Katalog

CUMHURÎYET EKONOMt üç Hikmet Çetin TÜRKİYE, ÖNÜMÜZDEKİ BEŞ YIL IÇINDE DE BORÇLANMAYI SÜRDÜRMEK GERÇEĞI ILE KARŞI KARŞIYA BULUNUYOR,, DEVLET BAKANI HİKMET ÇETlN, DIŞ BORÇLANMA KONUSUNDA CUMHURİYET'İN SORULARINl YANITLARKEN, «TÜRKİYE'Yİ SÜREKÜ OLARAK BORÇLANMAYA ZORLAYAN ÇARPIK ÜRE HİKMET ÇETİN KİMDİR! 1937 yıiındo Dtyarbokır'm Llce llceslnde doğdu. llk öğreniminl Dlyarbakır'da. orla ve yüksek öğrenlmirtl Ankaro'da yopn 1960 yılında Siyasol Bilgller Fakülteslnl blllrdi. Aynı yıl yeni kurulan Devlet Planloma Teşkllatına glrdl. 1971 yılına kadar DPT uzmanı olarak calışıp 1971 yılında iktlsodl Plonloma Dalresl Başkanı oldu. S hazlran 1977 yıhna kador DPT iktlsadi Planloma Dolresi başkonltğını sürdüren Calln. 5 haziran seclmleflnde CHP'den Istonbul millolvekilı seçildl. 1978 yılı başında kurulan ücüncü Ecevil hükümetlnde Devlel Bokanı olarak görev yapıyor. TİM YAPISININ MUTLAKA VE HIZLA DEĞİŞTİRİLMESİ GEREKLİ» DEDİ. ECEVİT HÜKÜMETİNİN EKONOMİK İŞLERİYLE GÖREVLl DEVLET BAKANt ÇETİNİN SORULARIMIZA YANITLAR! ŞÖYLEDİR: SORUr HÜKÜMETfNİZİN DIŞ BORCLANMA KONUSUNOAKI YAKLAŞIMINI ÖZETLER MİSİNİZ? narak sonoylleşmek zorundodır. Bugünkü galışmışlik düzayi ve özellikle dıç tıcaretin boyulları ve yapısı dlkkate olırtdığında. Turkiye önümuzdeKl plon oonemlnde de Dorcianmayt surdurmek gerceğl ilo karşı korstyadır. Gelişme surocinde oıan ve hızla kalkınma durumunda butunon blr ülkenln borclanmosı doğaldır. Ancak, bu ulke ekonomısının oeleceğlnt tehllkeye sokmayan, dışarıda saygınlıot zedelemeyen, no zaman ve hangi olanaklorla ödenecBfil nemln kma sürell borclarınt orta vadeye oönuştürerek erteleme yoluna glderken öte yandon do Dörduncü Beç Vıllık Kalkınma Planının gercekleşmesi lcin gerekli o lan dış kaynaklan sağlamaya calışıyoruz. Dış borc ve kaynak sağlamada ve bu araaa. (üm dış ekonomik illşkllerimizde, hükümet olarak, ülkemUln gerekslnmelerlnt ve cauın gerceklerl lle blrilkte bağımsızlığın gereklerlnl de dengelı olarak gözönünde tutmaktayız. ma olması çortttr. Bunun lcin dış koynax lara bağımlılığı azaltan ve dışsatımı ariıron oır 8anayileşme polltikası Izlenecektlr. Gecmışto, dışsalımın yapısında kalkınmo pıanlarında bngörüien değişiklik gercekleşııriiememıştır. Böyloce, Turkiye. blr yandan petrolünü, öte yandan demlrcelik. gübre, kimyasal ürünler. llac hammaddesı gibl temel aro mollorı Ile yatınm maılarınm önemll blr bölumunu üışordan dSvlz odeyerek gellrmek zorunda kolmıştır. Dışaalımlar ve dövlz kaynaklan dışolım gereklerlnl karşılayamadtğıntlan dış açık ginerek artmışiır ve Dördüncu Beş Yıllık Plan dönemine glrarken 2 milyar dolar loytnda blr dışsotıma karşılık 5 milyar lar dolayında bir dışaltmdan oluşan, oeroce dengeslz blr dış tlcarei yopışı taya cıkmışlır. dodoson or CETİN. Dış koynaklara bofllılıflın amltılması. kalkınma planlarımızın önemll amaolarındon birl olmuştur. Buno karşın 1c vft dış nedenlerle. özellikle