Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
20 ARALIK 1995 ÇARŞAMBA
Kayseri Belediyesi, RP'nin seçim karargâhı. Devletin işçisi partinin emrinde
Belediye,Refah'a çalışıyorRECEP BULUT
KAYSERİ-RP ıle
MHP 1991 genel se-
çimlennde aralarında
IDP'yi de (bugünkü
adıyla Millet Partisi)
aralarına alarak kendı
tanımlanyla "'kutsal it-
tifak'" oluşturmuş ve
Kayseri "de "'-O'lık ezicı birüstünlük sağ-
lamışlardı... Ne \arki "kutsal ittifak" bu
zaferden kısa bir »üre sonra bozuldu \e
herkes kendi yoluna döndü. Ancak her ne
kadar kutsal ittifak bozulnıuşsa da !99l
seçımlennde millıyetçı-muhafazakâr ve
mukaddesatçı görüşü taşıyanlar da bü-
yük bir coşku uyandırmıştı. lşte bunun so-
nucu 1994 yerel seçımlennde görülmüş-
tü...
24 Aralık erken genel seçimlerinde ol-
duğu gibi 27 Mart yerel seçımlennde de
esas çekışme RP ile MHP arasında yaşan-
mış, seçimler sonunda RP 125 binoy ala-
rak birinci partı olmuş, başta anakent ol-
mak üzere merkezde iki ilçe belediyebi-
ni de alarak 3-0 yapmıştı. RP'nin en ya-
km takipçisı ise 100 bin oyla MHP idi. RP
ile MHP'nin 1991de "kutsal ittifak"la
başlayan Kayserı'dekı büyük yükselışi
böyle. 24 Aralık erken genel seçımlenn-
de de 1991'de başlayan yükseliş devam
edecek gibı...
Hatta bu yükseliş grafiğinin doruk dü-
zeye ulaşacağı yolunda bir beklenti de
yok değil. Partilere göre genel bir değer-
İendirme yapmak gerekirse. RP başta ana-
kent olmak üzere Kocasinan \ e Melikga-
zi belediyelerini elinde bulundurmanın
tüm avantajlannı kelimenin tam anlamıy-
laeksiksizkullanıyor. Araç-gereçveakar-
yakıt ile beledıyede işçi statüsünde çalı-
şıp RP saflannda koşturan personel bo-
yutuyla. Adeta 1989 yerel seçımlennde
işbaşına gelen ve 27 Mart"ta kaybeden
sosyal demokratlara belediye olanakları
öyle değil böyle kullanılır dercesıne.
Kayseri Seçmen sayısı: 546.610 Çıkaracağı milletvekili sayısı: 9
• Milletvekili sayısı: 1991: 7
1991 Genel
Partiler
ANAP
SHP-HEP
DSP
DYP
RP-MHP-IDP
SP
Oy
89421
61407
29572
85957
123616
1479
Seçimleri
0y(%)
23
16
8
22
32
0
M.Vek.
0
0
0
0
7
0
| 1994
Partiler
ANAP-BBP
CHP-SHP
DSP
DYP
RP-DP
İP
SBP
MHP
MP
YDP
YDH
ll Genel
oy
78587
62030
19409
68208
126396
1121
177
100396
1569
3405
Meclisi
0y(%) M.Vek.(')
17 2
13 1
4
15 1
27 3
0
0
22 2
0
1
(') 24 Âralık'ta yapılacak genel seçımlere katılacak siyasal partılenn 27 Mart 1994 ll Genel Meclısı seçım sonuçlarma gore
barajsız d'Hondt sıstemıyle çıkaracaklan mılletvekilı sayısı MHP'nin yuzde 10 ulke bara/ını aşacağı varsayılarak hesaplanmıştır.
Şu anda RP'nın seçım çalışmalarını
koordine eden. yanı karargâh başkanı ve
parti ıl sekreteri ABVeraU Anakent Bele-
dıyesı'nde hem termınal hem de fuar mü-
dürü. Veral. gecesini gündüzüne katarak
RP'nin en ön saflannda aktif olarak ça-
lışıyor. 4 mılletvekilliğinı sağlama ala-
bilmek için çalışmalarını kesıntisiz sür-
dürüyor. RP'de birinci sıra milletvekili
adayı Abdullah Gül, ıkınci sıra adayı Sa-
lih Kapusuz, üçüncü sıra adaylığı "yılan
hikâyesine" dönen Şaban Bayrak çekı-
lınce RP bu seçimlere 8 aday la girmek zo-
runda kaldı. Bayrak olayı. bir süre RP'de
sıkça tartışılan bu konuydu, ancak bu-
günlerde artık bu konu tartışılmaz oldu...
