Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
16 EKÎM 1990 KENTYAŞAM CUMHURİYET/9
TELEFONLAR
İSTANBUL'A TELEFERİK — Demokrasi Parkı'nda her şej düşunülmüş. Teleferik de bunlardan biri. Taksim Maçka arasında havadan geçiş için teleferik hattı kunılacak. (Fotoğraf: Cumhuriyet)
Avrupa'dakilerine benzer büyük bir dinlenme ve eğlenme merkezi yapılıyor
Dolmabahçevadîsîne demokrasiparkı
Demokrasi Parkı 2 yılda tamamlanacak
Protesı ITU tarafından
yapılan ve 2 yıl ıçınde
hızmete gırecek parkın
attyapı çalışmalan
3 milyar TL'ye ıhaie edıldı
BlR MEKTUP
Zabıta önlem almalı
• Sirked'de kaldınmları ışgal eden seyyar satıcılar rahat
yurumemizi engelliyor. Özellıkle akşanı saatlerinde
Cağaloğlu yonünden gelen yayalar caddede ytırumek
zorunda kalıyor. Zabıtanın bu seyyar satıcılan buradan
kaldıracak gucu yok mu? Yetkililerin bu konuda etkın tedbir
almaları gerekiyor.
SELIMGULER
EYLERBEYFNDEN
Kazılan caddeler asfaltlanmadı
• Beylerbeyi'nde bir sure once doğalgaz çalışmalan
nedenıyle kazılan caddeler asfaltlanmadı. Cadde uzenne
bırakılan boruların da uzun suredır beklediğıni belirten
yurttaşlar, caddenın en kısa zamanda eskı durumuna
getirilmesıni istiyor.
Uçaga Beşiktaş adı
• İSTANBUL (AA) — Sovyetler Birhği'nden Greenair
için satın alınan Tupolev-134 A tipi uçak dun Ataturk
Havalimanı'na getınldi. Sovyet Havayolları Aeroflot ıle
Net Holdıng, Şen Holding ve Kamera Reklam AŞ'nin
ortaklığı ile bir sure önce kurulan Greenaır
Havayollan'nın filosundaki uçak sayısı "Beşiktaş"*adı
venlen uçakla 4'e yukseldi. Şen Holding Yonetim Kurulu
Başkanı Ali Şen, Beşiktaş adlı uçağın filoya katılışı
nedeniyle Atatürk Havalimanı'nda duzenlenen törende
Greenair Havayollan'nın halen Londra, Frankfurt,
Dusseldorf ve Tel Avıv'e chaner seferlerı yaptığını
belirterek "Galatasaray" adlı yeni bir uçak satın
alacaklarınt söyledi. Şen, yakın gelecekte Tokyo,
Moskova ve Amerıka'ya da seferler düzenlemeyi
amaçladıklannı ifade ettı. Duzenlenen törene Beşiktaş
Spor Kulubu Asbaşkanı Arif Ertunga, SHP Istanbul
Milletvekili Mustafa Sangul, bazı işadamlan ve davetliler
katıldılar.
3 taksi gaspı
• tSTANBUL (AA) — tstanbul'da 3 taksı surucusu,
bıçaklı kışiler tarafından soyuldu. Gaspçılar, 265 bin lura
para ve bir otomobili afarak kaçtılar. Bıçaklı kişiler,
Pendik'te 34 TBM 03 plakalı taksi surucusu Recep
Uçkan'dan 115 bin lira, Tuzla'da da 41 T 3307 plakalı
otomobil surucusu Mursel Coştur'dan 100 bin lira gasp
ettiler. Sanıklar daha sonra yaya olarak kaçtılar.
