Katalog

ASAL CERÇEVE KONUSUNDA BENEL KURUL Son Ikl yıldır, trllyonlara varan bütçelar va 3030 aayılı yaaa II* tanınan sınırsız yotkllaria donatılmıs Büyükşehir Baladlyasl'nln curatllva cesur girişlmlerlne sahne olan istanbul'da sürdünilen Imar faallyetlarinln büyük blr kısmının, plan va programa dayanmadığı glbl, hukuku da hlça aayan blr yaklaşımın üriıniı olduğunu; Gaçarll blr plana dayanmadan hatta çoğu kaz kamulaatırma kararı alınıp tabllgat dahl yapılmadan yoğun blr yıkım faallyatlnln aürdürüldüğünü; Cumhurlyet tarlhinde llk kez iatanbul Büyüksehlr Baladlya Baskanı hakkında yuzlerce dava açıldığını ve baskanın bu davaların % 70'lnde haklı çıkmakla (yanl % 30'unda yasadışı olmakla) övünablldlğinl; 3030 aayılı yaaayla kandlalna varilan, naradayaa aınırsız yetkllerle yetlnmeyen beledlye baakanının aleyhlnde verilen mahkama kararlan karsısında açıkça hukuku hlça aayan blr tavır takınmaktan çeklnmeyerek, bu kararlan tanımadığını ve uygulamalarına aynen davam edeceğlni açıkça Ifada atmekta sakınca görmedlğini; Araa ve Imar durumu uzarindeki taaarruf yetklslnm baaını etkl altına alma amacıyla kullamlmak istendiğlnl, Basının, kamuoyunun zamanında ve doğru olarak oluşmaaını sağlayabllmek içln, Imarla va beledlye hlzmetleri ile uzmanlaşmış kadrolara öncellk verllmesl gerektlğinl teaplt edar ) Belediyelerin ımar planı yapma ve onaylama yetkısini gereklı ve zorunlu görmekte, yerel yönetimlerln yenıden sıyası ıktıdarlann ve merkezı yönetımlerın vesayetı altına alması gırışimlerını zararlı bulmaktadır Ancak Genel Kurul, 3030 sayılı Buyuksehır yönetımı ile ilgilı yaaa ve buna bağlı yönetmelikle beledıye başkanına tanınan yetkılerın de yerel yönetımlerı, merkezı yönetım yerıne kışının vesayetıne terk ettiğinı önemle vurgular rsslnln büyük blr hızla ve blrçok alanda blr daha garl donülemeyacak şekllde değlsmakte olduğg taapKlnl vurgular. BENEL KURUL Sınırlı kaynakları en rasyonel biçımde kullanarak modern ve uygar bir kent yaşamı oluşturmanın, ancak planlı bir yaklaşımla mümkün olabileceğıni, Tum planlama ve yatırımların bır nazım plana bağlı olmasını modern sehırcıhğın vazgeçılmez temel ılkesı olduğunu hatırlatır Genel kurul, bu açık gerçeğe rağmen, Istanbul'un halen bır nazım planının ve bir nazım plan burosunun olmadığını Kentin kaderının plan kavramını ve planlamayı reddeden, planın kafasında olduğunu açıkça ıfade etmekten çekınmeyen bır zıhnıyetln elınde olduğunu, . Kentin plansız programsız hedeflerı ve geleceğı belırsız spekülatıf yatırımların yönlendırdığı bır gelışım ıçınde urlaşarak büyümeye devam ettığını, Istanbul'un butunu ıçın ele alınmış bır nazım plana bağlı olmadan alınan ımar plan kararlarının sonucu olarak trılyonla'ca lıralık arsa değer artışlarının oluştuğunu ve bu değer artışlarının kamuya dönuşmesını sağlayacak yasal mekanızmalar gelıştırılemedığı ıçın, sonuçta bellı kesımlere buyuk gelır transferlerı sağlayan olağanustu haksız kazançların doöduğunu, İstanbul'da bugun kullanılan çok büyük ölceklı paraaal kaynakların, aslında önemlı kaynak sıkıntıları ıçınde gelışmesını surdürmeye çalışan bır ulkede büyuk özverıler pahasına sağlanabılmış olmasına rağmen, bu kaynakların sağlıklı yatırım seçmelen ve öncelıkleri ızlenerek lyı örgutlenmış, akılcı ve etkin yaklaşımlar ıçınde değerlendırılemedığını, Kenttekı şehırcılık ve ımar hareketlerının buyuk çoğunluğunu belırlı çevrelerın taleplerıne yönelık gösterış yatırımları olduğunu uzülerek tespıt eder GENEL KURUL laianbul'un gertye kalan