Katalog

18 İsmail ZENGİN Emekli Kur. Albay Uluslararası İlişkiler Uzmanı Erdoğan’ın Bush ile görüşmesinin yansımaları… C S TRATEJİ bu konuda gösterdiği çabadan dolayı da teşekkür etti. 3. Türkiye, Irak’ın kuzeyinden gelen ve ülkenin siyasi birliği ve toprak bütünlüğünü hedef alan PKK ve Barzani tehdidine karşı yürütmekte olduğu mücadelesinde önemli ölçüde zemin ve prestij kaybetti. Kısacası, AKP hükümeti ABD’nin güdümünde kurulan Kuzey Irak’taki kukla Kürt devleti’nin oluşumuna sessiz kalmasını ve gayrı resmi olarak kabullenmesini sağladı. 4. ABD kendi yarattığı, araç, silah sağladığı ve koruduğu PKK’yı Türkiye’nin bir iç sorunu olarak gösterdi ve İran’a karşı yapılacak harekat ve kurulacak Kürdistan için bir şantaj aracı olarak kullanmakta ve bundan sonra da elinde tutmaya devam etmektedir. Ya PKK’yı başınıza salarım ya da Büyük Ortadoğu Projesi’ne (BOP) destek verirsiniz demeye getirdi. AKP hükümeti de ABD’nin yanında yer alacağının sinyalini verdi. 5. Sayın Başbakan Kerkük sorununu hiç dile getirmemekle ve direnmemekle, Kerkük’ü Barzani yönetimine resmen katmayı sağlayan oluşumu kabullenmiş oldu. 6. Kaçırılan askerlerin teslim töreni; PKK, Kuzey Irak yönetimi, DTP ve ABD’nin işbirliği içinde beraber hareket ettiğini, bağımsız Kürt devleti’nin kurulması için canla başla çalıştıklarını ispatladı. Kısacası, Türkiye’yi bölmek isteyen asıl unsur ABD’dir. DTP, PKK ve Barzani’nin ise ABD tarafından bir araç olarak kullanıldığı ortaya çıkıyor. 5 Kasım 2007 günü Beyaz Saray’da Başbakan Erdoğan ile Bush 1 saat baş başa, 30 dakika ise heyetler arasında görüşmeler yapıldı. Basından sızan bilgilerden Başbakan Erdoğan, Bush’a şu tekliflerde bulundu: ERDOĞAN’IN TALEPLERİ 1. PKK’nın Irak’ın kuzeyindeki kamplarının dağıtılması, 2. PKK liderlerinin yakalanıp Türkiye’ye teslim edilmesi, 3. PKK’ya para, silah ve patlayıcı sağlayan lojistik desteğin kesilmesi, 4. Örgütün uyuşturucu kaçakçılığı gelirini önleyici tedbirlerin alınması, 5. Sesli ve görsel anlık istihbaratın paylaşımı, 6. K.Irak’ta örtülü siyasete müsaade edilmemesi. (Barzani’nin PKK’ya verdiği desteğin kesilmesi. (1) GÖRÜŞMENİN SONUÇLARI Görüşmeler sonunda yapılan ortak açıklamada, Erdoğan’ın yaptığı tekliflerden ancak 3 konuya vurgu yapıldı.(2) Barzani’nin PKK’ ya verdiği destek ve işbirliğine özellikle değinilmedi. PKK’yı bertaraf etmek için; 1. PKK, terörist bir örgüttür, ABD–Irak ve Türkiye’nin düşmanıdır vurgusu yapıldı. Eskiden beri söylediği PKK terörist örgüttür düşüncesini tekrarladı. PKK’yı besleyip büyüttüğü ve Türkiye’ye karşı koz olarak kullandığı bilinen bir gerçektir. 2. Türkiye–ABD–Irak arasında üçlü askeri mekanizma (Gnkur.Bşk.ları + Irak’taki ABD Irak Kuv.K. David Petraus) oluşturulması. 3. İstihbarat paylaşımına öncelik verilmesi, anlık canlı istihbaratın verilmesi sonucu çıktı. ABD, ElKaide’yi düşman ilan edince, gördüğü her yerde yok etmeye çalıştı. Tutuklayıp aylarca hapse attı. Acaba PKK’ya da aynı işlemi yapacak mıdır? Bekleyip görelim. Erdoğan’ın Bush ile Washington’da yaptığı görüşmeden, Türkiye açısından yararlı sonuçlar çıkmadı. ABD, Türkiye’ye Kuzey Irak’taki mevcut yapıyı ve Barzani’ye dokunulmamasını kabul ettirmiş oldu. mesajını iletti ve bu konuda Ankara’dan söz aldı. b. İkinci aşamada "Irak’a Komşu Ülkeler Toplantısı’nda" Irak’ın Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari’nin içi boş bir paketle gelmesini sağlayarak, Türkiye’nin tepkisinin azaltılmasını sağladı ve sınır ötesi operasyon konusunda, "Irak hükümeti ve Kuzey Irak yönetiminin yapıcı bir tutum izliyor" görüntüsünü ortaya çıkardı. c. Son olarak da ABD’nin girişimleri ile kaçırılan 8 askerin Türkiye’ye teslim edilmesi, Bush görüşmesi öncesinde ABD’nin manevra alanını genişletti ve Türkiye’ninkini kısıtladı.