Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
21 HAZİRAN 1990 HABERLER CUMHURÎYET/15
Trabzon ve çcvresinde etkili olan yagış. otogan da sular altında bıraktı. (Fotoğraf: AA)
Karadeniz'de afet(Baştarafı 1. Sayfada)
malanrun botlarla yapıldığı bildi-
rildi. Başta Trabzon olmak üzere
çok sayıda yerleşim biriminde
elektriklerin kesik olduğu, sulann
akmadığj, hâlâ kurtanlmayı bek-
leyenlerin bulunduğu kaydedildi.
Bölge Meteoroloji Müdürlüğü
yetkilileri, haziran ayında tufanı
andıran bu yağışların normal ol-
madığını, bölgenin 50 yıün en ya-
ğışlı dönemini yaşadığını söyledi-
ler. Felakete heden olan son yağı-
şın ise 7 saat içinde metre kareye
65 kilo gram olarak düştüğü bil-
dirildi.
Bu arada Baymdırlık ve Iskân
Bakanı Cengiz Altankaya ile Ener-
ji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fah-
rettin Kurt, sel felaketine uğrayan
bölgelerde incelemeler >-apmak
üzere dün özel bir uçakla Trab-
zon'a gittiler. Altınkaya ve Kurt
Trabzon Havaalanı'nda yaptıkla-
n açıklamada, uçaktan sel felake-
tine uğrayan bölgeleri gördükleri-
ni ve manzaranın "korkunç" ol-
duğunu söylediler. Esnaf, sanayici
ve çiftçi borçlannın erteleneceği-
ni büdiren iki bakan, daha sonra
selin büyük hasar yaptığı Vakfı-
kebir ve Akçaabat ilçelerine, köp-
rüler yıkıldığı için deniz yoluyla
giderek incelemeler yaptılar.
Trabzon'un Vakfıkebir ve Akça-
abat ilçeleriyle Giresun'un Doğan-
kent ilçesinde sellere kapılan 5 kişi
boğularak ölürken, Vakfıkebir'in
Tarlacık köyünde bir ev heyelan
altında kaldı. Evde bulunan ana-
kız öldü. Akçaabat ilçesinde de
üzerine duvar çöken iki kişi haya-
tını kaybetti.
Trabzon, Gıresun ve Gümüşha-
ne'nin yanı sıra Doğu Anadolu
Bölgesi'nde 4 gündiir etkili olan
yağışlar « ı baskını ve hasara ne-
den oldu. Erzurum'un Pasinler il-
çesi ile Hınıs'a bağlı Yusuf mez-
rasında birçok ev ve işyerinin su-
lar altında olduğu, heyelan ve sel-
lere karşı bazı yerleşim birimleri
ve evlerin boşaltıldığı bildirildi.
Ulaşım durdu
Sellerin köprulere zarar vermesi
ve yollarda derin çatlaklar olus-
turması uzerine, Trabzon-Giresun
ve Trabzon-Rize karayolu ulaşıma
kapandı. Trabzon-Erzurum yolu,
Değirmenderc köprusünün ayak-
larının oynaması ve Kalemina
köprusünün de yıkılması nedeniy-
le ulaşıma kapalı bulunuyor. Ha-
vaalanma yolcu taşmamadığı için
Trabzon'dan uçak seferleri de ip-
tal edildi. Bölgede trafiğin servis
ve tali yollarla sağlanmasına çalı-
şılıyor.
Tufan gibi
Cumhuriyet muhabirlerinin ilk
belirlemelerine göre Trabzon'un
Çarşıbası ilçesi hamsi işieme fab-
rikasıru basan selde 6 kişi kaybol-
du. Bir işçi yaralı olarak kurtanl-
dı. Seller, Yalıköy'de 5 katlı iki evi
yıktı, burada can kaybı olmadı.
Akçaabat'ta karayollan lojmanla-
n sele karşı boşaltıJdı. Çöken bah-
çe duvan altında kalan iki kişi
öldü.
Trabzon'un Vakfıkebir ilçesine
baglı Deregöz köyünde Fatma Ay-
gün adlı öğretrnen, Çelebi köyün-
de Selahattin ve Mahmut Kıbç ad-
lı kardeşler, Rıdvanlı köyünde Fat-
ma Güner adlı kadın sel sulanna
kapılarak boğuldular. Tarlacık kö-
yünde bir ev heyelanda toprak al-
tında kaldı, anne FJmas ve kızı Sa-
adet Yavuzyılmaz yaşamını yitir-
di. Akçaabat'ta ise yıkılan duva-
rın altında kalan Ekrem ve Cemil
Bulut öldü. Trabzon'un Merkez
Dolaylı köyünde ise Aslı ve Fat-
ma Dtırmtış sel sulanna kapılarak
öldüler.
Bu arada yetkiliier, yerleşim bi-
rimlerinden kayıp sayısı hakkın-
da bilgi alınmasına çahşıldığını
söylediler. Sellerde çok sayıda bü-
yük ve kuçük baş hayvanın da te-
lef olduğu bildirildi.
