Katalog

12 CUMHURİYET DERGİ UM * % I M Mll I All Hansen, Tra$, 1972. Flımıs; özguf çağnşımın oyunu DUVGU PIJRGUN üzde 10 müzik, yüzde 25 mimarlık, yüzde 12 desen, yüzde 18 ayakkabı yapımı, yüzde 30 resim vc yüzde 5 kokudan oluşan bir sanat yapitı düşleyin... Bunlardüsjünülendeneylerdirveilginçsonuçlardoğurabilir. Günümüzün ilginç sanat yapıtları bu tür oyunlann sonuçlarından çikmıştır."Sanatçı Ken Fricdman'ınFluxus'un I I m nİMİ ^» "oyun" ve "sanat" arasındaki ilişkiyebakışinı özetleyen bu sözler, ay nı zamanda modern sanatın en tartışmalı akımlarından biri olan Fluxus felsetesini de en dolaysız yoldan anlatıyor. Sanat yapıtının yaşamın aynntılarından doğabilcceğini savunan ve yaşamla sanat arasındaki sınirlan kaldıran Fluxus, Ikinci Dünya Savası sonrasında, resim vc heykel gibi gelenekselleşmiş sanat dillcrine tepki olarak doğdu. Tristan Tzara'nın "Sanat yasamın en değerli bildirgesi değildir. Sanat, insanlarınonaatfettiğigibi,yücevecvrensel birdeğeresahipdeğildir. Yaşamçokdahailginçtir" sözlerinden hareketle yola çıkan Fluxus, modern sanat tarihinin son otuzyıllık dönemini büyük ölçüdeetkiledi. Borusan Sanat Galerisi, 29 Ocak'taaçılan birsergiyleFluxusakımını Istanbullu sanat izleyicisiyle buluşturdu. Nam Jııne Palk, HmmctWilliams,JoeJoncs, Milan Knizak, Laas Abendroth, Robert Watts, Dick Higgins, Bici Hendriks, All Hansen, Wolf Vos tell, Robert FillouvePhilipCorner'ınyapıl larının yer aldığı sergi 20 Mart tarihine de izlenebileeek. Beral Madra'nın küratörlii ğünde gerçekleijtirilen sergi, 1W8 yıhnd yaşamını yitircn Fluxussanatı;ısı Wolf"Vof tell'ıngalerisilngeFiaeeker'eailbirkoleks yondanderlcndi. 1960'larda New York Sanat çevresind doğan Fluxus kısa sürede Avrupa, hatta h ponya'yakadaruzandı, buradaki sanatçılaı Milan Knizuk, Ktrılmış Müzik, Kırılınış L 'zunçalarlar. WolfVostell, Helikopterboğa, 1991. Fluxus 1%0'hyılların Amerika'sinda ortaya çıkan, başkaldırı ile özdeşleşmiş bir sanat akımı. Ünlü Fluxus sanatçılarının yapıtları mart ayı sonuna dek tstanbul'da. Yapıtlar, yerleşik sanat kalıplanna getirdikleri alternatif bakışla dikkat çekiyor. YOKO ONO VE PARFUMLU SINEKLER Fluxus sanatçılarının ortak tavrı, genellikle işleri ya da eylemlerini ön plana çıkartmak; kolektif bir ruh içerisinde hareket etmek. Bu kolektif ruh, sanatçının ön planda olması yerine, etkinliğin önem kazanmasını da beraberinde getirir. Ancak, Yoko Ono bu sanatçılar arasında bir istisna olarak yer aldı. Pek çok kişinin, ünlü müzisyen John Lennon'ın eşi kimliğiyle tanıdığı Yoko Ono aslında, 1960'lardan bu yana plastik sanatlar dünyasının tanıdığı en yaratıcı kişiliklerinden biri. Günümüzde Internet ortamında da süren Fluxus etkinlikleri arasında, Yoko Ono'nun ılgi çekici bir pertormansı yer alıyor. New York Modern Sanatlar Müzesi'nin yeni eb sitesinde yer alan bu pertormans, "One VVoman Show" başlığını taşıyor. Yoko Ono'nun "bir uçuş denemesi" olarak da yorumlanabilecek şov aslında sanatçının 25 yıl önce gerçekleştirdiği bir :'/ performansın devamı niteliğinde. llk kez 1971 yılında, bircam konteyner içerisine koyduğu küçük sinekleri, New York Modern Sanatlar Müzesi bahçesine salıveren Yoko Ono, sinekleri taşıyan konteynerin içine kendi parfümünü sıkmıştı. Ono'nun "parfürn sürmüş sinekleri", müzenin bahçesinin dört bir yanına dağıldılar. Sanatçı, şovun gerçekleştirdiği yerde parfümlü sineklerine rastlayanlardan, sineklerin fotoğraflarını çekmelerini isteyerek onları da performansa dahil ediyor. Yoko Ono'nun performansı Internet'te http://wwww.moca.org/ sitesinde yer alıyor. 4