Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
20 ARALIK 1990 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/U
Klerk, ANC'yi
suçladı
• JOHANNESBURG
(AA) — Güney Afrika
Devlet Başkanı FW. De
Klerk, başlattığı reformlann
demokratikleşmenin yolunu
açtığım belirterek Afrika
Ulusal Kongresi'nin (ANC)
ne istediğine karar
vermesini istedi. Klerk,
ANC ve diğer muhalefet
gruplarını hâlâ demokratik
olmayan taktiklere
başvurmakla suçladığı
konuştnasında, "ANC ne
istediğine karar vermeli,
barışçı ve göruşmelerle
ulaşılan çözumlere hazırlar
mı yoksa geçmışin çatışma
yolunu mu benimsiyorlar"
dedi.
Türkmahkûm
yakalandı
• ATtNA (AA) —
Yunanistan'ın en büyük
hapishanelerinden
Koridalos'tan, 81
mahkûmun firarını
planlayanlardan biri olduğu
ileri sürülen Hasan Turan
(27) isimli Türk mahkûmu
teslim oldu. Yetkililer,
Tiıran'ın dün gece polise
teslim olduğunu açıkladılar.
Ancak, Turan'ın kaçıştaki
rolü kesin olarak
belirlenemedi. Polis de bu
konuda herhangi bir bilgı
vermekten kaçındı. Bu
arada, pazar gecesı kaçan
mahkûmlardan 54'u halâ
yakalanamadı. Yetkililer,
son olarak iki Yunanlı
mahkûmun Pire'de
yakalandığını açıkladılar.
Polis, diğer mahkûmların
da bir an önce
yakalanabilmesi ıçin
operasyonların arahksız
sürdurüldüğünu belirtti.
RomanyaVla
gösteri
• TEMEŞVAR (AA) —
Romanya'nın Temeşvar
kentinde, hükümeti istifaya
çağıran onbinlerce işçi ve
Ogrenci, dün gösteri
yürüyüşü yaptı.
Göstericiler, yönetim
tarafından aldatıldıklarını
ve devrimden sonra hiçbir
şeyin değişmediğini öne
sürdüler. Bağımsız İşçi
Sendikalan Birliği liderleri
ise Temeşvar kentinde
bulunan 11 fabrikada
süresiz greve gidileceğini ve
17 fabrikada da işçilerle
dayanışma içinde olmak
için, işin yavaşlatılacağım
açıkladılar.
Olszewski
vazgeçti
• Dış Haberier Servisi —
Polonya'da, Lech
VValesa'nın isteği
doğrultusunda hükümeti
kurmak için girişimlerde
bulunan Dayanışma
Sendikası Avukatı Jan
Olszevvski, bu çabalarmdan
vazgeçtiğini duyurdu.
Olszewski, girişimlerini
durdurma nedeni olarak,
Walesa ile aralarındaki
"önemli görüş ayrılıklarını"
gösterdi. Bu gelişme üzerine
VValesa'nın başbakanlık için
yeni bir aday arayışına
girdiği bildiriliyor. Bu arada
Walesa'nın sözcüs'u Andrzej
Drzycimski, basbakanlık
için adı geçen adayların bir
geçiş dönemi hukümetine
başkanlık etmekten
kaçındıklarını, bu nedenle
yakın bir tarihte
parlamento seçimlerinin
yapılmasının söz konusu
olabileceğini söyledi.
Endonezya'da
türban sorunıı
• CAKARTA (AA) —
Endonezya'nın başkenti
Cakarta'da önceki gün
yuksek mahkeme önünde
toplanan kız öğrenciler,
'cilbâb' denilen
başörtülerini takabilme
özgürlükleri için gösteri
yaptılar. Mahkemeden bir
yetkilinin dün verdiği
bilgiye göre 100 kadar
üniversiteli, "Temel
haklanmızı istiyoruz",
"Mini etek serbest de cilbâb
niçin yasak" şeklinde
pankartlar tasıdılar. Eğitim
Bakanlığı'ndan bir yetkili,
Endonezya okullarının
hiçbirisinde başörtüsii
yasağı bulunmadığjnı,
öğrencilerden yalnızca sade,
tek tip kıyafetler giymeleri
istendiğini kaydetti.
Sovyet lideri olağanüstü duntm ilan edebileceğini söyledi
Gorbive Kızılordu sertKızılordu yöneticileri de,Gorbaçov'unaçıklamasındanönce
gerilimli bölgelerde olağanüstü durum ilan edilmesini
ve bu yörelerin kararnamelerle yönetilmesini istediler.