Baymdırlık ve tskân Bakanı
Cengiz Altınkaya, Trabzon ve Gi-
resun'da meydana gelen son sel fe-
laketi üzerine, "bölgesel afet
karan" almayı kararlaştırdıkları-
nı açıkladı.
Cengiz Altınkaya, sel felaketi-
ne uğrayan Trabzon'un Akçabac
ve Vakfıkebir ilçelerinde inceleme-
lerde bulunduktan sonra, Enerji
ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fahret-
tin Kurt ve diğer yetkililerin de ka-
tıldığı bir toplantıyla durum de-
ğerlendirmesi yaptı. Altınkaya,
toplantıdan sonra yaptığı açıkla-
mada, 500 yılda bir meydana ge-
lebilecek bir felaketle karşı karşı-
ya bulunulduğunu belirterek, şun-
ları söyledi:
"Afet kanunu çerçevesinde böl-
gesei afet karan almaya karar ver-
dik. Bu şekilde sel felaketiyle ko-
nutlannı kaybeden vatandaşlan-
raız, devlet tarafından konutlan-
na kavuşturulacaklardır."
Altınkaya, Trabzon-Samsun sa-
"hil karayolunda yıkılan köprüle-
rin, panel köprü sistemiyle kısa
sürede geçişe hazır hale getirilece-
ğini ve bunun da üç-dört gün ala-
bileceğini ifade ederpk, "Diğer
devlet ve il yollannda yiizde 70'e
varan oranda bir hasar var. Bun-
lan da, en kısa sürede ulaşıma ha-
ar hale getirmek için bütün çabayı
sarf edecegiz" dedi.
Trabzon'da evler
boşaltılıyor
Trabzon'un bütün mahallelerin-
de bodrum, zemin ve birinci kat-
lar sular altında kaldı. Çöken iki
evde ölen ya da yaralanan olma-
dı. Zafer Mahallesi'nde 300'ü aş-
kın evdeki, sellerin surüklediği kü-
tük, toprak ve kaya parçalarının
su kanallarını kapatması nedeniy-
le boşaltılamıyor. Bahçecik ma-
hallesi ile Aslan Kitapçıoğlu Lisesi
arasında kalan evler toprak kay-
ması nedeniyle boşaltılmaya baş-
landı. Seller, kentte önüne çıkan
her şeyi deniz kenarına sürükledi.
Buralara sürüklenen araçlara, iş
majcinelerine dokunulması, tele-
fon ve elektrik direklerinin toplan-
ması valilikçe yasaklandı. Kentle
elektrik, su ve haberleşme kesildi.
Bir bölümüne elektrik veriJebiien
Trabzon'un uzun süre elektriksiz
kalabileceği bildirildi. Çağlayan
bucağının tamamının sular altın-
da kaldığı vatandaşların yüksek
yerlere çıkarak yardım beklediği
haber verildi. Tonya ve Şalpazarı
ile henüz telefon bağlantısı kurul-
madığından bilgi alınamıyor. De-
ğirmendere'de de evler, tesisler ve
otogar sular altında kaldı. Trab-
zon merkezi ve ilçelerindeki orta
dereceli okullarda sınavlar ertelen-
dı. Sınavlar 25-29 haziran tarihleri
arasında yapılacak. Karadeniz
Teknik Üniversitesi'nde dun yapıl-
ması gereken yarı yıl sonu smav-
ları bugüne ertelendi.
Sel felaketi nedeniyle Trabzon-
da Vali Yardımcısı Erhan Işılgan
başkanlığında "Afet Komisyonu"
kuruldu. Trabzon Valisi Enver
Hızlan; Köy Hizmetleri, Baymdır-
hk Müdürlüğu, Karayollan ve DSt
yetkilileriyle yapılan toplantıdan
sonra kurtarma çalışmaları için
böigeye araç ve ekiplerin gönde-
rildiğini söyledi. Trabzon Valiliği-
nin isteği üıerine gelen iki heli-
kopterin Akçaabat'ın ulaşılama-
yan köylerini kontrol ettiği bildi-
rildi. Silahlı kuvvetlerden istenen
diğer helikopterlerin de bu sabah
böigeye gelerek kurtarma çalışma-
larına katılması bekleniyor.
Giresun sular altında
Giresun'da önceki gün başlayan
sağanak yağış, can ve mal kayıp-
larına yol açtı. Doğankent ilçesin-
de Mekk Tekin (19) adlı genç kız
sele kapılarak boğuldu. Doğan-
kent'te Merkez tlkokulu ile Sağ-
lık Ocağı sellerden büyük zarar
gördü. Eğmir köyü ilk ve ortao-
kulu sular altında kaJdı. Seller Ti-
rebolu'nun belediye mezbahasına
yıkarken, ilçede 17 ev sel tehlike-
sine karşı boşaltıldı.
