Catalog

12 MART 1991 * * * * HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/17 Iraklı Kürt Lîderleri Ankara'da... (Baştara/ı 1 Sayfada) Özal "Yanlış mı olur konuşmamız? Bu konuda herhes konuşuyor onlarla Ben dıyorum kı, Amenkalı konuşuyor, Ingılız konuşuyor, Fran- sız konuşuyor Onları şöyla ya da boyle yön- lendırıyorlar " Soruyu yınelıyorum araya gırıp "Sız de konuşacak mısınız?" Yıne şoyle bır yuzume bakıyor Özal "Konuştuk bıle'" dıyor gulerek "Ne zaman7 " "Geçen hafta " "Nerede? Talabant Ankara'ya mı geldı?" Özal'ın yanıtı "Evet " "Sız mı görüştunuz?" "Hayır ben görüşmedım " "Kım goruştu?" "Dışışlerı burokratlan, Mıllı Istıhbarat Teş- kılatı elemanlan " Soruyorum "Talabanı'den başka Barzanı de geldı mı">" Yanrtlıyor Cumhurbaşkanı "Barzanı'nın kendısı gelmedı, o, adamını gonderdı Yalnız onlar değıl, başkaları da gel- dı Turkmenler " Irak Kurtlennın onde gelen temsılcılerıyle gızlı dıploması Turkıye Cumhurıyetı nın başkentı herhal- de ılk kez boylesı göruşmelere tanık oluyor- du Talabanı ve Barzanı Turk devletınce ılk kez resmen muhatap alınıyorlardı Çok onemlı bır gelışmeydı söz konusu olan Ve Cumhurbaşkanı Ozal bu gelışmeyı o pek kendıne ozgü yontemıyle Moskova'ya uçarken korıdorda ayakustü açıklayıverıyor- du Bır meslektaşımızın, "Bravo bu gızlılığe" dıyerek dıle getırdığı şaşkınlığını da şöyle karşıladı Özal "Orada, Kuzey Irak'ta olan her şey bızı çok daha yakından alakadar edıyor Çekınılecek bır şey yok konuşmaktan Netıce ıtıbanyle bunlar bıze vakttyle düşman olan ınsanlar de- ğıl kı' Dost olmamız lazım Bız onlarla düş- man olursak, başkaları bızım aleyhımıze kul- lanııiar " Cumhurbaşkanı Özal'ın bu gızlı dıploma- sısı yalnızca Turk dış polıtıkasını ılgılendır- mıyor Ilk bakışta öyie gozukebılır Oysa Iraklı Kurt lıderlerıyle kurduğu bu dı- yaloğun, ıster ıslemez Türk ıç polıtıkasına da çok degışık açılardan etkılerı ve yansımala- rı olacak Sayın Özal'ın başlatmış olduğu su- recın artık sadece dış polıtıkayla sınırlı tutu- lamayacağı söylenebılır Bugune değın ızlenmış olan resmı polıtı- kaların dışına taşan bu durum, Turkıye nın sıyasal gundemıne ağırhğını lyıce koyacak, oyle anlaşılıyor Haydı hayırlısı' Gerek Talabanı, gerekse Barzanı Kuzey Irak'ta Saddam'a karşı ayaklanmanın başı- nı çekıyorlar Başarı kazanabılırler mı' Kuzey Irak'ta ba- ğımsız bır Kurt devletı kurulabılır mı^ Buna Ankara nasıl bakar"? Yoksa Kurtler bır fede- re devlet olarak Irak'ta Turkmenler ve Arap- larla bırlıkte bır federasyona mı ortak olacak- lar? Cumhurbaşkanı Özal'ın bu sonuncu seçe- neğe yumuşak baktığı bılınmekte Saddam Huseyın'e donük katılığını ıse ko ruyor Cumhurbaşkanı Bu konudakı sorumu- zu şöyle yanıtladı "Ulkesme, halkına bu kadar fenalık yapmış, zarar vermış bır ınsanın ışbaşında kalması doğru olur mu hıç? Bılmıyorum, ABD de Sad- dam'ın kalmasını ıstemıyor " Korfez'ı nasıl bır guvenlık sıstemı beklıyor- du9 Bu soruya karşılığı da şu oldu Özal'ın "En buyuk guvenhğı sağlayanın ABD oldu- ğunu savaş bır kez daha gosterdı Korfez ul- keten, Sunye, Mısır, kendı aralannda bazı şey- ler yaparlar Bızım bu konuda bır şeyımız ol- maz Bılıyorum, belkı Iran bu ışe bıraz bozu- lur Bızım ıçın asıl önemlı olan ıkılı ılışkılerdır Esas olan ekonomık ılışkılerdır, meselelen asıl yumuşatacak olan budur " Sovyetler'le ılışkılere gelınce Şoyle dedı Özal "Sovyetler'le ılışkılenn önu açık Ama ül- kenın bazı problemlerı var, nasıl gelışeceğı- nı kestıremıyorum ' Bu arada, Karadenız ışbırlığı konusunda Gorbaçov'la bırlıkte yayımlamayı düşundu- ğu deklarasyonunun ıse yetışmedığını soy- ledı Soyleşı burada noktalandı Çunku uçağı- mız Moskova'ya doğru alçalmaya başlamıştı • Kalacağımız Kosmos Otelı'ne gıderken Kremlın'ın yanından geçıyoruz Tarıh Muze- sı'nın onundekı meydanda kuçuk bır göste- rı yapılıyor Rengârenk bayraklar, pankart- lar Mıhmandarımıza soruyoruz Burası, Ekım Ihtılalı'nın 50 yıldönumu meydanı, gosterı- cıler