Katalog

CUMHURİYET EKONOMİ ALTI I 1970 devaliiasyonu on giin önceden IMF'ye bildiriltnişti StandBy düzenlemesinin geçirdiği aşamalar... EMİREL HÜKÜMETİ 1870 VILINDA TÜRK ÜRASININ DEĞERİNİ YÜZDE 66 ORANINDA OÜŞÜHMÜŞTÜ. TÜRKİYE'DE ÖZELLİKLE ÇEVREK VÜZYILOIR YAŞANAGELEN ENFLASYON • DEVALÜASYON SPİRALİNİN DOĞAL ÜRÜNÜ OLAN BU DEVALÜASYON SIRASINOA DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (DPT) MÜSTEŞARI TURGUT ÖZALDl. ÖZAL'IN ANLATTIĞINA GÖRE, DEVALÜASYON ÖNCESİNDE DÜNYA BANKASININ TÜRKİYE UZMANI MR. STURC. BİR KAÇ KEZ YUROU O MUZA GELMİŞTİ. ÖZELÜKLE ÜST DÜZEYDEKİ BÜHOKRATLAR MR. STURC'UN ORTALIKTA GÖRÜNMESİNİ tDEVALÜASYONUN EŞİKTE» OLMASIYLA EŞ ANLAMDA SAYARLAR 197ODE DE AYNI ŞEY OLMUŞTUR. MR. STURC'LA SON GİZLİ GöRÜŞME LONDRA'DA YAPILMtŞ VE DEVALÜASYON ÜZERİNDE İLKE BİRLİGİNE VARILMIŞTI. YÜZDE 66LIK DEVALÜASYON ON GÜN ÖNCE DE IMF'YE RESMEN BİLDİRİLMİŞTİ. AP HÜKÜME TİNİN MALİYE BAKANI MESUT EREZ'İN İMZASINI TAŞIYAN 31 TEMMUZ 1970 TARİHLİ ıNİYET MEKTUBU.NDA AYNEN ŞÜYLE DENİLMİŞTIR: ıBU YÜZDEN BİZ, IMF İLE 30 TEMMUZOA TEKİL OLARAK YAPTtĞIMIZ GÖRÜŞMELER SIRA8IN0A, TÜRK PARA8ININ DOLAR KARŞISINDAKİ DEÖERİNİN 10 AĞU8TO8 1877 TARİHİNDEN İTİBAREN, 9 LİRAOAN 16 LİRAYA CIKARILMASINA RAZI OLMASIM TALEP ETTtK.1 İMFSÖZLÜĞÜ boşlonır Görüşmeler. genelllkle slandby isieminde bulunan iılkede. bu ulkenin yetkllileri ıle uc ile beş klşiden oluşon blr Fon Heyetl arastnda yapılır Bu gorüşmelerde, üye ülkenin durumu vo bu durumdan kurtulmok lcin uygulanmosı gerekll politikalar tartışılır. Bu lartışmalarda, tttandbyı düzeiilemesı TARAFINDAN YAYINLANAN fTHE STAND BY ARRANGEMENTSı AO Ll KİTAPTA VERİLEN BİLGIYE GÖRE. STANDBY OÜZENLEMELERİ ULUSLARARASI PARA FONU'NUN ÜYELERİNE İSTEOİĞI POÜTİKALARI UYGULATMAK İCİN BULUNMUŞ OLAN <EN İYİt TEKNfK İŞLEMDİR. BU İŞLEM. ÜYELERİN ODEMELER DENGESİ GÜCLÜKLERİ İCİNDE BULUNMALARI. YA DA BUNU OLASl GÖRMELERİ KOŞULLARINDA VE FON KAYNAKLARINI FON'OAN BORCLANARAK KULLANMAK DURU MUNDA YA DA İSTEGİNDE OLMALARI HALİNDE UYGULANIR. ULUSLARARASI PARA FONU'NUN BİR ÜYESl İCİN • STANDBY• DÜZENLEMESİ KARARI VERMESİ. ÜYE ÜLKENİN BUNU İSTEMESINE BAĞ LIOIR, ılo Nly»t M*klubu'nun mednlerl bellrlanlr. Bu metınlerin bellrlenmsslyle tlgili önemil bazı noktolor vardır: © Üy* ülkenln uygulayoca|ı itllkrar programıoın oyrıntılı blr açıklamau r.il*liğlnd» olon Mlyet Msktubu, üy« ülh*nln kofullarına gor» d*4lflK btclmtar alabillr. Ancak, Fon'un uya ülkanln Nlyet Mektubu da acıkianan »tlkrar programmı mall olorak d«ıl«kl«v«c«tln» Mlfkln kararı olon •tandby düz«nl*fnt*> ımtni. 9»nl$ olcud* «tondorılafmifiır. Nlyet Makfubu no gör« daha ktsa olon ılandby dâ«enl«TM*l m«tn>, uy« ulk« tarofından yarlnt g*llrllmMl torunlu kofulları sıralar. © Mstlnlerde. görüşmetere katılan Para Fonu uzmanları. uye ülke lcin dotiek karorını verecek Paro Fonu yönetlmlnce kabul edılebllir polltikatarın mutlaka yer almosını sağlortaf. Bunlar. Para Fonu'nun bıllnen klaslk tk«m«r tıfcmat polıtikalarıdır. Standby dii»nl*mMl ve Nly«l M«fctubu'na illşkın taslak rnotinler. daho sonro Fon Başkonı. Yonetlm Kurulu'nun Myat Maklubu tameli üzerine Inşo odllme dufumundo olon •tondby duz*nl*nw*lni kobul elmeslnl laıemek durumundodır. Bunun lcin mellnlarde