Katalog

Lüküs Hayat, 1985... Zihni Göktay, Suna Pekuysal ve Sezai Alptekin "Lüküs Hayafta... "Lüküs Hayat" oyununun 7. yaş kutlaması... müzik öğrenimine başladı. Bestecilik ve orkestra yöneticiliği dersleri aldı. 1922'de Paris Konservatuvarı'ndaki son konkurunu Marguerite Long' un piyano sınıfından yaparak mezuniyet diploması aldı ve hemen ardındantstanbuTagelerek25 Haziran 1922'de Union Française'de bir dinleti vcrdi. Yakup Kadri Bey, bir yazısında bu dinletiyi şöyle betimlıyordu: "67 seneden beri namı Isviçre ve Fransa'da dolaşan Cemal Reşit Bey, bize kendini dün Union Française salonunda tanıttı. Bu salon, ümit edildiği kadar kalabalık değildi; hele bizım musıkışınaslarımızdan hemen hiç kimse yoktu fakat buna rağmen, bu mahdut samimi cemiyeti teşkil edenlerin ekserisi, şehrimizin en yüksek ve en güzide şahsiyetlerinden idi ve eminiz kı Cemal Rcşit Bey kendi yüksek ve güzide sanatı için bundan daha müntehip bir amme bulamazdı ." 192023 yılları arasında Paris'te ilk piyano konserini başarıy la verdikten sonra bestc yapmaya başlayan Rey, ilk olarak ağabeyı Ekrem Reşit Rey 'in şiirlerini ses ve piyano için besteledi. 1923 'te besteci sıfatıyla ilk defa dinletiye çıktı. Paris 'te bir opera komikte bulunan tarunmış bariton Rogcr Bourdin, Rey'in ses ve piyano için 'Au Jardin' isimli yaratısınısöyledi. Lüküs Hayat / 2001... 193337 yıllan, Rey' in halk yığınlarını saran hafıf muzikli oyunlaryazdığıyıllardı.. Toplumun müzik eğitimi için yararlı gördüğü hafif sahne yaratılan olan operetler besteledi. tlk oynanışından bu yana birçok toplulukça sık sıkyinelenen: Üç Saat, Lüküs Hayat, Deli Dolu, SazCaz, Maskara operetleri Rey' in müzikli Türk tiy atrosu dağanna kazandırdığı yaratılardı. 1934'te 'Batakh Damın Kızı' adlı film için film müziği yazdı. Aynı yıl konservatuvarda ilk yaylı orkestrasım kurdu ve ilk yönetmcnliğini yaptı. Atatürk'ün isteği üzerineyapılması kararlaştırılan 'Musikı Inkılâbı Komisyonu'nakatıldı. 1935'te tstanbul Konservatuvarı'nda özellikle Cemal Reşit Rey' in çabalanyla büyük bir oda müziği çal ışmalan başladı. 1938 yılında Ankara'da yeni kurulan Türkiye Radyosu'nun Müzik Yayınlan Şefliği görevini sürdürdü ve tekrar Istanbul'a döndü. îstanbul Konservatuvan'ndan ayrılarak Şehir Orkestrasf nın kurulmasında büyük emek harcadı ve kurumun yöneticiliğini üzerine aldı. 1945 'te Îstanbul Konservatuvan'ndakigörevinden ayrılarak müzikseverlerin yardımı ile Filarmoni Derneği'ni kurdu ve uzun yıllar başkanlığını yaptı.^ Cemal Reşit Rey' İn 1933 Konsarvatuvar kuruluyor.. 1923'te tstanbul Belediye Başkanı Halit Ziya Uşaklıgil 'den bir konservatuvar kurulduğu ve kendisine piyano, kompozisyon sınıflannın ayrıldığı üzerine mektup aldı. Marguerite Long ve Raoul Laparra'nın karşı çıkmalarına karşın 1923 Ekımı'nde Cumhuriyetin ilanından ıki hafta önce Istanbul'a döndü ve Şehzadebaşı'ndaki ahşap konakta öğreticiliğe başladı. Okuldaki kompozisyon vc piyano derslerinin yanı sıra Union Française'de piyano dinletileri verdi. Avrupa müziğindeki 20. asır kompozisyon şekillerini inceledi. Buna orkestrasyon da dahildi. Halk müziği etkileri görülen eserlerinin ağırhğı, ses üzerine yaptığı çalışmalardaydı. Bu çahşmalar 1015 yıl sürdü. Çoksesli müziğin geleceğinin kaynağının halk türkülerinde olduğunu söylüyor ve kullanıyordu. Halk czgileriylc ılgili çalışmalan 19231930 yıllan arasında bir devreyikapsar, onu takip eden devrede yarattığı eserlerin bazılannda geleneksel müziğimizin etkisi altında kalmış görünür. KESİNTİSİZ 17 YILDIR. "Lüküs Hayat'ı 1963 yılında radyo genel müdürü Turgut özakman'ın isteği ile radyoya uygulamam düşünülmüş, fakat iş bir tüıiü gerçekleşememişti" diyor 17 yaşına basan unlu operetın yönetmenı Haldun Dormen. Lüküs Hayat operetinin 1984'te hazırlanan ilk broşürüne ise şunlan yazmış: "Umudum, Lükus Hayat'ın ilk perdesini açtığından tam ellı bir yıl sonra, kendı tarihini taşıyan "Lüküs Hayat"ıl7yıldır kesintisiz sahnede. îlk bestesini 8 yaşında yapan ünlü müzik adamımız, çoksesli müziğin geleceğini halk türkülerinde aradı, Türkiye'de müzik alanına hizmet eden hemen her kuruma emek verdi. tiyatrosunda yapılan bu Reprise'in başan kazanması ve benim gibi bu ölümsüz operetin yalnız müziklerini bilenlerin prodüksiyonumuzu izledikten sonra bu müzikalin en degerii anılannın arasında yer almasıdır." 1933'te Bedia Muvahhit'le başlayan uzun yürüyüşte baş kadın oyuncu rolünde Suna Pekuysal ve bugün de Funda Postacı var. ^