ıse monarşı yanlıları, yanı çarlık rejımı- nın gerı gelmesım özleyenler Moskova'dan göz ucuyla ılk ızlenım Kürtlerle pazarlık OLAYLARIN ARDENDAKI BAŞKENTTEN AHMET TAN GERCEK (Baştarafı 1 Sayfada) tutmuş, dış dunyanın bızım hak- kımızda vereceğı kararları bek- lıyor tşadamı, polıtıkacı, muha- lefet partılerı, ıktıdar partıst, ay- dmlar, gazeteler, ışçıler, sendıka lar, yazarlar, bakanlar, mılletve- kıllen, şırketler, bankalar gözle- rını dıkmışler, (bır vargıcın ka- rarmı bekler gtbı) dunyanın önemlı merkezlerınde Turkıye ıçın hangı kararın venleceğını beklıyorlar Olan bıtenlere ba- karsanız, kaygılı bekleyışı ızler- senız, Körfez savaşından yenıl- gıyle çıkan, Saddam'ın frak'ı de ğtl, Turkıve'dır, Cumhurbaşka nı özal da once Moskova'va ve sonra Vaşıngton'a gıderek yaz gımızı belırleven goruşmeler ya pacaktır 'Kendıne guven' duygusunun bu kadar yıtıkleştığı bır Turkı ye, cumhurıyet tarıhının hıçbır dönemmde gorulmedı Bır seferberlığe gereksınme- mız var Vaktıyle ulusal bayram- larda okullara, caddelere, mey- danlara, kırmızı bez uzerıne be- yaz harflerle yazılı 'Turk, ovun, çalış, guven' ozdeyışı asılırdı Bugun de vaklaşık 60 müyon nufuslu bır ulusun, ancak ken- dı yapısında çağdaş bır uretım örgutlenmesı yaratabılırse kalkı- nabıleceğını kendı kendımıze ye- nı baştan anlatnak mı gereke- cek"> Alın yazımızın yurtdışında saptanacağına ınananların ya nılgısından kurtulmak gerekır Yurtdışından ne kadar destek sağlayabılırsek sağlayalım, gele ceğımızı belırleyecek olan ıçerı- dekı gucumuzdur, dış destek an- cak buna eklenırse bır anlam ta- şıyabılır Ozguvenı olmayan bır halkın ve bır ulkenın dış payan- dalarla bır amaca ulaştığını ta- rıh yazmamıştır • • • (Baştarafı I Sayfada) Talabanı yer sofrasına ne getırdi? Özal'ın açıklamalannı huku- metten sonışturduk. Bır sayın bakan, Talabani'nın zıyaretinı bır gazetecıden duy- muş olmaktan epey alındı, "Bu tur ışler zaten bızden sorulmaz. Bız de bazı gazetecilerden, koşe yazarlarından ogrenıyoruz" dedi. Ve ekledı: "Hukumette boyle şeyler ko- nuşulmuyor. Kurul uyesı arka- daşlarımız soyluyorlar. Millı Guvenlık Kurulu'nda da boyle şeyler konuşulmuyor. MİT'ten, Dışışlen'nden, emnıyetten as- kerlerden gelip kısa brifingler veriliyor. Daha sonra da Cum- hurbaşkanımız uzun uzun go- ruşler açıkhyor. Sohbet btçımin- de ve genel mevzularda. Ne bır Kurt dıyalogundan soz edilmış ne de Kurt federasyonu falan ele alınmış değıl." Otekı bakanlar da "bu konu- da devre dışı" olduklannı, çun- ku "ortada muşahhas bır şey olmadığını" soylediler. Bır Dışışleri yetkilisi ise, Cumhurbaşkam'nın açıklama- lanndan şu yorumun çıkanlabı- leceğını sozlenne ekledı: "Irak'ın ıçındeki kanşıklık surmekledır. Turkiye'nın ulusal çıkaıiannı, sınır guvenligımizı de vakından ılgılendıren bu ge- lışmeler hakkında, o bolgenın bılınen lıderlennden bınncı el bügıler almak yararsız değıldır." Talabanı'nın ve Barzanı'nin temsılasının Ankara'daki goruş- melen konusunda Özal'ın çok dıkkatlı bir ddl kullandıgı goze çarpıyor. Oyle ki ABD'nın adı- nı telaffuz etmiyor. Ozal'a gore bu goruşmelenn amacı şu: Kurtlerden bilgi almak ve Kurtlerı yalnızca "İngıltere, Fransa ve diğer bazı devletlenn" yonlendırmesıne terk etmemek. Kurt lıdeıienn Ankara'da yer sofrasına çağnlmasının en bu- yuk nedenı, bu uderlerın de Ozal gıbı "Saddam gıtmelı" an- SHP'de alarm (Baştarafı l Sayfada) diye duşunuyoruz" dedı SHP'nın hedefînın ıktıdar oldu- ğunu ka>deden Karakaş şoyle konuştu "Iktidara yetecek oya sahıp olmamız için İstanbul'dakı bu oy oranının detaylı bır şekilde araştınlmasından yanayız. Bu araştırmamn sonucunda ortaya çıkan gostergelere gore parti içinde bu durumu ozgurce tar- ttşmaya açmak, gereklı sonuçla- n çıkartmak ıstıyoruz. Onyargı- mız yok, ancak partının tum bi- rimlennın bu arada belediyele- rin de kendısını bu degerlendır- menin dışında tutmaması gerek- tiğine ınanıyonız. Partının ıma- jının