Katalog

'Anasının kuzusu' tek çocuklar Tek cocuk ıyı mı, kotu mu? Tek cocuğun cınsel yasamı ne durumda? Tek ve ılk çocukların IQ sayıları dığerlerınden fazla mP Tek cocuk daha mı akıllı? eonardo Da Vınu, Trank Sınatra, Sta lın, Cafy Grant, Rooscvelt, İsa Pcy ganıber vc Galıle'nın ortak yanldrı ne dır, bılıyor musunuz ' I azld mcraklan dırmadan söylcyelım, bu unlıılerın hepsı an nelerının tek çocuklanydı Tarıhın her döncmınde pek desteklcnmeyen tek çocuklu aıleler ıçın çok şey ya/ıldı, çı/ıldı üevamlı, "bu Yenı bir yüzyıla hazırlanırken uzmanlar tartışıyor: L yuyelım, çogalalım", tclkınlcrı yapıldı çocuklu aıleler odullcndırıldı Konfıçyus tek çocuğa sahıp olmanın kotuluğunden so/ ederken, bır Aıap atasozıı tek çocuğu yalnız bır ağaca ben/eteıek, kuruyacağını vc ölece ğını belırtıyordu Het şey açik, çocuk ölum lerının fazla olduğu, larlalatda çalışacak ya da savaşacak ınsanlaıa gcreksınım duyulduğu donemler ıçın bol çocuk doğıırmak man tıklı bıı polıtıka kabul tdılebılır Antak gu numu/de butun kotuluklerın aşııı nufııs ar tışından kaynaklandığına, doğa kırlılığı, kıt lık, rekabel ve şıddetın bu bcladan dogdtı ğuna ınanılıyoı kalkınma programlarında her çıttın bır çocuk yaparak H kuşak son ra, dunya nulusu 6 mılyardan bır mılyona ınebılır dunyayı ya^anıhı hale dönustürebı leceklerı savunuluyor Bugun bılım, tek çocuk konusuna geçmış tekı gıbı olumsıı/ baknııyor Kalabalık aıle den tek çocuklu "uygar aıle"ye endustrıleşmış aıle de dcnebılır geçışın ne denlerı çok kaıışık ya Ja salt bencıl bır ıstek sekhnde açıklanabılıı Kadının gıderek ozgur luğunu ka/anması, onun "dışilık" rolünu azaltmış durumda Doğum kontıolunun yay gınlaşması da dunya nulusunun geleceğını kadınlaıın seçımıne bırakıvor Çotuk once aııne babanın daha sonra loplumun beklen tılerıne gore dunyaya gelıyor Çoğalmayı he dellcyLiı askerı ve ekonomık planlar yıkılma ya yü/ tutuyor Tuketım toplumlarının artan geıeksınımlerı, ya^amııı pahalıla^ması çok çotuklu aık lıkrını fıenlerken, "Bol (,ocuk, guçlu ıılke" ınandırıu bıı slogan olmaktan çıkıyor Kapalı lopluınlaıda bıle artık evlılıkleı ı çotııkların değıl, tek çouığun da kur tarabıleceğı, boşanma halınde, tek ı,ocuğun daha AL sorıın çıkarabıleteğı savunuluyor Doğal olarak tek çocuk seçımınde başka ne dcnler de rol oynayabılır Küçuklüklerınde genış aıleler ıcınde atı çeken annebaba, tek çocuk buyuterek cvlatlarına daha rahat bır yaşam sağlamak ıstcyebılırler Bencıl, ıçınc kapanık, emredıcı ve saldır gan bır kuşak yaratılacağı savıyla tek çocuğa kar^ı çıkanlar ıse, "Tek çocuk sendromu" dıye adlandırdıkları sorunu ^öyle ozellıyor lar "Tek çocuk kınıe guveneceğini, kimle oynayacagını bılmcyen mulsu/ biridir. Buyuyunce doyumsu/ bır yetı^kın olur. Ba/ı araşlırmalarda davranış bozuklugu gorulen 10 çocuktan 9'ıınıın ailelerinın tek çocukları oldugu ortaya «,ıktı Aynca bu çocuklar, sureklı yeni bır kardeşın gelıp anne ve babasının sevgisinı çalabıleceğı korkusuyla ya^arlar." MiUnu Lnıversılesı psıkologlarından pro fesör Darıo Vann ıse şunları söylüyor "Kışisel goruşlerın dı>ı«ıda tek çocuk ıçın