Dış Haberier Servisi — Sovyetler Bir-
liği parlamentosunda Moskova yöneti-
miyle ayrılıkçı cumhuriyetler arasında-
ki çekişme sürerken, ordu yöneticileri
Gorbaçov'dan, ulkenin gerilimli bölge-
lerinde olağanüstü durum ilan edilme-
sini ve bu yörelerin, Gorbaçov'un yaym-
layacagı kararnamelerle yönetilmesini is-
tediler. Başkan Gorbaçov ise daha son-
ra yaptığı açıklamada, Ulkenin bazı böl-
gelerinde olağanüstü durum ilan edebi-
leceği uyarısında bulundu.
tçlerinde genelkurmay başkanı, kara
ve deniz kuvvetleri komutanlan ve Rus
Ortodoks Kilisesi patriğjnin de bulundu-
ğu 53 kişilik bir gnıp, dün Gorbaçov'a
hitaben yazdıklan açık mektupta, ayrı-
lıkçı akımlara karşı daha etkin önlem-
ler alınmasından yana olduklarını açık-
ladılar. Birçok muhafazakâr milletveki-
linin de imzasını taşıyan mektup, Halk
Temsilcileri Kongresi'nin dünkü toplan-
tısında dağıtıldı. Mektupta, 'Gorbacov'a
tam bağlıhk' ifade edilerek, şöyle denil-
di:
"Aynlıkçüara ve onlar tarafından ohış-
tumlan suç birimleri ile askeri guçlere
karşı alınan anayasal onlcmlerin etkisiz
kaJması ve bu güçlerin balkın kanını
dökmeye devam etmeleri durumunda,
çatışma bölgeierinde olağanüstü durum
ilan edilmesini ve bu bölgelerde yoneti-
min başkanlık makamına devredilmesi-
ni destekliyonız."
Gözlemciler, muhafazakâr kanadın
Gorbaçov'a hitaben kaleme aldığı mek-
tubun, Halk Temsilcileri Kongresi'nde-
ki aynhkçı milletvekillerine uyan niteli-
ği taşıdığını belirtiyorlar. Moskova yö-
netimiyle cumhuriyetler arasındaki iliş-
kileri yeniden düzenleyecek olan Birlik
Antiaşması'nı ve Gorbaçov'a geniş yet-
kiler verilmesini görüşmek uzere pazar-
tesi günü toplanan Kongre*de Gorbaçov,
cumhuriyet temsilcilerinin sert eleştirile-
rine hedef olmuştu. Kongre'nin ilk üç gu-
nünde ortaya çıkan sonuç, birfiğe bağlı
cumhuriyetlerden çoğunun, Birlik Ant-
laşması'm bu haliyle imzalamayacakla-
n yönünde.
Sovyetler Birliği Başkanı Mihail
S.Gorbaçov, açık mektubun kongrede
dağıtılmasından sonra yaptığı konuşma-
smda, sosyal gerginlığin yuksek olduğu
bölgelerde doğrudan kendisine bağlı yö-
netimler kurarak olağanüstü durum ilan
edebileceğini söyledi. Gorbaçov, konuş-
masında, ozelhkle Baltık Cumhuriyetle-
ri'ndekı durum ile Moldavya, Gurcistan
ve Azerbaycan'daki etnik gerilimden
kaygı duyduğunu belirtti.
Moldavya'da Türk asıllı Gagavuzlar
ile Rus azınhk kendi bağımsız cumhu-
riyetlerini ilan etmjşler, Gurcistan par-
lamentosu da cumhuriyet sınırları için-
de yer alan Güney Ossetiya'nın özerk
bölge statüsünu feshetmisti.
Azerbaycan'm yukan Karabağ bölge-
sinde ise, Ermeni militanlar sorunu giin-
demde tutmak için son birkaç gün için-
de Azerilere saldırılarmj yoğunlaştırdı.
Sovyetler Birliği Başbakanı Nikolay
Rijkov da dün sabah Kongre'de yaptığı
konuşmada "yıkıcı gücler"e karşı daha
sert öruemler aünması gerektiğini söyle-
di. Rijkov, muhafazakârların Gorba-
çov'a gönderdiği mektupla aynı güne
rastlayan konuşmasında, "Ülkede sosyal
sistemin değistirilmesine yönelik caba-
lar" olduğunu vurgulayarak bu çabala-
rın kesinlikle önlenmesi gerektiğini sa-
vundu.