tstanbul'da duşmesı bızım hıçbır zaman kabul edemeyece- ğimız bır şeydır." Karakaş, partı genel merke- zıyle bu konuda göruşmelerı ol- duğunu belırterek "Kendılenne de duşuncelerımızı ılettık. Bu duşuşun nedenlennın bılımsel ve objektıf olarak ortaya konulma- sında goruş bırlıgımız var. Sos- yal demokrat bır partı olarak ça- lışmalan buyuteç altına almak, eksiklikler varsa tespıt etmek ve gerekli dersleri çıkartmak çok dogaldır" dıye konuştu Istan- bul'da ayrıntılı bır kamuoyu yoklaması yaptıracaklarını, hal- ka sorulacak soruları saptama- >ı surdurduklerını belırten Ka- rakaş, "Duşuşun nedenlerı ne olabüır" sorumuza, "Yurttaşlar- la olan temaslarımızda goruvo- ruz kı beledıyelenmızın çalışma- larından toplumun bellı kesım- lerının memnun olmadıkları soylenmekledir. 2 yıldır parti olarak yerel \onetımlerdeyız. El- bette buyuk sakıntılanmız var. Ozellıkle de ANAP ıktidarının engellemelen var" dedı A.nkara, Gazıantep ve Izmır gıbı ıllerde sonuçların daha yuk- sek yuzdeler gösterdı^ını kayde- den Karakaş, "Ama Istanbul'da sonuç ortada: V uzde 20.5" dıye noktaladı sozlerını SHP örgutten sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Guneş Gur- seler, fstanbul'dakı o> oranları>- la ılgılı anket sonuçlarının değı- şık değerler verebıldığını sö>le dı Kendılerıne ulaşan ılk anket te SHP oylannın bu kentte yuz de 28, ardından daha verel baz 1) bır ankette ıse yuzde 20 5 çık layışında olmaları. Ya sonra? Açık olan Turkiye'nın Orta- dogu politikasını Özal'ın sılıp yenıden yazmak amacında oldu- ğu. Bu, nsklerle dolu bır amaç. Bunu İngiltere bıle goze alatnı- yor. Orneğın BBC akla gelen en kuçuk azınlık dilinde dış yayın vapnğı halde yıüardır Kurtçe ya- yın yapmıyor. Turkıye Kurtçeyı serbest bı- raknaya yoneldıgi halde BBC'de boyle bır çalışma hâlâ yok. Çunku BBC'nın dış yayın- lannın, butçesi ve poiıtıkasıyla bağlı oldugu İngılız Dışışleri böyle bir politika degişikliğini tehlikeli göruyor. Özal " Kuzey Irak'ta ozerk, federal Kurt devleti" içın sofra kurarken iki tehlikeyi ne olçude dikkate aldı? 1) Kürtlerle ozerk devlet pa- zarlıgının Turkiye'nin unlter devlet yapısına ne olçude ve ne biçimde yansıyacağı belirsizdır. 2) Iran ve Sunye ıle ılışkileri nasıl etkilenecektir? Nıtekim lranh Habibi dun Cumhunyet'e "Herkes kendi evının ıçın deko- re etsin" dıyerek komşulann bır- bırlerinın duzenlenne kanşma- ması gereğını dıle getırmıştır Bilınen valnızca, Özal'ın ara- da bır telaffuz ettığı "Kurtler bı- zim 12 mılyon >urttaşımızın soydaşıdır. Onlan dışlavamayız. Bolgede bır Kurt federasyonu duşunulebılır" \-aklaşımı var. Ankara'da Irak Kurtlen ile kunüan yer sof rasında kımın ye- megi yenecek, buna Amenka ne diyecek? O da belli dep. Bellı olan "Kurt getırdiğim yemez" yolundakı "ırkçı" ata- sozudur. "Kurt getırdıgini niye ye- mez?" Herhalde şundan: "Kurdun getırdiği hazma uv- gun degıldır, mıdeye oturabılır. Bunu kendisı de bildıgı ıçın ken- dı getirdigını kendısı yemez." Sahı Iraklı Kurtler yer sofra- sına ne getırdıler? tığını kavdeden Gurseler, "Red- detmek yanlıştır. Gerekli uyan- yı almalıyız" dı>e konuştu Par- tının kendısını daha ıyı anlatma sı gerektığıne dıkkat çeken Gur- seler, "tlk onlem vatandaşın gu- veninı sarsacak, partıde ikilik vannış gıbı goruntulerden uzak- laşmalıyız. Ikıncı onlem olarak da yerel yonetımlerin başanları- nı kamuoyuna daha lyi anlata- cak çalışmalar yapmahyız. Turkiye'de emekçı kesımın ıçin- de bulundugu sıkıntılan belırle- yıp onlann kendi sorunlannı ço- zecek sıyasal iktıdarı ışbaşına getirecek bir tavn gostermelıyız" dedı Oy kaytı tartışmasında "ne- den" olarak göstenlen "yerel yo- netim"le ılgılı olarak SHP yerel yonetımlerden sorunnlu Genel Sekreter Yardımcısı Yigıt Gulok- suz de sonuçları değerlendırmek gerektığıne dıkkat çektı Gülok suz, "Bu kamuovu araştırmala- rındakı soruları \e yanıtlan bıl- medıgim için goruş belırtmek ıs- temivorum. Ancak beledıyelenn 