Katalog

16 UZAKDOĞU UZAKDOĞU 17 Myanmar’ın başkenti Rangon’daki 2 bin 500 yıllık Budist tapınağı Şvedagon’un üzeri 53 ton altın kaplı ve kulenin ucunda 2 bin 78 karat tutan 5 bin 451 küçük elmas ile 76 karat tek parça bir elmas bulunuyor. Myanmar’da çok güzel plajlar var. Batıda ve kuzeyde etnik köyler çok renkli, çok ilgi çekici. Burma’nın en önemli krallarından Anavrata, Budizm ile Budizm öncesi animizmi birleştirmek amacıyla tapınaklarda ruhlara tapınmaya izin vermiş. Bir adım ileri atarak, tanrıların kralı ve Buda’nın kurucu ruhu Thagyamin’in, lider olarak diğer 36 “nat”ın yanına konmasını istemiş “Nat’lar genel anlamda ağaçların, nehirlerin, taşların, ataların ruhunu ve Hindu tanrılarının Burma uyarlamasını temsil ediyor. Bu nat panteonu oldukça değişik karakterlerden oluşuyor. Aralarında tanrılar olduğu gibi çapkınlar ve alkolikler de bulunuyor. Natlar her türlü yaramazlığı yapabilirler ve devamlı olarak yatıştırılmaları gerekiyor. Ama kendilerine karşı iyi davranıldığında iyilik de yapabiliyorlar. Katı Budist insanlar bile zaman zaman nat seanslarına katılırlar. Çünkü ruhların vücuda sadece transdans ortamında girdiklerine inanıyorlar. Bu seanslar tapınaklarda da yapılabiliyor. Natların Burma müziği, dans oyunları ve şarkılarına da katkısı olmuş. Nat şarkıları, Ortaçağ Avrupa baladları ile karşılaştırıldığında daha edebiyat yüklüler. Tapınak festivallerinin dışında, natlar için özel törenler de düzenleniyor. Türkiye’den Myanmar’a giden kişi sayısı son derece az. Myanmar’ın bu kadar renkli, köklü kültürü ve doğal güzelliklerinin yanında en etkili yönü el değmemişliği. Turizm henüz kirletmeden Myanmar’ı mutlaka görün. fest@festtravel.com Myanmar Yazı ve fotoğraflar Faruk Pekin yanmar da neresi derseniz; M eski adı Burma veya bir başka eski adı Birmanya olan, Tayland, Çin, Hindistan Bangladeş arasında yaklaşık 45 milyon nüfuslu; 1948’de İngiltere’den bağımsızlığını kazanmış; “generaller”in yönetiminde sosyalizmi yaşamış; halen askeri yönetim altında bir ülke. Yüzölçümü Vietnam’ın iki katı. Yarısı orman ya da ağaçlık olan ülke topraklarının ancak yüzde 15’i ekilebiliyor; pirinç, mısır, şekerkamışı, kereste üretiliyor. Uyuşturucu, tik ağacı ve değerli taşlar kayıt dışı ekonomiyi oluşturuyor. Halkın yaklaşık yüzde 70’i Burmalı. Şan, Karen, Rakin, Kaçin, Çinli, Mon, Hintli ile birlikte yüzden fazla etnik grup var. Müthiş bir renklilik. Dinsel inançlar açısından halkın yüzde 90’ı Budacı ki Hinayana, yani Küçük Araç Budizmi ya da İhtiyarların Yolu’nda, diğerleri Müslüman, Hıristiyan, Animist, Şamanist. Çok dilli, çok dinli, çok kültürlü ve dolayısıyla etnik gruplar, dağ kabileleri merkezi yönetime karşı zaman zaman ayaklanmaktan kendilerini alamıyor. Myanmar yönetimi ülkeye kafile ile gelen turistlere kolayca vize veriyor, giriş ve çıkışta bavulları açtırmıyor. Eskiden olduğu gibi cep telefonlarına karışmıyor. Dahası çoğu yerel giysileri içinde dolaşan Myanmar insanı çok sıcak ve konuksever. Son 10 yıl içinde Uzakdoğulu şirketler “yap, işlet, devret” yaklaşımıyla Myanmar’da turistik tesisler inşa ettiler. Oteller mükemmel, yemekler oldukça iyi. Tonlarca altın Myanmar olağanüstü bir bitki örtüsüne ve hayvanlar topluluğuna sahip. Sanatın her dalında, özellikle müzik, dans, yontu alanlarında son derece başarılılar. Her yer Budist tapınak biçimi pagoda ile dolu. Sokaklarda bir yanda etekli (lonci) erkekler, yanakları tanaka adı verilen bej renkli bitki özü ile kaplı kadınlar, diğer yanda başları kazınmış, kırmızı renkli giysileri içinde çıplak ayaklı, dilenme kapları ile dolaşan Budacı rahipler ya da geçici süre manastırlara kapanan çocuklar. Myanmar’a giriş genellikle başkent Rangon’dan oluyor. 1885’den sonra kente dönüşen Rangon 2 bin 500 yıllık bir geleneğe sahip Budist tapınağı Şvedagon ile ünlü. Çevresi çok sayıda tapınak ile çevrili Şvedagon’un üzerinde 53 ton altın varmış.Yaklaşık 100 metre yüksekliğindeki kulenin ucunda toplam 2 bin 78 karat tutan 5 bin 451 küçük elmas ile 76 karat tek parça bir elmas yer alıyor. Eski başkentlerden Mandalay ve çevresindeki Amarapura, Sagaing, Ava gibi eski küçük krallıklar başkentleri, son derece ilgi çekici yerler. Mandalay’daki dillere destan büyük ahşap saraydan geriye kalan bir bölümü içeren Altın Saray Manastırı, 729 taş tabletten oluşan Budist metinleri sergileyen ki dünyanın en büyük kitabı Kutodo Paya ve yaşayan Budist gelenekleri yansıtan Mahamuni Manastırı mutlaka görülecek yerlerden. Mahamuni’deki 4 metre boyundaki Buda heykelinin yüzü dışında her yerine altın varaklar yapıştırılıyor. Yüzüne bakarsak heykel 15 cm kadar irileşmiş durumda. Her sabah Buda heykelinin yüzünü yıkıyorlar, dişlerini fırçalıyorlar. Ayeyarwady nehrinden tekne ile gidilen Mingun’daki “Bitirilemeyen Pagoda” olağanüstü etkileyici. Myanmar’ın en şaşırtıcı yeri ise Pagon. Günümüz dünyasının en gözde arkeolojik yerlerinden biri. 1113. yüzyıllar arasında çok ileri bir uygarlığı temsil etmiş. Pagodaları ile ünlüymüş. 1287 yılında kent Kubilay Han tarafından yerle bir edilmiş. Bugün terk edilmiş, bir ölü kent durumundaki Pagon 800 yıllık yaklaşık 4 bin pagodası ile ünlü ve insanı akıl almaz ölçüde etkiliyor. Buda’nın saç teli Görülmesi gereken yerlerden biri de ünlü Çaytiyo Altın Kaya Tapınağı. Bunun için Rangon’dan otobüsle yaklaşık 4 saat gidiliyor. Ardından 30 dakikalık kamyon yolculuğu ve 1 saatlik tırmanma. 7 metre boyundaki tapınak “altın kaya” diye adlandırılan yuvarlak bir kaya parçası üzerinde duruyor. Budacıların inançlarına göre tapınağın düşmeden dengede durmasının nedeni tapınak içindeki kutsal emanet Buda’nın saç teli. Burma veya Birmanya veya M Y A N M A R