Seçımlerin diğer iddialı panisi MHP'de
ilk günleri bazı sıkıntılar yaşadı. Ancak
son günlerde bu sıkıntılannı "kısmen*
aşmışhavasında. İlk günü MHPlideri Al-
parslan Türkeş'in büyük oğlu Tuğml Tür-
keş'ın Kaysen'den birinci sıraya konuldu-
ğununaçıklanması veardından MHP'nin
üst düzeyinde kopan fırtına doğal olarak
Kaysen'yi de etkilemışti. Ancak Tuğrul
Türkeş'in "hanedan" \e '•veüaht" türü tar-
tışmalar nedenıyle listeden çekildiğını
açıklamasıyla. MHPörgütündedebuso-
run noktalanmıştı. MHP'de diğer bir sı-
kıntı da eski milletvekilleri Mustafa Dağ-
cı ve Osman Develioğlu'nun tekrar lıste-
ye konulmamasından kaynaklanıyordu.
ÖzellikleDağcı'nınilkgünküçıkışlany-
la Halil ŞtvguTa destek veriyor havası ver-
mesi sıkıntı y aratmıştı. Ancak tüm bu tar-
tışmalargeridebırakılmıştı ki NusretDe-
miral "•vakası"*nın patlak vermesi yurt ge-
nelınde olduğu gibi Kayserili MHP'lile-
re de sıkıntılı günler yaşattı. Hele hele
MHP adayı Demiral'ın eski ittifak kurduk-
ları RP'lilerin ezanın Türkçe okunması
önerisini mahallelerde sıkça işlemesı,
MHP'lilenn işini daha da güçleştirmişti.-
Ancak tüm bunlara rağmen MHP. RP'nin
adım adım peşinde olduğu ıddiasını sür-
dürüyor. Tuğrul Türkeş'in çekılmesiyle bi-
rinci sıraya Kayseri eski DGM başkanla-
nndan Durdu Ozer geldi...
Ikinci sırayı eski il başkanı Eynel Ti-
mur, üçüncü sıraya da Aydın Çetinkaya
yerleşti.
DYP'de Gaziantep Milletvekili ve Dev-
lct Bakanı Ayvaz Gökdemir'in Mkça tar-
tışılan Kaysen'de lıste başı olması bera-
berinde "ithaladay" tartışmasını da hort-
lattı. DV'P"de ikinci sıra>a da partı örgüt-
lennın desteğinı alan OsmanÇüsal'ın ko-
nulması. Ayvaz Gökdemirolayını kamuf-
leedebilecek bırha\ayadönüştürdü. Üçün-
cü sıra adayı olarak açıklandığı içın ısti-
faeden Esnaf \e SanatkârlarOdalan Bir-
liğı Başkanı Mustafa Alan'ın esnaf kesim-
lennın desteğinı vermeyecegı yolundaki
ıddiasının ne denlı gerçekleşeceğini san-
dık gösterecek. ANAP'ın l. sıra rnillet-
vekili adayı İbrahim Yılmaz, Meysuspor
Basket Kulübü"nün Başkanı. Ismine
"münhasır" birtaraf etrafı var. Ikitıci sı-
ra adavı ise BBP Genel Başkan Yairdım-
cılanndan \e K. Maraş mılletvekillerin-
den Recep Kınş. Kırış'ın ANAP listesin-
den 2. sıraya konulması önce ANAP|ta bü-
>ük bir sarsıntı yarattı. Hele hele listele-
rın açıklanmasından hemen sonra Saba-
harrin Çakmakoğlunun Kayseri'nin In-
cesuılçeMndegörkemlibirkalabalıkkar-
şısında ANAP'tan ıstıfaettiğını açıklama-
sı. ANAP'a Kaysen'de sıkıntılı günler ya-
şattı...
Sağ partilere yönelik bu değerlendirme-
lerden sonra sırada ıki sol partı \ar. Bir
tarafta hırpalanmış bir CHP. diğer taraf-
ta İsmail Cem'le havat bulan bir DSP.
CHP'de listeler açıklanınca kıyametler
koptu. Parti örgütlenne yönelik yapılan
oylamalarda ilk sıralarda İbrahim Genç,
Sümer EroLMehmetSağıroğlu \ e Ali İh-
san Alçı isimlen çıkmasına rağmen par-
tı genel ınerkezinin hiç hesapta olmayan
bir yaklaşımla komşu kentten yanı Nev-
şehırden Cemal Seymen'ı lıste başına
kovması partıde cıdidı bir tepkı yarattı.