Ücüncü Beş Ytllık Plon dönemi sonunda dtşsotım lle dışalım arasındokl fork toüyümüş. odemeler dongesı acıgı orımış ve dış borc büyük boyuilara ulaşmıştır. örneflln 1974 yılı sonundo onopara ve falz olarak Türklye'nln dövizle ödenecek dış borc lutan 5 mllyor 430 mıiyon dolar iken, 1977 yılı sonundo yüzdo yüz doiayında ortarak 10 mllyor doların üstüne Ancok dış borcun mlktarındon daho önenıll olan bu borcun. özellikle sure ve Koşullor bakımından yapıstdır. 1977 yılı sonundakl 10 milyar dolorlık dış oorcun 5 milyar dolar dalayındokl bölümunun kıso Bürell olmaBi ve bunlorın hangi koynaklardan ne şekllde ödenecefll saptanmadan olınması, fllkenln kalkınması va dış saygınlığı oçısından büyuk sorunlar yoratrnışlıf. Bugün icınde bulunduflumuz bunatımın lemei nedenlerinden birl budur. Türkiye'yi sürekli dış borçlanmaya zorlayan çarpık üretim yapısının» mutlaka değiştirilmesi gerekli,, DEĞtŞTtRtLMESİ GEREKEN Türkiye'yi eurekll olarak borclanmaya «orloyan carpık ürellm yopısının mutlaka ve hızlo deöiştlrllmesl gereklldir. Ancak, bunun COk kısa bir sürode gercekleşmesine de olanak yoktur. Bu konuda Dörduncü Beş Yıllık Plan dönemlnde büyük adımiar alılacaktır. Plan Strote|islTıd6 boflrtlldiği glbi. Türklye'nın dış ödeme gücünü arttırmak. böylece gelecekte dış ödemeierda aenge sagıamoyı kolaylaştırmak DörduncO Beş Yıllık Kalkınma Flanının boşta gelen ışievlerınden blrlsi olacaktır. Bu amaclo. dışsaiımları ve öteki dövlz getlrlcl kaynaklan hızla arttırmak, ara mallorı ve yattrım maııarının ulueoı sanayl lclndekl üreılm oronını yüksetterek dışo bağımlılığı ve aışoiım artış hızım azaltmak lcîn gerekli poliılkolor gelfştirilecek ve etkln önlemler alınacaktıı. Turkiye. boylece, hem odemeler dengeslnde dış koynoklaro baghlıOm ozallılmasını oarcekleştırecek, hem de gelecekte ülkenln aıç borçlarının faızlerl lle birlikla ve soflnklı bir bfclmde ödenmeslne olanak bulacakiır. Turkiye. gercek ekonomik oagımsıziıgına uretim yapısındakı tou önemll değişikllklerln başorı lle gerceklaşlirilmesl ıle kovuşabllecektir. saplanan safllıklı blr borclanma polltlkası lıe oerçekleştlrllmelldlr DtKKATE ALINMADI LER DENGESİ ACIĞINI KAPAYABİLMEK VE BORCLARINI ÖDEYEBİLMEK İCİN BORCLANMADAN BAŞKA OLANAÖI VAR Ml? SORU: TORKİYE'NİN ÖDEME Son yıllarda bu llkeler gözettlmeden uiuslararası para plyasalarından. uluslararası Kuruluştordon, hükümetlerden ve firmalardan noaıl ödenecefll dlkkate olınmaoan KISO süreli borclonmaya gıdilmlş ve bu luturn dış ekonomik ilişkllerlmlz ve kalkınmomız açısından bizl bugunkü güc duruma getlrmlştir. BÎR GERÇEK Turkiye önümüzdeki dönemde hızla kolkı BAĞIMSIZUĞIN GEREKLERt Blz hükümet olarak blr yandan gecmlş dö CETlN, Elimlzde bulunan kaynaklarla Itglli hesoplar ve dış llcaretln bugünkü y.opi6i dikkale alındıOmda, belirll blr sure lcin borclonmanın devam etmesl zorunlu görüluyor. Ancak. bunun sağlıklı blr borckın