Selden Yağlıdere-Espiye yolu
ulaşıma kapandı. Yolda mahsur
kalan 4 jandarma erini dalgıçlar
kurtardı. Birçok ev, sel tehlikesi-
ne karşı boşaltıldı. Trabzon-Espiye
yolu da iki köpriinün sellerden ha-
sar görmesi sonucu ulaşıma ka-
pandı. Doğankent ilçesinin de 11
ev büyük hasar görurken hidroe-
lektrik santralı devre dışı kaldı.
Kente elektrik verilemiyor.
Gümüşhane'de durum
Gumüşhane'nın Torul ilçesinde
de ekili alanların büyük bölümü
sel suları aitında kaldı.
Giresun-Trabzon karayolunun
kapalı olması nedeniyle, mahsur
kalan yolcular gümrük muhafaza
ve polis botlarıyla gidecekleri il-
lere ulaştınlmaya çalışılıyor.
Doğuda yağış
Doğu Anadolu Bölgesi'nde de
dört gündür etkili olan şiddetli ya-
ğışlar bazı yerleşirn birimlerinde
hasara yol açtı. Erzurum'un Pa-
sinler ilçesine bağlı Korucuk kö-
yünde yağışlar nedeniyle oturula-
maz hale gelen evleri boşaltılan 40
aile yakınlarının yanlarına yerleş-
tirildi.
Erzurum'un Hırus ilçesine bağlı
Yusuf mezrasmda ise heyelan teh-
likesi altında bulunan 30 ev bc şal-
tıldı. Evleri boşaltılan aileler, Er-
zurum ValiIiğTnin böigeye gönder-
diği çadırlara yerleştirilecek.
5PKK'lı
öldürüldü
Haber Merkezi — Maiat-
ya'nın Pütürge ilçesi yakınla-
nnda güvenlik güçleri ile PKK
militanları arasında çıkan ça-
tışmada 5 terörist, ölü biri de
yaralı olarak ele geçirildi. Ça-
tışmada 1 er şehit olurken, 1
korucu da yaralandı. Ağn'nın
Doğu Beyaat ilçesine bağlı ör-
tülü köyune basİan düzenleyen
PKK gnıbu ise bir babayla kı-
zını kurşuna dizdiler.
Malatya'rvn Pötürge ilçesi-
ne bağlı Kayadere yaJuaJarın-
da arama çalışmalan yapan
güvenlik güçleri Çat mezrası
yakınlannda bir grup PKK mi-
litanıyla karşüaştı. Malatya
Valisi Oguz Kagan KöksaJ'dan
alınan bilgiye göre, güvenlik
güçlerinin dur ihtanna silahla
karşıük verilmesi üzerine çatış-
maçıkü. Çatışmada 5 PKK mi-
litanı ölü biri de yaralı olarak
ele geçirilirken, Mnstafa Er-
gün adlı jandarma şehit oldu,
bir korucu da yaralandı. Vali
Köksal yörede geniş güvenlik
önlemleri alındıgmı ve operas-
yonlann sürdügünü belirtti.
öte yandan bir grup PKK
miütanı da Ağn' run Doğu Be-
yaat ilçesine bağlı örtülü kö-
yüne baskın düzenlediler. Ağn
Valisi Rasim Baş 'ın olayla ilgfli
olarak yaptığı açıklamayagö-
re, 5 kişi olduklan samlan si-
lahlı militanlar düzenledikleri
baskında ihbarcı olarak bili-
nen 60 yaşındaki Hasan Sürgot
ile 20 yaşındaki kızı SulUo'ı
yanlanna alarak köy dışına
çıktılar. Baba ve kızıru kurşu-
na dizen teröristler olaydan
sonra tran yönüne kaçtılar.
Büyükdağh'ya
ilk duruşmada
tahliye
DtYAKBAKIK (CuıİMri-
yet) — Bölücülük propagan-
dası yaptığı savıyla hakkında
gıyabi tutuklama karan bulu-
nan SP Genel Sekreteri Yal-
çın Büyükdağiı dün katıldığı
ilk duruşmasında salı verildi.
Diyarbakır DGM'de dün
yapılan duruşmada hakkında
gıyabi tutuklama karan bulu-
nan SP Genel Sekreteri Yal-
çın Büyükdağiı da hazır bu-
lundu. Büyükdağiı hakkında-
ki gıyabi tutuklama karan du-
ruşmanın başlamasından son-
ra vicahiye çevrildi. Kimlik
saptamasından sonra söz alan
Büyükdağlı'nm avukatlann-
dan Veli Devedoglu, Siyasi
Partiler Yasası'na göre mü-
vekkilini ancak Anayasa
Mahkemesi'nin yargüayabile-
ceğini, bu nedenle davanın
düşttriilmesi gaektiğini söyle-
di.
Duruşmaya kısa bir süre
ara veren mahkeme heyeti»
bant çözümünun tekrar yapıl-
masını ve sanığın tutuksuz
yargılanmak üzere salıveril-
mesini kararlaştırdı.
