Katalog

9NISAN 1995. SAYI 472 OSCAR 7 sahipçıkmadığımabugünpişmanım. Butüranların gcçip gitmesine yeterınce dıkkat etmediğim için ızin verdım. Çok gençtim çünkü. Anlamak için, değerinibilmek için çok gençtim." Shepard'dan aynlacağı şekiindekı söylentileringcrçekpayı varmı? "Butürsöylentilerhcpvarolmuştur. Ondört yıldırbirbirimizi seviyoruz. Bizi kaderin birlcştirdiğineinanıyorum." Lange, utangaç ve içedönük birkadın. Konuşurken bakışlarını öne eğiyor. Ellcri kıpırdamadan duruyor. Otururken birönc eğilıyor, bir doğruluyor. Yaratılıs.ındakikolayincinirlir,duyarlılık, hem beyazperdede görülüyor, hem de özelyaşantısında. 45 yaşında. Gösterişsiz siyah bir entari giymiş. Makyajı belirli belirsiz. Zarif güzelliğini korumuş. Yine de, yaşlanmanın güç olduğuna inanıyor. "Bazcn üzücügeliyoryaşlanmak,"diyorbirsımaçıklarcasına;yüzündebe!inneye başlayan kınşıklarbelirginleşiyor. Kınşıklıklar dayakışıyoryüzüne. " Insan kendıni bazen vitrindegörür gıbi oluyor. Karşıdan bakanı tanımaktagüçlükçekıyor. Kişiyiyaşlanmayahazırlayanhiçbirşeyyok." Yüzünü gerdirme konusunda düşünmüş ama, yapmamaya karar vermiş:" Çok yapay ve kendi kendini yadsır bir şey olacaktı. Yüz, insanmyaşantısınınilgınçbiraynasıdır. Yaşlandığınınbilincinevardığıandakiılkşokuatlatabilirse insan ve görünüşünün değişmekte olduğunun değerini bilirse, o zaman görünüşünden hoşnutkalabilir." Jessica, bir sinema oyuncusu ve özel likle orta yaşlı bir kadın olarak biraz fazla kendine güvenli.Nerejimyapıyor,nedejimnastik. "Yemek pişiriyorum. Çocuklarımın saatleri beni yönlendiriyor. Zaman artarsa fotoğraf çckiyorum.karanlıkodayagiriyorum. Sanatokulundayken fotoğraf kursuna da gittim. Sonra yirmi yıldır bu işin peşini bıraktım. Şimdi ise banakalsabütüngünümüfotoğraflagcçiririm, ama olmuyor; anncyim çünkü. inişliveçıkışlı.Yüksekokuldanyalnızcaüçay öğrencilik yaptıktan sonra aynlmış.PacoGrande'y le gezgin bir yaşamı yeğlemişti. "Şehirden şehire geziyorduk. Mcmlckcti baştan sonadolaştık. Hiçbirhefedimizyoktu. Sahibininkimin olduğunu bilmediğimiz cvlerdebilegeceledik. Sonra, NcwYork'aycrleştik. Orada sahne oyuncusu öğrenıminc başladım." Ruhsağlığıkonusundaşöylekonuşuyor: "Gerçekten biraz kafadan çatlaktım. Yardıma gereksinmeduyuyordum. Biraraöylebirdöneme girdim ki birkaç ay süresınce kimseyle konuşmadım." Bugünkü yaşamı sakin ve huzurlu. Doğup büyüdüğüMinnesota'yıandıran, Virginia'nın kırsalbirbölümündesekizyıldırShephard ve çocuklanyladoğaiçindeyaşıyor. Çiftliklerinde atlar da var. Gcnçliğini ctkileyen huzursuzluk vebirşeylcriözlemeduygusuyatışmış. "tki yıldır bunalım geçirmeden yaşıyorum.diyor. Zaman zaman kendimi tecritedilmiş hissediyorum ve büyük bir huzursuzluk duyuyorum ama, cskisindcn çok daha rahatım. Kendi kendimi cezalandırmamayı, aşın değerlen Yaşlanmanm güç olduğunu düşünüyor. Tootsiefilmiyleilk Oscar 'ım almıştu Vefilmyıldızı Hollywood şu anda kariyerinin zirvesinde olan oyuncuyu unutmadı. Zirvede olduğunu, yeni iki filmindc gösteriyor: "Loosing Isaiah" ve "Rob Roy". llkinde, Afroamerikan birbebeği evlat edinen bir sosyal yardım görevlisini canlandınyor. Çocuğun annesi, iki yıl sonra onu geri istiyor. Filmin bir sahnesinde Jessica'nın canlandırdığı sosyal görevli, üç yıllık üvey evladınınözannesincvcnlmcmesiiçinhâkimedil döküyor. Lange, bu konuşmayı kendisinin