Katalog

14 r+ lar, bütün uçınak isteyeııleri engelliyor. Tiirkiyedoğalgüzellikleri.dağhkyapısı ve ııygun rüzgârı ilc yamaç paraşütü için en uygun ülkclcrdcnbih. Abant, Uludağ, Bozdağ, KargaborveözelliklediinyacatanmanÖlüdenizBabaDagt'ndauçuşlaryazkışdevam ediyor. Uçuş hcyecanına daha farklı tadlar katmak isteycnler, uzıın jeep ve ardından "trekking"(dağyüi"üşü)yolculuklarıileyeni yerleri keşif gezilerine çıkıyorlar. Böylece birçok insan, dağcıl ık vc yamaç paraşütçülüğiinü birarada yapıyor. Düzgiinvchafifcğinılibiryamaca, rüzgârı kaışıdan vc dik alacak şekildc serilen yamaç para^iitü.kontrollerdcnsonrakuşanılıyor. Paraşüt, rüzgâra karşı kos,upçekilcrek havalandırılıyor. Uçak paraşütünden tamaıııcn farklı olarak yüksek biryatay uçuş yetencğine sahip olan yamaç paraşütünün inişi de, kalkışı kadarpratik veyavaşgerçekleşiyor. Bu yüzdcn, yamaç paraşütü çoğu kez, göky üzüy lc doğrudan doğrııya y üzyüze gelinenuçakparaşütçülüğüneyeğleniyor. Bu tutkuyu yaşamanın bedeli 60 pound, yani 5.5 milyon lira kadar. Bu ücrcte jceple dağa çıkış, tandem adı vcrilcn paraşütlerle, deneyimlibirpiloteşliğinde40dakikauçuş veTURSAB'ıngirişimleriylebaşlatılankazavesorumluluksigortası bedeli dahil.Böyle bir uçuşu gerçekleştirmek için uçarken yanınızdabirpilotoldugu için hiçbir uçuş bilgisine sahip olmak gereklideğil.Uçanları.pilotları rahatsız eden başka bir uygulama da, Orman Bakanlığı' nın dağa herçıkıştan tandcnı paraşüt başına 250 bin lira, tek başına uçuştada75()bin liraalması. Buuygulamadanbütün uçanlarrahatsız. Uygulamayı "haraçkesmek"olaıakdeğerlendirip, BabaDağfnı "dünyanın en pahalı milli parkı" ilan ediyorlar. Hazcrfcn Ahmet Çelebi'ningözüpekliği artık, şehirden sıkılan, göky üzüne daha yakın olınak isteyenleriçin "hobi" oldu. Bütün çarpık renklerin yanyana konulabildiği "modcrnzamanlar"dansıkılıp,kendini vedağları kejjfe çıkmak isteyenler için bir yamaç, bir paraşüt yetiyor. Bıraz pahalı belki ama... Nelereparaharcadığını/ıbırdüşünsenize. Bir de uçmay ı deneseniz. Sürüngenlikten kurtulup.kuşolmayı!^ Cl'MHURİYbTDERGİ Karagöz ustusı Hayali Torıın Çelebi,ya dagüıılük huyattaki adıyla Tuncay Tanboğa, Karagöz'ün nedenyenik diişliiğiinii anluttı. Eylediksahneyivirân! F.CKTKIMELKURAN acivat'ın tizsesi "Offhay hak..." der ve başlar perdede hayal. "Yar banabireğlcnce".gürültülübırK.aragöz şamarıy la iner Haci vat' ın kafasına. Bol uyaklı birkavgadaogünyaşanacak KaragözHacivat macerası, ağırdan çıkar temaijaeyleyenlerinkarijisına. Hayal perdesini yıktılar, hayal ustalarını kızdırdılar. "Resmi"Karagözoyunlan üretildi.ustalaryalnızbııakıklı. Ramazan'dan Ramazan'a "Neıdeoeski bayramlar" tümcesine vitrin süsii olarak eklencn Karagöz ve I kıcivat, Anadolu insanını yeniden iirctcn kimliğindensıyrılıpdevlettarafındaır'palyaço" yerine kondu. Müstahak mıdır, hakkı rcva mıdırefendim? Karagöz ustası Hayali Torun Çelebi'nin anlattıkları, bir süre öncc tinis Batur'un Yapı Krcdi Yayınlan'ndakigörevindenistifasına neden olan Pertev Naili Boratav'ınNasreddin Hoca arastıımasımn başına gelenleri ammsatıyor. Yalnızeaçocuklar için seyirlik bir oyun haline getirilen Karagöz ve Hacivat'ın Anadolu insanının.cinsellik vedindc dahil, bütün yönleriyle mizahmı yaptığını anlatıyor Hayali Torun (,'elebi. Isminin başına, gölge oyunlarında ustalık anlammagelen " Hayali "nineklenmesinden berı hayalcileri biraradatutmaya, perdedeki hayalleriyaşatmayaçalışan Tuncay Tanboğa, şinıdi Ziraat Bankası Ankara Kültür Merkezi'nde veKuklaKebabSalonu'ndakuklave Karagöz gösterileri yapıyor. Tanboğa aynı zamanda, Uluslararası KuklaTiyatrosu Birliği(UNIMA)TürkiyeUlusalMcrkeziKurucusu ve lîuropees FigurenteaterCentrum Türkiye Tenısilcisi. Hayali Torun Çelebi'nin anlattıklarınagöre "Hayalci"adınıalmakkolaydcğıl. Ustanın yanında "pişen" kalfanın "Ben de usta EĞİTIMVEREKORLAR Yamaç paraşütçülüğü eğitimi Ankara'da Uçman Sportif Havacılık Şirketi ve ODTÜ Havacılık Topluluğu, Izmir'de Ikarus