Catalog

21 HAZÎRAN 1990 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3 IPFdan kınama • LONDRA (AA) — Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Pakistan'ın Haydarabad kentinde bir gazete bürosuna yapılan saldından üzüntü duyduğunu belirterek Pakistan hükümetinden gazetecilerin korunması için gerekli önlemlerin alınmasını istedi. IPI Direktörü Peter Galliner, dün Pakistan Başbakanı Benazir Butto'ya gönderdiği mesajda, "Hükümetten, gazetecilerin şiddet ve gözdağı olmayan bir ortamda çahşması için mümkün tüm önlemlerin alınması isteğimizi tekrarlıyoruz" dedi. Etnik catışmalarda onlarca insanın öldüğü Sind eyaJetinin başkenti Haydarabad'da son olarak Sind Halk Öğrencileri Federasyonu çalışanlarının bir gazete bürosuna saldırarak gazetenin yayın müdürü ve iki gazeteciyi kaçınp iki saatten fazla rehin tuttuklan bildirildi. G. Afrika'da ırk aynmı • CAPE TOWN (AA) — Güney Afrika Cumhuriyeü Parlamentosu, kamuya açık yerlerde ırk aynmı uygulayan yasayı feshetti. Yeni yasa 1 ekimden itibaren yürürlüğe girecek. Irkçı Ulusal Parti'nin, azınlıktaki beyazlar için ayrım yapmak üzere 1953 yılında çıkardığı yasanın kaldırılmasında yalnızca aşırı sağcı rouhafazakâr partinin karşj oy kullandığı bildirildi. Çeşitli reformları uygulamaya başlayan Cumhurbaşkanı F.W. de Klerk, geçen şubatta yaptığı açıklamada, hastaneler, parklar, plajlar gibi kanıu tesislerinin kullanımında, ırk aynmmın kaldınlacağını belirtmişti. De Klerk'in bu açıklamasından sonra Johannesburg ve Cape Town'da kanunun uygulanmasına son verilmişti. Mitterrand: "SSCB'ye yardım gerek" • PARİS (AA) — Fransa Devlet Başkanı François Mitterrand, Avnıpa Topluluğu ve zengin Batılı ülkelerin Sovyetler'e mali yardımı arttırmalarını istedi. Mitterrand, Le Monde gazetesinde yayımlanan demecinde, Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'un başan kazanmasının herkesin çıkanna olacağını belirterek "AT ve diğer zengin Batılı ülkelerin Sovyetler'e mali, ticari ve teknik yardımın (olumlu) sonuçlarını dikkate alacaklannı umduğunu" söyledi. KKTC'de yeni hükümet • LEFKOŞA (AA) — KKTC'de Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı ve Başbakan Derviş Eroğlu, yeni hükümeti kurdu. 6 mayıs milletvekili genel seçimlerinden sonra hükümeti kunmakla görevlendirilen Derviş Eroğlu, dün Cumhurbaşkaıu Rauf Denktaş'ı ziyaret ederek bakanlar kurulu listesini sundu. Denktaş, görüşmeden sonra yeni hükümetin hayırh ve uğurlu olması dilejinde bulundu ve "Halkmdabeklediği dinamik bir çalışma içerisinde inşaUah daha iyi günler göreceğiz" dedi. topraklan • KUDÜS (AA) — İşgal topraklarında "Israil'le işbirliği yapan" bir Filistinli öldürüldü. Filistin kaynaklan, Gazze Şeridi'ndeki Refah Filistin Mülteci Kampı'nda, maskeli kişilerin, 34 yaşındaki Muhammed Ebu Jarab'ı silahla vurarak öldurdüklerini bildirdiler. Bu arada, Doğu Kudüs surlarının eteklerinde dün sabah bir Filistinli cesedi bulundu. Olayla ilgili soruşturmanın sürdüğü lcaydediliyor. Türkiye'den AGÎK'e: 'Hem ağlarım hem giderim' 'Helsinki ruîıu' yaşıTürkiye'nin de üye olduğu ve "geleceğin Avrupası"nınen önemli ayaklarından biri olarak görülen AGİK platformu oluşmasından 15 yıl sonra yeni roller ve , işlevler yüklenme yolunda. YASEMİN ÇONGAR ANKARA — "Otuzbeşler Av- rapası'na doğra..." Giderek sloganlaşan bu söz, Doğu Avrupa'da geçen yıl hızla- nan reform süreciyle birlikte yaşlı kıtamn