Catalog

Cumhuriyet [mtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yaym Yönetmeni Orhan Erinç # Genel Yayın Koordınatörü: Hikmet Çetinkaya • Yazıişleri Müdürlerı: IbrahimV'ıldız (Sorumlu), Dinç Tayanç # Haber Merkezi Müdürü: Hakan kara 0 Görsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Haberler: Şinasi Danışoğlu 0 lstıhbarat: Cengiz Yıldınm • kullur Handan Şenköken • Spor Abdülkadir Yüeelman # Malaleler: Sami Karaören 9 Duzeltme Abdullah Yazıcı • Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu • Bilgi-Belge Edibe Buğra 9 Yurt Haberlen Mehmet Faraç Ya)in KUTUIU Orhan Erinç. Oktav Kurtböke. Hikmet Çetinkaya. Şûkran Soner. ErgunBalcLDinçTavanç. tbrahim ^ ıldız. Orhan Bursalı. Muslafa Balhav. Hakan Kara. AnkaraTemsılcısı: Mustafa Balbav 9Haber Mudürû Doğan Akın Ataturk BuKan No. 125. İCat.4. Bakanlıklar-Ankara Tel. 4195020 (7 hat). Faks: 4195027 9 Izmır Temsılcısı: S«rdarKızık,H.Zı>nBh 1352 S. 2 3 Tel-4411220. Faks: 4419117 •AdanaTemsılcısı.ÇetinYiğenoğlu, inönüCd. 119S. No-I Kafl.Te!:363 12 11. Faks;-363 12 15 K.oordinatör: Ahmet korulsan 9 Muhasebe: Bülent Yener 9 ldare: Hüseyin Gürer 9 tşletme ÖnderÇeük9Bılgı-tşlem: Nail tnal 9 Bılgısayar Sisterrr Mürüvet Çiler MEDVA C: • Yonetım Kuralu Baskanı - Genel Mudur Gülbin Erduran # Koordınator Reha Işıtman 9 Genel Mudur YardımciM Mine Akdağ Te! 514 0 7 53 - 5139580-513S46M1.Faks 5138463 awmla>au \e Basan:'• en C ürkoc a£ı dd 3<> -* 1 C^îaloğ 12 HAZİRAN 1997 lmsak:3.23 Gûneş: 5.24 Öğle: 13.11 Ikindi: 17.09 Akşam: 20.43 Yatsı: 22.35 Komutan, Atatürk tjüstünü açö • İstanbul Haber Servisi - 3ahçelie\ler Belediyesi ile 3. JColordu Komutanhğfnca artaklaşa yaptınlan Atatürk 5üstü ve Şehit Enver Ybrulmaz Parkı dün askeri :örenle açıldı. Ordu mensuplan. şehit anneleri ve nalkın katıldığı törende konuşan 1. Zırhlı Tugay IComutanı Tuğgeneral Nuri iCarayunus. "Bu büst lapınmak ıçin \apılan bir put değildir. Atatürk'ün ilke ve ınkılaplanna bağlı olduğumuzun bir nişanesı olarak açılacaktır" dedi. ÖYS tercih kılavuzuna dikkat I İstanbul Haber Servisi - ÖğTencı Yerleştirme Sinavı'nda (ÖYS) adaylann tercih \aparken farklı puan türleriyle öğrencı alan aynı adlı bolümlere dikkat etmesi istendı. Çağdaş Dershane yöneticisı Gülsün Özakın. ÖSYM kılavuzunun üniversıte sınavına hazırlanan öğrencileri. bazı konularda yanıltabileceğine dikkat çekerek Gazi Üniversitesi HazırGiyim ÖğTetmenliği Bölümü'nün Türkçe-Sos\ al. Marmara Ünnersitesi'nin aynı bölümünün ise Matematik puan türü ıleöğrenci almasını örnek olarak gösterdi. Dağıtım tekeline yeni düzenleme • ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu)-REFAHYOL " ortakları. basında dağıtım tekeline son verilmesini amaçlayan yasanın Anayasa Mahkemesfnce iptal edilen bazı maddelen ile ilgili yeni düzenlemeler içeren yasa önerisıni dün TBMM Başkanlığf na sundular. Öneride. süreli \e süresiz yayınlan dağıtmayan şirketler \e bayilere gerekli yaptınmı uygulama yetkisinin yargıya devredilmesi öngörüldü. 