tarlhl dokuaunu da parçalayan otoyol ağının, İstanbul halkının ulaşım aıkıntısını çözemayaoağlnl, tsralna, traflgl daha da kantin Içln* çakarek gldersk tekrar ulaşım takınıMığına va bunun sonucu olarak da yanl yıkımlara nsdsn olacağını önemla vurgular. BENEL KURUL Yasadışı yıkımlar dolayısıyla kamuoyuna açıklanmayan 500 Mılyariık değer artış borcuna gıren beledıyenın, 1 trilyonluk yıllık butçe ve 1 milyar dolar dış borca rağmen kentin altyapı (ulaşım su kanal, elektrık, çöp vb ) yatırımlarına gereklı ağırlık ve öncelığı vermedığını, cıddı ve kalıcı altyapı yatırımlarına gıdılmedığını, yapılann altyapı yatırımlarının da, kentin gelecektekı gelışımını belirleyen bır nazım plana dayanmadığı ıçin, yetersız kalacağını, Bır nazım plana dayanmadan yapılan mevzıi ımar planları aracıhğıyla altyarjı projelerı ve hızmetlerı yapılmadan genış alanların kullanıma açıldığını, Istanbul'un altyapı sorunları açısından ıçınde bulunduğu ağır ıhmalın yak n gelecekte belırtılerı bugunden ortaya çıkmış olan çok yuksek pahalara neden olacağını uzülerek ıfade eder BENEL KURUL İstanbul kentlnln taıihlndsn galsn avrsnssl özelllklertnln ve klşlllglnln, bu ksntls İlglll şshlrcillk sorunlanna yaklaşmada temel blr haraket noktası olması gerektlğlnl önemle vurgular. Kentin geleceğine, kantlly* va kantln kislllğlne doğal ve tarlhl çevraya saygılı, kcruyucu va gellştlricl blr bakıs açıaryla yaklaşılmaaı gerektlğlnl, ıstanbul'u savmenln, ksntl blr yatınm va kar alanı olarak görmak olmadığını, önca İstanbul halkını va onun Içlnde yasadığı mlmart, kültürel va kantsal çevreyl blr bütün olarak sevmak damak olduğunu hatırlatır. Ganal kurul bu taapltlar ışığında; Şehlrclllk blllmlnln va ptanlamanın, önea Inaan va toplum yaşamının va onun odak noktasını oluşturan inaan Agsslnln akonomlk, aoayal va kültüral yasamın planlamaaı olduğunu, alınacak yanlıs kararlann flzlkl yıkımlarta blrilkte kaçınılmaz blr blçlmde sosyal ve kültürel yıkımlara da neden olacağı gerçeğlnl önemle vurgular. BENEL KURUL Kent ıçındekı çeşıtlı toplum kesımlerının çatışan çıkaıiarını bağdaştırmaya çalışması gereken planlama kararlarının, demokrasılerın temelınde yatan arabulucu ve uzlaştırıcı nltelıkler taşıyacak bır biçımde, topluma açık sureçler ıçınde tartışılarak gelıştırılmesı gerektığını İstanbul gıbı bir kentin imar hareketlerınin ve beledıye hızmetlerının yalnızca uzmanların ve görevlilerın sorumluluk alanı olarak görulmesının son derece yetersız ve yanlış olduğunu, Demokrası kavramının uygarlığa kent yönetımlerının armağanı olduğunu, kent halkının, onun değışık çıkar kesımlerının ve sıvıl organızasyonlarının kentin sorunları ile ılgili doğrudan ve gerçek bılgılenme ve sorunların çözümüne yön verme hakkının, yanı demokratik ışleyışın ve demokrasının modern ve uygar bır kent yaşamı oluşturmanın vazgeçılmez ön koşulu olduğunu belırler İstanbul'da yaşanan garçeğın, bu Işleylşle taban tabana zıt olduğunu, Istanbul'u ve İstanbul halkını derınden etkıleyecek kararlann kamuoyuna hiç aktarılmadan alındığını, hatta Anakent Beledıye Meclısi uyelerının bıle meclis gundemlerının yasal suresı ıçınde gönderılmemesınden dolayı, karar konusu olan gündem maddelerinı ınceleme fırsatı bulamadan karar alma durumunda olduklarını uzülerek tespıt eder BENEL KURUL Basını, meslek kuruluşlannı, sandlkalan. yüksak öğrenlm kuruluslannı, çevre va kantla İlglll kuruluşlan va tak tak klsllerl, latanbul'umuz lla yakından llgllenmeye, kantln sorunlanna aahlp çıkmaya, kavradıklan