Partilıler l. sıraya Baykalcı yapısıyla ta-
nınaneskı ıl başkanlanndanMehmetSa-
ğiroğlu'nun ikinci sıraya da eski beledi-
>e başkanlanndan Ali İhsan Alçı'nın ko-
nulacağı yolunda genel bir ızlenım taşı-
yor \e bu sıralamayı da kabullenmiş gi-
biydiler
Kaysen'de tek milletvekili en iv i durum-
da da ıki milletvekili çıkarabileceğı he-
sabı yapılırken ortaya çıkan bu tablo
CHP'nin l millenekilıçıkarıpçıkarama-
yacağı endişesiyle sarsılıyor... DSP'liler
hiç ummadıkları bir ismi 1. sıra milletve-
kili adavı olarak görünce bayram sevin-
cine kapıldılar. DSP"de esas sıkıntı CHP"de
sıralamaMnı beğenmediği ıçın son anda
DSP'ye geçen \e 2. sıraya oturan Gani
Aşık'tan ka>naklanıyordu...
Buna rağmen İsmailCem'in 1. sıra ada-
yı oluşu DSP'lilerin yüreğine su serpmış-
ti. MHP. Türkıye barajına takılırsa
MHP"nın alabileceği 2 milletvekili DYP
ve ANAP arasında paylaşılabılir. RP de
4. millenekıli şansını daha rahat eldeede-
bilir. CHP ve DSP'de en iyi durumda bi-
rer milletvekıli çıkarabilir... Ama üzeri-
ne basa basa söylemek gerekirse en iyi du-
rumda bu sonucu elde edebilirler... Kay-
seri "dekı sol tabanın en büyük endişesı
ise sol oylann bir karpuz örneği tam or-
tadan bölünmesi... lşteböylesı bırsonuç
ıki sol partinin Kayseri "de iflası demek-
tir.
ANAP-DYP-CHP kardeş payı...AHMETŞEFtK
ARTVİN (Cumhu-
rivet) - Art\in'de
ANAP. DYP ve
CHP'nin bırer mıllet-
vekıii almasına kesın
gözüyle bakılıyor. Bu-
nun dışında herhangı bir
sürpnze ihtımal bıle ve-
rilmıyor. Artvın'de sürprız aday ise
MHP'den Ömer Aslan Livaneli. Türkı-
ye'nın kuzeydoğu noktasi Artvin'de cid-
di bir seçım heyecanı yok. Çünkü bu ıli
üç parti parsellemış durumda. Arnin'ın
kendı sorunlan seçimden daha ön plan-
da.
Artvin. özellikel Sarp sınır kapısının
açılmasıylauluslararası alandaönemlibir
kimlik kazandı. Göçün \e işsizligın ina-
nılmaz boyutlara ulaştığı. ancak okuma
yazmaoranının en yüksek olduğu ıllerden
bıri olan Artv in. büyük ölçüde beceriksiz
yönetıci ve polıtikacılaryüzünden. yaka-
ladıği tanhsel şanslan yetennce değer-
lendiremedi... Budeğerlendırme.Artvın-
Artvin
ı^) Ardanaç
Seçmen sayısı: 131.456 Çıkaracağı milletvekili sayısı:
• Milletvekili sayısı: 1991; 2' •-
l
"i
1
^' * •' c •
1991
Partiler
ANAP
SHP-HEP
DSP
DYP
Genel Seçimleri
Oy
29188
27809
5375
33124
RP-MHP-IDP 9366
SP 763
0y(%) M
28
26
5
31
9
1
.Vek.
1
0
0
1
0
0
1994
Partiler
ANAP-BBP
CHP-SHP
DSP
DYP
RP-DP
İP
SBP
MHP
MP
YDP
YDH
II Genel
Oy
27185
23440
2951
36626
12094
264
172
6921
31
416
Meclisi
OyTo) M.Vek.(')
25 1
21 1
3
33 1
11
0
0
6
0
0
0 24 Aralık 'ta yaoılacak genel seçımlerç katılacak siyasal partılenn 27 Mart 1994 ll Genel Meclısı seçım sonuçlanna göre
bara/sız d'Hondt sıstemıyle çıkaracaklan milletvekili sayısı MHP'nin yuzde 10 ulke bara/ını asacağı varsayılarak hesaplanmıştır.