Jandarma bölgesınde meydana gelen bır başka gasp
olayında ise 34 TFC 95 plakalı taksi surucusu Ercan Yay,
bıçaklı bir kişi tarafından soyuldu. Sürucunun 50 bin
lirasını ve otomobilıni alan gaspçı kaçmayı başardı.
sigara az ölünf
• İstaobul Haber Servisi — Isveç Sağlık Bakanı Ingela
Thalen'in Turkiye'ye gelişi nedeniyle duzenlenen
"Onkolojı, Ortopedik, Plastik Cerrahi ve Yanık Tedavisi
Serapozyunıu" dun Bakırkoy Ruh ve Sinır Hastalıkları
Hastanesi'nde başladı. Sempozyumun açılışında konuşan
ls\eç Sağlık Bakanı Ingela Thalen ziyaretinin başlıca
amacının Turkiye ile Isveç arasında sağlık alanında bır
işbırliği başlatmak olduğunu belirterek lsveç"in sağlık
politikası hakkında bılgi verdi. Thalen son yıllarda
Isveç'te ölum nedenlerinin azaldığını söyleyerek, "Bunun
nedeni de daha az sigara içilmesıdir. Ayrıca akıl
hastalıklannda da onemli gelışmeler sağlanmıştır" dedi.
Isveç firmalannın da katıldığı sempozyum bugun sona
Criyor.
Projeye göre park, doğal ve kamuya açık
alanlar olmak üzere iki bölüme aynhyor.
Parkın bu kesimine çeşitli spor tesisleri ile
bunlara hizmet edecek mekânlar, çay ve
kahve satış yerleri yapılacak.
Eğlence amaçlı bölümde ise Maçka ve Taksim
girişini birbirine bağlayan teleferik yer
alacak. Taksim girişi altında düşünülen
istasyonda 2 adet dörder kişilik vagon
çalışacak.
REMZİ GÖKDAĞ
Istanbul'un şehir merkezınde-
kı en genış yeşil alanlanndan bı-
rı olan Dolmabahçe Vadisi, Av-
nıpa'daki orneklerine benzeyen
merkezi park olarak duzenleni-
>or. 250 dönüm genişliğindeki
Dolmabahçe Vadısi'nde yapıla-
cak parkın altyapı uygulama
projesi tamamlandı. Altyapı ça-
lışmalan 3 mılyar liraya ıhale
edilen parkın 2 yıl içinde ta-
mamlanması beklenıyor. Parkın
tumunun 65 milyona mal olaca-
ğı bıldınldı.
Yıllardır ihmal edilen ve be-
ledıye yönetımlerınin duyarsız
tutumları sonucu moloz ve top-
rak yığınlarının dokulduğu bır
alan haline gelen Dolmabahçe
Vadisi, gunumuzde Istanbullu-
ların içinden geçmeye korktuğu
bır mezbelelik gorünumunde.
Kuçukçiftlik Parkı, kapalı spor
alanı ve bir otoparkın bulundu-
ğu alan, kentin en önemli mer-
kezlerinden biri.
26 Mart 1989'da işbaşına ge-
len yenı belediye yönetimı ara-
dan 1 yıl geçtikten sonra 1 Mart
1990 tarihinde yapılan bir pro-
tokolle, parkın duzenleme pro-
jesinı ITÜ Mimarlık Fakultesi'-
ne verdi. 197 milyon lira bedel-
le venlen proje çalışmalarına
aralarında Prof Dr. Hande Su-
her, Prof. Dr. Hande Çetiner,
Prof. Dr. Ahmet Vıldızcı ve
Doç. Dr. Mehmet Odakçı'nın
da bulunduğu 12 profesör ve 20
yuksek mimar muhendıs katıldı.
125 gun sure verilen proje,
vaziyet planı, peyzaj ve avan
projesi, park donatı elemanları
ile geçen ay tamamlandı. Istan-
bul Buyukşehir Belediyesi Pro-
jeler Daire Başkanlığı tarafın-
dan ITU Mımarlık Fakultesi'ne
hazırlattınlan projeye gore alt-
yapı uygulama projesi tamam-
İanan parka "Demokrasi
Parkı" adı verildi.
Proje çalışmalan baslamadan
önce, 250 bin metrekarelik Dol-
mabahçe Vadisi çevresindeki 1
kilometrelik alanda oturanlarla
parkla ilgili olarak bir anket ya-
pıldı. Beyoğlu, Şişli ve Beşiktaş
ilçelerınin parka yakın bölgele-
rinde oturanların, görüşlerı de
dikkate alınarak proje hazırlan-
dı.