Besikçi durusması
13 tutuklama
tsunbul Haber Servisi —
Dr. İsmail Besikçi'nin önce-
ki gün yapılan durusması sı-
rasında meydana gelen olay-
larda gözaltına alınan 15 ki-
şiden 13'ü tutuklandı. Avukat
Eren Keskin, "amaçlan Be-
şikçi ve onu izleraeye gelenle-
re gözdağı vermektir" dedi.
fstanbul DGM'ye dün ge-
tirilen 14 kişi savcılık sorgu-
lanndan sonra tutuklama is-
temiyle mahkemeye sevk edil-
di. Sorgu hâkimi karşısına çı-
kanlanlardan Erdal Karaas-
lan serbest bırakılırken Sela-
hattin Okçuoglu, Sultan Ay-
gün, Sami Karakoyun, Fatma
Dttndar, Ayla Altınışık, Ser-
taç Kıbç, Celal Ay. Ümit Ka-
ya, Kamil Yazar, Sultan Kı-
hç, Müsliüo Demir, Ramazan
Bulut ve Mahnrat Metin tu-
tuklanarak cezaevine gönde-
rildiler.
GALERİ • ATÖLYE PERA 146 97 38-132 64 26
T.C. KVLTVf. BAKANLIĞI TÜRK VE İSLAM ESERLERİ MÜZESf
B A L K A N
NACİ İSLİMYELİ
18 HAZİRAN - M TEMMUZ 1990
5 KURUU-'Ş Y1L1NDA V E S T E L ' İ N DECERL! KATKILARIYLA
YUSUF TAKTAK
11 Mayıs - 4 Temmuz
DERİMOD KÜLTOR MERKEZİ
S ı h ı l y o l u . B e ı k ı r d e s t e r D u r ı k . K a z l ı ( e $ m e
İ S T A N S U L 5 8 2 8 4 0 0
7 Gün Açğız
YEMENİ MODA
SANAT
Otantik çarpıcüığın
etkisinde özgün
yaz kreasyonu...
Toptan - Perakende
KalaaHt TObank kar«ı«
34S43 52
GORBON
SANAT GAL
AYDAN KUT
SERAMİK SERCJSİ
24 Mayis-24 Haziran 1990
SANFA SANAT GALERİSİ
Resim ve Heykel
Karma Sergisi
6 Haziran - 6 Eylül
Ekrem Kahranoan Adem Gervç
Umur TOrker Bllal Erdoğon
Ibrahim ÇMtçloğlu Musiata OOzgOn
Bcntye Kubat GOrdal Duyar
DERİSHOW IHLAMUR Ihlamur Cad Yeşılçımen Sok
No: 91 Beşlktaş/İST 159 72 55
TekjtHbsnk SaMt
Galerisi
MİKHAİL
ZLATKOVSKY
Karikatür Sergisi
14-25 Haziran
HCtenv Ommtt Cad. 1 »
Tefvtkly. 136 12 79
Sergi
Duyurulannız için
146 97 38
132 64 26
VEMT
Em. Kurmay Albay
İHSAN TAREVTı
(934-3)
20 Haziran 1990 çarşamba günü kaybetmiş bulunmaktayız. Cenazesi 22 Haziran 1990
cuma günü Levent Camii'nde kıhnacak öğle namazını müteakip Kozlu'daki aile
kabristanına defnedilecektir.
AİLESİ
Nüfus cüzdanımı kaybettim,
hükümsüzdür.
İLKAY SARAY
Ehliyctimi kaybettim.
Geçersizdir.
ÖZDEMÎR ALTAN
Askeri kimliğimi kaybeltim,
hukumsuzdür.
BİRSE1V ESÇETİN
Türkiye'nin en güzel
düğün salonlan
NtŞANTAŞr
I RESTAURANT
Düğün Salonlan
150 kişi için
Yemekh 1 785.000
Yemekli mezeli 2 175 000
Rez 147 62 39-147 74 40
• Sahnlanmız ktimahdu •
MTFte açıklık dönemiHer sorgulamanın başlıbaşına bir işkence
olduğunu vurgulayan Korgeneral Koman,
bugün hiçbir MİT elemamnın herhangi bir
yabancı örgütten para almadığını bildirdi.
ANKARA (Cumbariyet Böro-
sn) — Milli Istihbarat Teşkilatı
(MtT) Mftsteşan Korgeneral Teo-
man Koman, MİT tarihinde ilk
kez gazetecilerle "sobbet" toplan-
tısı duzenledi. Gazetecilerin MtT
çalışmalan hakkında soruiannı
yanıtlayan Koman, örgütün adı-
nın şimdiye kadar bazı sorgula-
malarda kullanıldığını ve kullaml-
maya da devam edildiğini bildir-
di. Her sorgulamanın başlıbaşına
bir işkence olduğunu vurgulayan
Koman, "Herhangi bir devlet gö-
rtvtisinin sırf askerdir diye başka
emdere Uzmet edecek gibi göriil-
mesini akılcı bulmadıguu" bildir-
di. Hiçbir devlet kurumunda ve
yasal demekte elemanlannın bu-
lunmadığını belirten Koman, 12
Mart v« 12 Eylül askeri harekât-
lan Oncesinde Başbakan'a bilgi ve-
rilmemesi konusunda, "Darbele-
rin yapısı gizJidir, ona nüfuz et-
Btek zordnr" dedi. MtT Müsteşa-
rı, görevini, 1 ya da 2 yıl sürdüre-
cegini, sonra "kıta hizmedne geç-
me bteminde bulunacagını" açık-
ladı.
