Katalog

7MART1999. SAYI676 buluşmamekânlarıymış. Bubarlarçokfarklı ekonomik ve sosyal katmanlardan, etnik kökenlerden erkekleri biraraya getiriyormuş. Rahatortasınıfevlerindençıkarakburalarda ilk cinsel deneyimlerini yaşayanlar aynı zamanda, polis baskısıyla karşılaşma ve yakalanma korkusunu da duymuşlar. Korku ve tedirginlik onları sindirmemiş; tam aksine,politikleştirmiş. lkinci Dünya Savaşı'nı izleyen yıllaryeni birdöneminbaşlangıcı sayılıyor, ABDdonannıası Pearl Harbour'da Japonlartarafındanimhaedilincemümkünolanenkısazamanda yeni gemilerin yapıknası gcrekmiş. Bu iş San Francisco ve Marin County'deki tersahanclerde gerçekleştirilmiş. Tersanelerde çalışmak üzere çok sayıda insan yöreye gelmiş. Savaş günlerininzorkoşullanbuinsanları yakınlaştırmış. Daha açık bir anlatımla, savaş pek çok insan için klozetten çıkarak cinsel duygularını dışavurabilecekleri ortamı yaratınış. San Francisco aynı zamanda, askerlerin savaş alanina gönderildikleri noktaymış. Gönderilecek olanlar arasında yapilan son incelemelerde eşcinsel olduğu saptananlaryadakuşkuduyulanlarburada "ayıklanmış"lar. Orduyaalınan.fakatdaha sonra eşcinsel olduklan anlaşılanlardaellerine verilen mavi renkte ihraç kâğıtlanyla San Francisco'da karaya ayak basmışlar. Ailelerininyanınadönemedikleriiçin.öteden berihoşgörüsüyletanınanbuşehirdekalmışlar. Savaş boyunca cinsel kimliklerinigizlemeyi becerenlerde tcrhis olduktan sonradoğup büyüdüklerı küçük kasabalara geri dönerek oralarda tekrar klozete kapanmak, birer "küçük kasabaoğlam" olmak istemedikleri için San Francisco'ya yerleşmişler. Böylecc, savaşı izleyen yıllarda şehrin eşcinsel nüfusunda önemli birartışmeydanagelmiş. re aykırı bulmuş. 1970'lerde San Francisco'da sayıları hızla artan bar, hamam ve saunalar, o yıllarda Kaliforniya Üniversitesi'ndeders veren MichelFoucault'yudaetkilemiş. "Cinsel deneyim laboratuvarları" olarak nitclendirdiği bu mekânlar ünlü düşünürün kurmasal çalışmalarına kaynaklık etmiş. Buraları, cinsel kimliğin yapılandığı "büyülübirheterotopia" olarak düşünmüş. 1975yılındayapılanseçimlerde, eşcinsel olmamaklaberaberoinsanlannsorunlarına duyarlı,haklarınasaygılı bir liberal olan George Moscone, San Francisco belediye ba$kanlığına seçilmiş. tki yıl sonra da, yörede çoksevilenHarveyMilk'ingaykomünitenin temsilcisi olarak belediye denetimcisi seçilmesiyleeşcinselleryerelyönetimdedoğrudan söz sahibi olmuşlar. San Francisco'nun eşcinsel nüfusu Castro yöresinde yoğunlaşıyor. Market Sokağı'ndan yukarıya doğru yürüdüğünüzde Castro sizi gökkuşağı renkli bayraklarla karşılıyor. Çok daha büyük birgökkuşağı bayrağı Harvey Milk'in adını taşıyan plazanın önündeki direğe çekilmiş, dalgalanıyor. Castro, 1970'lere değin, genelde çalışansınıflann yaşadığı biryöreymiş.Otarihtensonraimalatfir .ıalannın yerini hizmet sektörünün almasıyla yörede yaşayan işçi aileleriartıkyalnızcaşehir dışında iş bulabiliyorlarmış. Evlerini deyeni işyerlcrinin yakınlarındaki kiraladıkları konutlarataşımışlar.Onların aynldıklan dönem, eşcinsel özgürlük hareketinin yükseliş günleriyle çakışmış. HaightAshbury'deki hippylerin eşcinsel kanadı Castro'da boşalmtş bulunan evlere taşınmış. Bu evleri rengarenk boyamış ve komünler halinde yaşamaya başlamışlar. Castrobugün bir "köy". Toplumsal bağların belirli bir kimlik temelinde ve daya.j nışmaiçindepekiştiğibiralan. Yöreye gerçek bir komünite ruhu egemen. Onyedinci Sokak'ı izleyerek Castro'dan aşağıya indiğinizde Latin kökenli nüfusunyoğun olduğu Mission Yöresi'ne ulaşıyorsunuz. Binaların duvarlannda boydan boya Diego Rivera'nın, Siqueros'un yapıtlarına öykünülerek çizilmiş resimler göze çarpıyor. Mission'da yalnızca latino'laryaşamıyor. Castro erkek eşcinsellerin köyü ise, bu yörc ve özellıkle de Valencia Sokağı feministlerin, 13 lezbiyenlerin merkezi. Burada, kadınlarca işletilen pek çok kafe, lokanta, galcri, kitapçı dükkânı (ve bir dc seks dükkânı) bulunuyor. Yöre adını tspanyollann Fransiskanmisyoncrleri için yapmışoldukları bir kiliscden alıyör: Mission Dolores. Kiliseninbulunduğu sokağın adı da Dolores Sokağı. Çok eskiden buradan küçük bir dereakarmış. Ispanyollardereyi "Hüzünlerin Nehri" (Arroya de los Dolores) olarak adlandırmışlar. Sonradankilisede Dolores adıylaanılmaya başlanmışve Kaliforniyayerlilerini Hıristiyanlaştırmadakullanılmış. Yerliler burada çok kötü koşullar altında tutulmuşlar, çoğu hastalıktan ölmüş. 