Katalog

Mayoların tarıhine kısabirbakış... Yüzyılımızın başında, kadınlar ve erkekler, sayfiye yerlerinde hem sağlıkları hem de keyifleri açısından "bir deniz banyosu almanın hiç de fena olmadığını" keşfettiklerinde, özel deniz giysileri de gelişmeye başladı. Erkeklerin mayoları, "Türkiye'de mayo" denince ilk akla gelebilecek "ünlü mayolar"dan ismat Paşa'nın tek askılı mayosuna yakın bir görüntüdeydi ve yıllar yılı ancak küçük değişimler gösterdi. Oysa kadınlann deniz giysileri, 190u'lerin başında uzun eteklerden oluşan blrer "elbise" iken, yirmi yıl içinde hızla değişti ve •bugünkü "mayo" ^anlayışımıza yakın bir noktaya geldi. Evet, 1920'lerin "modernleşen" kadını, çarleston dansının ritmine ayak uydurarak iş hayatına atılmıştı. 1922'de ünlü Fransız modacısı Paul Polrat, iki yüzyıl boyunca kadınlan sarmalayan korseleri mahkum edip çöpe attırdığında ve "modern kadınlara" ilk kez sutyen giydirdiğinde, bu hızlı değişımin ilk adımı atılmıştı Sosyal yaşamında olduğu gibi iş hayatında da erkeklerle yarışa cüret eden" kentlı kadın, dızlerinin hemen altında etekltr gıymeye başladığında plajların da görunümü değişti. Eski volanlı eteklerin yerine baldırlarını ortaya çıkartan mayolarla. kadınlar da "tıpkı karşı cins gibi" güneşe çıktılar. 1925'ın yaz aylarında, moda ımparatorluğunun ilk basamaklarında yükselmeye başlayan Coco Chanel, kadınlar artık "bronzlaşma"yı öneriyor, ince ve nazik derılerin guneşe sunulması kararlaştırılıyordu ikinci Dünya Savaşı'nın ateşleri arasında, alt kısmı W1919. uyluk kemıklerıne dayanan askılı ya da , askısız ve bugün bizim, "bikini sonrası", artık "tek parça" dıye adlandırdığımız mayolar kadınlaı arasında yayılırken, erkekler de şort tipı kısa nıayolara alışmaya çalışıyorlardı. 1940'larda Hollywood kaynaklı mayolar Miamı kıyılarından Avrupa'ya geçerken 1947'de "tek parçalı"lar yeniden ön plana çıktı. 1950'li yıllarda, James Dean hayranı ve rock'n roll tutkunu genç kızlar, geçmişi anımsatan, volanlarla süslü, askılı bıkinilerıyle plajlcrı kasıp kavururken 1960'larda beat müziğinin ve cinsel özgürlük çığlıklarının ortasında, erkekler de iyice küçülmüş "slip" mayoya ayak uydurmaya çalışıyorlardı. Daha sonraki yıllarda erkek mayoları pek değışmedi ise de, kadınlan, "tanga", "monokini" ve "ıpkinı" beklıyordu. D 'onlar oluşturan <rağbet layo üreticileri jndalar. Çünkü sandıklarının gözdesi. 1 9 8 8 in mayonlarında, drapeli ve volanlı biçimlere, rastlandığı gibi, yeni bir gelişme de, mayo kumaşından üretilen yazlık giysiier. mayo kumaşlarının gözde renkleri, kırmızı ve tonları, yeşil, sarı ve turkuaz. tuc u Mayoda 88 hazırlıkları V R U P A V i T R iN L E R I N E YÜ KS E L İ Ş İ ni mayosuyla plajda denize ilk kez giren bir hanım için, denizin ortasında çırılçıplakmış gibi kalıvermek pek de uzak bir olasılık değil... Mayo konusunda önde gelen firmalarınıı/dan bir diğeri Kom ise, yann I988 se/.onunu resmen açıyor. I987 sezonunu kapaıarak 20 haziran 20 temmuz arasında tatile giren Kom fabrikası, yarından itibaren gelecek yıl satacağı mayoları üretmeye başlıyor. Kom'un yetkilisi, kış boyunca sürekli olarak mayo uretip raflarda depoladıklarını ve marttan itibaren mayolarını piyasaya sürdüklerini dile getirerek, "11 ay çalışmamııa rağmen, lalebe >etişemiyoruz. Bu yüzden yıl başından ilibaren mecburen mesaili çalışma dıiztni bas.li.vor" diyor. Fransız Rasurel ve ttalyan Fabcr firmalarının modellerini Türkiye'ye adapte eden Kom firması, likra kumaşı tsviçre'den getiriyor. Kom'un kullandığı düğıne, çiçek, toka gibi tüm aksesuarlar da ithal malı, yani suya girip çıktıkça paslanıp bozulmuyor. Kom mayolannın fiyatları ise, bikinilerde 9500 lirayla 29 bin lira, tek parça kadır. mayolannda 14 bin lirayla 49 bin lira ve erkek mayolarında 4900 lirayla 7500 lira arasında değişiyor. Kom firmasının yıllık iiretim ka pasitesi, erkek mayosunda 110120 bin, kadın ,mayo ve bikinisinde ise 170 bin adet. Yeıli mayo üreticileri arasında önde gelen bir diğer kuruluş olan Ayyıldız da, 1988 yılı üretimine bugunlerde başlıyor. Modelleıine göre, bazı mayolar çok el oyalıyor ve zpr dikiliyor... Bazıları isedüzmodcl, tek renk kumaştan... Bu mayolardan bir günde çok sayıda ureıilcbiliyor. Ayyıldız mayolannın fiyatları, Zeki Triko ve Kom'a göre daha "müleva/.ı." Fiyatlar, bikinilerde 7 bin lirayla 19500 lira, tek parça kadın mayolarında 10500 lirayla 35 bin lira, erkek mayolarında ise 4500 lirayla 6200 lira arasında değişiyor. Ayyıldız'ın yıllık üretim kapasitesi de 225 bin adet. Buraya kadarı işin üretici cephesi... Mayo konusuna bir de tüketicinin gözüyle bakacak olursak, Özellikle hanım tüketiciler, binlerce onbinlerce lira verdikleri moyalardan ba/ılarının suya girdiği anda "transparanlaşıverip" bütiin vücut hatlarını çıplak gezmekten daha beter ortaya çıkardığından yakınıyoılar. Tabii bu her satın alınan mayo ya da bikini için geçerli değil. Ancak eğer mayo açık renkse ve kumaş inceyse, ye Suda şeffaflaşan türler Mayo üreticileri ise bu eleştiriye adeta kulaklarını tıkıyorlar ve tümü, ağız birliği etmişçesine, "Suya girince içini gösteren mayo bizimki degil, rakiplerimmnki..." diyorlar. Mayo üreticileri, kendilerini bu konuda böyle savunurken de, çok açık renk mayo üretmemeye özen gösterdiklerini, ince kumaştan yaptıkları mayoların tümünU astarladıklarını, astarsız mayoları ise ancak kalın kumaştan ürettiklerini söylüyorlar. Tüm üreticiler suya girince şeffaflaşan mayo üretmediklerini ısrarla vurguladıkları halde, bu şeffaflaşan mayoların nereden ortaya çıktığını anlayabilmek, kuşkusuz kolay değil. Ancak suya girdiğinde şeffaflaşan mayolara sahip olmak istemiyorsak, mayo üreticilerinin yukarıdaki savunmalarından yola çıkarak, açık renk, astarsız ve çok ince kumaştan mayo satın almamak gerekiyor anlaşılan...