MİT Müsteşarı Teoman Ko-
man, dün Ankara'da gazeteciler-
le düzenledigi sohbet toplantısın-
da, soruları yanıtladı ve MİT ça-
lışmalan hakkında bilgi verdi.
MİT'te subay kökenlilerin toplam
personele oramrun sadece yüzde
1.8, astsubay kökenlilerin de yüz-
de 2.8 olduğunu bildiren Koman,
MtTin yasalardan aldığı yetkile-
re dayanarak çalıştığını anlattı.
Koman, askeri müdahalelerin il-
gililere zamanmda bildirilmediği
eleşririlerinin hatırlatılması üzeri-
ne şunları söyledi:
"12 Mart ve 12 Eylül için sora-
cafıııı. Bo rnasanın etrafında oto-
rantardan 'Hiç haberim yoktu, bir
sürprizle karşılaştım' diyen olabi-
lir mi? Tabii bu biraz politik an-
lamda bir soru. Bütün darbder
gizlidir. Hatta denfliyor ki, 'Bu se-
ferki hazırhklıydı! Hazuüklı darbe
olanuu. Muhalefet partileri bile
Iktidara talip oMaktan halde ge-
lecekleri zaman için hazırlık yap-
mıyortar. Darbelerin yapısı gizli-
dir, ona nüfuz etmek de zordur.
Biz devlet kurumlan içinde istih-
barat yapmıyonız. Hiçbir bakan-
lıku, hiçbir devlet kurumunda,
hatta hiçbir yasal dernek ve kunı-
luşta demanunız yoktur. Hiçbi-
rinde özel olarak istihbarat yap-
mıyonız. O zamanki ortama bak-
mak lazım, hatta resmi aodan ka-
nştırmak lazım. Boyle bir ipocu
var mı, yok mu? Ama eminira ki
emarderi vardır. Emareler için ar-
şive inersem, yüziercesini bulabi-
lirim. Tuhafuna giden şn; ihtilali
neden haber vermedik. Ba komik
geliyor bana. Ama her isdhbari
kunıluşun, ber turlü bilgiyi yüz-
de 100 alacagına dair bir garanti
de yoktur. Bu konndadır başan-
sızhk belki de."
Koman, bir gazetecinin soru-
nun, askeri müdalıale konusunda
alınan haberin niçin ba|lı bulun-
duğu malcama bildinnediğinin ol-
dufunu söylemesi uzerine, "Ben
de diyorom ki, haber almaması
miimküa degflse haber vennemesi
de mümkün degildir" dedi.
MlTın "geUsigüzd" telefon
dinlemesinin söz konusu olmadı-
gını anlatan Koman, bu tür işle-
rin "devlet gtivenligi için" ve
'istisnai" olarak yapılabilecegıni
belirtti. MtT'in "silahla isgören
bir teşkiiat olmadıgını" kaydeden
Koman, Prof. Muammer Aksoy
ve Çetin Emeç'in katledilmesi
olaylannın soruşturulmasmda
MlTin çalışmalan ile ilgili soru-
lan yanıtlarken, Emeç olayında
"hangi örgütleria bn işj yapmaya-
caklanna bakıldıgım" bildirdi.
"Bizim bir olayı tahldk edebüme-
miz için olayın devlete yönelik ol-
ması lazım, şahsa yönelik olma-
ması lazım" diyen Koman, "Mu-
ammer Aksoy olayına MİT girdi
mi, devletin güvenligi UeflgiUgör-
dü mii" sorusunu, "gayet Ubü"
diyerek yanıtladı.
Koman, Emniyet Genel Mü-
dürlüğü ile uyum konusundaki bir
soruya, "<Jyum içinde olmak
zorundasımz" karşılığını verdi.
Koman, bu konuda bir başka so-
ruyu yanıtlarken de şunlan söyle-
di: "Ben bugüne kadar hiçbir
uyumsuzluk tespit etmedim. Ay-
nı konuda, benzer konuda çaaşan
teşldlabz. Birbirimizi tamamla-
mamız lazım, ef er tamamlamayı
yapamazsak anarji dofar. Yani
biz polisin görevini üstlenirsek,
polls bizim işimize kanşırsa o za-
man anarşi doğar."
