Katalog

B R I Ç Şiar Yalçın 490 Empası hangi tarafa yapmalı? • ¥ • • • ¥ • • DV752 93 V10984 4 AR8 A87 AD2 R983 nü yoktur. Gelelim Kuzeyin ikinci konuşmasına, yani 5 Kör rebidine. lşte bu, kanımızca, bir overbid, yani fazla kuvvetli bir konuşmadır ve yanlıştır. Çünkü Kuzeyin trefl keseri yoktur ve ortağım şleme davet etmesi doğru değildir. Kuzey 5 Kör demekle zımnen trefl kontrolünü göstermekte ve şleme gitmek için tek sorunun kozların sağlamhğı olduğunu bilmektedir. Diğer birdeyişle, ortağından iki büyük koz onörü varsa veya hiç değilse kozu beşliyse (beşli majör oynamadıklarına göre) şlem ilan etmesini, yoksa pas geçmesini istemektedir. Güney dörtlü.fakat iki büyük onörlü kozuyla haklı olarak şlem davetini kabul etmiştir. Kuzey 3 Karo forsingi Uzerine 4 Kör demeli ve manş ilan etmeliydi (3 Kör Güneyin pas geçebileceği çok zayıf bir cevap olurdu). GUney bunu mutlaka pas geçebileceği çok zayıf bir cevap olurdu. GUney bunu mutlaka gecikmeli manş ilanı olarak kabul edecek ve trefl kontrolü varsa bunu gösterecektir. Batı düşündü düşündü, fakat eski stil bir oyuncu olduğu için ruasının altından trefl çıkmaya cesaret edemeyerek, saldırgan bir açılış yapacak yerde pik yedilisini çıkmayı tercih etti. Defans artık treni kaçırmıştı. Defansın bu hatasından yararlanarak her savunmaya karşı 6 Kör yapmak için nasıl oynardınız? CEVAP: Oyunda üç pik, dört kör, iki karo ve iki karo kupu olmak Uzere on bir kesin el görülmektedir. Yerin dördüncU pikini doğrudan sağlamaya pek imkân yok gibidir, çünkü pikler büyük bir olasıhkla 24'tür ve V10 Doğudadır. Ama bir "yatırma skuizi" gercekleşebilir. Deklaran yerden küçük verdi ve Doğunun koymak zorunda olduğu onluyu damla alarak AR karosunu çekti, bir karoya yerden büyük çaktı, körle ele geçip ikinci bir karoya yerden yine büyük çaktı, tekrar kozla ele geçti ve bir koz daha çekerek 32 olan kozlan bitirdi. Durum şimdi şudur: • AR9 D6 • • R983 83 A 102 Güney bu durumda son kozunu çekti ve Batının küçük bir trefl yemesi Uzerine yerden trefl altılısını attı. Ama Doğu fena halde sıkıştı: pik yerse, yerin pikleri sağlanır; trefl valesini yerse, deklaran kendisini trefl asıyla yatırır ve yerin çatalına doğru pik dönmek zorunda bırakır; ve nihayet trefl asını yerse (en iyi savunma), deklaran pikle yere geçerek Batının son pikini elinden alır ve TREFL DAMINI oynar: Batı alır fakat trefl dönmek zorunda kalır ve böylece Güneyin trefl onlusu onikinci eli yapar! Bu skuizin gerçekleşmesi için, bir büyük trefl onörü ile trefl valesinin doğuda olması şarttır. Nitekim, dört elin dağılımı şöyleydi: • AR92 ¥ D1084 • V3 D64 • 76 V1054 ¥ 53 ¥ 762 D83 • D952 ¥ ARV9 1076 AR84 AV75 • R983 * 102 • V54 ¥ « • AV S A T R A N Ç Kahraman Olgaç LputyanChalifman Mlnsk 1987 Challgman (Hamlede 94 • 1063 106542 ¥ RDV 53 • R76 D762 • AV105 GUney Kuzey 1 Trefl 1 Karo 1 SA 6 SA Batı karo valesini çıkar. CEVAP: 12 ele ulaşabilmek için trefl damını bulmak şarttır (meğer ki DV pik rakiplerin birinde sek olsun). lki tarafa da empas yapılabilen bir rengin manipülasyonunda nasıl bir yöntem uygulamak gerekir? Renge rakibin girmesini sağlayamıyorsak (özellikle koz kontratlarında geçerli olan eliminasyonyatırma manevrası sayesinde), kararımızı vermeden önce diğer renklerin dağılımı hakkında mümkün olduğu kadar çok bilgi toplamaya çalışmamız gerekir. Farz edelim ki pik asını ve pik ruasını çekip damvalenin düşmediğini gördükten sonra, iki tur karo çektik, Doğunun Üçüncü karoya uymayarak bir kör defos ettiğini ve üç metr körümüzü çektiğimizde de bu sefer Batının UçüncU köre uymadığını tespit ettik. Bunun bize bir yaran olur mu? Ne yazık ki hayır! lki rakibimizden birinin beş körü, iki karosu ve iki pikı, diğerinin ise beş karosu, iki körU ve iki piki olduğunu öğrenmek trefllerin dağılımı hakkında bizi aydınlatmış olnıaz. ÇUnkU sadece sekiz kâğıt oynamış oluruz. Oysa, tehlikesizce dokuz kâğıt oynayabilirdik! Pik asıru çektikten sonra bir pik bağışlamanın hiç bir sakıncası yoktur. Diyelim ki kör veya koro dönüşünü alıp üçüncü pikinizi çektiğinizde diyagramda olduğu gibi Doğunun ikinci bir kör defos ettiğini gördünüz. Artık ellerin dağılımı kesin bir şekilde belli olmuştur. Batıda beş pik, beş karo, iki kör ve bir trefl; Doğuda ise iki pik, beş kör, iki karo ve dört trefl vardır. Şimdı oyuna nasıl devam edersiniz? Çok basit, değil mi? Ama küçük bir tedbiri ihmal etmemek şartıyla... Yerden trefl ruasını oynayıp elden trefl valesini debloke etmeniz gerekir. Yoksa, Batının tek trefli dam değilse, Doğunun dörtlü damını zaptedemezsiniz! 144 Af6 2x4 g6 3.Ac3 Fg7 4*4 d6 5.Af3 00 6.Fe2 eS 7.00 Ac6 845 Ae7 9.Ad2 (Burada 9.M ya da 9Aeı de oynamyor. Lputyan 9.M5 hamlesine karşı hazırhklı. Bir yıl önce Dorfman'ı Moskova'da yenmiştL 10.b3 Ad7 H.Fa3f5 I2.b4 axb4 13.Fxb4 Şh8 14M4 Ag8 15Ab3 b6 16M5 AC5 17.Ka3! Fd7 18.Fxc5! bxc5 19M6 Af6 20M7 Fh6 21.FJ3 Ff4 22. Ve2 HS 23.g3 Fh6 24£xfS gx/5 25.FxhS e4 26AaS! Ve727Ac6 Vh728u4b5! F4 29Axc7f3 30Jxf3 ex/3 31.Kxf3 Fxc6 32Axa8 Fxa8 33. Ve6! Fg734.Vxd6 Vh3 35.Keı Vc836.Kbı kazanır.) 9.x5 lO.Kbı (Beyaz. merkezi kapalı tutmaktan hoşlamyor. 10.dxc6 bxc611M d5 12.Fa3 varyantım beğenmedi. Eğer lO..Ae8 oynarsa H.b4 b6 12.bxc5 bxc5 13j\b3 ile beyaz daha iyi duruma geçerdi.) Lputyen (16. Axd6!) 