Catalog

SAYFA CUMHURİYET 13 EYLÜL 1999 PAZARTESİ HABERLER Afetin neden olduğu yıkımın altından yardımla kalkılmıyor, yapılan her şey çok yetersiz kalıyor Çadırkender yaraları iyfleştirmiyorŞÜKRAN SONER Nereye gıtsek kırmnle konuşsak herkesçadıraçığmdansozedıvor Knz masalannın onunde hâla en uzun kuy- ruklan, çadır ıçın dılekçe v erenler oluş- turuyor Ancak Adapazan'nınarkasın- da, zaman ıçınde on bmlerce çadınn verleştınlmesı projelendınten çadırkent merkezınde Kızılay çadırlannın boşla- n bır tûrlü dolmuvor Sosyal uzmanlar çadırkentın çok de- ğışken bır nufiısu olduğunu, once ken- dılenne gelenlenn enkazlanndan eşva- lannı çıkardıktan sonra bır başka ken- te göç etmeye çalıştıkJannı anlatıvorlar Derken uç öğun yemek hatınna çok olumsuz koşullardakı yaşama razı olan başkalan gelıyor îkı gün önce yenıden uğradığımda çocuklar ıçın sosyal merkez olarak kul- lanılan büvuk çadırda. büyuk bır kala- balık, kargaşa, gürultü vardı Bır ozel fırma çocuklara plastık ojuncaklar araba. atlama ıplen, elle yürutülen te- kerlekler dağıtıyordu Çadıra yaklaş- tığımızda cıyak cıyak ağlayan çocuk seslennın egemen olduğuna tanık ol- duk ttışıp kakışmada oyuncaklardan pay alamayanlar annelennı kaybeden- ler vardı Deprem şokunun ınsan dav- ranışlanru nasıl etkıledığını her geçen gün daha çarpıcı örneklerle gözlemle- yebılırsınız Panık ıçınde kendısını ça- dırdan dışan atan bır kız çocuğunu ıkı kışı zor tutabılıyorduk Bıraz sonra ay- nı bağırtılar ve ağlama ıçınde annesı kucağında bın, elınde bır başka çocu- ğu ıle çıkageldı Bağıra çağıra, ağlaya- rak bırbırlenne sanldılar Blrbirlerini suçluyorlar Nereden baksanız kalabalık ızdı- ham ne kadar çok olursa olsun sonuç- ta bır çadınn ıçındeydıler Bırbırlennı kaybetmelen soz konusu değıldı Ama ılkokul çağındakı kız çocuğu ıle anne. gerçekten bırbınnı kavbetmış olmanm panığını yaşıyor. bırbırlennı suçluyor- lardı Sonuçta ellennde plastıkten bır atlama ıpı, elle yururulecek tekerlek vardı Değermıydı 9 Her şeylennı kavbetmış ınsanlann gelecek panığınde. duvgusallığmda, her şeyın önem kazandığına her dolaş- mamızda sayısız ornekle tanık oluyo- ruz. Gazetelenn promosyonlannda da- ğıttıklan kartondan yapıştırmalann bır tomannı kazara bırlıkte o\alanan bır grupçocuğavermeyekalkıştım Bıraz sonra bırbırlennden almak ıçın kavga ettıklenne, aralanndan bınlennın ağla- dığına tanık olacak, boyle bır şeye yol açtığun ıçın pışmanlık duyacaktım Zaten gıde gele bu durumlan çok ıyı bıldığımden yardım ıçın danışanlara "Bir yerde gösteri üsiubunda dağıtma- yın. uısanı incıten kuyruklar oluşuyor, rasgele, alan almtş oluyor" uyansmda bulunuyorum Bu nedenle de TGS'nın kendı olanaklanna göre sınırlı okul malzemesı ve çocuk bezı yardım pa- ketlennı, ortada bır yerde dagıtmak ye- nne, aılelenn kayitlannı yapan sosyal guvenlık uzmanlanna teslım etmeyı, orada bulunan yönetım kurulunda gö- revlı arkadaşlanmız uygun görduler Yardım fcargaşası Sosyal guvenlık uzmanlan da bu- nunla bağlantılı olarak, rasgele yapılan vardımlann yarardan çok zararlı sonuç- lar verdığını anlattılar Her şeyden ön- ce vardımlar asıl gereksınımı olan ın- sanlara ulaşmıyordu Yardım dağıtı- mında ortaya çıkan kargaşa, streslı ın- sanlarda ka\ galara > ol açıyor. bızım ta- nık olduğumuz uzere panıktekı ınsan- lar sık sık çocuklannı kaybedıyor. ağ- laşıyorlardı Sonuçta yardımlarla, daya- nışma, moral verme duygusu değıl haksızhğa uğrama duygusu beslenmış oluyordu Kımı aıleler her şeyını kaybetmış ol- manın. geleceğının panığınde. depre- mın, kaybettıklennın şokunda, bu tur- den, özellıkle kent merkezı ağırlıklı yardım kuryuklanna yanaşamıyor, en îcüçuk bır yardımdan yararlanamıyor- lardı K.