1906 yılındaki büyük depremde çok az hasara uğramış olan kiliscnin içinde yaklaşık 1800'de Meksika'dayapılmışbir altarbulunuyor. Mission Dolores'in tarihiyleilgilibclgeler ve vaftiz kayıtlan küçük bir müzede saklanıyor. Müzenin arka tarafında ise San Francisco'nun en cski mezarlığı uzanıyor. Kaliforniya'yailkgelen îspanyollar ve onların acımasızcaöldürdüğükızılderililer yatıyorlarmezarlıkla. "Hüzünlerin Nehri " çok uzun zaman önce kurumuş. Onun yatağına palmiyeağaçlandikilmiş... Iki tepe (Russian Hill ve Telegraph Hill) arasında kalan, ticaret merkezinden Çin Mahallesi'ne doğru uzanan North Beach 1870'lerdeyerleşimalanıhaline gelmiş. Çoğunluklaltalyanaileler yerleşmişler. Fakat aynı zamanda, North Beach daha başlangıçtan itibaren bohemlerin yatağı, serüvenci sanatçıların da yuvası olmuş. örneğin, 1950'lerdebeatniklcrburaya damgalarını vurmuşlar. Nebraska'dangelerek beatniklere katılan ve zamanla bu akınıın en önemli şairlerinden biri olan Michael McC'lure 1950'lerin North Beach'inişusözlerleanlatıyor: "Dünyasıkıcıydı,heryersıkıcıydı, ama North Beach bir istisna oluşturuyordu..Orada yaşlı bohemlerin, kıdemli anarşistlerin, ilk kez sakal bırakmış sandaletligençlerinarasınakanşabiliyordunuz. Küçük barlar vardı; oralarda içki içebiliyor, şiiryazan.satrançoynayanınsanlargörebiliyor,onlanngizemlibirbiçimdepe«" Aşk, adını söylemeye cüret etti... Eros ve uygarlık... Eşcinsel haklarhareketi, 1960'larınkarşıkültürünü oluşturan akımlar arasındaydi. Karşıkültür şemsiyesi altında yeralan diğer akımlarla, öncclikle de Yeni Sol ile ittifak yapmıştı. Yeni Sol'un özündeki anarşizm, cinselliğeliberteryaklaşımböylcbirittifakın kolaylıkla kurulabilmesini sağlamıştı. Eşcinsel kimlikleriyle anarşist düşünceleri arasında tam bir bütünlüksağlayabilenkimi Yeni Sol kuramcıları (örneğin Paul Goodman) ittifakın pekişmesinde önemli rol oynamışlardı. Yeni Sol'un bir diğer guru'su, Herbert Marcuse ise 1955 yılında yayımlanan, salt çoğalmaya (üremcye) yönelik cinsellik üzerine kurulu baskı düzenini, monogamiyi ve aile kurumunu eleştirdiği, özgürleşmiş kösnüllüğü yücelttiği Eros ve Uygar Gökkuşağı renkli Castro 'da bir bar... lık adlı kitabıyla eşcinsel haklar hareketini derindenetkilemişti. O dönemde Körfez yöresi, cşcinsellerin hak ve özgürlük mücadelelerini en militanca yürüttükleri yerolmuş. l%9yılındakurulan Eşcinsel Özgürlüğü tçin Komite cinsel aynmcılıkgözeten, eşcinsel elemançalıştırmayan Safeway ve Mack's gibi büyük mağaza zincirleriniprotestoeylemleridüzenlemiş. Böylesi kararlı ve tutarlı tavırlann da etkisiyle, 1970'lerdeki Kaliforniya'da mahkemeler eşcinsellerin haklarını koruyucu kararlar vermişler. Örneğin,1973'te Kaliforniya Yüksek Mahkemcsi polisin kimliğini gizleyerek hamam ve saunalarda eşcinsel lere tuzak hazırlamasını ve sonra da "suçüstü" yakalayarak tutuklamasını kişisel özgürlüklc San Fransisco, tarihi boyunca hiçbir yerde tutunamayanlann sığındığı bir liman! 'Adını söylemeye cüret edemeyen aşk' burada özgürce kendini ifade etti. •Pasifik'in Sodom'u diye anıldı kent bu nedenle. Hatta, 1906 depremini tannnın Sodom'a verdiği ceza gibi algılayan muhafazakârlar bile oldu... San Francisco 'da o var ve görülmek istiyor. Dünya sıkıcıydı, heryer sıktcıydı ama Nort Beach asla...