2 yıllık çalışmalarının once bır değerlendırmesını vapmak ge- rekli" dıye konuştu (Baştarafı 1 Sayfada) dıt oluşturmamaları koşulu\la "destek ve sempati" mesajı ve- rıldığı oğrenıldı Cumhurbaşkanı Ozal, Anka- ra-Moskova >olunda Cumhurı- yet'ın sorularını şöyle yanıtladı —Celal Taiabani'yı Ankara- ya davet etmışsiniz, doğru mu? OZAL — Ne o yanı göruşme- yelım mı'' —Onu demek ıstemedim, sa- dece doğru olup olmadıgını so- ruyorum. OZAL — Yanlış mı olur ko- nuşmamız9 Bu konuda herkes konuşuvor onlarla Ben dıyo- rum kı Amenkalı konuşuvor, Ingılız konuşuyor, Fransız ko- nuşuyor Onlan şoyle ya da boy- le yönlendınyorlar —Sız de konuşacak mısınız? OZAL — Konuştuk bıle —Ne zaman? OZAL — Geçen hafta —Nerede? Talabanı Ankara- ya mı geldı? OZAL — Evet —Sız mı goruştunuz? OZAL — Havır, ben görüş- medım —Aracılar mı konuştu? OZAL — Hayır aracılar de- fiıl Dışışleri burokratlan Mıllı Istıhbarat Teşkılatı elemanlan —Talabanı'den başka Barza- nı de geldi mı? OZAL — Barzanı'nın kendı- sı gelmedı O adamını gonder- dı Yalnız onlar değıl, başkaları da geldı tnkâr etmıyorum Son hafta ıçınde oldu bu Turkmen gruplanyla da temaslanmız var —Nasıl bir temas? OZAL — Nasıl olduğunu bıl- mem —Talabanı, Ankara'ya tebdı- lı kıyafet mı geldı? OzAL — Artık o kadarını sovleyemem Sız gazetecısınız, takıp etseydınız burada çekıne- cek bır şey yok Onu söylemek ıstıyorum Çunku netıcede ora da ne olacaksa bızı alakadar edıvor Netıce ıtıbarıyle bunlar vaktıyle bıze duşman olan ın sanlar değıl Bunlarla mumkun olduğu kadar dost olmamız la- zım O kanaatteyım Buna her zaman söyledım Çunku bız duşman olursak başkaları bızım aleyhımıze kullanır OZAL, GORBAÇOV İLE — Cumhurbaşkanı Ozal, SSCB Baş- kanı Gorbaçov ıle uç saatlik bır gonışme yaptı. (Fotograf: AA) Ozal, Gorbaçov ile 3 saat (Baştarafı 1 Sayfada) açıklandı özal bu arada Ahıs- ka Turklerı ve Gagavuzların temsılcılerıyle göruştu Cumhurbaşkanı özal, dun öğle saatlennde Ankara'dan ha- reketınden once Esenboğa Ha- vaalaaı'nda, TBMM Başkanı Erdem, Başoakan Akbulut, Ge- nelkurmav Başkanı Gureş ve 12 bakan tarafından uğurlandı Is- tanbul kongresındekı tutumla- n nedenıyle "asi bakanlar" ola- rak nıtelenen Devlet Bakanı Ivfehmet Keçecıler ve Cemil Çi- çek, Ozal'ı uğurlamaya gelme- dıler Cumhurbaşkanı Turgut Ozal, Moskova'ya hareketınden once Esenboğa Havaalanı'nda, TBMM Başkanı Kaya Erdem ve Başbakan Yıldınm Akbulut ıle bırlıkte bır basın toplantısı du- zenledı Zıyaretının, Turkıye ıle Sovyetler Bırlığı arasındakı ılış- kılenn temelını oluşturan 16 Mart 1921 tanhlı Moskova Ant- laşması'run ımzalanmasının 70 vıldönumune rastladığıru anım- satan Ozal, "Bu ziyaretimı dostluk, iyı komşuluk ve isbir- lıgi ilışkılerimızın gelışmesı ve ılerlemesı açısından >enı bır baş- langıç vesılesı olarak telakkı edıyorum" dedı Ozal, Moskova'da Başkan Gorbaçov ıle butun vonlerıyle Turk-Sovyet ılışkileri, Körfez savaşı sonrası bolgede durum v e ıkı ulkeyı ılgılendıren ceşıtlı ıkılı ve uluslararası konularda aynn- tılı göruş teatısınde bulunacağı- nıdabıldırdı Moskova'da Rus- ya Federasyonu Yuksek Sovvet Başkanı Borıs Yeltsın'le de gö- ruşeceğını kaydeden Özal, Uk- rayna, Azerbaycan ve Kazakıs- tan'ı zıyaret edeceğını bıldırdı Cumhurbaşkanı Turgut OzaJ, Moskova'ya gıderken uçakta gazetecılere yaptığı açıklamada, Ortadoğu'dakı guvenlık duzen lemelen konusunda Turkiye'nın "çok ozel bır talebı" olmadığı nı soyledı Ozal, "Çunku ben meselede çok bu>uk bır guven- lik boyutu gormuyonım" dedı AA'nın habenne gore Orta- doğu'da yapılacak guvenlık du- zenlemelerınde ABD'nın her- hangı bır şekılde varlığmın şart olduğunu kaydeden Özal, "Yoksa, ılende bır problem çı- karsa, bu guçlerle guvenlık za- ten temın edilemez. Gorunen husus, bu ışı yapabdecek gucun sadece ABD'de olduğudur" dı- ye konuştu Cumhurbaşkanı Ozal "Irak lideri Saddam Huseyin'in yerin- de kalıp kalmayacagı" yolunda- kı bır soru uzerıne de " Allah