Katalog

C'UMHURİYETDEKGİ diğimde.önceolanaksızolduğunusöylemıij, sonra bunu gerçekleştirmenin bir yolıınu bulmuştur. Birlıkte çalışmak, yalnızca bir çalışma biçeminclen çok, bizim için artık biı yaşam biçemine dönüştü," diyor. Çekimler nerede olursa olsun, Merchânt oyuncu ve çekim ekibine yemekler pişjrip hemen bir aüe ortamı yaratıyor. Ekip üyelerinin hemen hemen tümü, çok sayıda Oscar ödülü alan "A Room With a View" filminde olduğu gibi, elde edilen gelirden bir pay aldıkları için, çekim çalısjmalanndan sonra da settekalıyorlar. MerchantIvory filmleri, sık sık elealdıkları anayurdun terk edilmesi izleğiyle, ikilinin evrendebjik.yani kozmopolit eğilimlerini yansıtırlar. "Hepimizin yaşamları farklı farklıülkelerdegeçti,"dıyen Merchânt uzıın süredir birlikte çalıştıkları scnaryo yazarı Ruth Prawer Jhabvala'yı da kendilerinden say ıyor ve "Ben Avrupa ve Amerika'y ı görmek için Hindistan'dan geldim. Jim Amerika'dan Avrupa ve Hindistan'a, Ruth ise Avrupa 'dan Amerikave Hindistan'a geldi,"diycekliyor. Onlann filmleri üçanakaranın özelliklerini bir araya getiriyor. Son üç film Paris'te geçmekle birlikte, ekip çoğu zaman Ingiltere'deçalıştıvesıksıkHindistan'adönüşyaptı. Amerika bile, son filmleri "A Soldier's Daughter" da olduğu gibi, onlar için sık sık başvurulanbirmekan. YazarJamesJones'un kızıKaylieJones'unkurgusallaştınlmışanılanndan yola çıkılarak çevrilen bu filmde Paris'te yetişen bir Amerikalı kızın yaşam öyküsüanlatılıyor. Merchant'a görefilmin en can al ıcı yönünü "Amerikan değerlerinin bir simgesi" olarak sunulan babanın ailesi tarafındantanrılaştınlmasıoluşturuyor. Bir dolara resim dersi... Filminkonusuve ortamı, 50'lerdeParis'e giden Ivory 'ninyaşamını dabüyükölçüde yansıtryor. 7 Haziran 1928'de Kaliforniya'da doğan Ivory'ninçocukluğu, babasınınmesleği nedeniyle, Oregon'da geçti. "Mr. and Mrs. Bridge"filminde Ivoryçocukluğunun geçtiği ve bir an önce kurtulmaya çalıştığı çevrenin insanı sersemleten yönlerini yansıtmayaçalıştı. Ivory Paris'te olduğu sürece Amerikalı bir ailenin yanında kaldı ve onlann dünyasından son derece etkilcndi. "A soldier's Daughter" filmiyle Ivory arasında birbaşkaortak nokta ise, sanataeğilimli ateşli bir delikanlı olan Francis'inkişiliğiyleözdeşleşmesi. "Tıpkı Francis gibi, ben de daha ilk günden farklı biri olduğumu biliyordum. Francis yaşamını sanataadayacağını nasıl önceden sezinlerse, ben de sanatla ugraşacağımı biliyordum. Çocukluğumdahepkendimigöstermeyeçalıştım. Herkesin gözüne çarpıyordum. öğretmenim çizdiklerimi görünce beni ve bir başka çocuğu ressam bir rahibeyle tanıştırdı. Hercumadersbaşınabirdolarkarşılığında resim dersleri almayabaşladık." Daha sonra babası Ivory ile kız kardeşinin oyunlarınısahnelemesi için minik bir tiyatro yaptırdı. 1943 yılında, babasının müşterilerindenbirinıgörmeküzereMGMstüdyolarına giden I vory o günden sonra tüm enerjisini sinemaya odakladı. Oregon Ünivcrsitcsi'nde güzel sanatlar ve mimarlık eğitimi, USC'de ise sinema öğrenimi gördü. Tez çalışması olarak hazırladığı vc farklı sanatçıların gözüyle Vencdik'i anlattığı filmin giderlerini babası karşıladı. "Anne ve babam bana inanılmaz bir destek verdiler. Kerestefabrikasıolanbabamonun mesleğincilgigöstermeyincebirazdüşkırıklığına uğramıştı, ama yine de sinemacılığa atılmam için gereklı desteğı bcnden esirgemedi." Ivory sık sık Avrupa'yagiderek sinemanın incelikleriniöğrenmeyeçalışırken,25 Ara Ismail Mercha/ıt ve James Ivory bilgisayar sayesinde yaratılan bufotoğrafla romanlarınıfilmealdıkları yazarlarla... Merchânt ve Ivory MerchantIvory filmleri, sık sık ele aldıkları anayurdun terk edilmesi izleğiyle ikilinin kozmopolit eğilimlerini yansıtıyor. 1961'debir araya gelen ikilinin filmleri arasında Howards Enddeyeralıyor... T ıpkı Rodgersve Hammersteingibi, MerchantIvory de, sıradan yapıtların cgemen olduğu sinema dünyasına incelikli biçemleri ve ustalıklanyladamgasını vurmuijbirikili.Buikilidcn kiminkimolduğunubilmeyenlerbilc,yaptıklarıherfilmindüzeyli,derinliklivedoyurucu olduğundan kuşku duymazlar. MerchantIvory dünyasında incelikli birbiçimde kotarılansahnedüzeni veoyagibi işlenmiş konuşmalar, hemen hemen herzaman, çoğu yazınsalkökenli,hüzünlübiraşköyküsünün habcrcisidir. Filmlerindegüldürüögesigenellikleikincilbirönemtaşısada,eskilerin "töre komedyası"deyimi onlann biçemlerini tanımlamak açısından biçılmiş bir kaftandır. 1961 yılında bir araya gelen Bombay'lı yapımcı Merchânt ile Oregon'lu yönetmen I vory o günden beri 20 kadar soluk kesici filme imzalarını attılar. Hollyvvood düzenine kimizamansırtçevirip,kimizamanbaşvuran ikili kırk yıl boyunca hcr tür sanatsal ve meslekselakımabağımsızlar olarak başanyla ayak uydurdular. Filmlerinden üçü En lyi Film vc En lyi Yönetmen Akademi ödüllerineadaygösterildi. İkilinin yirmincı filmi olan "A Soldier's Daughter Never Cries = Asker Kızı Ağlamaz", "Survi ving Picasso", "Jefferson in Paris", "The Remains of the Day", "Hovvards End"gibifilmleriniizlcdi.Telaş,lı vekonuşkan biri olan Merchant'a kıyasla daha sessiz sedasızbirkişiliğesahipolan Ivory,"Birbirimizitamamlıyoruz. Ismail ile isteklerimiz hep aynı doğrultuda olmuştur. Yapmak istediğim filmler onu hcp duygulandırmıştır. Ona şunu ya da bunu yapmak istiyorum de