Katalog

H AFTANIN KONUĞU Devlet Balesi'nin genç sanatçıları Erkan, Yöntem ve Aydan ile modern bale üzerine Dansta, yeni bir estetiğe doğru Gunselı Onal/ANKARA ııkura Dcvlcl Hdlcsı sanatçılarından Vastmın I rkan, C ıhan Yontem vc Bınna/ Aydan bır yanclan danselmc yı surdıırurken ole yandaıı kuçuk ko regralı denemelerıyle baleyt ycnı bır soluk getırmeye çalısıyorlar Uçu de klasık balcdcn çok, mocleın dansa sıcak bakıyor Modern baleyı, anlaimak ıstedıkkrınt daha yakın bıı lan geıiç sanatçılar, modern dansı kullanır kcn keııdıkrını daha o/gıır hıssettıklerını soy luyoılar ılk koregıah denetnelerı Ankara'da scrgılcriLiı sanatçilara, bu konudakı du>unLelerınc vc bekkniılcrıne ılışkın sorular yo nclıtık (• Svırıdov'un beslesıylc yaptığı ılk kı sa balc denemes' "Sıluctlmn l)ansı"nda da, klasık baleyı teıuh elriRvuı Vasemın F rkan, neden modcın balevı yeğledığım, bıze şoyle anlaitı "jıındı, 'Sılııeflerın Dansı'nda da, 'Yabamı' da oklııgıı gıbı ınsanlaı arasında kı ılıskı kopuklııgıı vaıdı Bırbııluıyle aynı jaşam tar/ında olaıı, bcn/Lr du^uncn ınsan lar arasında bık kııııılamayan, yarmı yamalak ıli'.kıltr lnnı bııiuıı hayatını boyunca 1a hatM/Lİtı klasık bakvı çok sevıyorum Ama, benıııı dııvgulaıımı aıılaıabılmcm ıçın, dıın yayı, benıııı go/krımk gordıığıım gıbı gosle rebılnick ıçın, modern bale bana daha yakın gelıyor Çunku çok daha o/gur" A • "Orada yctışcn çok yenı koregrafları sey rcltım Fabıı müthıştı Cıenellıkle modern bale yapıyorlar Mesela Parıs Operası'rıda klasık balc oynuyorlar Ama kırk yılda bıı Havyar yer gıbı bır sey Çok ozen gosterıyorlar Daha çok çağdas eserler sergılıyorlar Çunku, <,ağda> estrltr çok olanaklı Mer ıstcdığını soyleycbılıyorsun Ben de seyırcıyı duşundur mek, oturduğu koltukta durtmck ısiıyorum " I rkan gıbı modern baleyı tercıh eden Cıhan Yonlem de, bıııuın nedenını >öyle anla lıyor • "Çunku, modcın bale çok daha özgur klasık bale çok gu/cl Dansçı ıçın hakıkaten çok hoi Çok da sevıyorum Ama kendımı çok kalıplaşmış, kapatılmıs hıssedıyorum Belkı bu duyguyıı dansçı olarak yasarnıyorum ama, ış kalamdakmı akiarmaya geldığıııde, modern balc bana daha yakın gelıyor Çun ku, anlatıma daha yatkın Ayrıca klasık ba lcde olayın estetık boyutıı da var Guzel vu cutlar ve sahne estetığı çok onemlı Antak bcnım eserımde fabrıkasyon dansçılar yok Benım ıçın anlatım ve ıfade çok önemlı" • Bu tur özgur denemelerın baleye kutkılurı ne olabılır sızce9 • "Bu, bızım ıçın muhteşem bır olanak Dev let Balcsı adına boyle bır şeyı yapabılmek, en azından, ınsanların çok uzuıı yıllarını ve çok buyuk çabalarını almış bugune kadar Bu yol bıze, bıra? daha erken açıldı Hâlâ dansedıyor olmarnızın da başka bır avantajı var Yanı, yaptığın harekctı önte kendındc denıyor sun Sonra dığer dansçılara aktarıyorsun Ay rıta, dansçıyla daha lazla uyıım sağlıyorsun" • Modern bır balede dansetmek, dans(,ıları nasıl etkılıvor9 • "Modern eserlerde çalışmak, ınsanlar ıçın de bır değışıklık oluyor Onlara da neles aldırıyor Bu nedenle, hepımız ıçın bıraz daha keyıllı oluyor g a l ı b a " • Modern dans bırıkımınız nereden gelıyor9 • "tzlemek, o kadar !ju anda, başka bır se çeneğım de yok Ama bu, boyle gıtmek durumunda değ'l Cıiimesı de, acaıp bır tıkanıklığa yol açar /aıen Bu konuda mııtlaka, artı