bı- lır, ama bu kadar şeyden son- ra, halkına bu kadar buyuk za- rar veren bınnin ayakta kalma- sını insanın hafsalası almıyor" dedı Özal, "Bush, buna niçin izin verdi" sorusuna da şu cevabı verdı "Çunku BM kararlarında 'Saddam'ı duşurun' dıye bır şey yoktu da ondan. \ma Amerika bildigım kadanvla kalmasını ıs- lemıyor " Özal Kremlin'de Resmı karşılama törenı Kremlın Sarayı'ndayapıldı Da- ha sonra Gorbaçov \e Özal'ın, ıkı ulkenın dışışlen bakanlan ve buyukelçılerının de katıldığı go ruşmede, beklenenden en az 1.5 saat daha uzun sürdü TASS ajansı goruşmeye ılışkın habe- rınde, "Her turlu sınırlamadan uzak ve ıyi nıyetle dolu" olarak nıteledığı ıkı hdenn ılk göruşme- sınde ele alınan başlıca konular- dan Körfez bunalımına ılışkın olarak hem özal'ın hem de Gorbaçov'un, Ortadoğu'dakı smırlann değışmemesı gerektı- ğı uzennde goniş bırhğıne var- dıklannı belırttı Ajans, özellık- le göruşmede ele alınan ekono- mık ışbırlığı konusunda "heye- canlı" bır dıl kullanarak özal'- ın "ilginç fıkırler" ortaya attı- ğını ve bu fıkırlenn gelıştınlmesı ıçın ıkı ulkenın yetkılılerıne ta- hmat venleceğını duyurdu Cumhurbaşkanı Özal, Krem- lın'dekı göruşmeden sonra Turk Buyukelçılığı'nde gazetecılere bılgı verırken özetle şu noktala- ra dıkkat çektı — Özal, Gorbaçov'un ulke- sının zorluklarından söz ettığı- nı, ve ulkenın meselelennı ıyı bı- len bır devlet adamı olarak göz- uktuğunu belırttı — Ortadoğu ve Körfez mese- lesım Gorbaçov'ıa göruştuklen- nı belırten Özal, Sovyetler'ın de Saddam'ın ışbaşında kalabılece- ğını sanmadığını kaydettı — Karadenız Ekonomık Iş- bırhğı projesını Gorbaçov'la gö- ruştuklerını söyleyen Özal, bu konuda onumuzdekı donemde şımdılık bır zırve yapılmayaca- ğını, bunu bır varı serbest tıca- ret bölgesı olarak görmek gerek- tığmı ıfade ettı — Özal, Gorbaçov'la goruş- mesıyle ılgılı bılgı venrken Sov- yetler'ın Turkıye'nın Körfez po- lıtıkasını onayladıklannı da soz- lenne ekledı "Gorbaçov a ekonomık ko- nularda herhangı bir onerıde bulundunuz mu" sorusu uzerı ne Özal, Genel Yayın Muduru- muz Hasan Cemal'e donerek, "Şimdi böyle bir şey soylemiş olsam, 'Eyvah, Turkiye'den sonra Rusya'yı da batıracak' der Hasan Cemal Bey" dıye espn yaptı Özal, Turk Buyukelçılığı'- ndekı yemekten once sayıları 100 dolayında olan Ahıska Turklennden 8 temsılcı ıle go- ruştu Temsılcıler, Ozal'dan Turkıye'ye göç etmek ıçın yar- dım ıstedıler ve "Nereye gıtsek Turkluğumuz yuzunden kotu goruluyonız. Y alvarıyoruz, va- tanımıza donmek istıyoruz" de- dıler Özal, bunun uzerıne da- ha çok çıftçı olan Ahıska Turk- lerının, tarımsal nufusu zaten fazla olan Turkıye'ye alınması- nın behrlı sorunlar yaratabılece- ğını kaydettı Özal bununla bır lıkte bu meseleyı dıkkatle ınce- leyeceklennı, ama ne kadar ala- bılec»klerını şımdılık bılemeye- ceğını söyledı Ozal, daha son- ra Gagavuz Cumhurıyetı Yuk- sek Sovyetı'nın genel sekreter- yasından bır heyetı de kabul ettı Gazetecılerın alınmadığı göruşmenın başında Ozal'a, mavı zemın uzennde beyaz yu- varlak ıçınde kırmızı bır kurtba şı bulunan Gagav uz bayrağı he- dıye edıldığı göruldu Ozal, bugun Gorbaçov'la ye- nıden bır arava gelecek Bugun uzun vadelı ekonomık ve tıcarı ışbırlığıne ılışkın anlaşmanın ımzalanması beklenıyor Ankara'dan destek ve sempati Ankara, Irak'ta yönetıme kar- şı mucadele eden Kurt örgütle- nne, Türkıye'nın toprak butun- luğune ve Irak'ın tek devlet ola- rak varhğının devamına yonelık bır tehdıt oluşturmamaları ko- şuluyla "destek ve sempati" me- sajı verdı. Bu mesaj, Irak Kurt örgutlennın lıder ve temsılcılerı tarafından geçen hafta ıçınde Ankara'da yapılan ve dun Cum- hurbaşkanı Turgut özal tarafın- dan açıklanan göruşmelerde ıletıldı Ankara Buromuzun haberme gore, Cumhurbaşkanı özal'ın Iraklı Kurt orgutlerının lıder ve temsılcılenyle Ankara'da göruş- me yapıldığı doğrultusundakı açıklaması, Dışışleri Bakanlığı- nın kurmayları da dahıl olmak uzere dış polıtıkanuı