yeni mimarisini anlatmak için kullanılmaya başlandı. NA- TO, Varşova Paktı üyeleri, bag- lantısız ve tarafsız toplam otuz beş ülkenin üye olduğu Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGtK) örgütten çok, "konıııısal bir platfomı" olarak nitelenen yapısıyla "degişimi" kucakla- makta diğer bütün kuruluşlan "ister istemez" ikinci plana itti. Türkiye'nin de üyesi olduğu ve "geleceğin Avrnptsı'nın" en önemli ayaklanndan biri olarak gördüğü bu platforma oluşma- sından on beş yıl sonra yeni rol- ler ve işlevler yüklenmesi egilimi giderek yaygınlaşryor. Batı ittifa- kının bazı üyelerinin de destek- lediği bu görüş, özellikle askeri- siyası alanda AGİK'in bir dönü- şüm geçirerek NATO'yu da "ika- me edecek bir giıvenlik örgıitü" olması düşüncesini içeriyor. An- cak Ankara, böyle bir ikamenin gerçekleşebileceğine inanmayan ülkeler arasmda yer alıyor. Finlandiya'nın başkenti Hel- sinki'de 1975 yılında imzalanan "nifcai senet" AGtK'in dayandı- ğı temel ilkeleri de belirliyor. Tûrkiye adına dönemin başbaka- nı Süleyman Demirel'in imzala- dıgı bu belge, soğuk savaşın sü- regddiği bir dönemde Avrupa 1 daki sosyalist ve kapitalist ülke- HELSİNKİ - 1975 yılında Helsinld'de toplanan konferansın nihai senedine Türldye adına Başbakan Demirel imza koymuştu. lerin ortak hukuk, insan haklan ve güvenlik işbirliği anlayışı teme- linde bir araya gelebıleceğini gös- termesi açısından tarihsel önem- deydi. Helsinki Nihai Senedi, ge- çerliliği bugün de yitmeyen bir iş- birliği ruhunu simgelemesiyie ye- ni Avrupa perspektiflerinde en çok kaynak gösterilen belgeyi oluşturdu. Neden AGİK? Soğuk savaşın sona ennesi, NATO ik Varşova paktlanran gi- derek siyasi yönleri ağır basan birliklere dönüştürülmesi egilimi AGlK'i neden ön plana çıkarı- yor? Bu soruyu yönelttiğiıniz NATO yetkilileri, AGlK'in blok- larüstü niteliğj nedeniyle son on beş yılda hiçbir ülkenin itiraz edemediği bir güven ortamı oluş- turmuş olduğuna dikkat cekiyor- lar. NATO Genel Sekreter Yar- dımcısı Amadeo de Fraachis, bu konuda Cumhuriyet'e şu değer- lendirmeyi yaptı: "AGİK'in yaratbgı bu güven ortamından yararianarak deği- şimler Avrupası'nda temel ku- ramlardan birini olnştarması mümkiindur. Bu kunımun gide- rek daha çok kurumsallaşması da duşıimılebilir. Özellikle giıven- lik konulanaın eie alınacağı, Av- rnpa'daki konvansiyonel kuvvet indirimi görusmeleri nasıl AGİK'ten hız aldıysa, yeni silab- sızlanma inisiyatiflerinin de otuz beşlere mal edilecegi bir ortam saglanabilir. Bu durumda NA- TO'Dua denunhbgını sürdürece- gi ve AGtK'in temel direklerin- den biri olacaguıı söyleyebiliriz." AGlK'in yarattığı işbirliği ru- hunun yanı ara Avrupa ülkeleri arasındaki ilişkilerde neden oldu- ğu en büyük değişün, "iç işleri" suurlannı daraltması oldu. Otuz beş AGtK ülkesi artık ne etnik sorunlan ne de insan haklan ko- nulannı "kendi iç işleri olduğu gerekçesiyle" tartışma platformu dışmda tutamıyor. Otuz beş ül- keden herhangi birisi bir diğeri- nin insan haklan sorunu konu- sunda yorum yaptığı, rapor ha- zuladığı, kınamada bulunduğu zaman AGlK'i "refctans" göste- riyor. Konferansın yarattığı bu deği- şim Türkiye'yi de yakından ilgi- lendiriyor. Avrupa entegrasyonu- nun önemli birimlerinden biri olan Ortak Pazar'ın dışındaki Türkiye, NATO üyeliği gibi, AGtK öyeliğini de her tartışma- da öne sürerek Avrupalılığuu ka- nıtlıyor. Ancak Ankara'nın, bu