Rijkov, TASS'ın "bir anlamda siyasi
vasivetname" olarak mtelediği konuşma-
sında, samimi bir itirafla perestroykanın
başansızlığından ve başlanan ekonomik
reform sürecinin tamamlanamamasın-
dan kendisinin sorumlu olduğunu res-
men kabul ederek bu hatalan arasında
"ideoiojinin geleneksel üstünlüğünün
ekonomi Uzerinde bmskı kunnasına izin
vennenin" bulunduğunu kaydetti.
UNANISTAN
Öğrenciler, Mitsotakis'i zorhıyor
öğrencileri, yaklaşık bir ay önce başlattıklan eylemleri sürdürü-
yorlar. Pariamento önünde önceki gün toplanan 50 binden faz-
la oğrenci hukumetin eğitim reformu tasarısını protesto ettiler.
Gosterici öğrencilerden bir kızın arkadaşının omzunda zafer işa-
reti yaparak oluşturdugu goruntu, 68 ogrenci hareketlerini çağ-
rıştırıyordu. Mitsotakis hukumeti bu protesto dalgasının
baskısıvla orta dereceli okullann işgali ve sokak gosterileri) le
devam eden eğitim krizine çözüm bulmak amacıyla direnisçi öğ-
renciler karşısında geri adım atmaya başladı. Eğitim Bakanı Va-
silis Kondayonopuloş, lise oğrencilerinin okullarını işgal
etmekrine >ol açan disiplin ve mazeretsiz okula gelmeme yönet-
meliklerinin bu yıl uygulanmayacağını açıkladı. Eğitim sistemi-
nin düzeltilmesi için bir dizi onlem alacaklanm da belirten eğitim
bakanı, tum cabalann, siyasi partiler. öğrenciler, veliler, öğret-
menler ve hukumet olmak uzere ilgili her kesimi kapsayacağını
ifade etti. (Fotoğraf: AP)
Batı
Trakya'ya
kalkınma
planı
ATtNA (AA>— Yunanistan
Başbakanı Koutantuı Mitsota-
kis, Batı Trakya'da yeni iş ola-
naklarının yaratılması, bölge-
den, başka şehirlere göcün en-
gellenmesi, yörenin yatınmcılar
için daha çekici hale getirilebil-
mesi amacıyla özel bir kalkınma
planı uygulanacağım açıkladı.
Mitsotakis, Selanik'i Meriç sı-
nır bölgesıne bağiayan karayo-
lunun genişletilmesine öncelik
vereceklerini, aynca bölgedeki
diğer karayolu ve demiryolları-
nın da gözden geçirileceğini
söyledi.
Mitsotakis'in açıklamasına
gflre bölge dijital telefon sıstemi-
ne geçecek, aynca elektrik kısm-
tılanna çare olarak yuksek ge-
rilim hattıyla Selanik'e bağlana-
cak. Yunan Başbakanı, bölgenin
elektrik sorununun çözümü için
gerçekleştirilecek projeye 13 rnil-
yar drahmi (yaklaşık 150 milyar
lira) harcanacağım kaydetti.
Yunanistan Başbakanı'nın
açıkladığı kalkınma programı
çerçevesınde, bölge tanmına kat-
kıda bulunmak amaayla 446 ki-
lometrelik yeni bir sulama ağı
oluşturulması, üniversite hasta-
nesi kurulması, doğalgaz çalış-
malarının genişletihnesi, yerel
yetkililerin eğitirnlerinin suttınl-
ması, turizmin daha çekici bir
hale sokulması da bulunuyor.
Gumulcine bağımsız milletve-
kili Sadık Ahmet ise, Mitsota-
kis'in başkanlık ettiği toplantı-
ya iki Türk milletvekUinin çağ-
nlmamasım protesto etti.
POLTTIKADA
SORU1NLAR
ERGUNBALQ
Yugoslavya'da Kriz
Balkanlar'da huzur yok. Arnavutluk'taki patlamanın yarv
kıları sürerken Yugoslavya, çok daha geniş boyutlu ve kanlı
bir patlama tehlıkesı ile karşı karşıya.