MtT raporlannın güvenirliğinin
her zaman "tartışma konusu" ya-
K'ldığını kaydeden Koman, işken-
ce olaylanyla ilgili bir soruyu ya-
nıtlarken, "Her sttrgulama başlı-
başına bir işkencedir" dedi.
Koman, "fiziki iskencenin"
kastedildiği anımsatılarak, bu iş-
kenceler ve CIA ile 1960 öncesi
kurulan maddi ilişkinin "MİT'in
millilik niteligine etkisinin" sorul-
ması üzerine şunlan söyledi:
"Bazı anormai dönemler, bazı
anormal uygulamalar getiriyor,
önemli olan ne öyle duruma oe de
öyle uygulamaya dnşmemek. Bu-
gün hiçbir elemanımızın herhan-
gi bir ücretini yabancı bir servis
venniyor. Yalnız, elbette yabana
servisleıie Ugimiz var, NATO üye-
aiyiz. Ibplantüara katafayomz. Bu-
gnnlerde dünyayı fevkalade kor-
kutan bir olay var, uluslararası te-
rör. O çerçevede başka servislerle
de ilişkimiz var. Karşılıklı göruş-
mekrimiz, anlaşmalanmız var.
Bunların konusu ild amaca daya-
bdır, uluslararası terörizm ve kaifi
casusluk."
Bazı sorgulamalara MİT men-
suplannın katıldığı yönündekj bil-
gilerin anırnsatılması uzerine Ko-
man, şunlan söyledi:
"Anormal dönemleroe birçok
sorguda sorgulayıalar, birbirieri-
ne özel olarak 'komutanım' diye
hitap ebnişlerdir, öyle ounadıklan
halde. Özel olarak baskı nnsnru
olması için bizim adımızı kullan-
mışlardır, hâlâ da kullanıyoriar.
Hâlâ da bizim adımızı knllanan-
lar var. Boaan yakın örnefi sade-
ce sorguda degll, tstanbul'da bir
kuyumcuyu 900 milyon lira do-
landırdılar. Mahkflm oldu adam."
Koman, MtTin başında asker
kişilerin bulunmasının istihbara-
tın öncelikle askeri makama su-
nulduğu yönündeki iddiaların
anırnsatılması üzerine şunlan söy-
ledi:
"Hernangi bir devlet görevüsi
sırf askerdir diye başka emellere
hizmet edecek gibi görmeyi de
alalUca bir olay olarak görmüyo-
nım, yalufbnunıyoram. Geaei-
kurmay'ın benden beklediği bilgi
askeri bilgidir. lç güvenligin dtsın-
daki isdkbaratui vüzde 99*u da as-
keridir. Zatea stratejik istihbarat
denlnce beDİ konular vardır. Za-
ten bu tcşldlatta askerlerin mev-
cudiyeti de ba sebeptendir. Bana
çok dddi makamlardaıı böyle so-
rular sorulmuştur. Ben askeri is-
tihbarat dışında Genelkurmay
Başkanı'na ancak dedikodu götü-
riiiebilirim. Onun için çok seviye-
siz ve seciyesiz olmak lazımdır. O
makamın da bunlan dinlemesi
için aynı ölçu'de seviyesiz ve seci-
yesiz olması lazımdır. Ne benim
seçimim dogrudur ne onun seçi-
mi doğrudur. Götüreceglm dedi-
kodn da hiçbir i$e yanmaz. Her
iki makam da Basbakaa'a oaglı-
dır. O zaman Başbaksn her iki
makamın derhal degişmesine gi-
der."
Koman, bir başka soruyu da
şöyle yanıtladı:
"Bir müesseseye en faydalı ola-
cak kişi kendi içinden yetişen ki-
sidir. Şu şartla, o ma^gfBa geiene
kadar, her basamafı kabiHyeti 61-
çüsünde brmanmış obaa. Ben bu
konuda bir adım atüm, yalnız bir
endişem var. Bana sorulan aynı
sonıdun 'Efendim devamlüık gös-
termiyor askerler! Ben de diyorum
ki, belki bu dönemde devamlılıgı
askerler gösteriyorlar. Şimdi dü-
şünebiliyor musunuz, yeterli po-
litik terbiyeniz yoksa, kendi için-
den yetişen bir MtT müsteşannı
bozar yetkili kademeler. 'Gelsin 15
sene kalsın' diyoruz. Bu garanti-
yi görmüyorum. Ben bugünkü or-
tamda, bugünku politik terbiye Be
kısmi devamlılık göriiyonım as-
kerler için. Benim mazim yok, bü-
rokraside ve politikada mazim
yok, tabii askerttkte var. Ama dev-
let kademeleri, poüük kademeler,
Batı anlamında politik terbiyeye
ulaşırlarsa -terbi>e yoktur da de-
miyorum yanuş anlaşılraasın- is-
ükrarü iktidarlar teşekkül ederse
Turkiye'de, o zaman iyi hizmet ve-
recek kişi içinden yetişir. O konu-
da da bir adım attık. Bir asker
müsteşar var, yardımcıuklarda bir
asker var, o tamamen idari işler-
den sorumludur, bir sivil var, o da
tamamen istihbari işlerden sorum-
ludur. Bunu yaparken de Başba-
kan'dan şunu Utirham ettim: Ben
devlet hizmetinin kimsenin şahsi
mülkü olmadığına inanıyorum,
asker sivil aynmı da yapmıyorum.
