Katalog

I0OCAK SAYI668 du. Kıbrıs için 'Einosis' lezi destcklcniyordu. Radyodaç;ılış,mayabas.ladığımdalsmail Bılcn ve Aram Pehlivanyan'la konuşmalarımdabudcğcrlendirmclcringerçcklcrcuymadıgıni,degis.tırilmelengerektiğinianlatmayaçalıştım.Buçabamdabaşarılıolacağımı sanıyordum. (O zaman radyoda 'senben bİ7İm oğlan" durumunda idik.)Oysaben tam bir'aymazlık'içindeimişim. Bunitelendirmelerin yalnızca 'Bizim Radyo'ca değil, başta Moskova Radyosu' olmak üzere, 'Sofya', 'Budapeşte', ve 'Bükreş' radyolannca da propaganda edildiği gerçeğini hiç düşünememiştim.Ben sanıyordum ki;buözgün iilkc konulannda ilk yargıyı biz vereceğiz, son sözü biz söyleyeceğiz. Çok yanılmıştım!..Buyanılgımıanladığımicindedokuz köyden kovuldum. Kitabınızda da belirttiğiniz, 'Ruhi Su'nun 'Hasaıı Dağı' türküsü ile ilgili de biranınızvar... 1951 Tevkifatı sırasında Adana Merkez Cezaevi'negidiyorduk. Adana'yagidişimiz epey çileli olmuştu. Bu çileli yolculuğun öyküsünü aramızda bulunan Ruhi Su türküleştirmişti.Ozanınbilinen'HasanDağı'türküsü, "51 Tcvkifatı"nda tutuklanıp, lstanbul'danbirbirinekelepçelenip48saatlikbir yolculukla Adana'ya götürülen yirmibeş mahkumun duygulanna tercümandır: "Ha BUalŞen, "Bizim Radyo"da da çalıştL san Dağı, Hasan Dağt/ Eğil, eğil.eğil bir bakySıkıyorzincirbileği/Candarmadadin imanyokl/Sıkıyorzincirbileği/Candarmada din iman yok/ (Üdiyor kalktı göçümüz/ Gülmcz ağlamaz içimiz/ Insan olmaktı suçumuz/ Hasan Dağı, insan olmak/ Insan olmaktı suçumuz,/ Hasan Dağı, insan olmak!..." BirdeZeki Baştımar Ruhi Su kav^ası var.Onasıldı? Daha biz 'Harbiye C'ezaevi'nde iken Isranbullıı birçalgı yapımcısı olan Faik $ekeroğlu vc Zeki Baştımar bir defasında yıımruk yumruga kavga etmişlcrdi. Az zaman önccdc, Ruhi Su ileZcki Baştımararasında birkapışmayaşanmıştı. Güncşli birgün koğuştaki aıkadasjarm dışarıya hava almaya çıktığı sırada Ruhi Su ıle Abdülkadir; Zeki Baştımar'ayüklenmişlerdi.Benisetuvaletten çıkınca aralarına girmiş vc onları ayırınıştım. Olayın nedcni dc şuymus,: Ruhi Su sazıyla söylcdıği birtürküdc Mevlarıa'nın birşiirindenaldığı;"Köpekbacağımasaldırma!"nıısra.sırıı tekrarlayıpduruyormu!>. Bir sürc sonra sinirlencn Zeki ise; yatağından fırlayıp Ruhi'ninsazımkırmakistemiş.. Abdülkadir de Ruhi'nin yardımına koşmuş. Herbiri çirkin, kaba birgüç gösterisi olan bu olaylar.aslındaortak ülküycyünclik yolculuktakaderbirliğiyapmışkisjlcrtarafından yaratılmışkötüortamındoğalsonuçlarıydılar. Türkiye'dc gcçtiğimi/, ay bir kitabınız yayımlandı. Edindiğimiz bilgilerv göre de ikinci baskısı yapılmak üzcre. Kitabını/ııı ilgi gördüğü anlaşılıyor. Bu konuda neler söyleyeceksiniz? I:vet,"C'umhuriyet"inIlk Yıllarında TKP ve Komintern