'Uzaklar'dan haber yok • İstanbul Haber Servisi - Dünya denızlerinde tura çıkan "Uzaklaf adlı yelkenlinın henüz Kızıldeniz'den Akdeniz"e çıkamadığı bildirildi. 27 mayısta Osman Atasoy'un mesajının ardından 10 gün geçmesine karşın haber alınamaması nedeniyle Mısır'daki Türk Büyükelçiliği'ne başvunıldu. Ögrencilerin oyununa izin • BlRDUR(Cumhuriyet)- Gazı İlkokulu öğrencilerinin yıl sonu etkınlikleri kapsamında sergileyeceği 'Cumhuriyet Çocuklan' adlı oyuna. "sakıncalı" bulduğu gerekçesiyle izin vermeyerr Burdur Mıili Eğitim Müdürlüğü. yasaklama yazısını tepkiler üzerine geri çekti. Bayraktar'ın beraatı istendi • İZ.MİR(AA)-!zmir'in Bornova ilçesinde 5 kişinin ölümüyle sonuçlanan 'çukur faciası' ile ilgili dava karara kaldı. İzmır 5. Asliye Ceza MahLemesi'nde yapılan duruşmada. tutuksuz yargılanan sanıklardan Bornova Beledıye Başkanı Aysel Bayraktar için savcı beraat ıstedi. îsmail Kahraman, dünyanm ilk bilimsel sualtı kazısıyla ortaya çıkanlan geminin halka sergilenmesini engelliyor Kültür Bakankğı tarîhi parçalayacakSERDARKIZIK İZMİR - Tarih ve kültür varlıklan- mıza REFAHYOL iktidanyla vurulan darbelerin ardı arkası kesilmiyor. Bodrum Kalesi'ne "camidayatnıa- a" ömeğinde olduğu gibi. koruma de- ğil. "konımama" örgütü gıbi çalışan Kültür Bakanhğı, kimilerine göre" an- laşılmaz" kimilerine göre ise " çokan- laşüır" tutumunu kararlılıkla sürdürü- yor. SlT alanlannı bozan. koruma ilke ka- rarlannı \e kurullan değiştiren, ziya- reti öncesinde Efes Müzesi'ndeki fal- loslan sergiden kaldırtan. bakanhğı yeteneksiz ve gerici kadrolarla doldu- ran. bilim adamlan ve korumacılan göre\den alan ya da sürgün eden. Fo- ça örneğinde olduğu gibi cumhuriyet tarihinde ilk kez bir kazıyı yasakla- yan, Islam kültürü dışmda başka de- ğerleri yok sayan anlayışın uygulama- lan. sürekli tartışma ve gerilim yara- tıyor... Kültür Bakanı İsmail Kahraman' m dayatmalanndan biri de Bodrum Ka- lesi'ne cami yapılması yönünde. Ko- nuyu ısıtıp ısıtıp gündeme getinyor. Bu anlamda kaledeki eski kilisenin (şapel) cami olarak kullanımına ilişkin yeni ge- lişmelersözkonusu. Bilindiği gibi şa- pelde şu anda dünyanın ilk bilimsel su- altı kazısından çıkan geminin sergisi var. 36 yıllık bir çalışmanm sonucu olarak şapelin içinde özgün biçimiy- le inşa edilen gemi. dünyanın en ilginç sergılerinden birini oluşturuyor. Ancak Kahraman, göreve geldiği günden bu yana resmi açılışı yapmayarak gemi- nin halka sergilenmesini yasaklıyor. Kahraman. şapelin cami olarak kulla- nılmasını istiyor. Dolayısıyla geminin şapelden çıkanlmasının yollannı an- yor. Bu arada minare inşaatı da sürdü- rülüyor. Kahraman"a göre ne olursa olsun gemi sökülecek, şapel cami olarak kul- • Geminin sergilendiği şapeli camiye dönüştürmek için dayatmacı tutumunu sürdüren Kültür Bakanı, 36 yıllık bir emek sonucu yaratılan eseri parçalatarak taşımayı planlıyor. lanılacak. Bu doğrultuda emir