Yapılan anket gözonune alın-
dığında parkın. "dinlenme-
bedensel ve duşunsel eğitim" iş-
levlerinin ön plana çıkanlarak
kulturel etkınliklerle butünleş-
mesmin sağlandığı belirtiliyor.
Projeye gore park doğal ve
kamuya açık alanlar olmak uze-
re iki bölume aynlıyor. Parkın
özel girişinde minı futbol, bas-
ketbol, voleybol sahalan, olim-
pik, yuzme havuzu, tenis kortu,
bowlıng, buzpateni gibi etkin-
likler yapılabılecek. Kamuya
açık spor alanlarında ise masa
tenisı, duvar tenisi, paten alanı,
koşu parkurlan, açık jimnastık
alanlan ile basketbol, voleybol
ve mini futbol alanlan ile bun-
lara hizmet edecek mekânlar ve
çay-kahve satış yerleri düzenle-
necek.
Eğlenme amaçlı donatılar
içinde ise Maçka ve Taksim gi-
rişini birbirine bağlayan bir te-
lefenk yer alacak. Taksim giri-
şi altında duşuriulen istasyonda,
iki adet dörder kışılik vagonlar
çalışacak. Ulaşım alanlan için-
de iki adet yaya aksı bulunacak.
Bu akslardan biri teleferik altın-
dan geçırılip Taksim gırışı ıle
Maçka girişini birbirine bağla-
yacak. Kadırgalar Caddesi'ni
bır kopruyle geçen bu akstan
başka, diğer aks da Gaz Depo-
su'ndan gelip, Kadırgalar Cad-
desi'ni ustten geçip Maçka giri-
şine bağlanacak Parkın girişin-
de vadiyi aydıniatacak su-ışık
oyunlan ıle çeşitli yaş gruplan-
na hitap edecek çocuk alanlan
bulunacak. tnonuStadı'nın ar-
kasında kalem Gaz Deposu ser-
gileme ve çay terası olarak plan-
lanıyor. Dinlenme amaçlı, man-
zara seyir noktaları, su mekan-
ları, satranç ve kutuphanenin
yanı sıra, sanatçılar çarşısı, sa-
nat sergi alanlan, muzik dinle-
me koşelen ve çıçek seralan yer
alacak. Parkın girişlerinde top-
lam 425 araç kapasiteli uç oto-
park bulunacak.
• Jaadama: 056
• ZaMa MMirtiğâ: 527 57 00
• Muarttklar HMüriâfi:
172 13 73 -74-75 ve 088
• İSKİanza: 068
• SAĞUK:
Huif Acil: 077
i 511 89 18
T*: 588 48 00
T«: 525 92 30
Tıp: 340 01 00
HaytoM*» » • m 345 46 80
Sljîl Ettafc 131 22 09
Tafcrtü hkyarta: 152 43 00
SSK Santya: 588 44 00
SSK OtoMTdau: 132 30 00
SSK GtatepK 358 67 60
• TBAftK:
Tnflk $abc m.: 176 24 14 (tst),
356 04 85-86 (Kadıköy)
U i r Tnflk: 377 22 07 (E-5),
356 04 86 (Şehınçi)
314 36 (B Cekmece)
• THT:
İç tMtar 573 13 31,
D* Battar 573 04 33,
S M M : 574 73 00
Rtamsym: 573 35 25
• DDY:
Sbtod irınıımı 527 00 50.
H.Pafa B M * M : 338 30 50
• VAPUR:
Safeir Hatton: 526 40 20,
144 42 33,
DMb Y « H i (Acaatt): 145 53 66.
144 25 02. 149 18 96
DMb Otabfai: 543 05 25
• METEOMUUİ:
(Hava tatımmı öğrenme) 573 89 80
• ELEKTRİK AMZA:
526 62 74,
150 83 50,
Kattty: 348 71 40
• TBC: 069
• CA2MUZA:
585 19 90 - 91,
152 10 15,
339 46 48
• SU AMZA:
522 97 03.