coöu kez bazı deflışlkllklare gidllir. Bu değlşlklikler, üye ülke ıle teleks yolu ile haberleşerek kolarılır. ® Bütün bu lşleml*r blltlkten «• mellnler üzerlnde orlo»ma uAlandıktan sonra, üye ülke lemıllcltl (genelllkle Mallye Bakanları ve Merfcez Bankaıı Bofkanları blrtlkte Tiirklye'de İ M yalnızco Mallye Bakanı) Nlyel Mektubu'nu Imzalarlar ve Fon Baskam'na tunarlar. Fon Bofkonı Ise, bu Nlyel Mektubu'na dayalı »landby düzenlemeel korar taılağını Yönellm Kurulu'na geilrlr. Slandby diizenleme»! Fon Yonetlm Kurulu'nun kararıyla keelnlik kaıanır. landby düMfilemeılnln olufunuı: Üye ülkenin «stondby» duzonlemesiyle, Uluslorarosı Pora Fonu ile üye ülke arasında görüşmelere S j STANDBY DÜZENLEMESİ NEDİR? TANDBY DÜZENLEMESİ: ULUSLARARASl PARA FONU YÖNETİM KURULU TARAFINDAN VERİLEN BİR KARARDIR BU KARAR UYARtNCA, FON ÜYESİ BİR ÜLKENlN. BELİRLİ KOŞULLARA UYMAK ŞARTIYLA, BELİRLİ TUTARLARDA VE BELİRLİ ZAMAN ARALIKLARI ICÎNDE FON KAYNAKLARINDAN KREDİ KULLANMASINA İZİN VdRILİR. ULUSLAMRASI PARA FONU I I S Niyet Mektubu nedir? lyel Mektubu Uluslararası Para Fonu'ndan tetondbyt düzenlemeel isteyen ülkenin Fon yotıetimlno eundugu blr metindlr Bu mottnde, Uluslararası Para Fonu'ndan ıttandbfi duzenlemesi cercevesinde ve belirtl bir Isitkror programı uygulaması <cln destek istenır Niyet Mektubu'nda üye ülke. Ulusiararası Para Fonu'na uyguloyacaflı istikrar programı hokkındo aynnlılı bılgı verir. N 25 Nleon 1S77 Molıye Bakanı Yılmoz Ergenekon seclm dncesınde ABD'de borc arıyot 16 Moyı» 1977 IMF. Türklye'ye borc vermek icln % 20 devaiuosyon onerdl. 28 Mayıı 1977 ödenek ve moaş alamayon dış temsiicilıkierimizln sayısı 32ye yukseidı. 19 Temmuı 1977 Merkez Bankosı. ulusai bonkoların ithoiai işiemlerlni durdurdu. 11 Eklm 1977 Türkiye'de bulunan IMF. 4 Planın ılk dlhmıni gormek Istryor 5 Kasım 1977 MC'mn % 10'luk devaluasyonunu IMF yelersiz buldu. 9 Kmım 1977 Yıl sonuno dek 1 435 İMF'nin seyir defteri mılyon dolor borc odenecek. 11 Kasntı 1977 Merkeı Bankas., bonkalardaki dâvlze et koydu 16 Koıım 197Î Amerikaya donen IMF heyetı once «*iya«al Iflikrarnın sağlanmasınt Isıedl. 21 Kasım 1977 Türkîye borcunu ödemedı ve irok pelrolü kesti 19 Arolık 1977 Alocağı ödenmoyen bir Alman lırmüsı Turkiye'yi uluslarara6i mohkemeyo verlyor. 19 Aralık 1977 IMF ile anlaşmo olmadı. heyet Washırtgton'a dönuyor. Aralık 1977 Tum Batı bankalorı Turkıye'ye borc para veıme iştemlerini durdurdular. 31 Aralık 1977 Ikıncı Cephe hükünıetl gensoru oylamosı sonucu duşlu 3 Marl 1978 IMF ıle Turk heyetı arasındo gorüşmeler boşlodı. 11 Mart 1979 IMF ıle anloşmaya varıldı 21 Nlson 1978 Nlyet Mektubu ılo ekonomınin denetlenması öıiflorüluyor. Imzo törvni ıcın Mollye Bakanı \f:*ı7lnoqlu ABD'ye glttl •Türklye nln ekonomlk vectbeJerln) yerlne ge1lrntedlgl> IMF heyellerının denetimınde anlaşıl moüı holindo. kredi Iptal edilebîlecok 29 Aflueloı 1979 IMF heyetı ıkino dıüm kredı ıcın yeniden Turkıye'ye gellyor 31 AgmtOS 1978 IMF Heyetı Başkanı, «Blz Turklye lcin çahfiyonızıt dıyerek acıklomo yapmakınn kacındı 20 Eylul 1978 IMFnın 48 mılyon dolarlık ıkıncı dilim kredısı kesinleşli 21 Eylul 1978 Moliye Bakonı Ziycı Muezzinoglu, IMF yıllık Genel Kuruluna kalılmak uzere ABD'ye gıdiyor.