veren Kahraman. İzmir 2 No"lu Kültür ve Ta- biat Varhklannı Koruma Kurulu'ndan. geminin sökülerek başka yere nakle- dilmesinin yollannın aranmasını iste- di. Bu noktada konunun peşini bırak- mayan korumacılaryeniden harekete geçtiler. Şapelin 440 yıldır cami ola- rak kullanıldığım savunan Bakan Kah- raman'a şu anımsatmalar yapıldı: # Geminin sergilendiği yerin aslı cami değil. küçük bir kilisedir. Yani bakanın söy ledigt gibi amaç asbna dön- diirmekse, geminin sergilendiği salon cami değil. kilise olarak kullanılmalı- dır. • Kale 5 Ocak 1523 vılında Kanu- ni Sultan Süleyman taranndan alındı. OŞapele, Osmanlı geleneğine uy- gun olarak Ayasofya örneğinde oklu- ğu gibi bir minare eklendi ve oluştunı- lan mescidi salt kaledeki askeıier kul- landı. 0 2. Abdülhamit zamanında. 1895 vılında hapishane olarak kullanılma- ya başlandı. 0 26 Mayıs 1915 tarihinde Fransız zırhlısi taranndan bombalandı \e mi- nare yıkıldı. Bu tarihten sonra kale terk cdildi. 0 1960 yılında kalede miize depo- su oluşrııruİdu. Şapel. 1964 vılında ona- nldı \e ilk sergileme >apıldı. Cumhu- riyet dönemi boyunca hiçbir zaman cami olarak kullanılmadı_ Kahraman'ın "önemsiz"gördüğü gemiyle ilgili verilerise şöyle: " 1400 yü önce Bodrum açıklannda bartı. Roma >a da Bizans batığı. 20 metre uzunluğunda, 5.22 metre geniş- liğinde, 60 ton kapasiteli 90 kadar am- fora taşıvordu. Sualtı arkeolojisinin ba- bası sayılan George F. Bass başkanh- ğındaki bir eldp taranndan 1961 yıhn- dan 1964 yılına değin kazıldı. 36 met- re derinlikten çıkanldı. Orijinal iske- letinin yüzde 10"u kalmışb. Batığa 3 bin 533 dalış yapıldı. Gemiyle ilgili kazı sonrası çalışmalar 18 >ıl sürdü. Antik dünyada bulunan kantariann en bü- yüğii bu gemiden çıkü. Gemi 1994 >ı- lında. şapel içinde aslına uygun olarak o dönemin geçerii tekniklerine göre ye- niden yapılmaya başlandı. Çalışmalar iki vıl sürdü™" Gemiyi şapelden çıkanp kalenin içinde dünyanın en eski batığı Ulubu- run gemisi için hazırlanan bınaya ta- şımak amacıyla konunun teknik yönü- nü inceleten Kahraman, geçen hafta ha- yal kınklığına uğradı. İzmir 1 No'lu Kültür Varlıklannı Korumu Kurulu uzmanlan. hazırla- dıklan raporda geminin sökülmesinin teknik olarak olanaksızhğını belirti- yorlardı. Aslında daha Kahraman ''Ge- miyi atmayacagız. söküp monteedece- ğiz" > aklaşımını ortaya atınca uzman- lar bunun büyük bir aldatmaca oldu- ğunu \urgulamışlardı. Yapım tekniği- nin buna uygun olmayacağını belirt- mişlerdi. Geminin sökülmesinin onu parçalamak anlamına geleceğini açık- lamışlardı. Bilimsel gerçekler. uzmanlann de- ğerlendirmeleri. akılcı yaklaşım Kül- tür Bakanı'nı köşeye sıkıştınyor. Bu arada bazı kuşkular dile getiriliyor: "Osmanhlann vaptığı SekTik\eÇeş- me kalelerindeki camiler ibadete ka- palıyken Kahraman'ın BodrunTdaki dayatmasının altında yoksa Ayasoh-a mı vanvor." Milli Eğitim Bakanlığı'ndan uyarı 'Türkçe, yabancı sözcükler tarafından kuşatıldı' EBRL TOKTAR ANK\R\ - Yabancı dil- le eğitimi sınırlamayı plan- layan Milli Eğitim Bakan- lığı'nca hazırlanan rapor- da, Türkçenin yabancı söz- cüklerle kuşatılması sonu- cu "melez dille vetişen bir kuşağın oluştuğu" vurgu- landı. Milli Eğitim Bakanlı- ğı'nın hazırladığı "Türk Eğitiminin Ufku >e Türki- ye'nin GeleceğJ" adlı ra- porda, dilin. eğitimde anahtar olduğu vurgula- narak yabancı sözcükler- le kuşatılan Türkçe ile eği- timin zor hale geldiği kay- dedıldi. • Milli Eğitim Bakanhğı'mn raporunda üniversiteler dahil tüm eğitim kademelerinde Türkçenin iyi kullanılmadığına dikkat çekildi. Üniversiteler dahil tüm eğitim kademelerinde Türkçenin iyi konuşulup yazılmadığına dikkat çe- kilen raporda. "Bugün Türkçede üretilen yeni dil malzemesi ile anadidei öğ- retim yapıknası ve çocu- ğun kafasında. yeterti açık- hk ve tutarhhkta ka\ram gelişririlmesi güçtür. Nte- kim. üniversite dahil tüm eğitim kademeleri. Türk- çenin iyi konuşulup yazıl- ması sorunu ile karşı kar- şıyadır r denildi. Bir kül- türü öldürmenin yolunun o dilin beslediği kavram- lan ortadan kaldırmaktan geçtiği belirtilen raporda. Türkçenin yabancı söz- cüklerin baskısıyla zengin ka\Tamlannı yitirdiği uya- nsında bulunuldu. Rapor- da. "Ticari piyasa norm- lannın oluşmadığı ülke- mizde tüm şirket, dergi ve hav^-an adlan bile yaban- cı oldu. Hatta. Batüılık. bi- limscllik. dümadan haber- dar olma gibi görüntüleri kullanarak bu volla top- lumda kendine yer yap- raaya çahşanlar çıkü. Bu- gün bu aşın yabancı keli- me ithali akımını yönlen- direcektoplum mühendis- lerine ve öndeıierine ihti- yaç bulunmaktadır" de- nildi. Anadilini iyi bilmeyen- lerin yabancı dili de iyi öğrenemeyeceği \Tirgula- nan raporda. "Bu durum varken yabancı dille eği- tim zoriüğu yardu-" görü- şüne yer verildi. Türkçe- nin aşındınldığına dikkat çekilen raporda, melez dil- le konuşan halktan kopuk bir kitlenin oluşacağı be- lirtildi. Raporda. halkın zengin kavram hafızası- nın boşaltıldığı. Türkçe- nin de bir kültür ve bilim dili olma fırsatını kaçır- mak üzere olduğu kayde- dildi. Raporda. şu görüşlere yer verildi: "A\TO kavramla ilgili bir- kaç yabancı terim. her bi- ri yankş ve çelişik tefsir.yo- rum ve anlam farkJılıkla- n içinde yazannın kültü- rüne kalmış ifadeler ve bunlara bağlı kavramlar, yanlış tercümeler, bilim, kültür \e eğitim safhasma akmaktadır. Atatürk'ün mifli küttüre armağanıotan milli eğjtimin büyükemek- leriyle milli şuurda kök~ ieşmiş bulunan meclis ye- rine. toplum hafızasında hiçbir bağlantısı olmayan parlamento kelimesi kul- laıulmaktadır. Oysa, Tür- kiye. bir bilgi ve yaraöa- lık çağı olan 21. yüzyıla zengin kavramlarla vekül- türe da>ah birdilile ginnek zorundadu"." HCT1VAL Cecekondu satısında belirsizlik 'Yasasız imar affi' tartışılıyor ızılordu Istanbulluları büyülediKızılordu Koro ve Orkestrası, önceki akşam ve dün akşam l luslararası Boğaziçi Festh ali kapsamında İstanbullu sanatseverlerte buluştu. Kendi