Sportif Havacılık, Ege Üniversitesi Havacılık Kolu, Istanbul'da Doğa Sporları Merkezı, Boğaziçi Üniversitesi Havacılık Kulübü ve Ordu'da KSS Havacılık adlı merkezlerde veriliyor. Konuya ilişkin düzenlemeleri oluşturma çalışmaları, Ulaştırma Bakanlığı Sivıl Havacılık Genel Müdürlüğü'nde sürdürülüyor. Uygulamayı üstlenecek Türk Hava Kurumu, lisans sistemi ve gerekli düzenlemeleri yapmasına karşın Ulaştırma Bakanlığı'ndan onay bekliyor. Bu yıl yapılacak olan ilk Türkiye Hava Şampiyonası'nın gerçekleşmesi de bu onaya bağlı. Ve ilginç rekorlar... Türkiye'de yamaç paraşütçülüğüne en uygun yer olan Ölüdeniz'deki Baba Dağı'ndaki ve dünyadaki ilginç paraşütçülük rekorları ise şöyle: 2000 metrelik Baba Dağı'ndan havalanıp, sıcak hava akımlarını kullanarak 4000 metreye yükselmek. Baba Dağı'nın 300 metrelik alt yamacından kalkıp, 2500 metreye kadar yükselip, ölüdeniz'den Fethiye'ye uçuş. Baba Dağı'ndan havalanıp, en uzun süre havada kalma süresi 6 saat. 1995 yılında Japonya'da yapılan Dünya Yamaç Paraşüt Şampiyonası'nda uçularak alınan en uzun mesafe 325 kilometre. Baba Dağı'ndaki bireysel uçan en yaşlı insan 68 yaşında. ^ Hayal perdesini yıktılar, hayal ustalarını kızdırdılar. "Resmi" Karagöz oyunları üretildi, ustalar yalnız bırakıldı. Karagöz ve Hacivat, dine ve cinselliğe yaklaşımıyla, Anadolu insanını yeniden üreten kimliğiyle bir türlü sahiplenilmedi. "Palyaço" yerine kondu. olmak istcrim, izin verirsen" demesiylebaşlıyormacera.Halkaaçıkbirgösteridüzenleniyor. Amabusıradayüksekhayalcilerheyeti toplanıyor. Hayalci Başı başta, usta hayalciler yanında, usta olmak isteyençırağın gölgeoyununu izliyorlar. Büyük birciddiyetle sınavyapılıyor, halkgülüyormuonabakılıyor.tuluatı yerindcmi,czberi,taklidi iyi mi, sıkı bir incelemedengeçiyoracemi hayalci. Başarılı olursa, buyrun peştemal töreninc! Peştemal kuşanankalfa artık bağımsızgösterileryapabiliyor. Kendisioyunyazmayabaşlayanyeni ustanın hayalcilerle ilişkisi hiçbir zaman sona ermiyor; çünkü, hayal kurmak yinede bir ekipişi.Zatcn Türkiye clesayıları da çok az olduğu için bütün gölgeoyuncuları,bütün hayalcilcrbirbirlerini tanıyor. "Parmaksayısı"kadarolanhayalcilcrindertlerini, "Bcavisand Butthead" gibi MTV kahra manlarının çocukları ele geçirdiği modcrn zamanlarayenik "düşürülmelerınin" nedenlerini, Hayali Torun Çclebi'dendınledik: Karagöz oyunlarında birçokkonu işleııiyor. Cinsdlikde kunu ediliyor. Karagöz oyunları toplumunıçindeki bütün olayları eleştirmeye ve incelemeye uygun bir oyun.Cieleneksel tiyatromıızunbirözelliği detuluatyapmayaelverışliliği.C'insellikkonusununbazı örneklcri var. Diyelim kı, "Ters evlenme." Karagözbuoyunda, kadınkılığına gircr. Önce itiraz eder, ama amaç Tuzsuz Dcli Bekır'e bir ders vermektır. (îörücülcr gelir, ama kaynana birazsinirli olduğu için evi terkeder, Karagöz genç görümcelerle başbaşakalır. Akşama kadar kızlarevin içindeyiyccckler, içecekler. şakalaşacaklar. Işte buradabirtakımşeylerolur. Burayı.eğer uygun birortamdaysanızçok açık oynayabilirsiniz. Çünkü oradaki şakalar Huysuz Virjin'in şakaları gibidir. Ama Karagöz oyunları, oynandığı ortama göre biçimlenir, çocuklara.kırsalçevreleregöreusta.dcğişiklikler yapabilir. Gelenekseltiyatromuzbuesnekliği taşır, dram tiyatrosu gibı değil. Dinindeeleştirildiğioyunlarvarmı? Aynı oyunda dini elcştiren bölümler var. Bir imam nikâhı örneğın. Imam, burada anlaşılmazlaflarsöyler. Sözlerineskidildetuhal anlamları vardır. Onun dışında "Cazular" (Cadılar)oyunundacin gelir Karagöz'üçarpar. Hacivat cinlcrindilindenanlıyordur, Karagöz'ükurtarmakıçınbirduaokur: "Hstane mestane kuru kuzu kcstane / El cinlimelacinlikörcınlitopal cinlı..." Şimdi Medy uın Mcmiş falan gibi cinin kafası kızar, Karagöz'ü bırakır Hacivat'ı çarpar. Orada söy lenen sözlerde de, scs tonunda dabirtakımeleştiriler vardır. Izleyenleri uyarır. Daha olgun bir ortamda oynanırsa, bu oyundaki eleştiriler daha derin bir biçimde sahnelenebilir.