147 51 10.
Kad*6r 391 14 82.
• İETT G H . tU.: 145 07 TO (17 haf)
• FTT:
011 (Bılmmeyen numaralar ve
nöbetçı eczane sorma)
K 1 (arıza)
•28 (danışma)
031 (şetnrlerarası), M 1 (sıra sorma),
032 (rmltenerarası) 0(2 (sıra sorma),
066 (masal anlatma)
072 (uyandırma),
019 (posta kodü danışma).
Saratoga'nın komutanlan Bayar ve Sözen'i ziyaret etti
Ziyarete SP tepkisiSP İl Başkanı Mustafa Birçek, ABD'lı askerlerin
karaya çıkar çıkmaz taşkınlık yaptıklannı belirterek,
Sirkeci Postanesi'nde memurlara hakaret ettiklerini
one surdu.
tstanbul Haber Servisi — 6.
Filo Komutanı Koramiral John
D.WUIiams, Istanbul Valisi Ca-
hit Bayar ile Bu>ukşehır Beledi-
ye Başkanı Nurettin Sozen'ı zi-
yaret ettı.
İstanbul'a önceki gun gelen
Amerikan 6. Fılosu'na bağlı Sa-
ratoga uçak gemısınde bulunan
Koramiral Wılliams'ın yanı sı-
ra yine 6. Filo'da görevli Ami-
ral Gee, Saratoga'nın komuta-
nı Albay Joe Mobley, Belknap
Kruvazoru Komutanı Albay
John Sigler de-zıyaretlerde ha-
zır bulunduhar. Komutanlar,
Nurettin Sözen'i ziyaretlen sıra-
sında kentı çok beğendiklerinı
iki aydır denızde bulunan gemı
personelınin karaya çıkmak için
Istanbul'u seçtıklerinı söyledi
Bu arada Istanbul Buyukşe-
hir Belediyesi Genel Sekreteri
Alev Coşkun, "hindi" anlamı-
na gelen "Turke>" adının,
ABD'de yaşayan Turkler tara-
fından. "ÎBrkije" olarak değış-
tınlmesı konusunda kampanya
başlatıldığını hatırlatarak Kora-
miral Wılliams'dan bu konuda
destek ıstedi. Willıams da ilk
aşamada beş bin denizciye ko-
nuyu ıleteceğini belirtti.
Ote yandan Sosyalist Partı Is-
tanbul İl Başkanı Muslafa Bir-
çek yaptığı açıklamada, Sarato-
ga uçak gemısinin askeri perso-
nelinin, karaya çıkar çıkmaz
"serserilik" yaptığını öne sur-
du. ABD'lı askerlerın Sirkeci
Postanesi'nde memurlara haka-
ret ettiklerini iddıa eden Birçek,
"Geçen yıl Antalya'da da buna
benzer eykmler vapan ABD'li
askerler bu cesareti ABD çıkar-
lan ugruna Turkiye'yi savaşa
suriıkleyenlerden alıyorlar" de-
di.
SHP Istanbul İl Sekreteri
Behlttl Ablak da "gorevlilere
hakaret etmek doğru değil. Bu-
nu onajlaraak mumkun değil.
Turki>e'>e gelen >abancılar kim
olurlarsii olsunlar vasalar ve ge-
nel ahlak kurallanna uv malıdır-
lar" diye konuştu.
Nurettın Sozen, ayrıca dun
Sovyet parlamenterler heyetinı
de kabul etti. Sözen, Varismın
Alexandrovich başkanlığında
bir grup Sovyet parlamenter ile
yaptığı göruşmede "İstanbul
Buyukşehir Belediyesi olarak iki
dost ulke arasında işbirliğinı da-
ha da geliştıreceğiz" dedı
Sarıyer
Kaynak
suyu
tehlikede
ALAATTtN ÇtFTÇİ
îstanbul'da barajlann su
toplama havzalanndaki yapı-
laşrna, fabrika artıklan, şehir
şebeke suyunu kırletırken, şi-
şelenerek satışa sunulan mem-
ba suları da çopluk sularının
sızıntısı ıle gecekondulann fos-
septik çukurlarırun tehdidi al-
tında.
