Katalog

16 1. Sayfamn devamı gitmeye başhyor. Fakat eve gelir gelmez evin perdelerini sahne perdesi gibi kullanıp, önünde oynamaya başlayınca, babası sinirleniyor ve" Bu çocuk köçek olacak" deyip tiyat roya gitmesini yasaklı yor. Daha 12 13 yaşında. Yine gizli gizli kaçıp gidiyor. Bir seferinde yakalanıyor. Ama artık küçük değil, başkaldırıyor. "Aldım ikisini Küçük Sahne'ye götürdüm. O zaman, Münir Özkul, Heyecan Başaran oynuyor. îzleyince afalladılar, çok sevdiler tiyatroyu. 18yaşındaydım.Böylece tiyatro seyretme yasağı kalktı." "Eğer tiyatrocu olacaksan bu evde yapamazsın" diyor babası. Bunun üzerine ikinci ilgi alanı olan psikolojiyi okuyor. Diplomasını aldığı gün "Baba, sana söz verdiğim gibi diplomayı aldım. Ama işe yaramayacak, ben gene tiyatrocu olacağım" deyip profesyonellik yoluna çıkıyor. Yıl 1957. Istanbul'da, Genç Oyuncular diye çok önemli bir amatör topluluk var. Çoğunluğu Teknik Üniversiteli ve Galatasaray Liselilerin oluşturduğu bu grup. YdlarsonraGencoErkal'ın buradan yeşeren düşünceleri Dostlar Tiyatrosu geleneğinin de tohumlarını oluşturacaktır. Genç Oyuncular'ın amacı, tiyatroyu hiç bilmeyen kesimlere tiyatro götürmek.Grubunarayışlarındanbiri de "Geleneksel Türk tiyatromuzdan yola çıkarak çağdaş bir Türk tiyatrosuna nasıl ulaşılır?" Bu da Dostlar Tiyatrosu 'nun amacı olacaktı yıllar sonra.... 1960 Kenterler Profesyonel hayat Kenterler'le başhyor. 1960Ocakayında,MuammerKaraca'da, YıldızveMüşfik Kenter'in yanında, Çöl Faresi adlı oyunda sahneye çıkıyor. Aynı günlerde arkadaşlarıyla Beyoğlu'nda 27 Mayıs öncesi Menderes'e karşı gösterı yürüyüşlerine de katıhyor. Onlar 60 kuşağı. Üç buçuk yıl Yıldız Kenter'ın yanında çalışmak, konservatuvar eğitimine eş oluyor. Bu kadar az zamana birçok iş sığdırıyorlar: Çöl Faresi, Aptal Kız, Nalınlar, Raşomon, Evdeki, Iki Yabancı, Antigone... "Sabahgirerdikçalışmaya. 13.00'e kadaryenioyunun provasınıyapardık. 18.00'debir oyunoynardık. 21.15'tebirba§ka oyun oynardık. 18.00 oyunu daha sanatsal, akşamki daha ticari, dahagüldürüyeyönelik bir oyun olurdu. Fabrika gibiydik yani. Ne büyük deneyim... Ben ustam olarak Yıldız Kenter'igörürüm" diyeanlatıyoroyılları. Artık tanınan bir oyuncudurGenco Erkal. Hakkındaki yazılar "KenterlerveO" diye çıkar. Birlikte çalıştıkları üç buçuk sene içinde sadece oyunculuğu değil, değişen ülke düzeni ve anlayışıyla, dünya görüşleri ve tiyatroya bakışı da değişir. Çünkü bu sürede 1961 Anayasası kabul olunmuş, ülkede bir aydınlanma dönemi başlamıştır. Yaşasın Savaş'ta Genco Erkal, Erdetn Akakçe ve Zeliha Berksoy... Her ne kadar dönemin ateşinikendi içinde pekyaşamadığıtnecek Var'da oynadıktan sonra rarak kapılarına dayandım. Asıl nı söylese de 27 Mayıs sabahı bir Pazar Gezintisi'ni sahneye koyar. bilinçlenmem 61 Anayasa'sının dönüm noktasıolur Genco Erkal Bir Delinin Hatıra Defteri'ni çahgetirdiği özgürlük ortamında; ilk içın. "Geceyarısıbıruyandımki, şırken çok tepki alır. Herkes" Aa! Nâzım Hikmetler'in, Marksizmi