Katalog

8 CUMHURİYE'I DERGİ kur'iannda, daha geçen y ılın karı erimedcn üstüne yeni karın yağdığı buzullaşmış kütlelerdamladamlaerirsuolurvciçindekerevit yetisen iki bin metre yüksckliktcki Yeniccpazarı Gölü'nü, Karın Ciölü, Liğri üöl'ü yaratır...Sonra,"SuUçtuğu"denilen!>clalelerle inamlmaz yüksckliklcrden Alara Irmağı'na,Gebedcre'yc, BağdcreSuyu'na.Çığ1 ık Deresi'ne ve de Çakalsokmağı Dcresi' ne kulaklansağıredcnuğultularladüijcr... Toroslar'dan gcçen eski yollar, yüksek dağ geçişlerini, derin vadileriaşmak zorundaydı...Alanya'y)kışlıkba!jkentolarakkullanan Sclçuklu'nun Ulu Sultanı Alaaddin Keykubat, Konya'ya daha kısa yoldan gidip gelebilmek için, Alara'nın üstüne birköprü yaptırdı... lrmağa.tamdaikiyalçınkayanınarasından geçtiği ycrde, birbel kemeri gibi dolandığından olsa gcrek kimileri, "Keıner Köprü"desede,yaşlılaryaptiranınadıylabilır, "Alaaddin Köprüsü..." Bir de, Alanya'yı daha batıdan kuzcye, Konya'yabağlayanbirba^kayolüzerindeüç koca pencercsi olan bir köprü var ki, onun güzelliğitarifleresığmaz,"Ali Köprüsü..." Konargöçer Türkmenlcr, eski çağlarda yapılmış,ticaretyollarınıyaylayagidis.gelİ!}lerinde kullandılar, bozulduğunda onardılar... Ta ki motorlu aravlar yaygınlaşana ve yaylalara yol :ıçılana kadar... "Artık köyden çadırı çaputu, davarı oğlağı yüklcdiğin traktör, ya da kamyon seni birkaç saat ie. indc istediğin dağın eteğine.pinarın başınaçıkarıveriyor... Nc işim var Ali Köprüsü'nde, Asar Beleni'nde..." Çok eski çağlardanberi kullanılan bu yollarda konaklama vc ikmal merkczleri birer günlükyoluzakhklanhcsaplanarakkuruluyordu...Düzdeyadadağda,birdenkar!>ınıza çıkan,"tekba!>ınabina"yikıntılannınbirçoğu, yolcuların konaklama ve yemc içmc gibi gereksinmelerini karşılamak üzere yapılmış, işlevsİ7İeştikten sonra harabeye dönmüşyapılannkalıntılarıdır... EskiyollarÜ7erinderastlananbirçağdan, ötekine değişmcyen olgulardan biri dc, sözü edilcn konak yerlerinde, Pagan, Hıristiyan ya da Müslüman din adamlannın gclenc gcçene dua edip şans dağıttığı, eski inanç larda tapınak, Hıristiyanlardakiliseşapel, Müslümanlardatekkczaviyeadıverilen.küçüklü büyüklütapımyerlcridir... Antalya'da Akseki, Gündoğmuş vc ötekı dağ yerleşmclcrinin, özellikleyol üstüne yakın ycrlerde iş.levlerini hâlâ sürdüren "Şifa OcaklarT'nın çokluğu,bununlaaçıklanabilir... Bu yerlerdcn bıri de, Alara'yı Ali Köprüsü ile aşarak Konya'ya ve yaylalara çıkan eski yolun (îiindoğmu!) batısından gcçen bir kolu üzerindebir Mağara Kilise.. "Gedefi Ini Mağara Kiliscsi..." Ikiyılkadaroluyor... BiryazgünüMetin Scvük, Özer Açıkalm, Mıısa (,'adırcı Cîündoğmuş'da Kara Yusuf'un(Benlioğlu)nun cvindeyiz... "Sihhiyc Osman'a haber ilettim" dcdi Kara Yusuf "(ielsin de Gedefi lni'ne varalım..." Uündoğmu^'ta Gedefi lni'ninadınıherkesbilirde.neredeolduğunıı bir tekSıhhiycOsman(Yarar)bilır... Oysa, Gündoğmuş/Köprülü'den yetmişlık !>evki Açıkalın anlattı ki, rahmetli Vehbi Hoca (Günal)da onun öğrenciliğinde, yani altmış yıl evvel "Gclin bızdcn öneekiler neler yapınış gidip görelim" diyerck küçüeük bebelcrioncayoluyürütür,Gcdcfı Ini'ne.ötekiyerleregötürürgösterir,anlatır,öğretirmiş... SıhhiyeOsmangeldiyolaçıktık... SenirC'aitı Ornıan Deposu'ndan Karaderc yoluna saptıktan bir kilomctre sonra Manavgatlılar'ın.Gclesandraötesındekiyaylalaraçıkarken izledikleri Kcmal tia/.i yoluna vurduk. Ikiüç kilomctre sonra yörüklerin yıırt yerı olarak kullandıkları Dcrbentba!)i/Zavkumudenenyerdcyi/. lıulik aıabadan. Osmanöndesckergibıgidiyor. Kara Yusuf Toroslar'daki Sümela YAZI: GİRAY KRCENK FOTOĞRAFLAR: ATİLA TDR ntalya dendiğinde akla deniz gelir... Oysa aslında Antalya, bir dağlar ülkesidir. Göller Bölgei si'nde düğümlcnip, Körfezin iki yakasından Akdeniz'e doğru pos bir yörük bıyığı gibi sarkan, Antalya'nın beti bereketi dağlar... Ulaşılmaz zirvelcrden, göz görmemiş kanyonlara uzanan inani Imaz derin bif coğrafyada, yarpuzdan reyhana binbirkokunun, aldan sanya binbir rengin, başı göğc eren sedirden, kuytulara sinmiş fesleğene, yani ağacındanotuna binbir bitkininkurup coşturduğu cümbüşün ortasında, görmüş geçirmiş birerbilgegibinicebinyıldırsessiz.sakindurangörkemli dağlar... Antalya'nın hcr yanı dağ olmasına dağdır da, Antalya'da dağın "Toros" olduğu yer Gündoğmuş'tur... GeyikDağı'nın,KarayılanDağı'nın,"kuzabakan"yamaçlarındakidcvasa"KarÇu Uzun ve zorlu biryolculuktan sonru ulaşılan (îedefi Ini Kilise Mağarası, çoktanrılı dinleri ve krallurını anımsatıyor... Cü'dejî Ini Kilise i\laf>arası 'nın kuzey duvartnın ikiyunındayazıl olan sunak.