Bölgede bır yandan orman-
lar kesilerek odun ihtiyacının
karşılanmasında kullanılırken
yeni yapı alanlan açılıyor. Sa-
rıyer Belediyesi dışında hıçbır
kurumun denetlemediği yore-
de yapılaşma hızla suruyor.
Yuzde 92'sinin imar planı ol-
mayan 15 bin hektarlık bolge
Buyukşehir Belediyesi'nin
mulkiyetinde bulunuyor. Ko-
runması ve kaçak yapılaşma-
nın önlenmesi ise Sarıyer
Belediyesi'ne aıt. Belediye Baş-
kanı İhsan Yalçın. ellerindeki
olanaklarla kaçak yapılaşma-
nın önune geçemediklerini be-
lirterek sorunun devletçe
çözülebileceğini vurguluyor.
Yıkımın kaçak yapılaşmada
çozum olmadığını, her on yıl-
da bir çıkarılan ımar afları yu-
zunden yıkılanların ve
yenılerinın hızla yapıldığını
soyleyen Yalçın, TEK, İSKI ve
PTT'ye kaçak yapılara hizmet
götürulmemesi için yazılar ya-
zıimış. Yalçın, "Bizim yaptıgı-
mız bataklık kurutmak değil,
birkaç sineği öldürmek" diyor.
Bolgede kurulu Kocataş
Memba Suları lşletmesi Mu-
dur Yardımcısı Temel Fortum
da gecekondulann su havzası-
na yayılmaiarı halinde yeraltı
sularının kirlenebıleceğı, so-
nuçta yeraltı sularının da belli
havzalardan suzulerek yeraltı
suyu oluşturduğunu belirtıyor.
Fortum, Îstanbul'da temız su
kaynaklarının da giderek kir-
lendığını kaydetti.
KöNUK YAZAR
ABD 6. Filosu'na bağlı Saratoga'nın komutanı John. D. \Villiams, Bü>ukşehir Belediye Başkanı
Nurettin Sozen'le. (Fotoğraf: Cumhurivet)
Temizlik
ÇELtKGÜLERSOY
Bu su yokluğunda edilecek en
son laf, temizlik olmâlı herhal-
de. Cehenneme atılan gevezenın
"Burası çok sıcak" demesıne
benzeyecek doğrusu, gunumuz
Istanbulu'nda temizlik bahsını
açmak.
Fakat bu sutunda yazdıkla-
nm, guncel sorunlar kadar, hat-
ta daha çok geçmişle bağlantı-
lar olduğuna göre, hiç değiîse
dunku şehrimızdekı temizliği
tatlı tatlı hatırlamamıza bır en-
gel bulunmasa gerek.
Önce yapılması gereken bir
şey, eskı Istanbul halkının temiz-
lik konusundaki dav ranışlarını,
o zamanlardakı dunya olçeğı
içindeki yerine oturtmaktır. İn-
sanlığın geçmişinin geriye doğ-
ru ne kadar gittığini tam bilemı-
yoruz. Ama bu milyon yıl mı,
birkaç yuz bin yıl mı, her ne ka-
dar ise sure içinde bugunku ol-
çulerle ancak "vahşet" diyebile-
ceğimiz konularda yaşamış, ya-
ni sırtında bir hayvanm postu,
yafcn ayak, av peşınde koşup
mağaralarda bannmış insan ti-
pinin, suyla hıçbir ozel dostlu-
ğunun bulunmadığını tahmın
etmek zor değil. Uzun tarih için-
de diyelim son bir on bin yılda,
(o kadar yeni) nihayet, tanm >a-
şamına geçmiş olan topluluklar-
da da kendilerini yıkayacak sıs-
tematık bir kurumlaşma, uzun
süre gozukmuyor. Bunu da ne-
reden mi çıkanyoruz? Arkeoloji
bıliminın verılerınden ve eldekı
kalıntılanndan. Yol, hatta cad-
de, yapı, tapınak filan bulunu-
yor da hamama benzer bir şey
çıkmıyor. Geliyoruz, özel bir dö-
nem olan Roma çağına. Italyan
çizmesi içinde doğup, kısa bır
surede Akdeniz çanağına yayı-
lan, hatta Avrupa'yı kuzeyine
kadar ele geçu"en bu savaşçı,
gaddar ve zalim medeniyet (o
kadar da çelişkili), insanlık ta-
rihine bir kurum getiriyor: Çarşı
hamamı! Elindeki buyıik gücu,
insan paralamaktan öteye amaç-
lar için de kullanan bu tuhaf
toplum, insanlık tanhıne, iki
guçlu kuruluş armağan edıyor:
Hukuk sistemi ve de su sistemi.