Avrupalılığ] AGtK cephesindeki insan haklan ve etnik sorunlar tartışmalarında ayru güçle savu- nabildiği söylenemez. Nitekim, Kopenhag'da süren lnsani Boyut Konferansı, Türk yetkililerinin deyişiyle "ucuz atlatılnuş gorulıi- yor." Dışişleri Bakanı Ali Bozer- in açılışta yaptığı konuşmada, Türkiye'nin "azınlıklar" konu- sundaki yaklaşımını "net" biçim- de ortaya koyması, Türk heyeti- nin üyelerinin koltuğu altında bi- rer "Güneydoğu dosyası" bulun- ması ve konferans başlamadan önce Batı Avrupa ülkeleriyle ya- pılan bir dizi ikili göruşmede An- kara'nın duyarlıhklarının vurgu- lanarak dile getirilmesi, Kopen- hag'a ne derece hazırlıklı gidildi- ğini gösteriyor. Ancak bu hanr- lıklar, siyasi gözlemcilere göre Türkiye'nin son dönemde yoğun- laşan insan haklan eleştirileri ve etnik sorunlar konusundaki uya- rılara karşı "savnnma yapma" ge- reksiniminden kaynaklandı. Bu gereksinim, AGtK perspek- tifıne "sıcak" bakan Ankara'nın bu platformdaki çekingenliğini yenmesini güçleştiriyor. Nitekim Bulgaristan'daki Türk azmlık ko- nusunu Sofya'daki Çevre Konfe- ransı sırasında dolaylı olarak gündeme getiren Ankara, bu atak tutumunu Kopenhag'da Batı Trakya benzeri konularda göste- remedi. ABD'nin azınlıklar soru- nunu AGtK'in başlıca gündem maddelerinden biri yapma eğili- mi geçerliliğini komrken, 1989 ocak ayında Viyana'da imzala- nan sonuç belgesinin ulusal azm- lıklann yanı sıra bölgesel kültür- lerin varlığından ve haklanndan söz etmesi de Ankara'yı sıkıştın- yor. Kürt sorununu "azınlıklar" konusu dışmda tutan Ankara- nın, bölgesel kultür değerlendir- mesi gündeme' geh'nce sessizliği- ni koruması ilgi çekiyor. AnaBritannica'nın 19.cildi tamamlandı. Cilt kapaklan bayilerde! Türkiye'nin gerçek anlamda tek evrensel ansiklopedisi AnaBritannica'nın 19. cildi bu Pazartesi çıkan 190. fasikülle tamamlandı. AnaBritannica, Türkiye'de bilgi ve genel kültüre önem veren herkesin kütüphanesinde yerini ciltli olarak alıyor. Başvuru konusundaki büyük boşluğu en mükemmel biçimde dolduruyor. AnaBritannica'nın 190. fasikülüyle birlikte,1 19. cilt kapağını almayı unutmayın. 22 ciltlik dev başvuru kaynağının 19. cildini de kütüphanenize yerleştirin. Özel cilt bezli, varak yaldızlı ve serigraf baskılı, özenle hazırlanmış "AnaBritannica 19. cilt kapağı", şeffaf koruyucu ambalajının içinde, KDVdahU, 7.500 TL. Not: 1. AnaBritannica'nın 19.cildi,abonclerimizırtadreslerine l8Temmuz !990tarihınc kadar taahhütlü posta ıle gonderileceklır 2. Cıltlennı elden alan İstanbullu ve Ankaralı abonelerimiz, 9 Temmuz IW) tarihinden itibaren AnaBritannica Cilt Dağıtım Merkezlen'ne (Mecidıyeköy ve Kavaklıdere) kimlikleri ya da Abone Taahhütnameleriyle gelerek. 19. dldi edinebilirler. AnaBritannica okurian. eksik fasiküi ve cilt kapağı talepleri için AnaBritannica Sanş Merkezlen'ne başvurabilirier. A N A B R İ T A N N İ C A SATIŞ M E R K E Z L E R t I.BüyükdereCad. EjderApt. 63/B Mecidıyeköy 80310 ISTANBULTel: 174 31 25 2. Klodfarer Cad Dr. Şevkibey Sokak 6/A Divanyolu 34400 İSTANBUL Tel: 51608 26 3. Klodfarer Cad tletişım Han 7/1 Cağaloğlu 34400 İSTANBUL Tel: 516 22 6(1 4. Tunalı Hilmi Cad. 121/3 Kavaklıdere 06700 ANKARA Tel: 127 06 86 AnaBritaauca'yıdaiia yalundan tannnak için bro Adim, M>v;ıdınr r gönderaıeııia fetiyonon. Mesleğım- Adrcsım PoMa kotlu: .. . > JMITI Tck'fgnunı Dışişleri sözcüsü Sungar'dan tepki: 'Sular bugün mü yetersiz otuyor? 