Katalog

CUMHURİYETOKRCİ tlli altıyılı bîrlikte Reçirdiler. Kocasmm cezaevinde olduğu dönemlerde, dikişten para kazanıp çocuklarına baktı Naciye Anadol ... Süleymanllkadım'labırliktemobılyatamiratına başladı. \i, sonrası Laleli'de Acemin Kahvcsi 'ndc soluklanıyor, i^çiler vc üniversitcöğrcncilcriylc söylc^iyordu. 44 Tcvkifatfnındiğcriijsizlcrininbirarayagclipmobılya atölycsi kurmasına ön ayak olmakla kalınamış, atölyeye bir de isını vcrmişti, "üvven". lisin kaynağı Ingili/ lktisatçı RobertOwcn'di. Ahı.skalıdÜ!>ünügcrçcklcijtirmİ!j, Scs dergisini ycnidcn çıkarabılmck ıçin bütün hazırlıkları tamamlamış, Valilikten iziıı belgesinı almıstı. Vc Ses, okuyucuya ulaştı. Ahıskalı'nın clc^tiri ya/ıları sivri dilli vc ağırdı. Bcklenenoldu.birkaçsayısonratutuklandılar, Anadol "Şafakta" şiirinde kırmızı gül vc kasketsözcüklerinde''Birsınıfındiğerbirsınıfatahakkümü"nübarındırmaklasuçlandı. Salıvcrilmclcri ayları buldu. Yinc işsizdi. "Komünist vc tchlikclidir" diyc kımsc iş vcrmeyeyanaşmiyordu.Birayakkabıatölyesininüstkatınasığındıönccsonrabirhanodasına. Sıradayeniden Inşaat tşçileriSendikası'nıkurmak vardı. Kalcmcalınan ilkbildiridcistcncnlcrsıralandı,tüm işçilcrin sigortayabağlanması,işsizliksigortasıuygulanması.grevhakkınıntanınması, 1 Mayıs'ınişçı bayramıolarakkutlanması,işvereninişçileri insan pazarından değil, scndikadan sağla1 ması... llk grcv, Hilton Oteli'nın ın.^aatınd; gcrçcklcştirildijşçilcrkazandı. Işvcrcn, scndikadan habersiz işçi almamayı ve çıkarmamayı, işçi ücrctlerini işçi temsilcilerinin belirlemesini, belirlenen is saatlerine uymay kabuletti. Sendikaya üye sayısı arta dursıın, ülkede Demokrat Parti, C H P'den aldığı mirası siir dürmüş. Komünizmi tel'in mitinglcri yo gıınlaştınlnıışlı. Koınüni/.mınncolduğunı hılmcycn bınlcrcc ınsan antıkomünıst kesilmiş,saldırganlaşmıstı. Izmır'dcyayımlanat "l/mirHürrıyet(ia/etesi"basılıpyağmalan mış, Adana Iplik Dokuma tşçilcıi Scndika .sı'naüycyözlercciijçi birmitiııgdi'ucnlcyi( Marko Paşa'ya lanctlcryağdımııştı. 1953sonbaharındabirakşanı,cşi,polisiı bıraktığı bir kâğıdı tutuştıırdu clinc, bir so ruşturma için cmnıyclc çağrılıyordu. San saryan Haıf ınsalonundakarşılaştı arkadaş larıyla, kimsc nc olduğunu anlamıyor, sora mıyordu da. Çünkü konuşmak vc sağasol; bakmak yasaktı. Dayaklı, küfiirlü sorgud; soruldu: "Siz inşaat sendikasısınız. Işlcrini/ hcj demirdcndir. Budcmirlcrlckendinizc taban ca.tüfck.kasaturayapınışsınız. Busilahlarıı ycri ncrcdc?" Sultanahmct Cczacvi 'ndc so luklandılarsonra. Ailclcri çalmadık kapı bı rakmıyor, ncler olduğunu anlamaya çaltşı yorlardı. Anadol eşini Avııkat Esat Adil'ı P* Sovyet kuvvetleri Berlin 'c girrn i ş, sava ma. Zihni Anadol, Ankara Radyosu konusmacılarından, "Şen Olasın Halep Şehri" şiir şınsonunagelinmişti.SanFranciscoKonrekitabınınyazarıFahriErdinç'eyakındurdu. ransı'nakatılun I ürkıyedevletpolıtıkasının I>dinç,kafayıiyiceçektiğibirak^am,biraz barış, güvcnlik, hak vc adalet ilkelerine dadaK.arpıç'teiçmekistemişamakapıdaduryandırılacağını vaat cdiyordu. Ancak verilen sö/lerdc durulmadı. Tan gazetesinde Sa durıılmuştu. Içerdeboşmasalarbulunmasına rağmen müşteriliğinin kabııl edilmemesibiha Sertel,"Özgür insanlartoplulugunun ncalınmi!