Hamam, bu su sisterriinin, en
geniş kılıçh o adamlar, bu işi iyi
becermışler. Bir ırmak kenarın-
da yer almayan bu kente, dağ-
lardan bayırlardan, hayran olu-
nacak bir beceri ile su taşıyıp,
havuzlar, sarruçlar ve hamamlar
kurmuşlar. Bugunku Beyazıt
Meydanı, bu sistemin odak nok-
tası olmuş.
Bizim "ecdadımız" Osmanh-
lar kenti aldıklannda, epe>r
ce
yoksullaşmış da olsa, bu su me-
deniyetinı hazır bulmuşlardır.
Gerçi onlaı da daha once Bur-
sa'>ı başkent edinmek gibi bir
aşamadan geçmışlerdi ve o dıya-
rın antık kaplıcalannı kullan-
mak gibi bir şansa sahip olmak-
tan geliyorlardı. Fakat onun bir
musluksuz çeşme sistemıni geliş-
tirdi. Bunu da çok iyı başardı.
tnsanhk tarihine, sebil ve süslu
çeşme gibi yepyeni eserleri ar-
mağan etti.
Garıp bir çelışki, kent temiz-
liği ile kişi temizliği aynmında
yaşandı. Bırıncisi" sahipsizdı.
Göçebe köken, şehir yönetimı
mekanızmasını kurmaya engel
olmuştu. Fakat kışilenn vucut
ve ust baş temizliği, havret edi-
lecek bir duzeye çıkmış bulunu-
yordu. Yollan toprak kalan, yanı
yazın toza, kışın çamura batmış
Musluman Osmanhlar, birer in-
ci tanesi gıbı temiz kişilerdi. Su
kullanımı sokakta değil, ev eşi-
ğinde akla gelıyordu. Butun
Modernizmin ben bir tek şeyini sevmiştim: Konutlann banyo konforu. Tam
alışmışken bu beyaz eş>anın kavnağınm kuruması kadar talihsizlik oîur mu?
son ucu. Dağlarda kaynağı bu-
lup, onun bereketini kemerler ve
kuleler aracıhğı ile taşı>"arak,
sarruçlarda toplamaya ve ha-
mamlarda kullanmaya dayanan
bır sıstem, Roma damgaiıdır ve
milyon yıllık geçmiş içinde, sa-
dece 2 bin yıl gibi, çok "yeni"
bir kokene dayanır.
Elimızdeki bu Istanbul şehri
demeyeyim de yerleşımi, bu Ro-
ma çağına davanmak gibi bır
şansa mı, ozelliğe mı, her ne ise
ona sahıptir ve o yuzden, baş-
tan berı, su ile her unlu şehirden
daha fazla bir ulfeti olmuştur.
Üstleri timsah derisuıe benzeyen
pul pul zırhlarla kaplı, kafaları
demir tolgalı, belleri dümduz ve
öncesinde, at ustunde gıttiğımı-
ze ve yere inince ancak çadıra
girdiğimıze göre, Tanrı aşkına
soylemeli ki çeşme, sebil ve ha-
mam, bilinen ve yasamın ıçmde
yer alan kurumlar olamazdı. Eş-
yanın tabiatına aykın bir şey bu.
Olsa olsa, bıllur bir derede gu-
sul abdesti alınabilırdı.