ulııslararası bılım çevrelerının herhanf>ı bır endişesi yok. (.ekirdek aılclerdekı tek çocu Bol Tek çocuğun sorunları ılk kez 1800 lerın sonunda Amerıkalı psıkolog Hall tarafından ıncelenmıştı 0 gunden bugune tek çocuğun yaşamındakı soru ışaretlerı azalmış değıl ğun içe kupanıklığı onemlı Belki yuvaya gonderılerek dıger çocuklarla bcraber huyumeyl, payla^mayı ogrenmesı saglanabılır." Tek çOLuk patalojısıııı ılk kez 1800'lerın sonunda Amerıkalı psıkolog Stanley Hall ın celemış Hall, lek votuklarda aıleye aşırı bağ Iılık, uykuda duzensızlık, ıştahsızlık ve ıletı sım eksıklığı saptamış 1965'te yapılan bır başka araştırmada varılan sonuçlar üı, aşağı beş yukarı aynı Kararsızlık, huzursuzluk, guvenstzlık, ıletı^ını eksıklığı Tek çocuğun sorunları, bu kadarla da bıt mıyor bğer annt emredıcı, baba da halefı nın uzerıne tıtreyen bırıyse, votuk »kı ayrı yo ne çekılen at gıbı ona kışılığını kazandıraı.ak doğru yola hıçbır zaman sapamıyor Ana babası olunte, tek vocuk gözyaşlarını yalnız dökuyor, guzel gunlerı, anıları kardeslerıyle paylaşamıyor Anne ve babasının baskılarından başka tek vouığun en onemlı sorunu kar deşsızlık Olumlu ya da olumsuz, aılenın bütun dıkkatı tek vocukta yogunlaşıyor Ancak yıne de aıle ıçınde rakıpsız kalaıak buyuk kardeşler tarafından e/ılmekten ve kıskanıl maktan kurtuluyor Bır kardeşın (rakıbm) varlığı, annebdbanın sevgısını, oyuncaklarını, evdekı yennı, her şcyı paylaşma tchlıkesını doğuruyor Anncbaba, sevgılerını hakça böluşturebıldıklerınde, çocuklar, ar kadaşlığı, kardeşçe yaşamayı dahd ıyı öğrenıyorlar Tek çocuklar daha mı akıllı 7 Tek ve ılk çocuklann IQ sayıları dığerlc rınden fazla mı 9 Psıkolog Judıth Blake'.n son araştırmasında, tek çocukların 1Q puanlama sında ortalamayı aştıkları, okul yasamında da 6aşarılı oldukları saptandı 1978 yılında Slanford Unıversıtesı'nden Kobert Zajonc ve Gregory Mark'ın yaptığı araştırmada da ay nı verıler elde edılmıştı lkı uzman, ABD'de Natıonal Qualıfıcatıon Test'e katılan 800 bın öğrenuyı ınceleyerek başarının kardeş sayı sıyla d/aldığını, en başarılı öğrencılerın aılelcrının tek y? da ılk çocukları olduklarını saptamışlardı lek çocuğun cınsel yaşamı ne durumda 9 Bu konuda cıddı verıler buhınmamasına karşın, uznıanldi yınt de bır lablo çızınek ten kaçınmıyorlar l e k çocukldr, genellıkle yalnız yaşaınayı sevıyorldr, evlıhğı oldiıakh olduğu olçude ertelemeyc (.alışıyorlar Kendıleıını o/gur ve olgun hısscdıyorlar Hem cınslerıyle daha ıyı anlaşırken, karşı cınsle sevgı bağı kurmakta zorlanıyorlar L vlılığe karar verdıklermde ya uzun yıllaıdıı tanıdık larını ya da eskı okul arkadaşlarını tercıh edı yorlar Tek çocuk ıyı mı, kötu m u ' \enı bır yu/yıla hazırlanırken, bu sorunun yanıtı net olaıak belırmış değıl 2(KX)'lı yılla rın anne ve bdbasının çocuğuna nasıl davranacaklaıını, çatudayan aıle kavramının faturasını çocukların nasıl odeyeceğını şımdıden kcstıremıyoru/ Bıldığımız tek şey aşırı nülus artışıyla gunden güne ya>anınaz hale gelen dünyada ıster tek, ıster çok olsun çocukları mutsıı/ bır geleceğın bekledığı LJ Derleyen: llknur Eral 19