ımılen de, yapacak hıçbır şeyı de olmadığmdan çoluk çocuk, kuynık- tan kuvruğa gırmenın ıstensme yaka- lanmışlardı Orada süreklı gorevlı gazetecı arka- daşlar, çocuğu, torunu kalmamış bır nı- nenın evınde çok sayıda çocuk bezı stokladığına gözlen ıle tanık oldukla- rını anlatıyorlardı llende belkı başka ıhtıyaçlan ıle takas etmeyı düşünüyor- du Zaten Golcük, Yalova bölgesınde dağıtımda çalışan asken gorevlıler ço- zûmü ambalaj paketlennı yırtmakta, satılamayacak hale donûştürmekte, el- den geldığınce de kavıt tutmakta bulu- \orlardi Evını, ışını, eşyalarını kaybetmış ın- sanlann, gıderek büyuyen gelecek kay- gısı ıçınde, 5 paket fazia makama. de- terjan, çocuk bezı stokiaması neye çö- zum getırecek 9 Rasgele yardımlarla bu ışın altından kalkılamayacağı, depre- mın yaratnğı buyük yıkım karşısında, orgütlü, sıstemlı dayanışmanm acıl Hükümetin kışa kadar vaat ettiği vanm binalann tamamlanması ve prefabrike ev projeieri bölgede evsiz yaşamak zorunda kalacaklara göre bir anlam taşımıyor. gündeme gelmesı gerektığı hâlâ anla- şılamadı mı'1 Izmıt, Adapazan, Gölcük, Değır- mendere. Yalova'da knz masalannda, demokratık kıtle örgutlennın gönüllü organızasyonlannda çalışan kamu gö- rev lısı bıle olsa hepsı gönüllü, çırpınan ınsanlardan kımınle konuşsanız, yıkım kavgalarbüyüyor Sözu fazla uzatmadan başından be- n deprem bölgesınde çalışan Tûrk Ta- bıpler Bırlığı'nın bölgede gönûllû çalı- şan arkadaşlannın haarladığı raporla- nnın değerlendınlmesı sonucunda, T- TB Yönetım Kurulu olarak yapılan açıklamaya yer verelım nı çıkarabilmeteri halka yabaDabşma- lannın. fartdı amaçlar peşinde koştura- bildiklennın gostergelendir." Deprem soma>ı ~çokkoşan"lannbır bölumu aynı zamanda yuksek sesle "Deviet nerede?" dıye de sormaktadır- lar Bu soruyu yöneltenlenn bır kısmı depremden önce deprem ıçın harcadık- Deprem bölgelenndekı taramalar, depremde çökmüş on bınlerce konut yamnda, yüz bınlerce konutun ağır hasarlı, oturulamaz konumda olduğunu ortaya koyuyor. Kışm oturulamayacak durumdakı sağlanabılmış çadırlar bile konut açığı ıle karşılaştınldığında komik sayılarda. değıl ama bır moral bozukluğu ıle ya- kınma başlıyor "Bu iş bö>le olmaya- cak. GönuOu vardımlann havası balon gibi sondu. Her tür açık hızia büyüyor. Sorunlar, gereksinımler çarpta boyut- lan ık henuz ortaya çıkıyor" anlamın- da bılgıler venyorlar Kımı çadırkent- lerde arkası gelmedığı ıçm venlen ye- meklennkalıtesı.mıktandüşüyor Kent merkezlennde yardım dağıtan kamyon- laruı sayısı azaİdıkça, dağıtım merkez- lennın önündekı kuyruklar uzuyor, "Bugun deprem nedeniyle ortaya çı- kan hazırüksızukta ozellikle son 20 yıl- dır ıkndariarca ızknen toplum-devlet modelının somut sonuçlan > aşanmıştır. Bu model ınsam değil paraM'kân mer- kez alan, bu uğurda ınsam, doğayı yağ,- malayan. ha\atı/toprağı vağmalavan, dcyım yennde tse