Istanbul'a yerleşen Osmanlı,
burada hazır bulduğu, toplam
sayısı fazla olmayan, ama turlen
">etmiş iki buçuk"u bulan mil-
letle beraber, kâmıl bir su siste-
mıni kullanmaya başladı. Bir şe-
yı, pek sevmedi: Sarruçlar. Dur-
gun suda abdest almak ve onun-
la namaza durmak, "caiz" de-
ğıldi. Onun yerine, akar su ve
kaynaklar ve resım materyalı,
bunu gösteriyor.
Duruma en çok, gelen turist-
ler şaşmaktaydı. Bu bır avuç ya-
bancının, geldiklerı kendi şehir-
leri de temizlikte, 19. yy'a kadar,
oyle ahun şahım bir halde değil-
di. Fakat bır şehir duzenleri ve
disiplinlerı vardı. Kişıleri ise te-
mizlığin "t"sine sahip bulunmu-
yordu. En ustteki adamları olan
kral hazretleri, su ile ancak par-
maklarının ucunu kristal kâse-
ye batırmak yolu ıle temas et-
mekteydi. Çok unlu bir durum,
Versailles ve Louvre sarayları-
nın, banyo şoyle dursun, basit
tuvaletlerinin bile olmayışıdır.
Bu iş, çulâkılenn pencereden
boşaltılması ıle çözümlenmek-
teydi. XIV. Louis'nin "EUerinüzi
yıkamak, saçma bir şey. Madem
ki ayaklanmızı yıkamıyoruz!"
sözu ise daha azbilinir. Bu ülke-
lerden gelen turıstler, Istanbul
halkının temızlığine ve çarşı ha-
mamlarının gurül gürül su bol-
luğuna şaşmayıp da ne yapsın-
lar. Bunlardan bin, Guillaume
Pastel, "Tıirkler ttnlıi sagtamlık-
larını, butun vıicutlarını yıka-
malanna borçlu olsalar gerek"
dıye yazıyor!
Biz eski Istanbul halkı, yani
1930'lu yıllarda doğmuş çocuk-
lar, tarih içinde uzaklaşıp gitmiş
olan böyle bır trenin son vago-
nunun sahanlığının yolculan ol-
muşuz demektir. Bizim gördü-
ğümüz ve yaşadığımız, böyle bir
çevreydi.
Gerçi basit evlerde banyo yok-
tu ve çarşı hamamına haftada
bir gidilirdi. Ama kafadan asa-
ğı bol su dökulebilen "gusulha-
oe"ler, her evde vardı.
Endüstrinin ve onun ürünü
olan modernizmin, ben bir tek
şeyını çok sevmıştim: Konutla-
nn ve otellerin banyo konfonı.
Buna şapka çıkanurdı. Ama
tam alışmışken, bu harika beyaz
eşyanın, kaynağının kuruması
kadar talihsizlik olur mu!
Benim kişisel sorunum değil.
Ben şehir dışına kaçtım ve şim-
dilik suyum var. Fakat çevremin,
XVI. yuzyıl Parisi'nin insanla-
nna dönmesi, dayanıiır gibi mi?
Ustelik Fransız parfumleri de
yok.
"İşadamlarına Özel"
DEDEMAN AÇIK BÜFE
Pazartesi - Cuma
12.00-14.30
Öğle Yemeği
Servis + KDV. 40.000.-TL
HOTEL İSTANBUL DEDEMAN
Otopark mevcırttur.
OGRENCİLER-VELİLER
% 98JCAZANMA ve . .
.% 100 EGITIM GARANTILI
GUZEL SANATLARA HAZIRLIK
KURSLARIMIZA BEKLIYORUZ.
1990 Güzel Sanatlar Fakültelerinin
bütün bölümlerindeki 1,'likler
ve dereceleri biz aldık.
Ayrıca Resım, Modelıstlik,
Stılistlik, Vitray, Batik. SANATEVİ
Tel: 368 00 88
CADDEBOSTAN
E6İTIMK IDOİAUriZ
ÖCRETMENLER
SURUCU KURSU
ŞİŞLİ'DE
132 13 18 • 132 13 19