lılere aıt. Son ikı seçımde il çapında se-
çımin galibi DYP. DYP. 1991 seçimlenn-
de M bın. 1994 yerel seçiminde de 36 bın
oyalmış. Bupartiyi 1991'de 29 bin, 1994'te
de 26 bin oyla ANAP izlemiş. Solun bu
eski kalesinde SHP-CHP ancak üçüncü sı-
rada yeralabilmı^. RP'nin 1994'tepatla-
ma yapmasına rağmen oy lan 12 binlerde
kalmış. DYP \e ANAP'ın böylesine bir
yanşa girmesınde iki ismin büyük önemi
\ar. DYP'li. kıdemli Omıan Bakanı Ha-
sanEkinri\e ANAP'lı Süle%manHatinoğ-
lu. 24 Aralık seçımlennde bu tablonun faz-
la değişmeyeceği görülüvor. CHP ise
DSP've kavabılecek ovlan önlemesi ha-
lınde, bu v anşı yine arkadan ızleyecek Art-
\in seçimlerinde üzerinde en çok konu-
şulan aday. sol kesımın ünlü ismi Zülfü
Lhaneli'nin kardeşi, Aslan Livaneli. \)HP
binnci sıradan seçıme katılan Li\aneli.
mılletv ekillığinden daha çok. ülke çapın-
da bir propaganda malzemesı olarak gös-
tenlıyor.
1994 yerel seçımı oy dağımında 6 bın
civannda olan MHP oylannın çok fazla
artması beklenmıvor Hatta bazı oylann
tepkıyedönüşerek DYP \e ANAP'a gıde-
bileceğı öne sürülüyor.
RP'nin ülke çapında sürpriz yapmak
istedıği yerlerden bin Amin. 1991 "dekı
9binlikoylarını 1994"te 12 bineçıkarma-
yı başamıışlar. Ancak RP oylannda cid-
di bir artış beklenmıyor.
DSP açısından bu seçime katılmak bi-
raz formalite. Cünkü Ece\it faktörü. Art-
\ın"de pek fazla ılgı toplamıyor. Sonuç
olarak. üç milletvekili seçilecek olan Art-
vin'den DYP'den HasanEldnti,ANAP'tan
Sülc>man Hatinoğlu ve CHP'den Metin
.\rifağaoğJu'nun mıllervekılı olmasına ke-
sın gözüyle bakılıyor.
OTLAR / OR4L ÇALIŞLAR
-£- slamcı gazeteler seçımlere birkaç gün
I kala ıyıce aşka gelmış durumdalar.
I RP'nin gayn resmı yayin organı Mıl-
A lı Gazete'nın başlıklan şöyle: "Refah
Iktidara Giiçlü Gcliyor1
". "'Tiirkive'de Şa-
fak Söktü". Gazetenın yan manşetınde
ise bazı Arap gazetelennın kupürlen ya-
yımlanmış ve altına şu başlıklar atılmış: "Is-
lam Dünyası Refah İktidarını Bekliyor."
Bu labenn spotlannda ise şunlarvazıyor:
"Ortadoğu'nun en etkili dergilerinden
El-Müctema. 'Türki>e \ e İslam âlemi 24
Anlıktarihini bekli\or" başlığıyla man-
şetten verdiği haberde, Türkiye'de Re-
fah Partisi'nin iktidar olacağını yazdı."
Mılli Gazete. bu habenn yanıbaşına ise
şu taben koymuş' "Bosnalı Müslüman-
larRefah'ın hizmetinde": 'Refah'a ve-
fa korcumuz var' Mıllı Gazete'nın baş-
lıklınna bakarsanız RP tek başına iktıda-
ra geliyor ve sılıp süpürüyor.
İP'yi destekleyen diğer gazete Akıt ga-
zet:sinin başlığı ise RP adayı Hasan Âk-
saj'm açıklamasına aynlmış. Aksay "De-
mrel Hukukun Üstünde mi" diye soru-
yoı Bir gün önce Demırelin, "Başba-
İslamcı basında seçim havasıkanlık için güvenoyu garantisi isterim"
sözlen RP"lılerı tedirgın etmış. Onlartıp-
kıtstanbul'da Belediye Başkanlığı'nıyüz-
de 20"ler!e kazandıklan gıbı. ıktıdan da
tek başlanna yüzde 20'lerle ele geçırme-
ve niyetleniyorlar. Bu konuda kamuoyu
\aratmaya gayret edıyorlar.
Bir başka İslamcı gazete Yenı Şafak'ta
ıse Ali Bulaç. "Askerler Refaha Nasıl
Bakı>orlar" başlıklı bir makale yazmış.
Bulaç bu yazısında RP"nın hıçbırantı-mı-
lıtarısttalebı olmadığını veprogramınada
böyle hedefler koymadığtnı söylüyor:
"Birçok gözlemciye göre mesela RP, Mil-
li Güvenlik Kurulu'nun lağvedilmesin-
den. Genelkurmav Başkanlığı'nın Mil-
li Savunma Bakanlığı'na bağlanmasın-
dan, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın uhde-
sindeki işlerin tümüv le cemaatlere dev-
redilmesinden, MİT'in tamamen sivil-
leştirilmesindcn>anapolitikalarsavun-
mu\or.'"