10..Ad7?! ll.Ab5! Vb6 12.M! cxb4 13.a3 bxa3 (Beyaz, inamlmayacak bir cesaretle arka arkaya piyade vererek vezir kanadmda bir savaş başlatıyor. 13.JJ6 14AC3 bxc3 15.Kxb6cxd2 16.Vxd2 Axb6 17.VM Ad718.Vxd6Ke8 19.FgSFf820.Vc7f621.Fg4! Beyaz hayatından memnun. 14x5!! (Beyaz. üçüncü piyadeyi de feda ediyor. Olağanüstü bir manzara! Fikır: Hat açalım! 14..dxc5 15.d6Ac6 16J\C7 vxbu! 17J\.xbı a2 18.Fb2 axbıV 19.Vxbı Kb8 20Ad5 malı götürür.) 14..Axc5 15.Fxa3 Vd8 16.Axd6! (lşte beyazı strateji olarak zafere götüren piyade kazancı! Artık siyah, kendini toparlayarak savunmasım güçlendiremez.) 16..b6 (16..Vxd6 17JLC4 Vd8 18.Fxc5 b6 19.Fa3 Fa62O.Va4! kaymaklı ekmek kadayıfu) 17.A2c4 Fa6 18.Fxc5 bxc5 19.Ab7! Fxb7 2O.Kxb7 Ac8 2146 Ab6 22.Aa5 Ac8 23. Ac4 Ab6 24.Vd2! Vf6 (24.J5?! hamlesi de bir karşı oyunfırsatı vermezdı. 25.Aa5 KJ6 2t.Kdı Ff8 27.Va2 ŞH8 28.Ac6) 25.Kdı Ve6 26.Vc2 Vf6 27.Aa5 Kfd8 28.Fc4! Axc4 (28..Kd7 29.Kxd7 Axd7 3O.Fb5 siyaha mutluluk getirmez.) 29.Vxc4 Ff8 3047 (Vezir adayı piyadenin son suzfj 3O.JKab8 31.Vd5 Fe7 32.Kxb8 Kxb8 33.Ac6 Siyah terk eder. Yurdumuzun değişik yörelerinden telcfonla arayarak "geçmiş olsun" diyen okuyucularıma, dostlarıma ve akrabalanma teşekkür ederim. Hastaneden çıktıktan sonra altı hafta evde dinlenmem gerekiyor. Bu süreyi de her zaman olduğu gibi satrançla iç içe geçireceğim. Türkiye blrinclliğlnden oyunlar AŞKIN TAŞANSUAT ATALIK l.Af3 Af6 2.g3 d5 3.d4 c5 4.dxc5 e6 5.Fg2 Fxc5 6.00 Ac6 7.b3 00 8.Fb2 Ve7 9.e3 e5 10.Ac3 Kd8 U.Ae2 b6 12.c3 e4 13.Afd4 Ae5 14.Vc2 Fa6 15.Kfdı Kac8 16.Af4 Fxd4 17.exd4 Af3 18.Fxf3 exf3 19.Kdeı Vd7 2O.Ke3 g5 21.Ad3 Vh3 22.Kxf3 Ag4 23.Keı Ke8 24.Ke5 Vxh2 25.Şfı Axe5 26.dxe5 KxeS Beyaz oyunu terk eder. Ayhan MutluAII Ipek I.d4 Af6 2.c4 g6 3.Ac3 Fg7 4.e4 d6 5.Af3 00 6.Fe2 Abd7 7.00 e5 8.d5 Ac5 9.Vc2 a5 lO.Aeı Ac8 Il.b3 f5 12.f3 f4 13.Kbt g5 14.a3 b6 15.b4 Axb4 16.axb4 Ad7 17.Ad3 Kf7 18x5 h5 19.cxd6 cxd6 2O.Af2 Adf6 21.H3 ff8 22.Ab5 Kg7 23.Vdı Fe7 24.Kb3 Kaı 25.Kc3 Fd7 26.Aa3 g4 27.fxg4 hxg4 28.hxg4 Ah7 29.Vb3 Fh4 3O.Vb2 Kxa3 31.Vxa3 Ag5 32.ff3 Af6 33.Keı ŞH 34.Şfı Fb5 35.Şgı Şg6 36.Kc2 Fg3 37.Kee2 Vh8 38.Vc3 Vh2 39.Şfı Kh7 4O.Şeı Vgı Beyaz oyunu terk eder. Kabri KoçakÇetin Sel I.e4 c5 2.Af3 Ac6 3.d4 cxd4 4.Axd4 Af6 5.Ac3 e5 6.Adb5 d6 7.Fg5 a6 8.Aa3 b5 9.Fxf6 gxf6 10.Ad5 Fg7 Il.c3 f5 12xxf5 Fxf5 13.Ac2 00 14.Ace3 Fe6 15.Vh5 f5 16.Fd3 e4 17.Fc2 Ae5 18.Kdı Ag6 19.g3 f4 2O.gxf4 Kxf4 21.Kgı Kh4 22.Vg5 Vxg5 23.Kxg5 Kf8 24.Kg2 Fe5 25.Şe2 Şh8 26.Kdgı Fxh2 27.Khı Fe5 28.Kxg6 Kxhı 29.Kxe6 Kh2 30.Ag4 Kg2 31.Ade3 Kgı 32.Axe5 dxe5 33.Fxe4 Kg5 34.Kxa6 h5 35.Kb6 Şg7 36.Kxb5 h4 37.Kb7 KH 38.KxH Şxf7 39.Af5 h3 40.Ag3 Şe6 41.a4 Şd6 42.b4 Kg8 43.c4 Kg4 44.c5 Şc7 45.b5 h2 46.