yurutulme- sınden sorumlu çevrede "şaskınlık" yaratü Bazıustdü- zeylı yetkılıler Kürt lıderlenyle yapılan yazılı haberleşmeler ko- nusunda bılgılı olduklannı, an- cak Ankara'daki toplantıdan "haberdar edilmediklerini" be- hrttıler Bakanlık kaynaklannm Cumhurbaşkanı'nın açıklaması uzerıne verdıklerı bılgı ıse, geçen hafta ıçınde Irak Kürdıstan Yurtsever Bırhgı lıden Celal Ta- labanı ıle bır Türk dıplomatı arasında Cumhurbaşkanı'nın emrıyle gdruşme yapıldığını doğrular nıtelıkte oldu Dıplomatık kaynaklardan edınılen bılgıye göre, Talabanı geçen hafta ıçınde Ankara'da Dışışleri Bakanlığı'nın adı açık- lanmayan bır yetkıhsı ıle göruş- tu Söz konusu göruşme Cum- hurbaşkanı Özal'ın davetı ve ıl- gılı bakanlık yetküısıne verdığı talımat çerçevesınde bakanlık bınası dışında bır yerde gerçek- leştı Bu göruşmenın daha çok Talabanı'nın anlattıklannın dın- lenmesı şeklınde geçtığı, ancak Ankara'nın da Kurt örgutlennın hedef ve planlan konusundakı göruşlerını Beyrut'ta dun yapı- lan Irak muhalefet zırvesınde dı- le getınlmek uzere açık-'adığı öğ- renıldı Talabanı ve Irak Kürdıstan Demokrat Partısı'nın bır temsıl- cısının Ankara'ya gelerek yap- tıklan göruşmeler, Turkıye"nın Irak'ın kuzeyınde bır Kurt özerk bölgesı kurulması konusunda "destek, denetim ve garantörluk sağlaması" planı çerçevesınde gerçekleştı Dıplomatık kaynak- lar, Kurt örgutlennın büyuk bö- lümunun Batı'run asken ve sıya- sı desteğıne sahıp olması, Şu ayaklanmacılann ıse Tahran ta- rafından desteklenmesı nedenıy- le Irak'takı muhalıf hareketın bır yönetım değışıklığı gerçek- leştırmesı olasılığının "gıderek guçlendığını" belırtiyorlar Bu olasılığı değerlendıren Ankara L nın, Irak'ın kuzeyınde etkınhk gosteren Kurt örgütlenne Tür- kıye'nın toprak butunluğunü tehdıt etmemelen ve Irak'ın par- çalanmasını hedeflememelerı koşuluyla ozerklık ve Bağdat yönetımınde genışletılmış temsıl hakkı gıbı ıstemlerıne "destek olma" sozu verdığı ıfade edılı- yor Dışışlen Bakanlığı yetkıh- sınm Cumhurıyet'ın sorularına verdığı yanıtlara göre, Talabanı ıle geçen hafta ıçınde yapılan göruşme şu aşamalar çerçevesın- de gerçekleştı — Talabanı, savaşın bıtmesın- den kısa bır sure önce Cumhur- başkanı Türgut ozal'a bır Kürt gazetecı aracılığıyla mesaj gön- derdı Ozal, bır Turk gazetecısı aracılığıyla ılettığı "cevabı nite- likte olmayan" mesajında Tala- banı ıle doğrudan dıyalog kur- mava hazır olduğunu ıfade ettı — Talabanı'nın Londra'da bulundugu sırada kendısıne ıle- tılen mesaja dayanarak, Turk yetkılılenyle göruşme talebını Ankara'ya ılettı ve Cumhurbaş- kanı Özal "gelin goruşun" şek- lınde davette bulundu — Bu davet uzenne Talabanı, Surıye'nm başkentı Şam'a gıt- meden önce "kısa bır sure ıçın" Ankara'ya uğradı Talabanı ıle goruşmesı ıçın Cumhurbaşkanı Ozal tarafından görev lendınlen bır Dışışlen Bakanlığı yetküısı kararlaştınlan yerde Kurt lıder- le buluştu — Göruşme, daha çok Tala- banı'nın anlattıklannın dınlen- mesı şeklınde geçtı Talabanı, Londra ve VVashmgton'da yap- tığı temaslar konusunda Turk dıplomatına bılgı verdı ve ba- ğımsız bır Kurt devletı kunılma- sının ıçınde bulunulan konjonk- turde "tercıh edıhr bır çözum" olmadıgını ıfade ettı Amaçlan- nın "bağımsızlık" değıl, Irak Kurt halkının demokratık bır yönetım altında, genışletılmış haklara kavuşturularak yaşama- sına olanak sağlamak olduğunu anlatan Talabanı, Turkiye'nın Kurt polıtıkasındakı "değışımı" olumlu karşıladığmı da söyledı — Talabanı'nın Ankara'ya verdığı temel mesaj, "Irak'ın parçalanmasına taraftar değılız Bolgede ıstıkrar ıstıyoruz Tur- kiye'nın toprak bu'unluğu ve guvenhğı ıçın gerekırse, PKK gı- bı örgutlerın sınır ötesı etkınlık- lerıne karşı bırlıkte mucadeleye hazırız" şeklındeydı — Turk dıplomatının, Tala- banı'ye verdığı yanıt ıse bağım- sız bır Kurt devletı duşuncesının desteklenmedığı, ancak Irak'ın tek devlet olarak varhğının de- vamı durumunda, Saddam Hu- seyın