parava tapan ve kar- ^ çıkanlan basbran bır modeldir. Dep- remin en acı donemınde hukumet ve TBMM'nın çetelere af getiren \asayv işcUer acılan ık uğraşırken SSK jasası- lan çabanın çok daha büyüğünü "Dev- leti küçuheüm" dıyerek devletı sosval sorumluluklanndan uzaklaştırmak ıçın harcamışlardır Özelleştırmeler. kamu kaynaklannın kullanımı, kredı, teşMk ıhalelerde devletın geldığı "gereğini yapmjRiuı" tutumunun ortaklandır ve surecın faıllendırler TTB, devletın *^ek başına bu işin al- tından kalkamavacağı'' ıfadelennden çok cıddı kaygı duymaktadır Çûnkû bu ıfadeler kullanıldığında, fatura her za- man çalışanlar, emekçıler ve haflca çı- kartılmaktadır Kısacası bu ıfade halka yüklenecek yenı sıkınhlann habercısı- dır Deprem yıkımının uzennde halka yönelık > enı planlann olduğunu goster- mektedır TTB, bu sûrecın sadece yardım etme anlayışıvla altından kalkılamayacağını dûşunmektedır Bu devletın sosyal bır sorumluluğudur v e bır görev olarak ye- nne getınlmelıdır \ncak yıllar boyun- ca sosval sonımluluklar terk edılıp her- kes kendı başının çaresıne bakmaya yo- neltıldığınden gonullü kuruluşlar ön plana çıkmıştır Gönullu duzeyde vura- tûlen bu çalışmalar çok değerlı olmak- la bırlıkte dev letın sorumluluğunun göz ardı edılmesı sonucunu doğurmamalı- dır Köklü çözüm gerekiyor Bu anlayış çerçevesınde sonunluk duyan tum kışı ve kuruluşlara bu çer- çevede seferberlık çağnsında bulunu- yoruz Ve depremın boyutlan karşısmda ör- gütlü köklu çözumler olmadan kımı yardımlarla bu ışın altından kalkılama- yacağını ortaya koyan kımı çarpıcı ra- kamlar DPT ılk raporlannda 9-13 mıl- yar dolarlık bır kayıptan, büyûmemn eksı bıre düştûğünden söz edıyor TÜ- SlAD'ın saptamasına göre ıse deprem kaybı 15 mılyar dolara ulaşıyor Ekonomık kayıplann boyûtunu hal- kımız pek kavıayamıyor Bölgede ya- şayanlar, depremzedeler açısından en OTemlı, güncel, yasamsal çozüm bek- leyen kayıplar beslenme, bannma ve ış bulmaya ılışkın Bılındığı üzere TMMOB depremın ılk gününden sorumluluk ustlendığı deprem bölgesınde bütun binalann ha- sar durumunu, nedenlerını, sorumlula- nnı ortaya koyacak bır cıddı çalışmayı başlatb TMMOB henuz tamamlanma- mış bu çalışmalannın ılk sonuçlanna göre yaptığı açıklamada şu önemlı so- nuçlara vanvor Kayıplar daha fazla "Can kayıplan açıklanan rakamla- nn çok üsrunde olup, resmı kayrtlara gecmeven ve hâlâ cnkaz amnda bulunan insanlanmız vardır. Enkaz halme gel- miş, hasara uğramış ve arbk otunıla- mavacak durumda olan bınaların ve mağdur durumda olan insanlanmızın sayılan çok buyuktur. Teknik olarak yapOğmız ön tespitJe- regöre: Adapazan'nın yfizde 70'i kuSanıla- mayacâk hak getaiıiş, 25 bin konut yer- le bir olmuş. 100 bin yurttaşunız evaz kalmış, 6 bın küçük ve orta boy sanayi- ci, esnaf ışstz kalrnışOr. Vakna. karamursel, Değirmendere, Gokuk. Kocaeli verteşfan kuşağmda 75 bin konut oturulamaz halegeİmış ve 300 bin yurttaşunız evsiz kabmştır. Istanbul'da enkaz haüne geien ve ağr hasariı binalann dışındaki yapı stoida- nnda durum vahimdir. tstanbuCuıı ze- min açısından sakıncah alanlan su htv- zalan, dere yataklaa dolgu alanlan ve heyeianlı böjgekri uzennde inşa edflmiş yuz binlerce konut deprem hasanan ne- denhie zavıflamış v« duşuk yûkler attm- da çokme nskı