Katalog

CUMHURtYET EKONOMt DOKUZ DCMnin mimarı uleymon Dermrel'in baskonlıgındokı Bırıncı Cephe Hükümetı 1075 yılında döviz tıkamklıfltna korsı yenl bir borclanmo yolu buldu «Dövlz» Çewrll*blilr Mevduot Hesabt» (OÇM) olarak tammlanan bu kısa vadetl bore lüründo esas. «Ktndl dövUlnl kentHn bul» llkoslydı. D S PARA BAS1UY0R Dövize çevrilebilir mevduat yoluyla borçlanmanın "Mimarı,, MC döneminin Maliye Bakanı Yılmaz Ergenekon oldu ıece Cophft Hükümetlerintn Büreklı yoptıklorı «Mlnld«valüa*yan> lürü operosyonlordo tarklann yüku Hazineye blndlrildi. 1 mort 1877 tarlhlnde yosalaaan Bütce ıla. «Ekonomlnln çaşltll Mklörlarlnda gailfmayl ortırmak amocıyla «141000» Imkânları dMretmay* Mallya Bakanı yatkill» kılındı. Artık tek yetkllt Ergenekon kalmışiı. Aynı gün yürürlüfle giren bir başka lebllfl borç bagımhlıgını daha da pekiştirdl. DCM hesaplorıno en çok Avrupa Para PlyoBasındo gecerll fatz oronınm yüzde 1.75'i oranında fazla faiz verlllrken, bu oran vadesine göra 2.25'e yüksellildi. Bu poralar icln Merkez Bankosında korşılık yolırılması gibl göstermellk hükümler de yok degıldl. Ama hıçblr zaman uygulanmadı bu hüküm. Bu borçlanmo biçiminda devlel defteılmi lamamen terkedılmiş, Merkez Bankast gelen döviz poro karşılıftı Türk paıast basar olmuşiu. 8 moyıs 197S günu başlalılon bu uygulomonın kapsamı azar azar genlşlelildi. Bu uygulamanın •mlmon» blr zamonlor Turklye Odalar Birlığlnin Genei Sekreierhfllnt de yapmış olon Yılmaz Ergenekon oldu. Ergenekon. doho öncelsri OPT Tesvik ve Uygulamo Doiresinde calısmış. blr süre de serbest avukat olarak plyasamn durumunu yokındon öörenmişti. Dovıze Cevrllebilir Mevduoi'ta uygulamo aşogıdakı aşamalan ıziedi. VE ECEVİT YÖNETtMİ DÖNÜM NOKTAS1 Borc tuzaklan Türklye'yl iftos masosının esiğıne getırdı. Cephe hükümed parlomenioda düşürüldü Yenl Hükümet 18 subat 1978 larihinde yayınlodığı blr tebllğ ile DCM kredilerine yön verdl. Bu paraların Mer kez Bankosında korşılık yatırılması rvükmüne ciddlyet kazandırıldi. Bu paralorın ancak yalınmlorda ve orio vodsll kredi olorak kullonılmasına izln verlldi. Kur korşılıklarının Merkez Bankastnda plaee edllmesl kororlaştırıtdı. Turkıye içın 8 mayıs 197S ounü bir dönum noklası oldu. Resmi Gazete'yl acanlor onuncu saylaya sıkıeıırılmış blr tebllğ gorduter. Doha sonra (146 Numoro* dlye onılan bu leblig. yurt dışmdon bulunon paralan Turkıye'do kuilonma ızninı vertyordu. Mallye Bokonı Vılmaz Ergenekon'un hazırlatlığı lorıhı beigede aynen şöyla deniliyordu: «DAvlı poıltyonu tutan bankalar, d*vlz pozltyonu llmltl difindg açtıklan dö«K Uvdlat hMaplarında blrlkan dövlzt»r d« datıll olmak üz«r* Turklyt'd* faaliy«tt« bulunan n*rc«k «• lüzal klfll*rl* kamu »tktörü kuruluflanna Türk Uraıı kradllarln» uygulamadakl «tat v« şortlor dahlllnd», g«r«k döviz kracllıl v« g*r*kt» dovlı Uvdiol hMoplonndokl dovlılar karfilık lutulmok •urallyl* Türk llro» kradltl «•rmalart tarbMt bırakılmiflır.» «•arc mlmon. Yılmaz Ergonekon 3 ocok 1977de ödünlerin kapsamını ganlşleltl. Yayınlanan bir teblig Ita har lürtü dış krediye «kur garantl*l> lanındı. Böy BORÇLARIN KUR FARKI Arada yüzde 30 oranmdo bir devalüosyon oîmuştu. Borçlanıı kur lorkı odenmesl gereklyordu. 25 nlsan 197S lorlhinde yayınlanan blr teblig ile DCM'tere uygulanacok kurun devaluasyon oncesl 25 şubol tarlhlyle donduruldu Borçlanmanın en yaygın bıçlmı olan DCM turü borçlanmoda uyguloma holen bu îkl kararname İle yürütülüyor. r KENDtMIZ İÇİN BULUYORUZ YA... Son yıllarda «lax« para» buimok dlye blr olay ortayo cıktı Taza poro odı üelünde. thaman kullanılabilacak paraı anlamına gallyor. 8u glrlBlmler cercavaslnda tüksak düzayda blr yatkllı Ankaro'ya büyük şlrketlerln temellcllerinl loployıp, çobalaro yardımcı olmolarını İBter. Yetkill. dış lemellclllfll olon ünlü bir şlrketin yunetlclstne dönsrak. ıSlzln d* Türklya Idn para bulmana» letlyorum dor, Yörtallct. tBaylm, Ms k«ndlmlz lcln arıyor buluyoruz. Şlrkttlmlz bu mamlakaUn şlrktti olduguno gör», blnaanalayh bulunmuf para ao bu mamlakal lcln buiunmuç ıoyılmaz mı?> deylnce loplonlı bltlverir. Söz borçtan açılmışken MENDERES'TEN SAKLANAN PARALAB Yıl, 1958. DP'nln kalkınma şompıyonluflu Türklye'yl Iflas moaosına götOrmüş Porls'to, VVoshington'da Türklye'nin noaıl Hlos edeceğt gdrüşütüyor. Dovlz kosalorı tam lakır. O gunlsrde bile dış larnslicltlklerlmizln maaaımn ödenmesı rtic aksomryor. Çünku. Merkez Bankasının Menderes'ten sakladıgı 20 mllyon dolar kadar bir poro var. Bu parayla bu türdm ocll üdameler yopılablllyor. solacaktır, Dövlz dorboflczındo bonkan>n bulduOu cbıümdür bu LOKANTA BANKA İŞBİRLİĞİ İBtanbul'un ünlü lokantalarındon blrl. Lokania bOyuK lurıpl koflMerl lcln duzenledlğl yemaklerln lotıslıaiını dövlz olarok yopmoktodır. Aynı dönemde büyük bonkalann lümO dövlz yokluflunaon âdeıa kırılmaktodtr. Bankaların Ithalat tçln döviz bulmosı blr yana, gunluk tunstlk dövizlerl bile korşılayamaz durumdodır. Bir büyük banko (le lokanto arasında anıaşmo yapılıf. uskonto, her okçam topladıflı dövln bonkoyo BORCUNU ÖDEMEK tÇtN DE BORÇLANIRSIN Fernandel fllminde anlatılır. 16. yüzyıldo Franso Kralı I. Fronsuva İle Loren Dükü Şarlkent buluemuşlor. Şarlkent, «Vazlyvl kötü» der. EUnde Larouse Anslklopedlsl bulunon I. Fransuvo. onsiklopedlyi gostererek, «Borç al. Kltop böyla yazıyorı dlye yonıttaı. Çarlkoni. blroz şaşkın, «Pak) borcun vadasl gallrea m yapacaflımı dtye sorar. I. Fronsuva hlç düşünmokslzm. «Tekror borc olıraın. Onun nosıl ödenacaginl tandan •onrakllar düfümOn» der. | . I