yonetımının ışbaşından av- nlmasında bölge barış ve ıstık- rarı açısından yarar göruldüğü doğnıltusundaydı GOZLEM UGUR MUMCU (Baştarafı I Sayfada) ruşme ısteğı kımden gelmıştır? Bu göruşmenın amact ne- dır? Bu konularda Dışışlen Bakanı hemen bır açıklama yap- malıdır Bu ne çehşkıdır'' Cumhurbaşkanı Ozal, geçen yıl kasım ayında Iran Cum- hurbaşkanı Rafsancanı ıle Tokyo'yaya gıderken Tahran'da yaptığı yedı saat süren göruşmeden sonra "Iran, Sunye ve Turkiye'nın, Irak'ın kuzeyınde bır Kurt devletı kurulmasına kar- şı olduklannı" açıklamamış mıydı? Özal, dunku açıklamasında Kuzey Irak'takı Kurtlenn Turkıye'ye duşman olmadıklarını, Kürtlerle dost olmanın ge- rekli olduğunu da soyluyor Pekı oyleyse Özal, daha dort ay once, Kuzey Irak'ta ku- rulacak bır Kurt devletıne karşı olduğunu neden açıklama gereğını duymuştu? Talabanı, MIT ve Dışışleri Bakanlığı yetkılılerı ıle neler ko- nuşmuştur'' Turk hukumetı, Talabanı'ye "Kûrt devletı kurmanıza karşıyız" mı demıştır"? Yoksa ABD desteğı ıle oluşacak bır Kurt devletı ıle şımdıden ıyı ılışkıler kurmak ıcın "zemın yoklamaları" mı yapılmıştır? Geçen ocak ayının son gunlerınde, Celal Talabanı ıle gö- rüşen unlu The VVashıngton Post gazetesının deneyımlı ve usta muhabırı Con Randal'ın bu goruşmeden hemen son- ra Özal ıle röportaj yaptığı, bu röportajdan once adı son gun- lerde sık sık duyulan bır Koşk yetkılısının Randal'auzun uzun sorular sorduğu da bılınıyor Amenkalı gazetecıyı bır saat kadar yanında tutan bu "köşkerı" ıle Randal'ın neler konuştuklarını, Randal'ınso- rulara ne gıbı yanıtlar verdığını bılmemıze elbette kı olanak yoktur Ancak soruların Talabanı'nın savaş sonrasında Saddam'a karşı atmayı düşundüğu adımlarla ılgılı olduğunu kestırmek herhalde guç degıldır Belkı de Talabanı, Amenkalı gazetecı Randal'a "Saddarrf ın, başınızı kaldırırsanız ezertm, kımyasal sılah atanm" dıye gozdağı verdığını, Saddam yenılmeden ya da zayıflamadan "Kurtlenn harekete geçmeyeceğını" Kuzey Irak'takı Kurtle- rın Turkıye ıle 'Hıçbır sorunlan olmadıgını, bundan sonra da olmayacağım" söylemıştır Ozal, bu goruşmeden sonra Guneş gazetesınden Cen- gız Çandar'ı Londra'ya gondererek Talabanı ıle ön göruş- meler yapılmasını sağlamıştır Özal'ın Celal Talabanı ıle goruşmek ıçın fırsat kolladığı da goruluyor, sezılıyor ve anlaşılıyordu Hıç kuşkunuz olmasın, Kuzey Irak'takı Kurt devletı pla- nı, dupeduz bır Amerıkan oyunudur Ve bu bır CIA planı- dıri ABD yanlısı bır Kurt devletı, yenı Ortadoğu düzenının de bır parçasıdır Musul ve Kerkuk ıle ılgılı 10 Ağustos 1920 tanhlı Sevres Antlaşması'nın 64 maddesı ABD - Celal Talabanı ılışkileri ıle yenıden ışlerlık kazanıyor' Tahran'da Özal ıle yedı saat goruşen ve Kuzey Irak'ta bır Kurt devletının kurulmasına karşı olduğu soylenen Iran Cumhurbaşkanı Rafsancanı, burnunun dıbındekı bu "CIA operasyonu"na karşı acaba ne yapacaktır'' Mollaların ne yapacakları hıç bellı olmaz 1 Dun "şeytan" ılan ettıklerı ABD'den gızlı kapaklı yollarla ve CIA aracılığı ıle sılah satın almamışlar mıydı'? Iran Islam Cumhjrıyetı Vezaret-ı Irşad-ı Islamı tarafından 1980 yılında Tahran'da yayımlanan "Kürdıstan, Emperyalızm ve Bağımlı Gruplar" adlı kıtapta, Mısırlı yazar Hasan El Hey- kj9İ'e yollama yapılarak Kurt lıderlennden Mustafa Barza- nı'ye 1971-73 arasında Tahran'da CIA aracılığı ıle yardım sağ- landığı ılerı surulmuştu Türkçeye 1982 yılında çevrılen aynı kıtapta ABD'nın Ku- zey Irak'takı Kurt sıyasetı 'alçakça oyunlaf dıye suçlanma- mış mıydı'? Emperyaltzmın Kürt sıyasetr çok tehlikeli bır oyundur Bu sıyaset, Kurdu Turke, Turk'u 'Arapa ve Kurt'e duşman eden bır uğursuz sıyasettır Bız bu oyunu 1920'lerde de gormuştuk' 'Ozbolat sııçunıı itiraf etti' (Baştarafı 1. Sayfada) rak cezaevıne konan Alışan Tu- ran'ın, Musa Duman'a muaye- nehanede Erol Ozbolat'ın ateş ettığını, dışarı kaçan Duman'ı bu kez merdıven başında gözal- tında bulundugu sırada ölen Birtan Alünbaş'ın