Pekâlâ, asker, sivil, ne olursa ol-
sun kişi uyum içinde çauşabilir.
Bunu ispat etmek isti)onım, ikin-
cisi bu teşkilata adımım atan genç
ve kabiliyetli insana bir bedefi
göstermek istiyonım. Başbakan'a
'Umut ediyomm ki' dedim, tki üç
görev nesli sonra, içinden yöneti-
ci gelır! Bunun şu anda olması bi-
raz zor. Sebebi de şu, bugüne ka-
darki sistem idari konularda sivil
yetiştinnemiştir, nedense askerler
ilgilenmiştir."
Koman, bundan sonra MtT
müsteşarlığmdaki görev süresini
"Bir yıl bilemediniz 2 yü" olarak
bildirdi ve kıta görevine atanmak
için gelecek yıl istemde bulunaca-
ğını söyledi.
IZLENIMLER
Yenimahalle'de bir kampus
VECDt SEVtĞ
ANKARA — Başkentte yolu Yenimahalle dolay-
larına düşenlerin taksi şoförlerinden sık duyduk-
ları bir soru vardır:
" — MİT yolundan mı gidelim?"
Dün MİT yolunda bir grup gazeteci vardı. Ye-
nimahalle yakınlannda 200 dönum arazi üzerine
kurulu MtT tesislerine girerken özel yaka kanları
verilen ve video çekimleri yapılan gazetecilere na-
zik bir üslupla, "teyp dışındaki cihazlannı araçta
bırakmalan" uyansında bulunuldu. Gazetecileri,
"Müsteşarlık Karargâhı"nın giriştnde güler yüzlü
bir "sivil", Korgeneral Teoman Koman, karşıla-
dı. Koman'ın ifadesiyle "MTT için mustesna gün'-
'de gazetecilere "Girilmez", "Çok gizli" yazüı ka-
pılar aralandı.
MtT Müsteşarı dört katlı binada odasını gezdi-
rirken, "Burada ağırlayamadım, gördugünuz gibi
biraz karanlık ve küçük" diye açıklama yapma ge-
reğini duydu. Makam odasırun hernen yanındaki
toplantı "salonu"nun duvarlannı ise eski müste-
şarlann fotoğraHan suslüyordu. Koman, "19 mtts-
reşanmız olmuş, yansı sivil, yansı asker" dedi ve
ekledi:
"İşte, ilk darbeyi haber vermeyen musteşanmız;
Celal Tevfik Karasaban, onun da haberi yoktu..."
Bu sözler, daha sonra yaklaşık 2 saat süren ye-
mekli sohbet toplantısında ilk tartışılan konu ol-
du.
Yemek başlarken Koman önündeki mikrofonu
gösterdi, "Konuştuklarımızı arkadaşlanmız içeri-
de banda alıyoriar, bantlar çıkışta sizlere verilecek"
dedi.
Yemek sonrasında gezilen bölümler, binalan, ye-
şil alanlan, kreş, gezi yolları ve tenis kortuyla üni-
versite kampusu görünümündeydi. Ziyarete, gaze-
tesi adına katılan Prof. Dr. Fahir Armanoglu bel-
ki de bu görünümden etkilenerek, MtT'in akade-
mik çalışmaları ağırlıklı sorular yöneltti.
Koman, çevredeki yüksek binalan göstererek
anlattı:
"Buralarda sivfl kişiler otunıyor, bizim alamn
hemen dışında... Bir ara oraların istimlak edilme-
si gundeme gelmiş, ama istimlaka gerek dujTilma-
mış, gizli saklı bir durum yok..."
"Glasnost" kapsamında gezilen bölümler ara-
sında "müze" niteliği taşıyan alanda, Türkiye'nin
bazı dış temsılciliklerinde bulunan karşı istihbarat
örgütlerinin dinleme cihazlan sergileniyordu. Ay-
nı bölümde, sivil amaca dönük araştırma-geliştirme
çalışmalarının ürünleri de vardı.
Bakışlan asker, sivillerin bilgi verdiği ziyarette,
en çok ilgi çeken bölüm ise "kişisel bilgiler"in de-
polandığı arşiv oldu. önemli bolümü bilgisayara
yüklenen verilere nasıl ulaşıldığı konusundaki ay-
nntılı brifıngden sonra gazeteciler kişisel dosyala-
nnı öğrenme olanagı bulamadılar. Çünkü, ilke ola-
rak, "kimse kendi hakkındaki bilgiye
ulaşamıyordu" ama sınır ihlallerinden, kuyumcu
soygunlarına dek birçok konuda bilgi edinebiliyor-
du.