yazmasıiçinısrarctmiş. "Kişisel,etkileyicibirşcysöylemekistedim. Başarılı bir konuşma yapma, politika, libcralizmpcşindcdcğılim;hattapolitikaçıdandoğrudavranmakdabcniilgilendirmiyordu. Çünkü burada söz konusu olan bir çocuğun yaşamı ve duygulardi. Mahkemc salonunda kimsenin ağzından sevgisözcüğüçıkmıyor. Rolündeçok beğeni kazanmasına karşın, sonu oldukça tartışmalara neden olan biçimde biten filmden yeterince hoşnutdcğil. "Neyazıkki yeterince derineinilmiyor,"diyor. "Yönetmen, sonunu nasıl getireceğini bilemedi. Ikiortabirsonoldu. Izleyici.çocuğuncden evlat edinmekistediğimiöğrenemıyor. Oysa bunun filmin birycrindeaçıklanması için bana söz vermişlerdi." Derin deriniç çcktiktcn sonra ekliyor:" Sinema oyuncuları, yönetmenin kcndi dünyasının dışında kalmaya mahkumlar." Jessica Lange, Sam Shepard ile evlL dirmemeyi öğrendim. Artık heran yeterli olduğumu kanitlama derdindc değilim." Jessica Lange'ın kariyeri, 1976'da"King Kong" ile başladı. Film pek beğcnilmedi. Beş yıl sonra"Postacı Kapıyı Hep Iki KezÇalar"yapılanadekbekledi. 1982'deDustinHoffman'ın komedisi "Tootsic"dc."En iyi yardımcı kadın oyuncu" Oscar'ını kazandı. Aynı yıl, "Frances"le "En iyi kadın oyuncu" Oscar'ına aday gösterildi. Francesrolü, onu Hollyvvood'unen öndegelen kadın yıldızlarındanbınyaptı. "Insanın başlangıçta beklentileri büyük oluyor,"diyorsesindehafifbırkaramsarlıkla."Ne varki,koşullandcnctımaltındatutmaolanağı yok. Kişi kariyerini denetim altında tutmaya kalkışıncabezginleşiyor. Ekonomikolarakbclki daha yerindekararlaralabilirdim ama, hiçbirindenpişmandeğihm. Dahabaşanlı filmlcrdc rol alsaydım, çocuklarıma ilerısı içın daha çok parabırakabilirdim. Bunundışında, istediğinı herşeyesahibim. Pişmanlıkduyduğubinbirşey var ama, bunlarınarasındahiçbir filmi yok. " Bazı anlann dcğerini yeterince bilmedtğim, "Mavi Gök "filmi, yapımcısına iflas, Jessica 'ya ise Oscar getirdi. Jessica Lange'ınşusıralar bazı ülkelerdc göstcrimcgırcnson filmi "Rob Roy". 1700'lüyıllann Iskoçya'sındageçen filmde Lange, Royadlı birinineşi Mary rolüde. "Çekimsüresincesınırsızbirmutlulukduydum. Içim huzurdoluydu, hoşnuttum. Roy ile eşt arasındaki itişkî beni etkiledi. Evlilikleri çok romantik; aşk ve istekdolu. Aynı zamanda, hem arkadaşlarhcmdecşitler. Böylesineiyi vebccerıliyazılmış,üstelik bir kadın rolünüböylesinc çokaçıdanişlcyensenaryolaraendcrrastlanır." Bundan sonra Jessica konuyu değiştiriyor, bir başka"monodepressive"rolegetiriyor: Blanchc DuBois'nın"AşkÇizgisi"ne, 1992'de Broadvvay'deoynadığı rolc. TV içinçckilccckolan filmde AlecBaldvvin'inkarşısındaoynayacak. " Blanche, en beğendiğim rol karakteri, "diyor . "Çok acı çeken bir kadın. 'Aşk Çizgisi'ndeki rolün insanın psikolojik durumunu nasıl ctkilediğianlatılırgibıdeğil,"dıyorTennessee VVilliams'ın acı dolu kadın kahramanı için. "Broadvvay'dekiheroyundan sonra geceyatarken, her şeyin üzerime yığıldığını hisseltim. Uyumaktazorlukçektim. Kendi varoluşbiçimimi sanki zorla korur hale geldim. Yarım yıl süresince Blanche'ı canlandınrken ruhen hırpalandım. Ne var ki yeniden o rolü üstlenmenin özlemiyledoluyum.Deliliğinsınınndadurup karar vcrmekte güçlük çeken insanları beni çok etkiliyorlar. Bende.insanlannkaranlıkderinliklerini incelemc istcği var. Yaşantımdakı çcşitlı önlemlcr olmasa, bclki de düpcdüz oynatırdım. Kimbilir?.."^ (Dagens Nyheter/Roald Rynnıng) Çeviren: GDRHANUÇKAN