taşımaktadır. Bnmın ne- denı. Mİlardır surdurülen ve hıçbir mü- hendıslık hıznıeti gormeyen kâcak ya- pılaşma ve bunu tesvık eden unar afla- n ik' meslek odalannı villardır >apı ta- sanm ve uretım surecınden uzakbşb- ran polrtıkalardır." TMMOB deprem bölgesınde. daha önce yaşanmış deprem deneyımlen, can ve mal kayıplanna rağmen, aynı alanlarda yapılaşmanın sorgulanması, sorumlulanndan hesap sorulması ge- reğırun. önemının altmı çızıyor, yenı- den kentleşme, yapılaşmanm olmazsa olmaz kurallannı sayıyor Deprem böl- gesınde kısa dönemlı çözüm, ınsanla- nn sokaktan kurtanlmalan ıçın ıse ön- celıklen "en kısa zamanda tamamlana- büecek bır yapı stoku oluşturmak, mev- cut kamu kamplannı, dinlenme testsle- rini ve bolgedeki ikioci konutlan dep- remzedelere açmak olarak" sıralıyor Prefabnke evlen, geçıcı yerleşımlen pahaJı. sureklı yerleşmeye dönûşeceğı nedeniyle akılcı bulmuyor Sanaylcller $a$kın Öte vandan deprem bölgesınde gö- recelı olarak en az zarargören buyük ış- letmeler, sanayıcıler, bırkaç aylık ona- nmlardan sonra ışletmelenru yenıden üretıme açmava hazırlanıyorlar Büyük ışletmelerde ağırlığı olan Sabancı'nın kendı kayıplanna ılışkın rakamlan ver- dıkten sonra "Buralarda bır daha yeni yannma tovbe. Ama yapdnu; olanian taşıyamayız. Çok paliaL olur. Onanp uretime açmak zonındayız" sözlen çar- pıcı Adapazan Sanayı Odası -kı bölge- de en çok zarar goren ışveren kuruluş- lannı temsıl edıyor-, uzun tartışmalar- dan sonra aldığı kararda, Adapaza- n'ndan taşınmalannm söz konusu ol- madığını duyuruyor. A R A S O T E L (**•*) Urla-Çeşme volu uzerınde, Mordogan da Tum odaları korfeze bakıyor Tumunde klıma, muubar, telefon ve tv var Fıtness centet, sauna, çocuk oyun salonu, tenıs, basketbol, voleybol ve futbol alanlan Tel (0 232) ^T S2 00 ECE EVLERI . Bodrum Gokçebel'de Yuzme havuzlu. klımalı bagımsız apartlar Kot vaşjmıru, yavlalan, dağ yuruyujlerını sntnler ıçın Tel (0 252> 3S6 36 OS 10 532 66H Oi 6ü/ KARABURUN CLUB 6. OTEL Alanva, Karaburun voresınde Tum odalarda klıma, TV, mınıbar Özel pla|, ıkı vuzme havuzu Bılardo salonundan masa tenısı salonuna dek çeşıdı spor olanaklan Tel (0 242) 527 41 11 HOTEL PRINCESS Bodrum, Guvercınlık'te Havuz Sureklı sıcak su Açık bufe Canlı muzık Ve denız neredeyse kapınızın onunde Sessız ve huzurlu bır ortam ısteyenler ıçın Tel (0 252)374 52 43 RESORT HOTEL Fedııye Oludenız'de Tum odalarda klıma, u)du yayınlı TV, muzık, mınıbar, 2 km uzunluğunda hanka bır plaj, açık ve kapalı vuzme havuzlan, çocuk havuzu, voleybol, basketbol ve tenıs alanlan Dalaman havaalanına 1 saat, Fethıye kent merkezıne 14 km uzaklıkta Tel (0 252) 617 00 20 AQUAPARK (*•**) Benzersız bır guzellıgı olan Kaş'ta Kekova ve Batık Kent'ın hemen yanındakı bu tarıhı ve doğal mekanda su ovunlarının en hevecanhsı yapılıyor Tum odalarda klıma, mınıbar, tv, telefon ve duş var Sabah ve akşam açık bufesıvle hızmetınızde Tel- (0 242) 836 19 02 C u m h u r i y e t o k u r l a r ı n a ç a ğ r ı . . . DOSTLARLA B İRLİKTE. TATİ L! CLUB ALPATATİL KOYU (*****) OTELYUCELEN ( " • Kemer de, gorkemlı çanı agaçları arasmda Goz alabıldığıne uzanan ozel plaj 2 yuzme havuzu, çocuk havuzu, aqua oyunlan, hamam, anfıtıyatro, fıtness centet, oyun salonu, bar, Turk kahvesı, dısco, S tenıs kortu, dalgıç