.pnzma.net.tr/AILHAN http://www.bilgiyayınevi.com.tr./ailhan Faks/0-212/26019 88
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear