Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 3 EYLUL 1995 CUMA
10 DIZI YAZI
Cumhuriyet 'in
okullararası
şiir ve
kompozisyon
yarışması
Derleyen: Erol Toy
Desenler: Semih Poroy
Atatürk'ün Aydmlık YoluEge'nın koku eskılere dayanan bır koyundendır
bu>ukdedem Aydınbılınçh \e Atatürk âşığıdır
Kurtuluş Savaşf nı onun ağzından dmlemek ne
heyecanlar tattınr bana bır bılsenız'
Bır gun. tutun kokulu evlennde onlann. sarar-
mış bır gazete buldum ce\ız sandığm ıçınde 5
Eylul 1928 tanhlı Cumhunyet gazetesı Yenıharf-
lerle yazmayı kolay laştırmak amacıyla bır levha
yayımlanmıştı Çeşıtlı resımlenn altlannda yenı
Turk ABC'sı ıle yazılar \ardı Herkesın kolayca
okuma> ı oğrenmesını ısteyen Mustafa Kemal, ya-
zı de\rımını gerçekleştırmıştı o tanhte Osmanlı-
ca dedıgımız o karmakan>ık dılden de kurtarmış-
tıbızı Kurtuluş Savaşı'na kadar kendımızıyalnız-
ca Osmanlı ve Vlusluman sanırken, Turkluk. bılın-
cımızı bu gıbı koklu devnmlerle kazanmıştık
Sandığı kanştımıaya devam ettım Dedem v e nı-
nemın nufus cuzdanlan, kendı de>ımlenyle kafa
kâğıtları Onlara ılıştınlmış başka bır kâğttta ıse
şoyle vazıyordu "1934. Özcan soyadını aldık.
Artık bana Halil Efendi demiyorlar."
Bılmıyorum kım yapıştırmış' Sandığın ıç ka-
pağında bır Ataturk resmı \e altı ılkesının yazılı
olduğu bır kâğıt çerçeve \ardı Laıklık ılkesının al-
tı kınnızı kalemle çızılmıştı Neden çızılmış ola-
bıleceğını duşunmeye başladım
Laıklık. dev letın dınının olmaması. -kı pek çok
kez yanh) algılanmış bır sozdur- yurttaşların mez-
heplerveınançlan ıledeğıl ınsanlıkları ıledeğer-
lendınlmesı, \ ıcdan ozgurluğune saygı duyulma-
sıdır Ataturk. boylesıne guzel bır ka\ramı getır-
meseydı \urdumuza de\let buyuklenmız fetva
venyor olacaklardı şımdı Benım gıbı her duşun-
duğunu yazanın boynu vurulacaktı belkı Kımbı-
lır hangı şehnmızdekı şeyh hazretlerının murıtle-
nyle Odemış"tekı tankat derv ışlermın çatışma ha-
berlerını duyacaktı Yahut Allah, dın, ıman adına
hangı gunahların ışlendığını gorup bu kâbustan
nasıl kurtulacağımızı Hızır'dan beklıyorolacaktık
Kımbılır
1
Şımdı de sanatla ılgılı resımler çıktı sandıktan
Cumhurbaşkanlığı Senfonı Orkestrası'nın kuruluş
anısı. Cumhuriyet'ın ılk donem ressamları. bale
gostenlerı. operalar oratoryalar. tıyatrolar Ne
çok sanatsal. kulturel etkınlığe kucak açmışız
Cumhunyetle bırhkte'
Resımlerde dıkkatımı çeken nokta. kadınlan-
mızm son derece çağdaş gorunumlen oluyor Hep-
sı Ataturk'un ve Cumhurıyetın onlara tanıdıgı ge-
nış haklardan yararlanmışlar Gunumuzun bazı ka-
dınları gıbt ozgur olmamak ıçvn dırenmıyorlar O
yıllarda hıçbır Avnıpa ulkesınde bu kadar genış tu-
tulma>an Kadın Hakları konusu Turkıye'de tıtız-
lıkle ışlenmıştı Cephedekı askere mermı tas,ıyan,
oküz çokunce yere kendını çıfte koşan Elıf'ın
hakkı odenmıştı belkı de
tşte
1
Mustafa Kemal Ataturk'un yenı bılım te-
nmlenne onderlık etmek ıçın yazdığı "Geomet-
ri" kıtabı Çagda^ uygarlık sevıyesıne ulaşmak
ıçın bılımın parlak ışığına koşmamız gerektığını
soyleyen Mustafa Kemal'ım duy benı
1
Her soy-
lev ınde, her ey lemınde bızlere olan sarsılmaz ınan-
cını vurguladığın yarınları teslım ettığın Turk
gencıyım ben1
Bılımı fenı. aklımı çok sevdığını
şu "Geometri" kıtabını elıme aldığım an venıden
duyumsadım Sayfalar tıtredı parmak uçlarımda
Buyuk bır gucun benı sanverdığını hıssettım Da-
marlarımdakı asıl kandan çıkıp gelen bu guç dev-
rımlennı koruyacak. yuceltecek Atam1
Oy le seslı du>unmuşum kı, y enı traktoruv le tar-
la\ı suren dedem bır şey \ar sanıp koştu geldı
"Bir yenilik daha" dedım ıçımden Bır zaman-
lar karasabanlarla surulen tarlalar, ya şımdı0
Tek-
nolojı hızla gelışıyor Turkıye'de Kıyılarımızda
kendı gemılerımız. savaş yıllanndakı ılkel uçak-
ların yerıne F-16'lar Tum bu gelışmeler Cum-
huriyet olmasaydı olur muydu sanıyorsunuz*1
Os-
manhlara uç yuz yıl sonra gırmış matbaa orneğı,
bıze de traktor belkı 2000'lı > ıllarda gırerdı
"Peki >a demokrasi?.." dıyor dedem "Reji-
mimizin sağladığı en guzellerden biri. Bütün
eksikliklerine karşın çoğulcu demokraside olu-
şan nokta hangi Ortadoğu ulkesinde var? Hem
Cumhuriyet rejimine hem de demokrasiye a>-
nı anda sahip ender ülkelerden biriyiz."
Ayakta alkı^lıyorum dedemı Sonra dışan ko-
şup bahçedekı zeytın ağacının en ust dalına tır-
manıyorum Goktekı parlak guneşe enşmek ıstı-
yorum Kolfanmıaçıphaykınyorum Tarlakuşla-
rı urkuyor ama kaçmıyorlar Dağ taş yankılanıyor
coşkulu sesımle
"Sen e\ buyük \taturk'um! Şimdi anlı\o-
rum ki sen. Anadolu'nun bereketli toprağının,
Anadolu insanına bir armağansın. Seni \e ese-
rini karalama\a çalışan sahtekâr \e karanlık
ruhlu hainler bilmezler ki, Mustafa Kemal'in
saati hiç durmaz. Bilmezler ki, gerçekler ve
doğrular güneş gibidir. Güneşe sırtını donmek
nasıl guneş gerçeğini \ok etmezse, seni gorme-
me>e çalışmak da senin gerçekliğini ortadan
kaldırma/. Sen hep \arsm \tam. Hem de ço-
ğalarak. Cumhuriyet ise bizler oldukça sonsu-
za kadar yaşayacak!..
P1N\R OZCAN (Başarı Ödülü)
Odemı> Lıse;.ı
Canım Insan;
Benım, kızlanndan bırı Kurduğun cumhunye-
tın yetıştırdıklerınden Bu gunlerde aramızda
adın ovle çok geçı>or kı Oturup oğullarınla. kız-
lannla seni konuşuyoruz Senın ızınden nasıl gı-
deceğımızı. karşımıza çıkacak engellen nasıl aşa-
cağımızı tartışıyoruz
Bızden buyuk kızların. oğullann da sureklı se-
ni konuşuyor \ ma utançla soyle> eyım kı şım-
dılıkhıçk' sey yapamıyor, 57 y ıldır hep
yaptığımız gıbı senın sözlennı tekrarlayıp duruyo-
ruz Duşuncelerını bırbırımıze anlatıyoruz Senın
ıçın kahramanca hıkâyeler yazıyor \e hâlâ arkan-
danağlıyoruz Ama hıçbınmız sormuyoruz "Onu
bu kadar konuşuyoruz da gerçekten anlıyor
muyuz acaba" dıye
Senın duşuncelennı, yaptıklarını da mezara
gondermeye kalkışanlar çıkıyor Elımızden bır şey
gelmıyor Onlann önceden berı yaptıklarına sesı-
mızı çıkarmıyoruz Çıkaramıyoruz Neden9
Eğer
bız bu ulkenın gençlenysek. bundan 70 yıl once
bağımsızlığı ıçın herturlu o^venyı gosteren ınsan-
lann torunlarıysak bıze emanet edılen bu ulkeye
neden sahıp çıkmıyoruz1
Sanınm ılk adımı bız gençleratmalıyız Bır şey-
ler yapmalıyız gençlık, ulke. demokrasi, laıklık
adına Çıkarlan ıçın bu ulkeyı harcamaya hazır
ınsanlara bunun o kadar kolay olmadığını göster-
melıyız
Ben onlara destek verecek kadar kör. vurdum-
duymaz \e yozlaşmış olduğumuza ınanıyorum
Emınım hepımız yxıreğımızın bır köşesınde dede-
lerımızden kalma o Ku\a\-ı Mıllıyecı ruhun ce\-
hennı ta;>ıyoruz O cevhenn yalnızca bıraz parla-
tılmaya ıhtıyaeı var Insanlanmız bıraz ınanmalı.
bıraz da gmenmelı zaten bu yeterlıdır bence
Once seni anlamalı ınsanlarımiz Bızım gozu-
muzde san saçlı ma\ ı gozlu bır de\ olmaktan çık-
malısın Sonra bızım ıçın başardıklarının korun-
ması gerektığını anlamalıyız hep bırhkte Sonra1
Bir Gazetfeye \ot
Dunyada varetmek ıçın benı
Once ıçınızde yaşayın.
Sonra dokulsun dudaklannızdan
lkı uç guzel sozcuk.
Ve o sılah tutmaktan yorulmuş ellennızle
Kavrayın bır bebeğı
Koklayın bır gulu.
Ve ınanın kı kalbınızde bır an olsun
Sevgı ateşı parladığında.
Ben sıze gelıyorum demektır
Ve yıne ınanın kı o an dunya
Sılahlann ucunda değıl de
Bır kuşun kanadında donmektedır
GÖKÇE HANER (Şiir Mansiyon)
Bursa Kız Lısesı
Çocuğun Adı Barış'tı
Bugun Banş'ı gordum
Ağlıyordu
Bılıyordum,
Anlatmamışlardı Nasreddın Hoca'yı
Ve Keloğlanlı masallan
Bayram sabahlannda,
Tahta tufekler asıp omzuna,
Kurşun askerlerle oynamıştı
Sunnet duğununu anımsadım da
Halay çekıp sılah atmıştı, konu komşulan
Pek de fıyakalıydı el sallarken faytonda,
Maşallahlı, asker unıformalı.
Bucür delıkanlı
Bugun Banş'ı gordum
Ağlıyordu
Bellı kı yanlış dunlennın.
Bugunku gunahını yaşıyordu,
Oysa sız koşullandırmıştınız,
Bencıl sevgınızle kordüğumleyıp
Çocuksu duygulannı
Anımsadınızmı
1
Bılmedığı oyunlarda yıkmıştınız
umutlannı
Hıç büyumeyecek gıbı umursamadan
Tahta tufekler bugun çelıkten ve patlıyor,
Bellı kı Banş ona ağlıyordurmadan
Sankı o bozmuş gıbı dunyadakı
tum banşlan,
Bacak kadar boyuna bakmadan
ESRA BİHTER GLRLER
(Şiir Mansiyon) Tokat Anadolu Lısesı
Barış
Banş bır çocuktur.
Korkar sılah seslerınden
Susardudaklan,
Ürker,
Ve Afnka'da bır ırmakta
Bır balık olmak ıster
Tepesınde Everesfın
Bır kucak kardır barı:>
Damla damla enr
Ineryureklerıne ınsanlann
Sennletır
Bır guldur banş
Yedıveren
Açtıkça bır daha. bır daha,
Pembe
Türkıyem'de bır ağaçtır banş
Ince bedenınde bın vaprak
Uzanır goky uzune
Buyur golgesı buyür
Denızlere
PINAR GÜ1NONI (Şiir Mansiyon)
Kocaelı Ozel Sevmen Lısesı
Barış Kuşu
Ey ınsanlara umut getıren "'Banş Kuşu''
Alkışlasak da seni avuç dolusu
Inatçı çelışkıler ıçmdeyız hâlâ
Tepkısız dılsızler korosu
Tukenıyor ıçımızde sevgımız yavaş yavaş
Ne sılah ıstıyoruz artık ne savaş
Bulut bulut kaçmak ısterken huzunlerden
Kan sıcağı kızıl ve yapışkan,
Bır yağmura tutuluruz anıden
Terk ederken bınlerce beyaz
çehreyı uykuya
Şarkısız şıırsız donenz
İçımızdekı suskun kuyruya
Tenmız tenımız, matemımız,
Tuz tadındadır zafenmız
Dudaklanmızda masum gulucuk
Hep çocuk kalsak,
Yorgun duşsek ovnamaktan
Zararlı oyuncaklan kırsak
Yeter çektığı ınsanın bunca azabı
Banş'tır dındıren olanca ıstırabı
Gorevı belırsız gok dolusu güvercın
Uçmak değılse sadece nıyetın
Zeytın dalı getır gaganda
Detne yaprağı. sabır otu, sevgı tohumu
Tukenmesın gavretın
Dağlarca. ormanlarca, akan sularca
Işın rast gelsın1
MURAT SIIREN (Şiir Mansiyon)
Bastem Tunzm ve Otelcılık
Lısesı - Ankara
Sonra hepımız zaten kurtuluruz yozlaşmışlıktan,
safsatalann peşınden gıtmekten Ve senın bıraktı-
ğın yerden devam etmeye hazır oluruz
Sana soz venyorum bunu yapacağız Sana bu
seslenışımız ılk adım olacak Bız. Ataturkçu, la-
ık, demokrat gençler olarak bılıncımızle aşacağız
engellen Soz venyorum yapacağız bunları
Son olarak şunu bılmenı ıstıv orum ne olursa ol-
sun senın kızın olmaktan hep gurur duydum, du-
yacagım da Teşekkurler Atam
Kızn Olgu
OLGU SUMENGEN (Başan ödülü)
Bornova Anadolu Lısesı - lzmır
Işık O>Tincuları
Ben bır oyuncuyum \ ureğım ışıktır, her gece
karanlık salonlarda boy gosteren bedenım sonsuz-
luğa yenılmeyen bır araçtır aslında Bugun buraya
benı ızlemeye gelen MZİere geçmıştekı o tanıdık sı-
maları anımsatmak ve ıznınızle onlan da buraya
o>unumuza davet etmek ıstıyorum Gırışte dekor
karanlık, sahnede yıkık dokuk savaş alanını sım-
geleyen harabeler etrafa barut kukusu. sessızlık aç
akbabalar gıbı başına uşuşmuş yorgun harabelenn
Ortada, varlığı ılk bakışta seçılemeyen kuçumen
bır çocuk, paçav ralar ıçınde ancak dıkkatlı bakıl-
dığında o gı> sılerın bır zamanlar gozalıcı guzellık-
te olduğunu tark etmek olası değıl Cocuk bıtkın
kabma sığmayan bır umutsuzluk. bır ısvan var o
bu>uk gozlerınde can çekışen bır bedene derman
olamamanın \erdığı o rezılce utanç Bır zamanlar
v arlığından onur duy duğu bu bedenın şımdı olmek
ıçın bıle vardıma ıhtıyaeı olmasi Kendı gözlen-
den utanıyor çocuk, bedenını ızleyen bu mılyon-
larca gözden
Oysa gozlertıpkı her zaman olduğu gıbı bugun
de umut. bugun de can. bugun de kurtuluş
1
Sahıp
olduklan hasta bedene duyduklan tutku bu, çıkar-
s>ız, saf, çınlçıplak bır tutku Gozlerolumleçoktan
tanışmış olum, savunmasız bebeklenne duşman
sungusu olup gırmış. kırpıklennde bınken yorgun
yaşlan da bomba olup patlamış Ve bugun. doğ-
mamış çocuklann golgesınde. ba^lannda bır çıft
mavı ışık olduğu halde hıç çekınmeden kapatıyor-
lar kardeşlennı sonsuz uvkuyla ve perde ağır ağır
kapanıyor
2 perde. dekor hemen hemen aynı olmasına rağ-
men bır sure sonra o korkak karanlığın yerını şaş-
kın bırkırmızılığa bıraktığı ozlenıyor bu kırmızı-
lık sızlen az da olsa rahatlatırken çocuğun, benım
de şaşkınlığim hat safhada Benım ıçın o korkulu
ruyaya yatan. bazısı hıç uyanamayan gozlenme te-
şekkurden başka ne gelır şımdı elımden
0
Tum ne-
şeyle doğrulmaya hazırlanıyorken aylardır çekış-
tınlmekten bıtap duşmuş vucudumu hareket ettı-
remedığımı fark edıyorum, alıştığım gıbı uyuma-
ya davrandığım o sırada, bır çıft mavı ışık gozümu
alıyorhemen yakınımdave anlatıyorkı uyumakza-
manı değıldır
2 perde 2 sahne Gokyuzunun bıryanı kızıllı-
ğını korurken bır yanına umut dolu bır mav ılık hâ-
kım olmuş ve şımdı sızlenn karşısına o eskı pus-
ku luksumu terk etmış bır oğrencı olarak çıkıyo-
rum, hep kaybetmekten korkfuğum kudretımın as-
lında kanımda olduğunu ben şımdı sıyah onluk
ıçınde anlıyorum Yepyenı dıpdın bır çocuk doğu-
yor benım bedenımde, umut dolu, yarın dolu bır
çocuk' Hucrelenme sınmış karanlığı soküp atıyor
ılkın. kolay olmuyor ama ışık bır gorundu mu ba-
nnamıyorlar olduklan yerde, bense her gun artan
mav ılığımle daha da guzelleşıyorum, o ağır gıysı-
len atıyorum sozgelımı ustümden Varlığın gerçek
anlamını keşfedelı ben sahıp olduğum her değere.
kı o her şeyden evvel gozlenme borçlu olduğum
kendı bedenım, varlığın anlamını, ozgürluğu anla-
tıyorum tum çekıcılığıyle Hep ozven hep sabır ıs-
tıyor butun bu savaşımlar, bır yandan yenı renkle-
re ahşmaya ve onlan gozlenme de kabul ettırme-
ye uğraşırken bır yandan da porsumuş, karanlık
hucrelenmle uğraşıyorum kendı ıçımde ve sanınm
o gunlere rastlıyor anlamam, benı geldığım yere
goturmeye çabalamaktan asla v azgeçmeyeceklerı-
nı
Oysa genç bedenımm yorgun yardımcılannın
her şeyden once sıhhate gereksınımlen var -ka-
zandığımız ozgürluğu kımselerle paylaşmamak
adına O yıllardan bu yıllara suregelen bır muca-
dele bu, alışılmış normlara sığmayan bır başkaldı-
n ılkın. sırtında her an bulmaya hazır sungulenn
altında buyuyen genç cumhuriyet Kıyasıya bır
kordöv uşu, duşunen bey ınlere. cumhunyet çocuk-
lanna yöneltılmı> karanlık suratlar. devnm korka-
ğı zavallı beyınler
Oysa bız karanlıktan korkmayan yazarlar, bız
modern gıysıler. bız anlaşılan bır dıl olarak çıkı-
yoruz karşılanna, o buyuk burjuva gururunu terk
edıp, soru sormaya, bılınçlenmeye başlıyoruz bı-
rer bırer' Duşman sungulerı karşısında umulmadık
dırenışı gerçekleştıren umut ovunculan. yıllar son-
ra cumhunyet neslı olup merhaba dıyorlardünya-
ya ve bu kez sılahlar elımızde değıl beynımızde,
cumhunyetın armağanı onlar, sanat. bılım, duşu-
nen, konuşan ınsanlar1
Oyunun sonlanna yaklaşırken çocuklar belı-
rıyor sahnede, her bın pınl pınl yanan bır çıft goz
mısalı, goklerdekı mavı ı^ık yennı artık tamamen
aydınlığa aydınlara terk etmi:> ve ben. ben çıcek
olup senlmışım altına kuçuk askerlerımın
Evet ben bır oyuncuyum. o mavı ışığın sana uza-
nan elıv ım bugun, cumhunyetın en guzel armağa-
nıyım'
BAHAR ÜNLİ (Başan ödülü)
Soğutozu Gazı Anadolu LıseM - Ankara
Sürecek
ANKARA... ANKA...
MÜŞERREF HEKİMOĞLU
Çan Yolunda Çeşmeler
Gece yansına doğru kapı çaldı bırkaç yıl once Aç-
tım uç kışı
- Bız Avunya'dan gelıyoruz, dedıler, Ida'nın otekı yu-
zunden Zamanı ayarlayamadık, geç kaidık, ama dağı-
mızı sevenyazarımıza bır 'merhaba' demek ıstedık Se-
lahattın Özgur de burada mı acaba9
Bır 27 Mayısçı yı
tanırsak çok sevınecegız
Aşağıyaseslendım,Ozgurlerde geldı balkonda otur-
duk, çaylar ıçtık o guzel merhabayı soyleşılerle uzattık
sonra Ida da bızı dınledı sanınm O uç oğretmen şım-
dı nerede bılmem, geç de olsa sozumu tuttum Ida'nın
otekı yuzunu de gordum geçen hafta Korfezın mavı-
sınden dağın yeşılıne daldık, ida ıle sarmaş dolaş bır yol-
culuk yaptık Enıştem Enver Kök'u de çok anımsadım
bu yeşıl yolculukta Bu guzel ormanı ılk tanıyan muhen-
dıslerden bın Okulu bıtınnce Bayramıç'te başlıyor go-
revı Atla aşıyor bu dağları Yeşıl masallar anlatırdı bı-
ze, ağaçlann oykusunu ormanın gızemını, ağaç ve ın-
san ılışkısını Hanlar'dan geçerek Çan'a doğru yol alı-
yoruz
Yağmurdan sonra ormanı kokladınız mı hıç, taze çam
kokusuyla cığerlerımız de yeşerıyor Şofor Mustafa Yıl-
maz, hanların, çeşmelenn, koylenn oykusunu anlatıyor
durmadan Sesı guluyor, sevgıyle konuşuyor Bır çeş-
me başında duruyoruz derken, şoforumuzun gozlerı
parlıyor yazıyı gosterıyor, Atatürk de geçmış bu yollar-
dan, bu çeşme başında oturmuş, bır kahve ıçmış 1934
yılında Yazıyı okurkentarıhımız yeşerıyor ormanda As-
kerlenne "Sıze saldırıyı değıl olmeyı emredıyorum" dı-
yen komutanı goruyoruz ağaçlann otesınde Savaştığı
topraklara bu yoldan donuyor yıllarca sonra, şehıtlerın
rahat uyuduğunu hıssetmek ıstıyor belkı de Başka bır
yol sapağında yıne Mustafa Kemal çıkıyor karşımıza
Oğretmen dedesının koyduğu adın onuruyla gulumse-
yen şoforumuz Mustafa Yılmaz da Bodur aılesının oy-
kusune başlıyor bu kez Koyun adı Mavruz, bu yolu Iran
Şahı Rıza Pehlevi ıle bırlıkte geçen Ataturk konuğunu
onurlandırmak ıstıyor, Nevruz'a donuşturuyor Nevruz,
Farsça yenı gun anlamına gelıyor Ataturk bu koy bu
bolge ıçın yenı bır gun, yenı bır yaşam dılıyor belkı de
Yenı yaşam da oluşuyor artık Nevruz koyunde Ibrahim
Bodur'un dogduğu evı gezdık, duvarda kocaman bır
pano, beyaz seramık uzerınde aılenın yaşam ağacından
dallar uzanıyor, yalnız Bodur aılesının oykusunu değıl
Çanakkale seramıklerının de oykusunu yansıtıyor Fab-
nka bacalanna sevgıyle bakarım ben Yaşama başka bır
boyut katar o bacalar Bacalarçoğahyor gıderek, bıber
kurusu domates kurusu soğankurusuyedınızmı aca-
ba'' Kırsal yaşamın bırgeleneğı amadışsatımdaonem-
lı bır urun şımdı Guneşten yoksun ulkeler, bızım top-
raklarımızda kızaran domateslerın kurusunu yıyor! Bol-
genın tarım yaşamı da değışıyor gıderek
Guneşı tepede, Çalkoy'de uğurladık ılk gun Bır Po-
mak koyu, bana haylı huzun verdı 1893 te gelıyorlar,
yuzyıl hıç geçmemış gıbı ılkel bır yaşamı yansıtıyor Çal-
koy Çıplak koy gerçeğini Kaç yıl once gece yansına
doğru Oren'e gelen oğretmenlerı anımsıyorum Ida nın
otekı yuzunde yeşıllığe karşın yaşam soluk demışlerdı
Hamıye Çolakoğlu'na teşekkur edıyorum Onun
çagrısıyla gerçekleştı bu yeşıl yolculuk, andız dedıkle-
rı mavı koknarları, çamları, çınarları, çeşmelerı, koylerı,
dev boyutlu fınnları, Çan ılçesının alanında kocaman
çanları, ılçeye yenı bır yuz, çağdaş bır yaşam vermek
ıçın çalışanları o çağrı nedenıyle gordum, tanıdım Bay-
ramıç ı gordum donuş yolunda, yeşıl tunellerden geç-
tık Ayazma ya vardık, orman yoğunlaşıyor guneşe
yol vermıyor ağaçlar, ama sulara yol var, çeşmeler akı-
yor her yerde, şarkı soyluyor çağlayanlar, ormancılara
selam, ne guzel bır koşe yapmışlar Ayazma'da, nasıl
sevgıyle uzanmışlar orman konuklarına Evcıler bah-
çelerınde ılk urunu topluyor elmacılar kımı ağaçta kır-
mızı, kımı ağaçta san sarı guluyor elmalar, sonra kes-
tane ağaçlan, sarı yeşıl kabuklarıyla bır başka guneş
bahçesı Gozlerdekı şolen huzunlenıyor derken, elma-
nın oykusunu anlatıyor bır dede ve torunu Dalından sof-
ramıza kadar uzun seruvenı var, uretıcı hıçbır şey ka-
zanmıyor Şoforumuz umutla gulumsuyor yıne elmacı-
lar da orgutlenıyor, dıyor Urunlerını yok pahasına sat-
mayacak artık
