Katalog

CUMHURİYET EKONOMİ ONSEKtZ Doçent Işıl Akbaygil'e göre, borçlanmada ipin ucu 970'den sonra kaçtı 1M2 VIUNDA İKTİ8AT F A K O L T E S İ N İ TAMAMLAYAN AKBAVOİL, 1MS YU.INDA DOKTORA8INI TAMAMLAMIŞTIR. DAHA SONRA LONDON SCHOOL OF ECONOMİCS'DE EKONOMETRİ VE ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ ÛZERİNDE İKI YIL ÇALIŞMA VAPAN DOCENT AKBAYOİL. BU ARADA İNOİÜZ POSTA İDARESİNİN OPTİMİZA8YON ÇALIŞMALARINA KATILMISTIR. 1974 YILINOA DOCENT OLAN AKBAYGİL, MALEN İKTİ8AT FAKÜLTEBİNDE. İKTİ8AT POÜTİKA8I. TÜRK PLAN DENEYİ VE EKONOMETRİ DERSLERİ VERMEKTEOİR." ' v^rvm^"^ • ••••• ı k. Doç Dr. Işıl Akbaygıl kimdır? ^ STANBUL İKTİSAT FAKÜLTESİ ÖÖRETİM ÜVESİ OOC DR. IŞIL AKBAYGİL •SORÇLANMA SANAYİLEŞME İÜŞ" KİSİ» UZERİNE SORULARIMIZI YANITLADI. AUNAN HER BORCUN YENl BORÇ GEREKLERİ YARATTIĞINI KAYDEDEN AKBAYGİU. YAŞADIĞIMIZ DÖNEMİ. BÜYÜK SICRAMA ÖNCESİ HEP BÖYLE CALKANTILAR OLUR» ŞEKÜNOE MİTELEOİ. DOCOR. IŞIL AKBAVGİL'İN SORULARMVIIZA YANITLAR1 ŞÖYLEOİR. İ SORUt Batr'nm borçtamnataro lllfkln raç*teai nasıi «• m tonuc »erlyor? AKBAVOİL: «Oorç ol» ö$ütlerl ordında. bu yollo urellmin artocaflt varsayımı geliyor. bundan sonra ic lasarruf orlacok, itıracat oelisecek ve borclar ödertecektlr. Oy8a borc gereği ozalocaOına, artmışttr. Çünkü. borçlo üretlm artmıyor. Artaa blle CQzip ıc pazar yüzünden tiroc edllmlyor. Ama borclanma yoluylo yaratılan sanoyi berabtrrînde yan sanayller yaratıyar. En carpıct örneg"! otomoHvdlr. Şlmdl kurulu yan ao nayl do dövlz gereğl doguruyor. Bu noktoda pozarlık gücii yitlrlliyor. baöımlılıflm tlplk blr örneği yofanıyor. Sonuc. ülksyl «moraıoryunn» iiânına. günlük doylşle Iflâsa götürüyor. 8ORU: Bu açıdon Turfctyc'nln yafadığı twr«l«ri anlalır mnınıı? AKBAVOİL: 1M8 50 dönemi Türklya'nın borclunmaya giriş dönemidlr. Sonra 1950 60 arost uzun blr dânem vordır. Bu dönamde özslllkle projo kredllerl gelmlştlr. Amo «DÇM'NİN ÇOĞUNLUĞU IÇ TÜKETİMDE HARCANDI. SINIRLI YATIRIM İSE KENDİSİNDEN ÇOK DAHA SINIRLI OLAN ALT YAPIYI BİR SÜNGER GİBİ EMDİ» «IMF REÇETESİNİN OLUR VEYA OLMAZLIĞINI ŞU DÖNEMDE TARTIŞMAK GEREKSİZ. ÇÜNKÜ ALMAŞIK KALMAMIŞTU !iıı; Çarpık sanayileşme, şalterin indirilmesiy le önlenemez • • • „ yaraiiıgı sanoyi yapısı cok Binırltaır. Aynı donemda ithalât serbestleşmls, ter lürlu mol gelmlstlr. Bir da bu dönam askerî yordımların cokiujjunu gözönünde lutmak gerek. Diğer proje kredllerinirt empoze edtci yanı vardır hic kuakusuz. SORU: öraak «orımbu alando7 AKBAYOİL: Prol. Sevim Görgün'ün profesoriük colıamasında yoptığı lasbitler vor. OraeOin Devlet Su Işlerlne ABD kredi acmıs. kofşıhuıncla Harvestar katnyon oetlrtllmlşiir. Bunun laöıi yaroiacaflı yedek porca laiebı vb. vardır."1960 • 70 dönemi kredller doha yorarlıdır. Program kredileridlr bunlor. Borc yükü oldukça düşük uzun vadeti borclardtr bunlar. Ama 1970 sonrnsı kontrol lylce yıllrilmlstir. özelllkle «OCM olqyı» m«vdual artışı dağil tamomen btr sermaye tıhalidir. Bürokrosl, ssnnaye tlholinı önleyincs. bu k»z kredi ters yoldan girmışHr Ûzelte. kradinln coflunluâu ic tükelimda horcanmıştır. Sınırlı yotırım ise kendlaindan cok doha sınırlı olon oltyopıyı bir eünger glbl emmışttr. SORU: Balı racatatori, özallMda aünümüzd* IMF r«c«t«l«rl nayl Amo bundan sonroaı Icin clddl bir potltlk bakış acııı an«mlldlr. SORU: Bu durumda carpık aa< nayl naaıl önl*nacaktlr? AKBAYGİL «Carptk» sanayileema şaltarln ındlriimastyla önlenemez. Çünkii ««oıpık» dedigtniz sonayi olayı, hormon ledavisine benzef. İMkc birden kesllmez, adım adımdtr ledavl. örnegln mevcut gacerli slstem icinde bazı âietleri kendl IclndeM oiuşuma bırakmoK zorundasınız. örnegin. Turkiye'de dövlz flyatının orlmoeı montal sanoyilnin yatınm polittkasını bellrlayecstttır iıholaı yerlne, yurtlcl uretlml kartı hale gelecekilr pahalı dövizde. Kısaca. mekanizmayı carpıkfaşlıran engeller tırpanlanmalıdır, örnegin, önemli t»r kontrol âleii olan faizlerl yüksek tutomanmız. Çunkü falz mallyotl, yatırımın aetirlalnın üslünde kalırsa sonucta yatınm durocoktır. SORU: önl«nılam« y«n(*m n* otmalı *• önlamlar naraya «armaltdır? AKBAVOİL: Tokat otan yontem oftcak gorunüşie etkilı oluyor. Ama uzun vadede elkisı ortodon kalkıyor. Borcu kıaarsanız, DCM oiarok gelir. Ithalâd yasoklarBomz. kacak oiarak geltr. Amo ihracatı cozip yoparsantz, ttıracat olayt gerçektan baatar. Sanırııtı bu önlemler endasyonu önlemeye yOnellkilr Öniemlar. tuketımi kısacak, lasarruf bellı ölcülerde artacaklır. Kısa vadeli kararlorla paradon kaçış «a spekülaoyona yönelis dönemi bir ölcüde bltecekılr. Para. paro olocaktır. (ArkMi I I . AKBAYOİL IMF kandl OCisından hokhdır Az getişmlş ülkelerin tümü (on arıyor. Batı ıse tahsllot yopocoğı ülkelere bu kredtyl vermek Ister. Recotenln olur veya olfnazlıgmı lortışmak şu dönemde garekslz. CünKU almaşık kalmamışiır. Bu noktaya UIKO 1970'lerde başlanan bir çlzglden gelmtştlr..