Federasyonu oluşturan 6 cumhuriyetten kuzeydeki Slo-
venya'da 23 aralık pazar günü bağımsızlık için halkoylama-
sı yapılıyor. Oylamada halkın büyuk çoğunluğunun bağım-
sızlık lehinde oy kullanması beklenıyor. Bu olgu Yugoslav-
ya'nın parçalanmasına giden yolu açacağtndan Sırbistan
Cumhurıyetrnin sert tepkisine neden oluyor. Karadağ Cum-
huriyeti de Sırbistan'ı destekliyor. Hırvatistan ise sürtüşme-
de Slovenya'nın yanında yer alıyor.
Cumhuriyetler bu şekilde birbirlerine karşı kamplarda yer
alırken sekiz üyeden oluşan Yugoslavya Kolektif Başkanlı-
ğı, salı günü bir bildiri yayımlayarak Stovenya'da yapılması
tasarlanan referandumu "kabul ediiemez" olarak niteledi.
Kolektif Başkanlık, aynca federal hükümetin, ulkenin bütün-
lüğünü korumak için gerekli önlemlerı almasını istedi.
Böylece Sırbistan'da 9 aralıkta yapılan seçimleri Devlet
Başkanı Slobodan Mıloseviç'in kazanmasından sonra hızla
artan gergınlık ansızın doruğuna ulaştı. Aşırı milliyetçı ve oto-
riter yönetim yanlısı Milosevıç'ın seçım zaferi, merkezi hü-
kümetle ılışkılerinı gevşetme yanlısı olan kuzeydeki Sloven-
ya ve Hırvatistan cumhunyetlerinde huzursuzluğu arttırdı.
Sırbistan'a bağlı olan, nüfusunun %90'ı Arnavut asıllılardan
meydana gelen Kosova bölgesi ise Sırbistan seçimlerinı za-
ten boykot etmişti. Gelen haberlerden, Mıloseviç'in zaferin-
den sonra bu bölgede de havanın çok gergin olduğu anlaşı-
lıyor.
Bir yanda ayrılıkçı akımlann hızla güçlendiği Slovenya
ve Hırvatistan cumhuriyetleri ile Kosova bölgesi, öte yanda
bu akımlann karşısında yer alan Sırbistan ve Karadağ cum-
huriyetleri. Slovenya ve Hırvatistan, Yugoslavya federasyo-
nunu merkezle ılışkilerin gevşek olduğu bir konfederasyo-
na dönüşturmek ıstıyorlar. Bu olgunun parçalanmaya yol
açacağından korkan Sırbistan ve Karadağ cumhuriyetleri ise
güçlü bir merkezi yönetımi savunuyorlar.
Krize, subayların çoğu Sırplardan oluşan silahlı kuvvetler
de bulaşmış durumda. Yugoslavya ordusu 10 gün kadar ön-
ce yaptığı açıklamada, ulkenin parçalanmasını önlemek için
gerekirse kuvvet kullanacağını bildirdi. Bir Sırp olan şavun-
ma bakanı, ordunun cumhuriyetlerdeki polislerle milis güç-
lerini silahsızlandırmasından yana.
Ne var ki ordu müdahale tehdidinde bulunurken, pazar
günü bağımsızlık için halkoytaması yapmayı planlayan Slo-
venya'nın yanı sıra Hırvatistan'da da parlamento yeni ana-
yasanın hazırlıklarını tamamlamak üzere. Yeni anayasada
Hırvatistan Cumhurbaşkanı'na cumhuriyetin ordusunu tam
olarak denetleme ve hükümeti leshetme gibi çok geniş yet-
kiler tanımyor. Başka bırdeyişle, merkezi hükümetten kop-
manın yolunu açıyor yeni anayasa.
Federal Başbakan Ante Markoviç'in piyasa ekonomisine
geçışi öngören programı ise sıyasal ve ekonomik merkezci-
lik yanlısı Sırbistan Cumhurıyeti tarafından sert biçimde etes-
tiriliyor. Sırbistan, ekonomik liberalızmin, siyasal iiberalizme
yolu açmasından ve merkezi hükümetin denetımi elden ka-
çırmasından korkuyor. Denetim elden kaçtığı takdirde Slo-
venya ile Hırvatistan'ın kopacaklarına kesin gözle bakılıyor.
Hırvatistan'da çok ?ayıda Sırp bulunduğundan, cumhuriye-
tin aynlmaya kalkışması hem Hırvatistan'ta Sırbistan, hem
de Hırvatistan'da yaşayan Sırplarla Hırvatlar arasında kanlı
çatışmalara yol açabılecek.