- Koman, sık sık, MtT'in basın ile üişkilerine, ba-
sında çıkan haberlere değindi, özel yaşamla ilgili
haberlerin basında çıkmasımn sakıncalarına işaret
etti. MİT'in, basın ile daha sıcak ihşki kurmak için
çalışrrıaların yürütüldüğünü belirten Koman, "Bi-
rim kurduk, ancak çalışma talimatı henüz tamam-
lanmadı. Bu yemegi, ilk adım kabul edin" dedi ve'
ekledi:
"Çaiışmaya başladığınuzda da fazla aynntılı bilgi
veremeyecegizi, 'evet', 'hayır' diyebilecegimizi bi-
liyoruz".
Korgeneral, "Teşkilatımız böyle toplu ziyaret-
lere alışık degil" anımsatmasında bulundu ve "bu
bir başlangıç" mesajını verdi.
Açıklığın da bir sırurı vardı. Bir gazeteci müste-
şara sordu:
"Buraya gelebilmemiz için dagıttıgınız plan, bir
soruştunnada ele geçse başınuza gelecekler..."
Koman yanıtladı:
"Sizin üzerinizde, sizde bulunursa bir sey olmaz.
Ama ya başkalarında.... İyisimi siz imha edin. Bir
başkasında olmasın."
Kimi gazetecilerin "zorunlu degil davetli
gelmenin" rahatlığmı taşıdığı ziyaret sırasında Ko-
man'ın bir yakınması da "MtT'çi" deyimi konu-
sundaydı:
"Gazeteci demek olagan, mesleğin adı o, ama
subaycı denmediği gibi MtT'çi de denilmemeli.
MtT'çi, simitçi gibi bir çağnşım yapıyor, bizlere
MİT mensubu demenizde fayda var."
MİT çalışanlanmn içinde bulunduğu güç koşul-
ları da anlattı Koman, "Veliler, çocuklan için is-
tenen bilgi formlarında MİT'te çalıştıklanm söy-
lemekte zoriuk çekiyorlar" dedi. Korgeneral, tesis-
lerin bulunduğu alanda lojmanların da yer alma-
sını "güvenlik" açısmdan yararlı bulduğunu vur-
guladı.
MtT'in ilk glasnost girişimi tamamlanırken, 20
dolayındaki gazeteciye sohbetin bantlan ve ne za-
man çekildiğini pek fark edemedikleri yemek fo-
toğraflan armağan edildi.
ı j .Bu Yaz
İngilizce
Konuşun
DİLKO yine çağdaş dil öğretim ortarruyla,
kurumlaşmış ciddiyetiyle, tartışılmazlığıyla
Yaz dönemini başlatıyor.
UDKÖT:
Eıt Ukele Earfu (ÎSfi Yolu) »o: 3
Tel: 338 58 47 - 338 83 10
îtŞLİ:
Koca Mansoı Sok. No: 88
Tel: 130 81 91 • 132 72 33
BUOUÖT:
Hatboru Cad. No: 16
Tel: 570 12 70 - 572 21 44
TURSEM'İN R£HBERUĞINt>E
LONDRA.rC2XPC7RDf CAMBRIDSB
B0UHNEMOUTH,BIUeHT0N,
HASTINGSEXETERCKEğm
0 E SEÇKİN
XA DA BUTllN YILJN6IUZCE ÛĞHCNlU
ttTAKSVTTE ÖDl
KOUYUĞ\
DE\İAM
EDİYÛR/
17-27 Yaşında Bayanlara
INGILTEREde
INGILIZCE'yi
Ucuza oğranmek için güvenılir t«k
yoiAUPAİfiaikyapmaMır
OEPJN LJMITEO ŞTI.
Bmtmr» BU Mazhvpafa Sok. 2/a
OıHıtıı Irt. T.I: 161 43 8M7
« A n : 213 M 67 l«nlr 22 38 86
1. Hamur kağıda çok temiz
FO TO KOPI
50
Doğan Copy
160 78 28-160 65 52
Ortabahçe Cad.
No; 6O Beşlktag
Bakırköy Lisesi'nden aldığırn
diplomanu kaybettim.
Hükümsüzdür.
ERCAN TURCAN
Ingilizceyi 6 ayda
konuşalım.
Tel: 349.48 57
lS KUKSLAR
•TİCARİ İNûİÜZCE
• TUR.1ZM INGILİZCESİ
•BANKACILIKIN6IUZCESİ
•5INAV K.URSLARI: Cambndge
•Fırst Certrficate, Profıcitncy ,
•TOEFL,AWElS(S<iz\ü)
tursem
İNGJÜZÜSANOKULUM
DANIŞMA MERKEZİ
Cumhunyet Cad 173/4-BEImadaö
80230 Istanbul Hılton Oteli Karşısı
Tel 14839 77-148 7943-1482849
Fax 132 97 29. Tlx 27498 tusmtr