llişkileri/BcIgelerleBilinmeycnlcrin Öyküsii" isimli çalışmam geçtiğimizaylarda"K.uyerel Yayınları"ndan çıktı. Kitabım, KominternArijivleri'ndeyaptığımçalışmaları da kapsıyor. Kitap, dört bölümdenoluşuyor. "BüyükTutuklama", "Komintern Politikası ve TKP", "Sosyal Dünya Devrimi" ve "Arşiv Çalışmalarım". Bana iletilene göre de kitabım çok satıyor, tahmin ettiğimin çok üstünde ilgi görmüş. Yazı ve çalışmalanmın yayınlanarak günyüzü görmesi beni çok memnun II etti. Daha yapacak işlerim var ^ V ama, artık ölürsem de gözlerim açık gitmeyecek. Şu anda, Şen, 1980'de arkadaşlanSevim ve Muzaffer özkolçak'la... "TKP'de Muhalefet Yılları ve NazımHikmet"adlı bir kitap çalışmam varonu tamamlamak ile uğraşıyorum. Onu da yayınlamak istiyorum. Tümüyle belgelere dayalı çalışmalaryapıyorum. Komintern Bclgeleri üzerine çalışıyorum. Ben temel, ilkesel ve teorik bilgilerime son yıllara kadar tam olarak güveniyordum. Bu alanda inançlanmda bir eksiklik farketmediğim için, bu eksikliği giderme ihtiyacını da hissetmiyordum. Ben kendi Mark. sistbilgimdenmemnungünlerimi geçirirken, son yıllarda düşünsel yaşamımızda ortaya çıkan bunalımdan öğrendim ki, toplumdaki anlaşmazlıklar aslında yaşamıniticigücüolançclişkilerin yok edildiği, toplumsal anlaşmazlıklann ortadan kaldırıldığı yerde, ne hareket ve ne de gelişme olanagı kalıyor. öyleyse ben ilerleme için değil, gerileme için mücadele cdiyormuşum kanısına Şen, 1975*te arkadaşı Necati Akçasayar ile... vardım!.. Bu benim için büyük bir uyarı olSayın Bilal Şen. du. Çünkü bu bir kilit sorundu. Bu acı gcrçc rımı bu nedenle Türkiye'de okuyucularla Ben de sizlerc çok teşekkür ediyorıım. ğin farkına vardığımda, çaresiz şöyle düşün paylaşmak istedim. Bu çalışmamm, tarihe Aracıhğınızla,memlekettekitümarkadaşlameraklıokuyueularvesolkamuoyundayadüm:Demckkibcn,birçokşeyibilmiyorve rıma, dostlarıma ve tüm okuy ucularıma serattığı büyük ilgi debudüşünceninhaklılığıanlamıyormuşum. Lfsanelerle yaşıyormulamlarımı gönderiyorum. Çok duygulandırşum. İkinci uyarıyıdabana TürkiyeKomü nıortayaçıkardı.Şuandaherşeyiycrliyerine oturt mayaçalışan daha bilinçli bir solcu ola dınızbeni.^ nist Hareketi'nin "Komintern Belgeleri" rak hissediyorum kendimi. Sosyalizmin'önyaptı.Bunlarbcnimcskidenbildiğimisandığım birçok şeyi yeniden düzenledi, başka te ee insan' tcmclindeeşitlik,özgürlük,sınıfsız Bilal Şen'in "Cumhuriyet'in İlk YıllarındaTKP toplum(çelişki yine varolacak)ideallerini mellereoturmasını sağladı. Komintern Belve Komintern llişkileri / Belgelerle Bilinmeyengeleri üzerindeTürkiyeile ilgili araştırmala benimsemeyi sürdürüyorum. lerin öyküsü" kitabı 1998'in Ekım ayında KüyeVerdiğiııizbilgileriçinteşckkürcderim rel Yayınları tarafından yayımlandı. VATANDAŞLIK YOLUNDA... Bilal Şen'in yeniden Türk vatandaşhğına alınması için sürdürdüğü hukuk mücadelesi şöyle gelişti: , '. •• Şen, 27 Mart 1991 'de Türk vatandaşlığına alınması istemiyle Moskova'daki Büyükelçiliğe başvurdu. •" Içişleri Bakanlığı'nın başvurunun eksik olduğunu bildirmesi üzerine Şen, 07. 09 1992'de sürekli yaşadığı Sofya'da büyükelçiliğe başvurarak ısteğini yineledi. • Aradan yaklaşık üç yıl geçmesine karşın Şen'e olumlu ya da olumsuz bilgi verilmedi. Şen, Avukat Inci Tosun'a vekalet vererek durumun takıpçisi olmasını ıstedı. •• 20 Nisan 1995'te Sofya Büyükelçiliği kanalıyla Şen'e, Türk vatandaşlığına geçme isteğinin uygun görülmediği bildirıldı. «• Av. Tosun, Içişleri Bakanlığı aleyhine Ankara 3 nolu Idare Mahkemesı'nde dava açtı. •• Bakanlık, Şen'in Türk vatandaşlığına alınmamasına gerekçe olarak da "güvenlik"i gösterdi. •• Bakanlık, Şen'i TKP üyesi olarak yargılanıp mahkum edilmesini gerekçe göstermekle kalmayıp, Şen'i, Bulgaristan'da da Türkiye aleyhine faalıyetler yürütmekle, yasadışı yollardan Türkiye'ye silah sokmakla suçladı. Ayrıca 1990'da yasal bir parti olarak kurulan Türkiye Bırleşık Komunıst Partısı uyelerıyle ilişkısıni de "suç" kapsamına aldı ancak kanıt göstermedi Bakanlık, Yabancıların Türk Vatandaşlığına kabulünü konu edınen maddeleri gerekçe göstererek kararında diretti. Yasalara göre, yabancı bir erkekle evlenıp kocasının uyruğunu seçenler ile resmi izınle Türk vatandaşlığından çıkarılanlar yeniden vatandaşlıga alınabiliyorlar. Şen hakkındaki kararda doğuştan Turk vatandaşı olan kişilerin kanundan yararlanmasının belli sürelerde mümkün olduğuna değinildi. •• Mahkeme 2 Şubat 1996'da Bilal Şen'in davasını reddetti. Gerekçe olarak, davanın süresinde açılmadığı gösterildi. Av. Tosun, vatandaşlıga kabulünün onaylanmadığına dair belgenın bizzat Şen'e iletildiğini, kendisinin habersiz bırakıldığını belirterek •itıraz etti. Bakanlığı ilgili evrakları "gizlice" mahkeme dosyasına koymak ve mahkemenin red kararına gerekçe yapmakla suçladı, usule aykırı verilen kararın bozulmasını istedi. •• Av. Tosun, Şen'in 1957'de vatandaşlıktan çıkarılmasına, bugun de yeniden vatandaşlıga alınmamasına gerekçe gösterilen TKP içindeki faaliyetlerı ve yargılanmasına yolaçan maddelerin yürürlükten kaldırıldığını vurguladı. Tosun,141. ve 142. maddelerin kaldırılması ve Içişleri Bakanlığı'nın kanıtı bulunmayan suçlamalarına rağmen Bilal Şen'in vatandaşlıga geri ahnmamasını şöyle değerlendirdi: "Bizce bütün bu anlatımlar, müvekkilimın vatandaşlıga alınmama talebini haklı göstermek ve yargıyı yanıltmak i çin yapılmıştır. Yoksa hukukı bir izahı yoktur."^