"Yugoslavya'da bir patlama, kuşkusuz, diken uzerinde bu-
lunan Arnavutluk'la Romanya'yı da etkıleyecektir.
Dikkatlerin Körfez bunalımı uzerinde yoğunlaştığı şu sı-
ralarda Balkanlar'da gerginlik tehlikelı biçimde tırmanmak-
tadır.
WASHINGTON
KÜÇÜKARÇELİKlER^ILBAŞIf
(/çİN ÖZEL TAKSİTLERLE
Şimdi Arçelik Küçük Ev Aletleri yılbaşı için özel taksitlerle.
Hemen teslim.
Sevdikleriniz için dilediğiniz küçük Arçelik'i seçin, kolayca ödeyin.
Yeni yılda küçük bir Arçelik "tn kazandıracağı zamanı
sevdiklerinizle paylaşın.
AKK59g"S**g**"
c
'
5
'
Yılbaşıiçm düzenlenenbu ozel laksıt kampanyosıno sonkatılma tonhi31 Arolık 1990dır
ABD Kongresfnde
Kürdistan koııusıı
WASHINGTON (Cnmhuri- özel bir oturumda bazı Kongre
yet) — ABD Temsilciler Meclı- üyeleri Kürtlerin Irak konusun-
si Silahlı Kuvvetler Komitesi'nde da bir rolü olup olmayacağı ve
Körfez krizi konusunda yapılan ABD'nin bu konuda bir gjrişim-
de bulunup bulunmadığı soru-
sunu gündeme getirdi.
Bu sorular Temsilciler Mecli-
si üyesi James BUbray tarafın-
dan komiteye bilgi vermek üze-
re davet edilen Ortadoğu'dan so-
nımlu eski dışişleri bakan yar-
dımcısı Richard Murphy, ABD
1
nın eski lsrail buyukelcisi Sama-
el Lewis ve ABD'nin eski Suudi
Arabistan ve Mısır büyükelçisi
Herman Ekts'e yöneltildi. Soru
ve uzmanların yanıtlan bazı TV
kanallan tarafından da naklen
yayımlandı.
Bilbray'in sorusu şöyleydi:
"Yaptığımız açıklamalarda
Körfez krizi konusunda çok ya-
rariı bilgiler bulunuyordu, an-
cak Kiirtlerle yapüğımız gorüş-
meler hakkmda fazfaı bir şey bu-
lunmuyordu. Gecenlerde birisi-
ne Kürtler konusunn sorduğum-
da, bana bu konunun gizü oMu-
gunu söyledi. ABD, Kürt milli-
yetçilerte goruşmeler yapıyor,
sizce Kürtler Irak'ın kuz^rinde
ve doğusunda Irak'a büyük so-
runlar >iıratarak bir rol oynaya-
bilirter mi? Eğer bir savas olur-
sa, bu savastan sonra KürtkrİB
bugiin yasadıgı Irak topnüdana-
da bir bağımsız Kürdistan ola-
sılığı görünüyor mu?"
Bilbray'in bu sorusuna ABD^
nin eski Suudi Arabistan ve Mı-
sır büyükelçisi Eicts yarut verdi.
Eicts özetle şunları söyledi:
"Kürtlerle ne tür bir görüşme
yapüdığını bilmiyorum. Göriiş-
me'er yapıldığını duydum, ama
genel çercevede. Irak KnrtJeri U-
rih boyunca istîkrarsızlık yarat-
ma yeteneğine sahip olmnşlar-
dır. Şimdi, Irak hükümeti bona
çok duyarlı. KürUer kitle halin-
de kuzeyden güneye göc ettiril-
di, aynca Hakpçe'de kimyasal
silah kullanüdı. Bu bakundan
Irak Kurtlerinin ne ölçöde istik-
rarsızlık yaratma yeteneğine sa-
hip olduğu sorusu havada, ama
istikrarsızlık yaratmak gerekti-
ğinde bep orada oldular. tranlı-
lar kullandı. Geçmişte biz kul-
landık, Turkler kullandı, Irak-
lılar kullandı, ama bu Saddam
Huseyin'i ciddi olarak yaralaya-
bilecek bir yetenek mi, kuşkulu-
yum. Kürtlerin çok arzuladığı
bağımsız Kürdistan kurnlması
konusuna gelince, bn konuya
büyük bir ilgi olacagına inanmt-
yorum."