}, vt;ryaıısmetmiştı,"Sizındc,veenbüyükşiarı.gcnişhalkkitlelerininçıkan /irinin dc, vükelasımn da anusını..." Yakaıçın,gerekirseçıkanm fedaetmektir"dıye yazıyordu. 4 Aralık 1945 sabahı, Tangazete lanmiij, 142. maddcdeııyargılanmış.tutuklanmıştı.SalıvcnldiğındcoturmuşAnadol'u sibasıldı,yakılıpyıkıldı.Biryılsoııra,sınıt' konualdığibiröyküyai'ini'>lı^iirtadında... csası ü/erine parti kurulınasına i/in verildi, Öylc ya da böyle gc^nıişiı üç buçuk yıl. Dr. ŞefikHüsnübaskanlıgındaTürkiyeSosSalıvcrıldi Anadol amaellcri kelepçeliydi yalist Işçi Köylii Partisi kuruldu. Sendikal örgütlenmc hızlanıyor, 737 scndıka TKP yö hâlâ ve memlckctıne, Askcrlik Şubcsi'nc götürülüyordu.Şubeninbahçesindegünc^c rüngesindegelışiyordu. Dışardabunlarolubıraktıbcdenini,sonraanncsininkollarına. yordu isle. "Burjuvapuştluğuna" inanmak islcmcycnleryokdcğildi içerdekilerin içinInşaat ve edeblyat... de ama "yalan da olsa hoş"tu. Ycni parti mclise girecek, kcndi çıkarları doğrultusunŞimdi ycnidcn lstanbul'daydı, Muğla'da dayasalarçıkarabılccekti. Altı ay süreccktı sürgünkıtasındakiaskerlikbitmiş,yeniden bu düş. Altı ay sonrahcm parti, hem scndi iş peşine düşmc zamanı gelmişti. Üstelik kalar kapatılacak, yöneticileri tutuklanacak . şimdi iki çocuğudaha vardı, Azadevc Müjjtı... fika. Onları Aşiyan izleyecekti... Naciye, baMahpusluk ycni dostlardataşırdı mahku bacvindc bcklcmis>ti üç buçuk yıl. Dikiş di kip büyütmüştü çocuklannı. Babası, kocası vearkadaşlannınıdamlayargılandığınadair haberi veren Cumhunyct gazetcsini gizlemiş, Naciye görmek içın ısrar edınce uzatmıı>tı. Fotoğrafta saçları sakalları birbirine karı^mişerkeklerarasındakocasınıtanıyamayaçalışırkcn babası, "On be^, yirmi sene dc vcrsclcr bcklcyccckhin" dcdi "Bcnim y üzümüöneeğdirmeyeceksin..." Eski arkadaşlarını buldu Anadol. Ikinci Dünya Savaşı sırasında, antifaşistleri bünycsindc toplayan Ses dergisini çıkaran Yusuf Ahıskalfnın Vilayet'inkarşısında, Izzettin Han'in birodasındaki tck makincli matbaasında çalışrnaya başladı.Hstanbul Yüksck rahsilGençliği'ninNihatSargın'ınsorumlumüdürlüğündeçıkardığı,aylıksiyasi"Hür (icııçlikDergisi"ninbasimında,dağıtımındagörcvaldı. Aynca, Inşaat lijçilcri Sendikası'nın ycnidcn oluşturulması çahşmalarına katıldı. Ancak Ahıskalı'nıngclıriikisınidc ya^atmayayeterli değildi. Anadol, ağırlıgı scndikafaaliyetlerineverdi.ln^aatlardaçalışmaya,duvarörmcycba!>ladıamabünyesi bu ağır ı sçiliği taşıyamıyordu. Ycni tanıştığı Zihni A., oğlu CIIP ve SHP eski milletvekili Kemal Anadol, Mehmed Kemal, Nihat Sarffin. İ\ dmt, üç komünisl, Asım Bezirci ve İbrahim Halaban 'la...