Katalog

Bir savaş tanığı: Peter Arnett ORAL ÇALIŞLAR P eter Arnett, bizim mesleğin yani gazeteciliğin önde gelen isitnlerınden. Körfez Savaşı sırasında bombalanan Bağdat'ta kalan tek gazeteci oydu. CNNmuhabiri olarak savaşı tüm dünyaya Irak'tan o duyurdu. CNN' i tüm dünyaya tanıtan veya egemenhğim sağlayan olaylardan binsi de Bağdat'tan yapılan bu canlıyayındı. Arnett, asıl ününü Vietnam Savaşı sırasında yapmıştı. Vietnam' ın balta girmemiş ormanlannda direnen Vietnam gerillalany la, oralan yakıp yıkan ABD askerlenyle bir arada savaşı yaşayıp, savaşı yazdı. Yeni Zelanda'da doğan Peter Arnett, yaşamını Avustralya'da ve ABD'de gazeteci olarak surdurdü. Vietnam Savaşı'ndan sonra 1974'te Kıbns'aTürk Silahlı Kuvvetleri'nin çıkarmasına tanık oldu. 197980 arasında Tahran'da ABD elçiliğindeki rehine krizini, 1980'lerin başında El Salvador'dakı ölüm mangalannı, 1982'de îsrail'in Beyrut'u işgalini izledi. Ancak CNN 'de yayımlanan bir haber onun aktifgazeteciliğe bir süre için nokta koymasına neden oldu. CNN'de yayımlanan haberde Vietnam'dan kaçarak Laos'a sığınan ABD askerlerine ABD komandolannın sahn gazı atarak öldürdükleri bilgisi yer aldı. Ancak haber, ABD yönetimince yalanlandı. Haberin sorumlulugu Peter Arnett'e ait değildi. Fatura ona kesildı. O da CNN'den isti fa etti. Türkiye'ye defalarca gelen Peter Arnett, Nadire Mater'e destek için Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) adına Türkiye'de idı.Tabııünlü bir gazeteci olarak gazetelerin sayfalanna konuk oldu. Arnett'ih "Savaş Alamndan Canlı Yayın" adını taşıyan anı kitabı Türkçede geçen yıl yayımlanmıştı. (Türkçesi Muhittin Karkm Ceren Balel) Peter Arnett' ın, Türkiye'yi ılgılendiren ilginç tamklıklanndan birisi, Kıbns 1974 mü dahalesiydi. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ikinci çıkartmasına tanık olmuştu. özellikle Magosa'da yaşadıklan ilginçti. Onunla Kıbns ve Bosna izlenimleri üzerine konuştuk. "Kıbns'takı darbe ve ardından Türkiye'nin müdahalesi sırasında benNew York' ta tatildeydim. Vietnam Savaşı üzerine çalışıyordum. Turk askeri harekâtı başlayınca AP'den (AssociatedPress)aradılar ve 'Sana Kıbns'ta ıhtiyacımız var, bu büyük bir savaş, oraya git' dediler. Bu aslında neredeyse im Vietnam, 1965... Irak savaşı sırasında Bağdat'tan canlı yayınla savaşı anlatan Peter Arnett, 1974 yılının temmuz ayında, yani savaş sırasında Kıbns'taydı. Şimdi de desteğe ihtiyacı olan gazetecilerin yanında. kânsızdı.Hertarafablukaaltındaydı.Amaille de gıt dediler. NATO' nun müttefikleri konuyla çok yakından ilgileniyordu. Havaalanı kapalıydı, hertarafaskeri blokaj altmdaydı. Ben, böyle bir yere gıtmemin ımkansız olduğunu söylesem de git diyorlardı durmadan. APbaşkanınınisteği üzerine yolaçıktım ve önce Beyrut'a gittim. Oradan bir deniz motoru kiraladım. Tekne 30 feet uzunluğundaydı. Kaptanla gece yolculuğu için anlaştım. Evinedönmek isteyen30kadar Kıbnslı damotorabindi. Bütungeceyi denizüstünde geçirdik. Sisi ve tngiliz askerlerini atlatarak Kıbns'ın güneyindeki Larnaka'ya ulaştık. Sonra da Lefkoşa' ya geçtim. tlk yazdığım haberlerde Turk askerlerinin kuzey sahilindeki konumunu anlatüm. GıttığimdeTurklerilkmüdahaleyıyapmışlardı. Bu süre içınde bir fngıl iz kameraman ölmüştü. Ikıncı bir Türk asken harekât ının geleceğini biliyorduk. Türkler, yeterince arazi alamamışlardı. Sınır düzgün çizilmemişti. Türkler, özellikle Magosa'yı almak istiyorlardı. Birincı harekâttan iki buçuk hafta sonra ikinci harekât başladı. tkinci harekât sabahın erken saatlerinde başladı. Ben osıradaLamaka'daydım. Sabahın saat4'ünde Londra'dan Daıly Mirror gazetesinden bir muhabirden bir telefon aldım. Onlü bir savaş muhabiriydi. Bir saat sonra Türkiye yeniden harekâta başlayacak diye telefon etti. Türkler, Lefkoşa'yı bombalamayabaşlamışlardı. Tamyolaçıkacaktun