Bulaç'ın saptamalan önemli Bu sav-
dıklan demokratik ve siv il toplumcu örgüt-
lenn savunacağı şeyler.
RP'nin \e lıden Erbakan'ın böyle şey-
leri savunacağını kım bekhyor ki'.' İslam-
cı aydın kesımlerdekı temel yanılgılardan
binsı bu.
Onlar RP'yi srvıl toplumcu bir parti ola-
rak göriip, anlamsız misyonlar yüklüyor-
lar. RP geri bir düzen partısı. Lıstelere ba-
kın bunu görürsünüz.
Örneğın Hasan Aksay'lar. Süleyman
Arif Emre'ler. A>dın \!enderes"ler han-
gı gelenekten gelıyorlar. Bunlar. Türkı-
yede sendıkacılığı yasaklayan, antı-komü-
nızmı temel slogan haline getıren, demok-
rasıy i hep kendi sollanna yasak koymak ola-
rak anlayan bir gelenekten gelıyorlar. Ak-
say'lar. Emreier, hatta Erbakan'lar ilk eğı-
tımlerinı AP-DP geleneğinde tamamlama-
dılar mı? İlk derslerinı Demirel'den alma-
dılar mı?
RP'nin temel özellıklennden bırisı. ken-
dısıne özgürlük alanı ve hareketalanı açıl-
masını isterken. düzenin bütün yasaklan-
na sahıp çıkmasıdır. Kürt sorununda demok-
ratik birtutumu varmı? Attıgı küçük birkaç
adımı bile sonra geri çektı ve düzenle ta-
mamen bütünleşti. Aynı şeyı bütün alan-
larda görmek mümkün. Refah'ın demok-
ratlığı yalnızca kendine.
Ama. RP'nin halk içinde birtedirginlik
yaraftığı doğru. Onlarca yıldır çağdaş bır
yaşam tarzına alışan ve gündelik yaşamı-
nı bu alışkanlıklar çevresinde oluşturan
ınsanlar. RP'nin kuımayı düşündüğü dü-
zenden cıddı olarak rahatsızlık duyuyorlar.
lşte RP'nin \ayın organlan ne diyorlar:
İslam dünvası RP iktidannı bekliyormuş.
Kimdir bu İslam dünyası? Iran, Suudı Ara-
bıstan. Lıbya \b... Bu ülkelerın başındakı
\önetımler de RP'lılenn yakın dostlan.
Bu başlık ne anlama geliyor: tnşallah
vakında Türkive de bızım aıbı vönetımle-
re kavuşur. Söylenen budur.
Insanlann tran türü bır yönetımden. Su-
udı türü bir krallıktan tedırgınlık duyma-
sından doğal ne var ki? Askerlerın ne dü-
şündüğündençok RP'veoy \ermeyen yüz-
de 80'lere yaklaşan kıtlenın duygulan da-
ha önemlıdir. Cünkü son aşamada bir ül-
kenın kaderinı dinamik çoğunluklarbelır-
ler.
Görünen o kı. RP daha çok askerlen
göstererek ınasum rolü oynamaya devam
edecek. Halkın demokratik koşularda san-
dığayansıyacakıradesinekimseninbırdı-
yeceği olamaz. Bu anlamda Türkiye'v ı kış-
la-cami ıkilemıne sokmak ısteyen bütün
planlan zararlı görüyor ve reddedıyoruz.
Ama kimsenin de aldığı yüzde 20 civa-
nnda oyla. üstelik son derece antı-demok-
ratik kanunlarla ve baskıcı bır yönetımle.
çoğunluğun kadenne hükmetmesine razı
olacağımız sanılmasın. En büyük demok-
rasi düşmanlığı bu olur.
Kıınseye \asak konulmasın. kimsenin
hakkı \enmesin. Ama kimse de hakkı ol-
madığı şeyleri gerçekleştirmeye kalkmasın.
Baykal: Enflasyon ülkeden kovulnıatı
iNKARA (CumhuriyetBürosu)-CHP
Geıel Başkanı. Başbakan Yardımeısı ve
Duşleri Bakanı Deniz Baykal. Türkı-
ye"e yaşanan her sorunun temelınde enf-
lason olgusunun bulunduğunu belırte-
rel"*Enflas>on artık bu ülkede milli düş-
rrun ilan edilmeli \e ülkeden kovulmali-
du' dedi.