okulu, ok atma alanı var Butün odalarda mınıbar, tuvalefduş, aıle odalannda TV Sabah 7 den gece 24'e kadar açık bufe, nefıs bır mutfak 1998 Dunya Çetm Odullu tatıl koyu' Teb (0 242) 824 81 h Gokova Korfezı'nde, denızle ıç ıçe Naıl Çakırhan'ın Ağahan Mımarlık Odulu'nu aldığı Akyaka yoresınde Turk mımarısıyle Avrupa konforunun tıtız bır bdeşımı Klımalı, snak sulu, banvolu, televızvonlu ve mınıbarlı 57 oda, 6 suıt, 8 bagımsız ve bahçelı bungalov Yuzme havuzu, çocuk bahçesı, restorant, 80 kışılık toplantı salonu, barlar Tel (0 252) 243 51 08 - 243 58 79 umhurıyet okurlarının bır ozlemı daha gerçekleşıyor! Artık yaz tatıllennızı, uygar bır ortamda, dunya goruşlerı, yaşama bıçımlen, ahşkanlıkları, zevklerı "sıze yakın" r ınsanlarla bırhkte geçırebıleceksınız. Bu ısteğinızi yerıne getırmek ıçın gezdık, görduk, ınce eleyıp sık dokuyarak sızler ıçın en uygun dınlence yerlerını behrledık. Seçın ıçlennden bırım...Hem aılenızle, dostlannızla - ve orada tanıyacağınız pek çok yenı dostla - bırlıkte tatıl yapın; hem de Cumhuriyet okurlarına ozel ındırımden yararlanın. Cumhuriyet OTEL C R A N D OZÇELIK (****, Kusadası na 10 dakıka uzaklıkta, Yavansu mevkıınde Butun odalar balkonlu, denız goruvor Butun odalarda klıma, dırekt telefon, uydu yavınlı tv, banyo Ozel plaı, açık ve kapalı yuzme havuzlan, Turk hamamı ve sauna, 2 restaurant, balo salonu, gece klubu Tel (0 256) 614 46 01 İLIADA HOTEL(Kazdaiı) Dunva ve Turkıve standardında en bol oksıjen ürelen Kazdağı mia lamamen çam ormanlan ıle çevnlı 18 dönümlük bır bahçe ıçınde Tüm odalannda TV banyo At gezılen dağ bısıkletı ve trekkıng parkurlan ıle masatenısı, cımnastık salonu ve çocuk odası, yözme havuzn mevcut Astım ve solunuın yolu rahalsızlıgından şıkavetçı olanlara onenlen sakın bır uul beldesı Tel (0 286) 484 77 78 A R T M A R M A R I S (**•*) Marmarıs ın merkezınde, tam konforlu bır otel Dılersenız havuzunda, ddersenız havuzun hemen onunde, denızde yuzun guneşlenuı Mımarı vapısı ve özellıkle ahşap ışlerı ılgmç Tel (0 252)413 22 74 *' CLUB ORIENTTATIL KOYU Edremıt Korfezı'nde, oksııen zengını Kaz Dağlan'nın eteğınde, dev bır botanık bahçesının ıçınde, Oren'e yuruverek 15 dakıka uzaklıkta Duş/wc ve telefonlu 62 v ılla daıresı Incecık kumlu bır kumsal, yuzme havuzu, açık ve kapalı restorantlar, çeşıtlı spor olanaklan, çocuklara ozel hızmetler, açık hava dans pıstı, gece>arısı sıneması, klasık muzık konserlen Vejeteryanlar, dı> abetıkler, ozurluler ve engellıler ıçın de sorunsuz bır tatıl Tel (0 266) 416 34 45 HOTEL TUROUOISE - * " } Nehır kaynaklanna jeep saiarüer, efsane Kopruçav da rafung, Sorgun Ormanlan nda bınıcılık kurslan, trekkıng ve joggıng ıçın doğal parkurlar belkı de bır kısmını sızın keşfedeceğıruz dokunulmamış antık medenıyeder Hepsının ortasında Akderuz'ın tam tayısında Çocuklanruza Aqua Park ve Mını Club Akdenız lezzeden ve duzeylı servıs Hotel Turquoıse, Avrupa nın en büyuk tur operatörû TUI'mn tüm dünyadakı 10 000 anlaşmalı otelı arasında en ıyı servıs veren 100 otel arasına gırmıştır Tel (0 242) 7% 9İ 30 Y A P I M - C A y r ı n t ı l ı b ı l g ı v e y e r a y ı r t m a ı ç m : I s t a n b u l : 5 2 0 2 1 9 1 - 9 2 I 5 1 2 0 5 0 5 A n k a r a : 4 1 9 5 0 2 0 I z m ı r - 4 4 1 1 2 2 0 ÇAĞ PAZARLAMA