Şe3 Kh4 47.a5 Kh3 48.b6 Şb8 49.a6 siyah oyunu terk eder. 491 Şlemlere karşı agreslf çıkışları tercih edln • AR92 ¥ D1084 • V3 • D64 • D83 ¥ ARV9 • AR84 102 Güney Kuzey 1 Kör 1 Pik 3 Karo 5 Kör 6 Kör Pas Konuşmalar çok kötüdür ve görülduğu gibi GüneyKuzeyi trefl kontroltl olmadan umutsuz bir şleme götürmüştür. Acaba hata kimdedir? Haydi çiftin Beşli Majör oynamadığını ve sanzatu açışları zayıf (diyelim 1315) olduğu ıçinGüneyin 1 SA ile açamadığını kabul edelim. O zaman Güneyin 1 Kör açışı (iki bitişik renkten pahalısı) ve Kuzeyîn 1 Pik cevabı doğrudur. Gerçi Kuzeyin 12 onör ve en iyimser hesaba göre bile sadece 15 destek puanı vardır ve dolayısıyla direkt 4 Kör cevabı için fazla kuvvetli sayılamaz. Olsa olsa bu cevabın üst limitindedir. Ama 12 onör puanı ve ıyi bir fitle genellikle doğrudan manş ilanı pek tavsiye edilmez. önce bir renk değişikliği yaptıktan sonra ikinci turda manş ilan etmek (gecikmeli manş ilanı) daha uygun olur. Güneyin 3 Karo sıçramalı rebidi doğru mudur? Hem evet, hem hayır! Prensip olarak bunun için 19 OD veya beşli bir renk gerekir. Güneyin ise sadece 18 OD puanı ve dörtlü karosu vardır. Ama kUçük pik fiti ve kırmızı renklerdeki onör löveleri elinin değerini biraz arttırmaktadır ve sadece 2 Karo derse, ortağının 67 puan ve 5242 veya 4252 bir elle pas geçip muhtemel bir pik veya karo manşını gömme tehlikesi vardır. Bu bakımdan bu sıçramalı rebidin de eleştirilecek bir yö Sabri KoçakAyhan Mutlu I.e4 c5 2.Af3 d6 3.d4 cxd4 4.Axd4 Af6 5.Ac3 Ac6 6.Fc4 Vb6 7.Ab3 a6 8.Fe3 Vc7 9.a4 e6 10.00 Fe7 H.f4 00 12.a5 Ab4 13.Fd3 d5 14.e5 Ad7 15.Kf3 Axd3 16.cxd3 f6 17.d4 b6 18.Kh3 g6 19.f5 gxf5 2O.Fh6 KH 21.Axd5 Vd8 22.Kg3 Şh8 23.Vh5 Ff8 24.VXn Fxh6 25.Ae7 Fg5 26.Ag6 Siyah oyunu terk eder. Gençlerde unvan maçını Tuncay Meriç kazanmış, kendisini kutlarım. Oyunları bana gönderen Uluslararası Satranç Hakemi Sayın tsmet Arvit'e teşekkür ederim. Problem: 23 A.Bayersdorfer Problemsammlung 1902 Etöt: 23 Vitali S. Kovalenko Primorsk 1976 Kombinezon: 23 4 9 2 Km kazanıı? l • AD104 ¥ 653 • 10 D9642 • ¥ • • V973 D972 943 V10 2 ¥ AR4 V7652 A753 GUney Pas STrcfl! R865 ¥ V108 ARD8 RS Kuzey Kontr •• m m • sı •"• Üç hamlede mat IBUl •LB •• m BotvinnikCapablanca Amsterdam 1938 Beyaz kazanır. £P"I JBUI Doğu 1 SA 2 Pik Bai 2 Trefl ÎP§I •İBUJ Batı kör ikilisini çıkar ve GUney, Doğunun onlusunu asla alarak küçük bir karo oynar. Doğu damla alıp kör sekizlisini döner. Oyun çıkar mı, batar mı? O W6 j8§ İ989 8J§ •HUBZB51 s q § T I «A 1*8"II ^ A fM§0I l M A fM £PA £»§ 'L Z3A ZJ§9 »A 8§ 8J§