)eniz Baykal, seçım çalışmalan çer-
çe^sinde, dün Ankara Toptancı Hali ve
TCkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfede-
rayonu'nu (TESK) ziyaret ettı. Baykal,
TTT çekimlerinın ardından geldıği Ye-
niıahalle'dekı toptancı halinde, esnafın
soinlannı dinledi.
"optancı hali zıyareti sırasında gaze-
tederin sorularını yanıtlayan Baykal, es-
naşıkâyetlennin temelınde, Türkiye'de
yaanan yüksek düzeydeki enflasyonun
yaığını söyledi. Baykal. Türkiye'deenf-
layonun 20 yıldır katlanarak arttığıru ve
erlasyon sayesinde ekonomınin "ku-
mrekon©misi"ne dönüştüğünü belırte-
re "Kumar ekonomisinde kazanan az.
ka>beden çok olur. Kazananlar vatınm
ve üretimle değil.repo\e rantgeliri>1e ka-
zanır. Ka\bedenler ise ortadirek dediği-
miz emeğivle geçinen çaüsanlardır" de-
di. CHP'nın. enflasyonu tek rakama ın-
dirmek ıçin bır seçim dönemıne ıhtiyacı
olduğunu anlatan Baykal, "Bunu bir ik-
tidar döneminde başaramayanlar, bir kez
daha halktan iktidar talep etmemelidir-
ler. F.nflasvon artık bu ülkede milli düş-
man ilan edilmeli ve ülkeden kovulmalî-
dır'görüşünü dıle getırdi.
CHP Genel Başkanı, daha sonra
TESK'i ziyaret ederek Başkan Derviş
Günday'la görüştü. Günday, zı>aret sıra-
sında Baykal'a "Sayın Genel Başkanım"
diye seslenirken bu hitabını 1980 yılın-
dan önce CHP belediye meclıs üyeliğı-
ne bağladı. Baykal, bu açıklamanm,
CHP"ye seçim desteği anlamına geldiğı-
ni savundu.
Bu arada. Baykal'ın bugün yapacağı
Kars ve Cizre gezılerinin. TRT'de yapı-
lan propaganda konuşmalan nedenıyle ıp-
tal edildiği ve Baykal "ın bugünü Anka-
ra da geçıreceğı öğrenildı.
tş Bankası İcâr payının CHP'ye venl-
mesı karşılığında devlet güvenlik mah-
kemelennin (DGM) kuruîmasına "evet"
dediği içın DSP Genel Başkanı Bülent
Ecoit'i suçlayan CHP Genel Sekreten
Adnan Keskin. cllennde başka belgeler
de bulunduğunu, zamanı gelince açıkla-
yacaklannı belirtti.
Antalya CHP binasında dün bır basın
toplantısı düzenleyen Keskin, eski genel
sekreterlerden Kâmil Kınkoflu'nun bır
yakını tarafından saklanan belgelerin
kımde olduğunu, "Adamın hayabnı teh-
like)-esokamaçKizr
dıyerek açıklamayacak-
lannı söyledi.
Öte yandan Bülent Ecevit'in kızlan
ve damadı Ayse Kınkoğlu, Nurhan ve
Turgay Olcayto. yaptıkları yazılı açıkla-
mada. Keskın'ın açıkladığı belgenın ken-
dılenni zan altında bıraktığını belırterek
olaylailişkilenninbulunmadığınıbildır-
dıler.
| •• •• i l Türkive Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanıİsmet
İ11O111I a i l l I C l l İnönü",ölümünün"22.\ıldönümiindeanüdı. Pembe
Köşk'te dün akşam gerçekleştirilen anma töreninin açılışında konuşan İnönü'nün kızı Öz-
den Toker, babasının yasamını \itirdiği 1973 yılında diima>a gelen çocukların şimdi 22 ya-
şında olduğunu bclirterek, "Bu çocuklar Atatürk'ü. babamı. onların cephe arkadaşlannı ta-
nurmortar. Biz. bir bakımdan şanslnı/. Çünkü bu insanların anılannı dinledik, ama bunun
sorumluluğunu da taşıvoru/" dedi. Pcmbc Köşk'teki etkinliklere İsmet İnönü'nün oğlu Er-
dal Inönü. damadı Metin Toker \t diğer \akınlannın yanı sıra. Anayasa Mahkemesi Başka-
nı \ekta Güngör Özden. de\let sanatçüan Cüneyt Gökçer ile Ayten Gökçer de katıldı.
G L O B A L POLİTİKÜLTÜR
ERGİN YILDIZOĞLU
Emareler Belirdi!