bır seyler yapnıak gerek Dıınya artık o ka dar uç boyuılarda şeyler yapıyor kı Bı/ an cak emekleyerek gıdıyoru/" • İlk koregratı denememzı 1986'da "Goruntuler" adlı hale ıle yapmıştınız Ikıncı bale denemenızde ne gıbı gelıyneler gözledınız vaptıklarınızda7 • "Ilk adım olduğu ıçın 'Cıöruntuler' çok ur kek bır adımdı Hem de, o donem ıçın deııen • Anlulnıuk ıstedıklerımz /('«, modern halenın anloiını olanukları \cterlı oluvoı nıu' • "Buı ola\a, bale değıl dans olarak bakı yorunı klasık bdk kcndı ıçınde bır bıçımde kendı matemaiığı, kendı kuıallaıı vaı Esle tığı olnıası, dansçilaıın fı/ığıııın gu/el olması çok onenılı Modtııı dansın da bır allabesı, ıııaleıııalığı var Ama, kendı kurallarını asabılnıe duı ııııuı da var Bunu da, kendı 1 , 1 11 1 ck tasıyor Bııtıın dedıgını ınkar edebıh>or Fslctık dışı da olabılıyoı A>rKa dans deyııı ce ısın ıçınt break, dıskorek, i.a7 dansı \als dc gırıvor O\sa klasık bale lamamcn klasık • Devlet Balesi'nin, sızlere bu olamı^ı vermesı, baleye ne gıbı yenılıkler • 7 getırıvor ' • ' Bı/, daha yenı bır jenerasyonu? Dunyâ *^ *^. ya vt gclışcn olavlara, daha başka bır go/le #v bakıyoru/ Dansın ıt»ıııe. daha değı&ık bır esteiık anlayı>ı da gtlırıyoru/ Bulun ınsanldıın >akıııdıkları ^evlcrden vakınsak bılc, bun ları daha larklı bi(,ımde gelırıyoru7 sahneye Onun ıvın dc, yenı bır adım bu" • Dans eltnek tnı, koregrajı yapnıak ını sıze daha yakın gelıvor7 • "koregratı, benı daha <,ok enterese edıyor D ınsederken keııdımı ı,uk sevıyorum ama, koıegrafı yaparken ba^ka ınsanlara da bır şey leı \ermı nın zevkını yasıyorıım" • Pans''e çordugunuz modern bale ve ca: duıiıi eğıtımı baleye baktşımzı nasıl etk ıledı ^ Klasık baleden çok modern dansa "sıcak bakan ' Yasemın Erkan (solda), Cıhan Yontem (sagda) ve Bınnaz Aydan (ortada), Ankara Devlet Balesı sanatçıları 196877 yıllarında Ankarj Devlet Konservatuvan Bale Bolumu'nde oğrenim goren Yasemın Erkan, 1977den ıtıbaren Ankara Devlet Balesı nde çeşıtlı yapıtlarda dansettı. Devlet Tıyatrosu'nda sergılenen F Durrenmatt'ın "5 Frank", Gungor Dılmenın "Ak Tannlar" ve ıkı ayrı çocuk oyunu ıle TVde yayımlanan "Gençlerden Gençlığe" programmın koregrafısını gerçekleştırdı Ilk kısa bale denemesını 1986 da, G Svırıdov'un bestesıyle hazırladığı 'Sıluetlerın Dansı'nda yaptı Devlet Balesi'nin bılgıgorgu bursuyla 1987 eylulunde gıttığı Parıs te, bır yıl ıçınde Sorbonne Unlversıtesı'nde koregrafı, modern bale, modern caz ve çağdaş dans derslerı aldı Sanatçınm ikincl bale denemesl olan "Yabancı", Ankara Devlet Balesı tarafından sergılendı... Bale eğltlmlni 19701979 yılları arasında tamamlayan Cıhan Yöntem ıse 1979 yılında katıldığı Ankara Devlet , Balesı'ndekı gorevinın dışında 1986 yılında, Gençllk Tıyatrosu bunyesınde "Goruntuler" adlı ılk kısa bale denemeslni gerçekleştlrdi Yontem, ıkıncl denemesını bu yıl Ankara Devlet Balesı ıçın hazırladığı "Kılıflar" ıle yaptı. . 1956 yılında Ankara da doğan Bınnaz Aydan ıse Ankara Devlet Konservatuvan'ndan 1974'te mezun oldu. Aydan, "Yarasa", "Akıllı Kız" ve "Don Juan Operalan'nın danslarını yapmak uzere gorevlendlrlldi. 1986 yılında Gençlik Tıyatrosu ıçın "Içlçe" adlı baleyı hazırladı. Ikıncı bale denemesi "Bernarda Alba'nın Evı", bu yıl Ankara Devlet Balesl taratından sahnelendı. 8