9 Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Murat Sungar, bir Kuveyt gazetesinde Ortadoğu'daki su sorununa ilişkin çarpıtılmış bilgiler yer aldığını belirterek tepki gösterdi. ANKARA (AA) — Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Murat Sungar, Kuveyt'te yayımlanan El Qabas gazetesindeki bazı makaleierde su konusunun çarpıtılarak aktanldı- ğını söyleyerek, "Bugüne kadar jrlen su, nasıl birdenbire yetersiz olmaya başlamıştır? Bunun izahı yoktur" dedi. Sungar, dün düzenlediği basın toplantısında, konuya ilişkin bir soruyu yanıtlarken, El Qabas ga- zetesinde su konusuyla ilgili yer alan son makalede de birçok.ha- talar bulunduğunu kaydetti. Sungar, makalede, bölgesel su- lar konusunda üçlü bakanlar top- lantısının, "Fırai sulannın bölüş- türülmesine ilişkin bakanlar (oplantası" olarak nitelendirildiği- ni belirterek şöyle dedi: "Toplantının taribi konasuDda da Türkiye'nin bu konuvu sürün- cemede bırakbğı, eıieledigi şeklin- de ifadeler vanLr. Bu da tamamen yanbştır. Suyun az verildi|inden, 7 milyon insanın susuzlukla kar- şı karşıya olmasından soz ediliyor. Halbuki son haftaJarda 500 met- reköplen de fazla su bırakılmak- tadır. Bugüne kadar yeten su, na- sıl birdenbire yetersiz olmaya baş- lamıştır. Bunun izahı yoktur. Bolgede 7 milyon nüfustan so- zediiiyor. Oysa ülkenin nıifusu 16 milyon, dolayisyla bu bolgede 4-5 milyon nıifus var ki bu da birden- bire abarülmış şekilde gösteriliyor. Irak ve Suriye makamlannın, üç- lü bakanlar toplantısında güven- lik ile su konulannın irtibatlandı- nlacağı yolunda ifadeler de var. Biz ne Irak'ın, ne de Suriye'nin bu iki konuyu irtiballandırmak iste- yecegiai zannediyoruz." Sungar, bölgesel sular konusun- da bakanlar düzeyindeki Uçlü tek- nik komite toplantısının tarihinin tespıti için Suriye'den yanıt i)ek- lendiğini söyledi. Türkiye'nin 26-27 haziran tarih- lerinde yapılmasını öngördüğü toplantıyı Suriyeli bakaaın, prog- ram yoğunluğu nedeniyle 9 tem- muza ertelemek istediğini beürten Sungar, Irak'm bu tarihe itiraz et- mediğini ifade etti. Sungar, toplanuda Türkiye'yi temsil edecek olan Bayındırhk ve Iskân Bakanı Cengiz Altmkaya- nın programının ise 9 temmuz ta- rihine uygun olmadığını, bunun her iki ulkeye de bildirildiğiııi ve 1-2 ağustos tarihlerinin önerildi- ğini ifade etti. Sungar, toplantı için ya ilk ve- rilen 26-27 haziran, ya da 1-2 ağustos tarihlerinin kabulü konu- sunda Suriye'den yanıt beklendi- gini sözlerine ekledi. Dışjşleri Bakanlığı sözcüsü Mu- rat Sungar, Bulgaristan'da hakla- n yenmiş ve zor durumda bulunan soydaşlann parlamentoya seçile- rek haklarını savunacak haJe gel- mesinin memnuniyet verici oldu- ğunu bildirdi. Sungar, basın toplantısında, Bulgaristan'da yapılan seçimlerin sonuçlanna ilişkin bir soruya kar- şılık şunları söyledi: "Buigaristan'dald seçimler tabi- atıyla bu ülkenin iç işidir. Bizim balumımızdaa önemli olan nok- ta, orada yıllardır bir asimilasyon politikası sonucu haklan yenmiş, zor durumda olan soydaşlannu- zın, şimdi Bulgaristan Par- lamentosu'na seçilmiş olma- lan ve dolarısıyla haklarını savu- nacak bir bale gelmiş olmalandır. Bu bakımdan, sadece bu acıdan memnuniyet duyuyoruz." Sungar, Bulgaristan'da mahke- meye başvurarak isünlerini geri al- mak isteyenlerle ilgili bir soruya da, "Sonuç alınıyor, ama zanne- diyorum biraz >'avaş işliyor. Fakat o konuda bir sorun intikal etrae- di bize " karşılığınj verdı. KuptHllt tltlUiUnt'l, ^i.u^uhlht iuln'\C lfiHlctt Nll An;ı Yayıncıhk b>.kı Osm.mlı S»)k Dılan Sılcsı K'4 MccıdiyckDy-İSTANBUL Tel: 172 S3 24-25 Ana Yayıncılık A.