Yok, kıyamet gününü kastetmiyorum. Tüm çözüm-
lerı piyasanın "gizli ellerine" bırakan hükümet politi-
kalarına insanların artık tahammülünün kalmadığını
gösteren emarelerden bahsedıyonjm. Gerçi, kimile-
rine göre bu da kıyametın yaklaşmasıyla eş anlamı-
dıryaneyse...
1980'lerdeyeni bir atılıma geçen ekonomık libera-
lizm, tırmanışını 1989'da Berlin Duvan'nın çökmesı,
Doğu Avrupa ve SSCB'nın piyasa ekonomisine açıl-
ması ile taçlandırdı. 1989-1993 döneminde Doğu Av-
rupa'da ve SSCB dağıldıktan sonra Rusya'da, piya-
sa ekonomisine geçışin şok tedbirlerini, "tanhin bıt-
tiğini" dinledik. Globalleşmeden gözlerımiz kamaştı.
Uluslararası kapitalizmin yeni bir altın çağı başlıyor-
du...
Derken, toz duman dağılmaya başladı. SSCB ve
Doğu Avrupada piyasa ekonomisine geçışin nasıl bir
yıkıma ve felakete. refah yerine ışsizliğe. fakirieşme-
yeyol açtığını: demokrası yerine, eski rejimın patron-
larının şimdi de karşımıza mafya veya eski devlet ış-
letmelerinin yeni sahipleri olarak çıktığını gördük. Hal-
kın büyük bir kısmı piyasa ekonomisinden umudunu
kesmeye başlamıştı. Bu ortamda eski rejimin artık-
ları yenıden toparlandılar, maskelerıni değiştirdiler ve
"yeni sosyal demokratlar", "güler yüzlü komünist-
/er"olarak ortaya çıktılar. Tüm programlan reformla-
nn kendilennı eski arpalıklanndan mahrum edecek ka-
dar hızlı gıtmesine direnmek ıdı. Bu, halkın genel ola-
rak liberal kapitalizme olan nefreti ile birleşince, Do-
ğu Avrupa ülkelerinde kapıdan çıkanlar/atılanlar. ba-
cadan ve genel oy mekanizması ile yanı gayet meş-
ru yollarla tekrar hükümetlere geldıler. En son olarak
Polonya'da Lech VValesa seçimleri kaybetti, bu haf-
ta sonu da Rusya seçimlerinde komünıstler yüzde 25'in
üstünde bır oyla en buyük parti olarak ortaya çıktılar.
Ekonomık liberalızme karşı Avrupa'da da benzer bir
tepki gelişiyordu. Bunun en çarpıcı örneğini geçen üç
hafta boyunca Fransa'da yaşanan grevlerde gördük.
Hükümetin ışçi haklanna ve refah düzeyine bir saldı-
n niteliğindeki liberal reform politikalarını sonunda
genletmeyi başaran grevler. sendikalaşma oranı yüz-
de 10'u aşmayan Fransa'da. hayatı felce uğratması-
na rağmen halkın yüzde 60'ının desteğini aldı. Grev-
lerin sonuna yaklaştığımız şu günlerde bile Fransız hal-
kının yüzde 47'si Juppe reformlarının toptan geri çe-
kilmesinden yana. Bu sırada Belçika'da kamu işçile-
ri, benzer taleplerle büyük bir yürüyüş düzenledıler.
Hafta sonunda Avusturya'da yapılan seçimlerde sos-
yal demokratlar oyları arttırdılar. Bu arada hepsınden
önce, Türkiye'de Çiller hükümetini deviren büyük iş-
çi gösterilerini de unutmayalım.
Ekonomik lıberalizmin halkın canına tak dedığıne
dair emareler belirmesine belirdi ama ortada henüz
bir alternatif yok. Ya sosyal demokrat partiler? Eko-
nomik liberalızm yükselırken beraberinde sosyai de-
mokrat partılerı de sürükledi ve ıdeolojik hegemon-
yası aftına aldı. Bu yüzden ne Batı ne Doğu Avrupa'da
sosyal demokrat partiler (kendine komünıst diyenler
de dahil) hiçbir öneriye sahip değfller. Tek yaptıkları,
aslında kendilerinin de çoktan ikna olduğu bir seri po-
litıkaya muhalefetteyken oy toplamak için, o da ayak
sürüyerek ve bır karşı önerı getirmemeye dikkat ede-
rek direnmeye çalışmak. Hükümet olduktan sonra da
hemen gidip global mali sermayeye teslim oluyorlar.