türünün tek örneği olan topluluk. eşsiz tınılan. zengin repertuvan ve eglenceli şov lam la izleyicileri adeta büyüledi. Koro ve orkestraya eşlik eden dans grubu da birbirinden değişik danslara yer verdikleri programlan ve yetkin dansçılanyla büyük beğeni topladı. Kızılordu Koro ve Orkestrası, L luslararası Boğaziçi Festivali için özel olarak hazııiandığı * 10. Yü Marşı' ve "İstiklal Marşı'nı Türkçe seslendirince İstanbullu izleyiciler tarafindan ayakta alkışlandı. (Fotoğraf: HATİCE TUNCER) İstanbul Haber Servisi- Başbakan Necmettin Erba- kan'a bağlı olarak görevlen- dinlen "Milli Emlak veGe- cekondu Islah Projesi Baş- müşaviıüği r> adlı danışman- lık binmınin, gecekondu iş- gali altındaki Hazine arazı- lerini beledıyeler aracılığıy- la satışa çıkarması 'yasadışı yağma girişimi' olarak de- ğerlendirıldi. Geçen 7 hazı- ran günü düzenlenen 'Kent veÇevTt Davalannda Hukuk ve Yargı Süreci" konulu top- lantıya katılan hukukçu ve mimarlar. TBMM'den bir af yasası çıkmadan kaçak bına- lann para karşılığında tapu sa- hibi yapılamayacağına dikkat çekerek "Başbakanlık,yasal vetkisi olmadan Hazine ara- âlerini işgalcflere safayor" de- ğerlendırmesini yaptılar. Şişli Belediye Başkanı Gü- lay Aöğ da uygulamayı sert bir dille eleştirerek "Oluştu- rulan bu danışmanhk biri- minin büeyasaldayanagı yok- ken. sanki belediyelerin üze- rinde bir kurummuş gibi bi- ze yazı y aap kaçak binalann işgal ettikleri arazileri bu bi- na sahiplerine satmamızı is- temesi bir hukuk skandalı- du-" diye konuştu. Başbakanlığın. işgal altın- daki Hazine arazilerini 'da- mşmanlar kanalıyla' ve TBMM'den yasa çıkarma- dan pazarlamaya kalkışma- sı bu tür tepkilerle karşıla- nırken uygulamanın baş ko- ordinatörü konumundaki. 'başmüşa>ir* unvanını kul- lanan Doç. Dr. Kâmil Eren ise "sanşlann bu ay başlaya- cağı" açıklamasını vapıyor. Eren. Adana. Afvon. Anka- ra, Antalya, İçel, İstanbul, İz- mirve Samsun illennde baş- langıç için hazırlıklannı ta- mamladıklannı söylüyor. İşgal altındaki arazileri ka- çak yapılara satmanın öngö- rülen satış fiyatlarıyla da mümkün olmadıgmı beMr: ten uzmanlar ise "Gecekon- du sahipleri bu paralan öde- yemeyeceğinden. asıl amaç Hazine arazilerini REFAH- YOL'u besleyen sermaye sa- hiplerine pazariamakür" yo- rumunu yapıyorlar. REFAH- YOL un uygulamasında ya- sal belırsizliklerin yanı sıra 'öncü' kabul edilen kimi be- lediyelerin de bu satış işlem- lerini neye göre yapacakları açıklığa kavuşmuş değil. 300 milyar lirahk Tevrat ele geçirildi BATMAN (Cumhuriyet) - Batman Emniyet Müdür- lüğü Kaçakçılık Istihbarat Harekât Şube Müdürlüğü ekiplerince düzenlenen ope- rasyonla. piyasa değeri 300 milyar lira olduğu bildirilen Tevrat ele geçirildi. Tarihi değeri yüksek olan Tevrat'ı İstanbul'a götünnek iste-, yen 4 kişi yakalanarak gö- zaltına alındı. Irak - Kuveyt savaşı dö- neminde yağmalanan Ku- veyt müzelerinden alınarak Irak'a getirilen dört Tev- rat'tan birinin Istanbula