Ş. ve Encyclopaedia Britannica, Inc. işbirliği ile yayımlanmaktadır. ROMANYA Eiescu artık ^resmeır baskan Dış Haberler Servisi — Roman- ya'da aralık ayındaki devrimden bu yana geçici devlet başkanüğı- m sürdüren ve 20 mayıs secimle- rinde bu göreve asaleten seçilen Ion Dicscn, dün ant içerek göre- vine başladı. Amerika Birleşik Devletleri, Romanya'da son haf- talarda meydana gelen 'demokra- sklen sapmalan' lunamak ama- cıyla torene temsilci göndermedi. lliescu yeni hükümeti kunna gö- revini halen başbakanlık görevi- ni yürüten Petre Roman'a verdi. 60 yaşındaki Ion lliescu, böy- lece aralık 1989'dan bu yana ge- çen altı ayhk bir ara dönem so- nunda Nikolay Çavuşesku'nun yerini resmen almış oldu. Çavu- şesku, aralık 1989'daki ayaklan- ma sonunda kurşuna dizilerek idara edilmişti. AA'nın haberine göre dün baş- kent BUkreş'te yapılan ant içme törenine 20 mayıstaki seçimlerle göreve gelen 119 senatör ve 396 milletvekilinin yanı sıra yabancı diplomatlar da katıidı. Tören te- levizyondan da naklen yavıman- dı. Ancak Amerika Birleşik Dev- letleri yönetimi dün yaptığı bir açıklama ile Romanya'da son günlerde meydana gelen olaylar nedeniyle îliescu yönetimini eleş- tirdi ve Bükreş'teki büyükelçisinin ant içrne törenine katılmayacağı- m duyufdu. Ant içme törenine katılanlara ve Rumen halkına hitaben bir ko- nuşma yapan Devlet Başkanı Ion Iiescu, "Rumen halkına, onun öz- gürlük ve refah ideallerine bağh kalacagıma, demokrasiden, temel insan hak ve özgürlüklerinden, ül- kenin bölünmezliği ve bütünlüğü ilkesinden aynlmayacagıma söz veririm" dedi. Uiescu, bir sure ön- ce meydana gelen olaylara da do- laylı olarak değinerek 'aşın siya- si gnıplann planlı istikrarsızlık çabalanndan' söz etti. Bir süre önce muhalefet tarafından düzen- lenen protesto eylemlerine de de- ğinen Ion lliescu şunları söyledi: "Bnnlar gerçek bir isyan ve ül- kemizde kanunlar çerçevesinde özgür seçimlerle işbaşına gelen yö- netimi devirmeyi amaçlayan bir darbe girişimJdir." Uiescu, muha- lefete karşı kendi çağrısı üzerine Bükreş'e gelen ve bazı parti bina- larını tahrip eden madencilere de atıfta bulunarak "Suçsnz insan- lara yollarda sakbnlmasıııı da tas- vip etmiyoruz" dedi. Ion lliescu ant içme töreninden sonra ilk icraatım yaparak aylar- dır geçici olarak hükümet başkan- bğında bulunan Petre Roman'ı (44) başbakanlığa atadı. BİRDEN FAZLA GÖZLÜĞE PAYDOS Her mesafeden NET ve RAHATgörüntü KUZ OPTİK• Yüksek numara, kalın cam kullananlara İNCE-HAFİF organik ve natürel camlar. • Yakın gözlûğü kullananlara VARİLUX camlar. • Yansıtmayan (ENTSPİEGELT) kaptamalı, orijinal-kaliteli ve nitelikli tüm camların en mükemmel uygulamaları KUZ OPTİK laboratuarında yapılır. GÜNEŞ GÖZLÜĞÜ VE SAAT ÇEŞİTLERİ KUZ OPTİK'te. • Marmara Üniversitesi ile tüm birimteri mensupları ve öğrencileri. • Sigortalılar, Tüm Emekliler (Askeriye dahil) • 1. Ordu Mensupları Gözlükleriniz anlaşmaya uygun yaptlır. s~r~^s—>J Aksaray !jXT A **•*«***^~tXrr-\ Aksaray ^ • ^ ^ s T ^ Beyazıt nouaı%» Ersfikoy Yerartı Çarşısı N0119 Vahkonatj, Cad NoiU M Kemalpaşa Cad No 21/d Yenıçenler Cad No 61 BaÇdat Cad No 311 Tet Tet Tel Tel T<H 589 1026 (74 95 94 523 97 70 517 15 43 358 20 07