Katalog

CUMHURİYET DERGİ rasının Faust'un evi olduğuna iy ice inanılıyor. 1900'lerde de yapının üstüne bir levha asıyorlar "Faust'un Doğduğu Kv" diye. $imdi bana, hani kasaba yangında iki kez külolmuştu, Faust'un evi nasıl kurtulmuş, diye sormayınsakın. Sihirli koruyucuformülün yazılı olduğu parşömen eşiğin altındaymış ya! 1980'de, Faust'un doğumunun 500. yıldönümünde, Knittlingen Belediyesi, 18. yüzyıldan kalma eski belediye yapısını hükümetin de yardımıyla onarıp müze haline getiriyor. Müzenin içinde bir de Faust Arşivi oluşturuyorlar. Faust Müzesi üç katlı biryapı; Orta Avrupa'da olduğu kadar Anadolu'da da uygulanan hımış tekniğiyle yapılmış. Bu teknikte tahtadan dikmeler ve bunlan destckleyen yine tahtadan çapraz payandalarla bir iskelct kuruluyor, aradakiboşluklartuğlayla( Anadolu'da bazen kerpiçle) doldurulup duvarlar oluşturuluyor. Sonra tuğlaların üstü sıvaruyor, tahtalar ise çıplak bırakılıp boyanıyor. Yalnız Faust Müzesi değil, yakın çevresindeki bütün yapılar (ki bunların hepsi konut) bu görünümdc. Eksiksiz bütün pencerelerde kırmızı sardunyadolusaksılar. Çatılaryüksek ve dik; bazısı siyahımsı arduvaz levhalarlakaph. Küçücük müzenin üç katında sergilenen eşyalartürlerine göre ve tarih sırasıyla 21 bölümde toplanmış. İlk dikkati çeken şey bir simyacının(belkidcDr. Faust'un) laboratuvarını canlandıran bir maket. 16. yüzyılda da simyacılardan beklenen en önemli şey, sihirli formüller kullanıp, kurşun ve bakır gibi soy olmayan madenlerden altın eldc etmeleri. Tarih hiçbir simyacının bunu başardığını yazmıyor;amainsanlaryüzyıllarcaumutla onlardan altın yapmalarını beklemişler, özellikle de yöneticiler. Yakınlardakı Maulbronn Manastın'nın başrahibi, Dr. Faust'u altın yapsın diye çağırtmış ve çalışması için manastınn mutfağında ona bir köşe ayırtmış. Makettekilaboratuvardaneleryokkı: Koca bir ocak, maden eritme potaları, fıçılar, türlü türlü şişeler, camdan imbikler ve borular, kavanozlardarenklisıvılar,birinsaniskeletive simyacı laboratuvarlannın en önemli eşyası kocamanbirdoldurulmuştimsah. Bıryanda simyacı sihirli formüllerinegömülmüşçalışıyor, bir yanda yardımcısı ocakta bir şeyler kaynatıyor. Perde açı lmış da Goethe' nin Faust'undaki "Faust'un Çalışma Odası" sahnesiçıkmışkarşınızasanki. Dönemlnde de ilginç... Bitmez tükenmez Faust Kısaca Doktor Faust diye tanıdığımız ve yaklaşık 1480'le 1540arasında yaşamış ünlü simyacı ve astrolog Johann Georg Faust'un Knittlingen'de doğduğu bile kesin değil. Ama, iki kez yanan kasabada Dr. Faust adına öyle bir müze kurulmuş ki içinde yok yok. HASAN KURUYAZICI B adenBaden'denkısabirotomobil yolculuğuyla minik Knittlingcn ı kasabasına vardık. Burada Faust MÜ7esı'ni gezeccğiz. Adına bu müzenin kurulduğu Faust, bizlcrin Goethe'nin ünlü sahne yapıtından bildiğimiz Faust. 500 yıl önce yaşamış yarı efsane yarı gerçek bır kişi için açılmış bir kasaba müzesinden ben fazla bır şey bcklcmiyordum doğrusu; yolda göreceğim yerler, bir de Knittlingen kasabası ilginç olabilır diyc düşünüyordum. tki Alınanyolarkadaşımınheyecanını ıse anlıyordum, nc de olsa ikisi de edebiyatbilimcıydi. Manfred, Paderborn Üniversitesi'nde, HansChristophisc Karlsruhe Pedagoji Yüksekokulu'ndaprofesördü. Ama Almanlar'ınncredeysebirhiçten, ilginç bir miize yaratmadaki marifetlerini gürünce ben de onlara hak vcrcceklım. Kısaca Doktor Faust diye tanıdığımız ve yaklaşık 1480'le 1540 arasında yaşamış ünlü simyacı ve astrolog Johann Georg Faust'un Knittlingen'de doğduğu bile kesin değil. Kasaba 17. yüzyılda iki kezbaştanaşağı yandığı için, o dönemin öncesinden yazılı hiçbir şey kalmamış, nc bir doğum kaydı, ne birkilisedefterı... Faust'un Knittlingen'de doğduğunu ilk kez 16. yüzyılda Johann Manlıusdiyebirisiilerisürmüş. Birdeeskiden beri halk arasında Faust'un doğduğu ev diye bilinen bır ev varmış Knittlingen'de. Sonra bir gün bu evde, bir kapının eşiğinin altındaküçükbirkesebulunuyor. Içindcnçıkan avuç ıçi kadar bir parşömen parçasının üstünde de, ta Antik Çağdan beri bilinen ve insanları kötülüklerden koruduğuna inanılan sihirli bir formül, ünlü SatorArcpo formülii yazılı değil mi! Yanında da iki tane simya formülü, onlar da altın yapmaya yarıyor. Faust da simyacı y a, buolay üzerine bu Faust, kendi döneminde de ilginç bır kişiymiş. Doğum ölümtarihleri kesin bilinmiyor, amayaşadığı kesin; çünküonunlaaynı dönemde yaşamış adı bilinen 78 kişinin yazılı tanıklıkları var bu konuda. Bunlardan biri Bamberg Piskoposu III. Georg, başka bırı de yukardaadınıandığımManlius.Bakınkimlerle aynı zamanda yaşamış FaustıBizim Şarlken diye bi ldiğimiz Alman tmparatoru V.Karl(15OO58),lngilızKralıVIII.Henry (14911547), RusÇarı IV. lvan(I533X4)o dönemin bazı ünlühükümdarları. Italya'da ünlü Borgialar (Cesarc ve Lucretia) ve ünlü Medıciler (Muhtcşem lakaplı Lorenzo ve Katharina) Faust'un çağdaşı.DörtOsmanh sultanı görmüş Faust: Fatih Sultan Mchmed (ö. 1481), II. Bayezid (14811512), Yavuz Sultan Selim (151220), Kanuni Sultan Süleyman (152066). Ve Kanuni dey ince başka bir hükümdarı, onun korumasına aldığı FransaKralı I. François'yıda( 14941547) hatırlamamak olası değil tabii. Insanlığın Ortaçağ'dan çıkışını gösteren en önemli olay lar, büyükcoğrafyakeşifleri, Faust'un yaşadığı dönemde gerçeklcşmiş. Doğum tarihi 148()kabuledılirsc, BartolomeoDiasÜmitBurnu'nudolandığında Faust 7 yaşındaymi!}, Kolomb Amerıka'ya ayak bastığında 12, Vasco da Gama Afri