Bir kere oyunun kurallarını kabul ettikten sonra el-
lerınden başka ne gelir kı? Örneğin, teorık olarak,
bütçe açıklarını sermayeyı vergileyerek kapatmak
mümkün. Ama gerçek hayatta -ki bu globalleşmiş bir
ekonomik hayattır- sermaye hemen vergilendiği cog-
rafyayı terk etmeye başlar, yatınm yapmaz. Sonuç,
mali krız, artan ışsızlık ve ekanomık durgunluk. Ya da
madem ki Avrupa'da henuz bır enflasyon tehlikesı yok,
üstelik ekonomik durgunluk gündemde. öyleyse mo-
netızasyona gıdelım ve bütçe açıklarını kapatalım
hem de ekonomiyi canlandıralım. Yine karşımızda
global mali sermayeyi görürüz, tasını tarağını topla-
yıp, başka piyasalara gitmeye başlar. Sonra borsa kri-
zi, devalüasyon ve gelsin yüksek faizler.
Belli ki bu oyunun kuralları, bugünün dünyasında
faturayı işçilerden ve emekçilerden başkasına çıkar-
maya olanak vermiyor. Öyleyse bu oyunun kurallarını
gözden geçirmeye başlamanın tam sırasıdır sanınm.
Ecevit: Sahte
sosyal demokratlam
sandığa gömeceğîz
MERİH AK
İZ.MİR-DSP Genel Baş-
kanı Bülent Ecevit CHP yı
"sahte sosyal demokratlık-
la" suçladı \ e "Bu sahtesos-
yal demokratlan inşallah 24
aralıkta sandığa gömeceğiz_
Bizyeni değiLgerçek. ulusaL
çağdaşsofcuyuz"dedi. Ece-
vit, CHP Genel Sekreteri
Adnan Keskin ın kendısı
için ortaya attığı sa\a. "Üze-
rindcki el \ azısı bana ait ol-
mayan ve altında imzam bi-
le bulunmayan bir kâğıt par-
çasını kamınn una belge di-
ye yutturmaya kalkışmak.
CHPyönetiminin hızlagüç-
lenen DSP karşısındaki pa-
niğe kapılarak başvurduğu
bir sahteciliktir" diye ko-
nuştu. Ecevir. RP'vi. ÂNAP.
DYP \e CHP'nin güçlen-
dirdiğinı sa\Tinarak "RP'nin
önünii ancak DSP kesecek-
tir" dedi.
DSP lideri Ecevit'in dün
ilkdurağı Muğla'ydı. Ancak
yoğun sis yüzünden heli-
kopteri Muğla'ya inemedi
ve buradaki miting iptal edıl-
di. İzmir'de ise şiddetli yag-
mura karşın Cumhuriyet
Alanı'nı dolduran çok sa-
yıda yurttaşa seslenen Ece-
vit. büyük ilgi gördü. Yurt-
taşlar Ecevit'in sözlerini sık
sık "Başbakan Ecevit. Ge-
liyor geliyor Karaoğlan ge-
liyor. Türkive seninle «urur
duvuvor. Türkive laiktir. la-
ik kalacak" sloganlanyla
kestı. Ece\ıt. Cumhuriyet
Alanı'ndaki konuşmasını
kımi zaman sağanağa dö-
nüşen yağmur altında yap-
tı. Ecevıt'in mitıngı buna
karşın Çıller'in mitingin-
den daha fazla kalabalık top-
ladı. Ecevit. CHP Genel
Başkanı Deniz Baykal dan
söz ederken mıtinge katılan
yurttaşlann "yuhalaması-
nı". "Vuhalamak bize ya-
kışmaz" diye durdurdu.
Ecevıt. Izmir'dekı mitin-
ginden önce gazetelere CHP
Genel Sekreten Adnan Kes-
kin'ın "12 Mart dönemin-
de Başbakan Fent Melen ile
CHP'nin. İş Bankası hisse-
leri kârpayına karşıhk DGM
pazarlığı yapöğı" sav ına ya-
nıt verdi.
Ece\ it. **Belge divegöster-
diği kâğıttaki el yazısının be-
ninı yazunla uzaktan yakın-
dan benzerliği yoktur. Üste-
lik hiç utanmadan başına
belge diye sunulan notun al-
tında imza da yoktur. 12
Mart askeri müdahale dö-
neminde rahmetli Başba-
kan Melen'le aramda hiç-
bir pazarlık geçmemiştir.
Eğer başbakanlann. İş Ban-
kası hisselerinden CHP'ye
para verme yetkisi olsaydı.
o yetkiy i daha sonraki yıllar-
da başbakan olduğumda
ben kullanabilirdim. Öyle
bir davranış aklımdan geç-
memiştir'' dedi.