(4) Kaçırılan askerlerin teslimi için yapılan tören ise; PKK ve Kuzey Irak yönetiminin Türkiye tarafından gayrı resmi tanınması için bir propaganda aracı olarak kullanıldı, ABD de perde arkasında buna destek verdi. Kuzey Irak Kürt Yönetimi başbakanı Neçirvan Barzani verdiği demeçte PKK sorununun çözümü diplomasiden ve dörtlü müzakereden (ABD, Irak, Kuzey Irak Kürt Yönetimi ve Türkiye’nin katılımı ile) geçmektedir diyor. "Türk hükümeti, bizlerle konuşma reddinin ötesinden gelmeli"(5) Irak’taki ABD komutanı Petraus, Barzani’yi ziyaret ederek PKK krizini görüştü ve 8 askerin bırakılmasına ilişkin olarak "girişimin Kürdistan bölgesi ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gelişmesine vesile olmasını umduğunu" söyledi. Ayrıca Barzani’ye Türkiye’nin müdahalesi önlendi ERDOĞAN NE YAPMALIYDI? 1. Başbakan, TBMM’den aldığı sınır ötesi harekat tezkeresi yetkisini bir direktifle Genelkurmay Başkanlığı’na devretmeli idi. 2. Askeri harekattan önce Kuzey Irak’a sağlanan gıda, çimento, elektrik, inşaat desteğinin kesilmesi ve Türk hava koridorunun kullanılmasını yasaklamalı idi. 3. Genelkurmay Başkanlığı, hazırladığı harekat planını icra etmek suretiyle, Kuzey Irak’taki PKK kamplarını, lojistik tesisleri ve destek sağlayan diğer unsurları imha ederek ve sınırımızın güneyinden geçen dağlık bölgeyi (37. paralelden) PKK’dan temizlemeyi ve burada geçici bir savunma hattı tesis etmeyi planlamalıydı. Böyle bir harekat, Barzani’nin kışkırtıcı davranışları ve PKK’ya sağladığı desteğin kendisine neye mal olduğunu, Türkiye istemedikten sonra PKK ve ABD desteği ile Kürt devleti’nin kurulamayacağını göstermesi gerekirdi. 4. Başbakan bu şartlarda ABD’ye gidip Bush ile görüşseydi, eli çok daha kuvvetli olur ve şu önerilerin büyük kısmını da Bush’a kabul ettirebilirdi.(6) Sonuç olarak, ErdoğanBush görüşmesinde; Bush, sayın Başbakan’a şu düşüncelerini dikte etti: Kuzey Irak’ta kurup büyüttüğüm Kürt devleti ve Barzani’ye dokunma ve görmezlikten gel, hatta ekonomik kalkınması için gerekli desteği de ver. Kurulacak anlık istihbarat paylaşımı ile PKK’ ya ait birkaç nokta hedefini vur ve kamuoyunun tepkisini azalt ve unuttur. Bu süre zarfında ben PKK’nın kulağını çeker ve kış döneminde uslu durmasını sağlarım. Bu destek bizi uzun süre daha idare eder. ABD’nin bu politikası; Türkiye’yi uyutmakla beraber, uluslararası düzeyde prestij kaybına neden olmaktadır. Kısacası; dağ fare doğurdu, ABD’nin Irak ve Türkiye politikasında bir değişiklik olmadı. Dipnotlar: 1 Hürriyet Gazetesi, 6 Kasım 2007, s.16 2 Cumhuriyet Gazetesi, 6 Kasım 2007, s.7 3 Cumhuriyet Gazetesi, 6 Kasım 2007, s.7 4 age. Cumhuriyet Gazetesi, 7 Kasım 2007, s.7, Barzani’ ye yaptırım yok. 5 age. Cumhuriyet, 5 Kasım 2007 s.4 6 age. Cumhuriyet, 9 Kasım 2007, s.11, E.Manisalı, Esas Sorunlar Komşularımızda GÖRÜŞMENİN ANALİZİ Bu görüşme analiz edildiğinde şu sonuçlara varabiliriz(3) 1. Bush, PKK’ya önemli destek sağlıyor olmasına karşın Kürt lideri Barzani’yi Türkiye’ye hedef yaptırmadı. 2. PKK’yı koruyup kollamasına karşın BarzaniTalabani’ye ilişkin hiçbir yaptırım kararı alınmadı. Hatta konunun Türk tarafınca dile getirilmesine Bush ve Erdoğan... rağmen, ABD yetkilileri bu konuyu geçiştirdiler. ABD tarafı, basın toplantısında Barzani konusunun ve PKK’ya sağladığı desteğin gündeme getirilmemesini istedi. Ortak açıklamada terör örgütü PKK öne çıkarıldı (PKK terör örgütüdür, ABD, Irak ve Türkiye’nin düşmanıdır vurgusu yapıldı) ve Barzani görmezden gelindi. Bu açıklamayla; Irak’ın kuzeyinde "ABD’nin Kürdistan projesini engelleyebilecek, geniş kapsamlı bir Türk müdahalesinin önü şimdilik kesilmiş oldu. ABD, Kuzey Irak’ta kurdurduğu Kürdistan projesine Türkiye’nin müdahalesini önledi ve gelişmesinin önünü açtı. ABD MANEVRASININ ÜÇ AŞAMASI a. Bush, görüşme öncesi Türkiye’nin nabzını tutmak için Rice’ı Irak’a Komşu Ülkeler Toplantısı öncesi Ankara’ya gönderdi ve " sınır ötesi operasyonda Barzani’yi hedef almayın"