gö- türüleceği yolundaki ihbar üzerine Şırnak. Batman. Bitlisve İstanbul'da bir di- zi operasyon düzenlendi. Emniyet ekiplerı. Abdül- kerim İlbaş. M. Cemal Çe- Bk. Selahattin Dinlerve Irak uyruklu İhsan M. AB'yı cey- lan - keçi derisi üzenne yaz- malı 44 parçadan oluşan Tevrat ile birlikte yakaladı. Habur sınır kapısında Tevrat'ı yurda soktuğu be- lirtilen dört kişinin ev ve işyerlerinde yapılan arama- larda ^5 parça gümüş, bronz. süs eşyalan, heykel- cık. sikkeler de ele geçiril- diği belirtildi. RASGELE / RAÎFERTEM e-posta : tan (a vol. com. tr Öğrenim yıllarımızda. Yurttaşlık bilgisi derslerinde. Devletin görevleri okutulurdu. 4 ana görev olarak. Savunma, sağlık. eğitim, adalet. Olduğu öğretilirdi. Dönelim günümüze. Bakalım. Devlet bu görevlerini yeterince yapıyor mu? Neden? Savunma. Yurdumuzda, yurttaş olarak yaşayabilmek için. Bağımsızlığımızdan söz edebilmek için. Canlannı çekinmeden veren ordu mensuplarımız. Subaylar, astsubaylar, erler. Yurtiçinde, sınırlanmızda. sınır ötelerinde. Canlan pahasına şavaşırlarken. Ödenekler söz konusu oluyor. Devlet nerde? Sağlık. Özel kuruluşlara veriliyor sağlığımız.>Kâr aracı olarak düzenleniyor. Devlet, hastanelerden elini çekti, çekiyor. Zavallı insanlanmız. Özellikle dar geliriiler. Hastane kapılarında can çekişiyor. Gazetelerde, televizyonlarda gördünüz. Koluna saplanan bıçak. kıvranan çocuk. Saatlerce kurtarıcı bekliyor. Canı burnunda. Bu gördüğümüz, görüntülenen. Daha yüzlerce, binlerce kişi. Hastane kapılarında, sokaklarda, evlerde. Devlet nerde? Eğitim. Eğitimden; devlet, elini çekti, çekiyor. Özel Devlet Nerde? kuruluşlara terk ediyor. Ancak parası olan okuyabiliyor özel okullarda. Parası olmayanlar. Sokaklarda, imam-hatip okullarında. Eğitim amacından çıkarılıyor, çıktı. Görenler 8 yıllık temel eğitimin. kesintisiz olması görüşünü getirdi. Kimler karşı çıkıyor? Neden? 8 yılı isteyen öğretmenler hakkında soruşturma açılıyor. Gençlik orta yerde kaldı. Devlet nerde? Adalet. '• Hukuk kurallan. Herkesin uyması zorunlu. Ama bazıları. Bazı koltuklarda oturanlar. Kendileri için zorunlu saymıyorlar. Hele dokunulmazlığı olanlar. Kendilerini hukukun üstünde görüyorlar. Hepsi değil tabii. Ama çoğunluğu. Gözüken. gözükmeyen yöntemlerle. Adli kadrolar dağıtılıyor, boşaltılıyor. Hukuk, hukukçuların elinden alınmaya çalışılıyor. Bakın irtica brifingine katılan yargıçlar, savcılar hakkında soruşturma açılıyor. Hukuk kuralları yerine, şeriat kuralları öneriliyor. Devlet nerde? Siyasi iktidarlann elinde. Yontuyorlar, buduyorlar. Organ haline getirmek istiyorlar. Oysa siyasi iktidarlar, devletin organı. Yasama, yürütme organları. Devlet hepsini kapsayan bir çatı. Korkanm çatı çökertilmeye çalışılıyor. Şimdi soralım kendimize. Laik, bağımsız. sosyal hukuk Türkiye Cumhuriyeti devletinde mi yaşamak istiyoruz? Şeriat kurallanyla yöneltilen bir uydu mu olmak istiyoruz?.. Kararımızı verelim. Gecikmeden yerimizi alalım. Rasgele... .