va banlmasdlklsrl glrlslmlerde baladlyelere dastak olmaya, bsnlmaadlUari glıişlmlerl krttlk atmsya, onarller gallstlrmeye çağınr. Msdanl caaareta sahip blllnçll Inaanlar olarak, modern va uygar blr kant yasamının demokratlk va yaaal haklanmtzı aonuna kadar kullanarak, kantln olusumuna katılmakla aağlanabllacağlnl vurgular. Oenel Kurul bu koaullar altında asağıdakl önartlarl kamuoyuna sunar 3030 sayılı yasanın 14. maddesi Büyükşehır ve ilçe beledıye meclislerınce alınan butun kararlar Büyüksehır Beledıye Başkam'na gönderlr Buyuksehır Beledıye Başkanı konunun meclıslerde tekrar göruşulmesını ısteyebılir Meclısler kararlarında, ancak 2/3 çoğunlukla ısrar edebılırler ve bu hallerde meclıs kararı kesınleşmış olur ilglll yönetmellğin 42C maddesl Buyuksehır Beledıye Başkanlan, Buyuksehır Beledıye Meclısi ile ılçe beledıye meclis kararlarını tetkıkle, aynen veya tadılen tasdık veyahut meclıslerde tekrar göruşulmesını isteme görev ve yetkılerını kullanmada beledıye kanununun, meclıs kararlarının tetkık ve tasdıkı konusunda, yetkılı ıdarı vesayet makamlarına tanıdığı surelerı göz önunde bulundurur ve aynı şekılde ış ve ışlem yaparlar Görüldüğü gıbı yasa, belediye başkanına her turlü kararı tek başına alma imkânı vermekte beledıyenın planlama organları, beledıye meclisımn komısyonları ve bızzat beledıye meclısi karar alma surecınde başkanın kararlarının basıt bırer onaylayıcısı durumunda kalmaktadırlar 3030 sayılı yasa, beledıye başkanına başbakanda ve cumhurbaşkanında dahı olmayan yetkıler vermış durumdadır Meclıs, beledıye başkanının şahsen getırdiğı herhangı bır spekülatıf planı oy çokluğuyla reddetme yetkısıne sahıp değıldır Bu yetkılere dayanarak Harbıye Konak Sineması karşısındaki park ıçın önenlen "Tıcaret Merkezı Planı' beledıye planlama burosunun olumsuz göruşüne, Meclıs Imar Komısyonu'nun olumsuz kararına ve Buyuksehır Beledıye Meclısı'nın reddetmesıne rağmen başkan tarafından yururluğe gırecek şekılde onaylanmıştır Başkan, meclısın reddettığı planı yururluğe koyabılmektedır Kuçük Çamlıca tepelerı ıçınse, meclısın aldığı mılli park kararı, bir yıl onaylanmayarak meclısin idaresı hıçe sayılmış, kaçak yapıları meşrulaştıracak yenı planlar meclıse getırılmıştir 3030 sayılı yasa, planlama kavramları konusunda da tam bır kargaşa yaratmış durumdadır Nazım Imar Planı adı altında Istanbul'un değışık bölgelerıyle ılgılı ımar planları yapılmakta, bu planlar meclıslerden ve başkanlık onayından geçerek kesınleşmekte ancak Istanbul'un butununün nereye gıdeceğı ve planlama surecınden hangı planlama örgutunun sorumlu olacağı bılınmemektedır Genel Kurul, bu koşullar altında aşağıdakı önenlen kamuoyuna sunar Buyukşehir beledıye yönetımlerı demokratıkleştırılmelı, 3030 sayılı yasa yenıden duzenlenmelıdır Bu çerçevede başkanlık yetkılerı meclıs salt çoğunluğunun alacağı kararlarla belırlenmelıdır Meclısın ıçınden muhalefetı de içıne alan ve yetkılerı belırlenmış denetleme organı seçımle oluşturulmalıdır Ilgılı meslek kuruluşları, unıversıte ve sendıkaların temsilcılerınden oluşan danışma ve değerlendırme kurulu oluşturulmalı, bu kurulun beledıye ve başkanlıkla olan ıhşkılerı sıstemleştırılmelıdır istanbul butununün planlanmasından sorumlu surekltlığı ve özerklığ! olan Nazım Plan urgütü kurulmalı, planlama faalıyetlerımn yasal guvence ıçınde olması sağlanmalıdır ŞEHİRCİÜK PLANLAMAALTYAPIBELEDİYE HIZMETLERİ KONUSUNDA BENEL KURUL latanbul'un tarihlnln en köklü değlşim sürecinl yasadığı, ksntln yapısının v* çah