karışımızdaki apartmanın penceTek kişilik oyun nasd olur? Tek anlatan teori kitaplarının yeniden resinden silahlı kuvvetlerin bildibaşına orada ne yapacak?" der. basılmaya başlamasıyladır. Toprisi okunuyor. Ustüme bir palto Ama müthiş ses getirir oyun, dört lumda müthiş bir politizasyon ve geçirdim, pijamalar içimde, koşa yıl sürekli oynanır. aydınlanma çığırı var. O arada tikoşa Bir sokak aşağıda oturuyor yatro da politik, toplumsal so'68sonlarınadoğru, "Ben biryıl Yıldız'la Müşfik 'IhtÜal oldu rumluluğunun bilincine varıyor. araveriyorum. Gidipkendimigeuyanın! îhtilal olduu!' diye bağıDaha evvel ben sanat sanat içindir liştireceğim" diyerek, dönemin diye düşünüyordum. Yavaş yavaş Italyan, Fransız ve tngiliz konsotiyatronun birincil işlevinin toplosluklarından burslar alır. Milalumu aydınlatmak olduğunun bino'daPiccoloTıyatrosu'nda,8ay lincine vardık. Bunu da gerçekten derslere katılır. Bol bol tiyatro sey61 Anayasası'nın getirdiği özgürreder. O arada Berlin'e, Prag'a, lük ortamına borçluyum." Varşova'ya da gider. Pek çok kez 1963 Arena'yageçiş... Zeliha Berksoy ile beraber Berliner Ensemble'e giderler. Bir ay Arena Tiyatrosu'nun finansörü,kurucusu, AbdullahZiyaKozanoğlu, dönemin Beşiktaş Kulübü Başkanı, milliyetçi, ünlü bir tarihi roman yazarı. Bir tiyatro açmak istiyor. O arada Asaf Çiğiltepe ile tanışıyor Çiğiltepe Kozanoğlu'nun isteğiyle, aslında onun hiç benimsemeyeceği bir tür tiyatroyu, ülkenin ilksoltiyatrosunukuruyor. "KralÜbü"ileperde açılıyor GencoErkal'ın daoynadığı Aslan Asker Şvayk, tiyatrodaki değişimin somut yollarını gösterir ona. Artık yapacağı tiyatro kent soylularına hitap eden bir tiyatro değil, mesajınyerineulaşacağı bir tiyatrodur. Böylece devErkalYıldız Kenter: Nalınlar... rimci, ilerici diyebileceğimiz tiyatroların anası olmuştur, Arena Fransa'da hem Paris hem de bölTiyatrosu. ge tiyatrolarını izler. Üç ay da Londra'da, prova seyredip, oyunAsaf Çiğiltepe bir yıl sonra Ankara'ya gider ve Ankara Sanat Ti cularla tanışıp, oyunları izler. Niyatro'sunu kurar. Arena'dan ayrı yeti, Türkiye'ye dönünce Fransa'da örneğini gördüğü gibi bir lan Erkal, Gülriz SururiEngin bölge tiyatrosu kurmaktır. Döner Cezzar Tiyatrosu'na katılır. Ondönmez de girişimlerde bulunur. larla Othello, Keşanlı Ali DestaAma hiçbir sonuç alamaz. nı'nı, Canlı Maymun Lokantası'nı oynar. Askerlik gelip çatar. 69 sonunda Genco Erkal, MehAskerliğini Ankara'dayapacaktır met Akan, Arif Erkin, Ferit Erkal Genco, bu AST'ta çalışma imkânı ve Nurten Tunç, Şevket Altuğ tanıyacaktırona. Dostlar Tiyatrosu'nukurarlar.... 1965 Ankara Sanat Tiyatrosu 1969/ Dostlar Tiyatrosu... Üç yıl oynar Ankara Sanat Tiİlk oyunları: " H M K H H P : yatrosu'nda. Bir Delinin Hatıra Haysiyetli, Milli, Kalkınma ve Defteri, Arturo Ui'nin OnlenebiHakHukukPartisi"... Oyun bir ÜrYükselişi.DurdurunDünyayı fiyasko olur. "Işte biz o zaman Genco Erk5, veni ovunu "Yaşasın Savaş'ta, milyonlarca savaş karşıtını bira/ daha kıskırtmavı amaclıvor...