Benım cennetım Çan dır her sefennde burada yenı-
den doğarım, dıyor Hamıye Çolakoğlu Sanat yaşamın-
da kırk yılın sergısını de bu cennette hazırlıyor Yenı bır
teknıkle herkese yenıden sevmeyı oğreteceğını soylu-
yor Sergının adı 'Tılsım ve Sonrası Kımı tablolannda
sevgıye açılan kapılar var gerçekten Her zaman yaza-
rım, guzel urunler sevgıyle oluşuyor Beledıye Başkanı
Alı Sarıbaş ıle konuşurken Erol Sazcı ıle ılçe yolların-
da gezerken, bu olguyu yakından gordum Kısa sure-
de ne guzel yol almış genç yerel yonetıcıler, çıçeklı park-
lar havuzlar, yollarda pembe kopuklergıbı çıçek açmış
ağaçlar bıryılda beş bın ağaç dıkmışler, ılçe halkı sev-
gıyie bakıyor fıdanlara, yeşıl bır Çan'ın coşkusunu du-
yuyor Genç başkanlar ıl meclısı uyelerı, her duzeyde
genç yonetıcılerı dınlerken ben de buyuk coşku duyu-
yorum doğrusu Dahası başkent çok uzak gelıyor Ku-
rultay oncesı olaylann, adayîarın, varsayımlann çok ote-
sınde bu genç ınsanlar Kışılerden değıl, ılkelerden guç
alıyorlar, Ida eteklerındekı çeşmelerden Çan'a yakın
bır koye Yenıgun adını veren Mustafa Kemal'den esın-
lenıyorlar doğrudan Belkı de benım yorumum ama,
Ida'nın eteklerınde tanıdığım yerel yonetıcıler demok-
rasımız ıçın de, geleceğımız ıçın de umut ve guven ve-
nyor bana Taze kanı sımgelıyor onlar koltuklarıyla de-
ğıl, eylemlerıyle mutlanan delıkanlılar
Genel Mudur Sazcı ıle çıplak tepelerde yeşerecek
Çanakkale ormanını da konuştuk bır aralık Bınlerce
ağaç arasında bır de Şehıtler Çeşmesı Mavı çınılerden
bır heykel gıbı yukselıyor, topraklarımızdakı uygarlıklar-
dan, gorkemlı Selçuk yapıtlarından ama asıl Anadolu-
muzu savunanlardan, şehıtlerden, gazılerden bır selam
gıbı
O selamı guzel yanıtlamak gerekıyor
BULMACA SED\T\AŞA\İ\
1 2 3 4 5 6 7
S()LDA> S4G\.
1 Kuzey ve Orta
Asya Turklerı
arasında yavgın
olan ve doğava
tapma, doğaustu
ruhlara ınanma
temelıne dayanan
dın 2/Akarsııkı-
yısındakı çalı ve
ağaçlann uzerın-
de de va^avabılen
bır balık Akıl 3/
Sürat Sam-
sun'un bır ılçe>ı
4/Karışıkrenkh
Hınt-iran dıl grubuna ven-
len ad 5/ Enenı \unanlı-
lar a \enlen bır başka ad 6/
"Havır anlamında kullanı-
lan soz Araba uzenne ge-
nierek ıçıne saman \a da ta-
hıl doldurulan buyuk kıl çu-
val 7/Dunvavı ve varoluşu
bılınç ve duşunceye oncelık
vererek açıkiayan oğretı 8/
Dolaşık, karışık, zor \1e-
zopotamya'da kurulmuş en
buyuk sıtelerden bırı 9/
Mafya orgutünun suskunluk yasaM
^ UKAR1DAN AŞ\ĞH \:
1/ Gazel ve kasıdenın en guzel beytıne venlen ad II Ha-
tıra Bır bınıcının yabanıl at ya da öküz uzerınde uzun sü-
re durabılmeMne dayalı \merıkan oyunu 3/ Lezzetlı bır
balık Aracı 4/Su Bırparçanın notalarının araverme-
den bırbırıne baglanarak çalınacağmı anlatan muzık terı-
mı 5/ Denızfıhnın dı^lerınden vapılan bır tur degerlı tes-
pıh Acıklı 6/Bırpeyganıber Eskı dıldetaht 7/Eldeta-
şınabıtır küçuk çanta 8/ Dalgalı. parıltılar v erılmış olan bır
tur kumaş Ellı şınıklık tahıl olçegı 9/ Kurak bolgelcrde
yaşayan bır sürungen turu Radyumun sımgcsı