vurduğunu söyledığı kaydedıldı Açıklamada, bu olaya kanşan Berdan Kerimgiller ve Ayşe Yıl- maz'ın halen arandığı bıldınldı Ozbolat'ın sorgusu Polıs açıklamasında, Ankara DGM'ye teslım olarak gözaltına alınan Erol Ozbolat'ın sorgusu sonucu, 25 ekım 1990 gunu öl- durulen emeklı astsubay Halil Çetin, Dr. Musa Duman ve emeklı General Hulusi Sayın'ın öldurulmelen olaylannın faılle- rınden olduğunu ıtıraf ettığı be- hrtıldı Açıklamada Ozbolat'ın, Ha- lil Çetin suıkastını Berdan Ke- rimgiller ıle bırhkte gerçekleştır- dığını ve sılahı kendısının sıktı- ğını söyledığı kaydedıldı ozbolat'ın Dr. Duman cına- yetını Alişan Turan, Birtan Al- tınbaş, Berdan Kenmgiller ve Ayşe Yılmaz ıle bırlıkte gerçek- leştırdıklerı ve Altınbaş ıle bır- lıkte ateş ettıklennı de ıtıraf et- tığının kaydedıldığı açıklamada, Erol Ozbolat'ın, Hulusi Sayın cınayetını, Berdan Kenmgiller ıJe bırlıkte gerçekleştırdığını, sı- lahı kendısının kullandığını ka- bul ettığı de ıfade edıldı Açıklamaya gore her uç olay- da da ıstıhbarat ve yonlendırme çahşmalarını orgutun Ankara sorumlusu olduğu bıldınlen tb- rahım Bıngol >aptı tbrahim Bingol'un 12 Eylul sonrası öldurulen İstanbul Em- nıyet Mudur Yardımcısı Mah- mut Dıkler'ın cınayetı sonrası polısle sılahlı çatışma sonucu yaralı olarak yakalandığı ve var- gılamasının devam ettığı behrtil- dı Sıyası şube açıklamasında tb- rahim Bingol'e yardımcı olan Habibe Cavidan Kocacar ıle ey- lemlerde kullanılan sılahları ta şıdığı ve kuryelık vaptığı bıldı- nlen Alp Alslan'ın yapılan ope rasyonlar sonucu yakalandığı kaydedıldı Açıklamada tbrahım Bıngol ve Cavidan Kocacar'ın gozaltı sı rasında suçlârını gızlemek ıçın açlık grevı yaptıkları ve kaldırıl dıkları hastanede tedavı kabul etmedıklerı haber verıldı Polıs açıklamasında vakala nan kışılenn yuksekokullarda örgütlenme faalıyetlcrı \urui tuklerı, hukumetın Korlez krızı polıtıkasını protesto etmek ıçın korsan gösterı duzenledıklen, afiş, pankart astıklan ıfade edıl- dı Yakalanan dokumanlar Yapılan sorgulamalar sonucu, 5 örgut evının tespıt edıldığı an- latılan açıklamada, bu evlerde yapılan aramalarda bır teksır makınesı, bır daktılo, afış, pan- kart hazırlamada kullanılan şablon, boya ve fırça, bıldn-ı ço- ğaltmak ıçın mumlu kâğıtlar, dağıtılmaya hazır bıldırıler, asıl- maya hazır pankartlar, örgüt ya- yınlan, bol mıktarda erkek elbı- sesı bulundugu kaydedıldı Tutuklandılar Dun öğleden sonra DGM Savcılığı'na çıkanlan sanıklann sorgulaması dort saat surdu Sa- nıklann soygulamalarını savcı Talat Şalk yaptı Şalk, sanıklan tutuklama ıstemıyle sorgu hakı- mı Omer Yılmaz Çamlıbd'e sev- kettı Çamlıbel ısteme uydu ve tutuklanmalanna karar verdı. Rahatsızüğı nedenıyle mahke- meye getırılemeyen ve halen Nu- mune Hastanesı'nde tedavı al- tında bulunan Cavidan Kocacar ıse serbest bırakıldı Şalk sanık- lann, "ideolojik nedenle adam oldurmek suçundan tutuklandığım" söyledı Sanıklann avukatlan ıse yasal gözaltı suresının çok aşıldığı ve muvekkıllenne bu sure ıçerısın- de ışkence yapıldığı ıddıasında bulundular Cavidan Koçacar'- ın gorduğu ışkence nedenıyle Numune Hastanesı'ne göturül- duğunu one suren avukatlar DGM'ye çıkarılırken Ozbolat'- ın bır gözunun de mor olduğu- nu gorduklerını öne surduler. Sanıklardan Erol özbolat 28, Ibrahım Bıngol ıle Alp Aslan 25'er ve Cavidan Kocacar da 22 gundur gözaltında tutulu- yorlardı Komplo iddiası Yakalanan kışılerden İbrahim Bingol ıle Alp Aslan ve teslım olan Erol Ozbolat, Ankara Em- nıyet Mudurluğu Sıyası Şube"de basın mensuplanna gösterıldı- ler tbrahım Bingol, fotoğrafını çeken basın mensuplanna suç- lamalann asılsız olduğunu ıddıa ederek "Bu bır komplodur. DGM Başsavcısı Nusret Demi- ral, sıyası polıs ve MIT'ın Hu- lusi Sayın cınayetine faıl bulmak ıçın uvdurdugu bır komplodur. Bu komployu avukatımla bıriık- te belgelerle açıklayacagım" dı- ye konuştu Erol Ozbolat ıse gazetecılerın sorularını vanıtsız bıraktı