Katalog

Süpersonik jetlerin eğitim uçuşu Almanya'nın verimli yaylalarından Nevada bozkırlanna kadar birçok yerde sorun yaratan alçaktan eğitim uçuşlarının gürültüsü, NATO'nun da başını ağrıtıyor. ısa adı CCMS (Committee on the Challenges of Modern Society Modern Toplumun Sorunları Komitesi) olan ve çevre sorunlarıyla ilgilenmek uzere NATO bünyesinde kurulmuş komitenin uyeleri geçen yıl Federal Almanya'ya iki gezi yaptılar. lki gezinin de konusu, alçaktan eğitim uçuşlarının yarattığı "guriıltu" idi. Komite üyelerine bu ziyaretlerinde, Alman Savunma Bakanlığı adına eşlik eden Devlet Bakanı Peter Kurt NVurzbach, NATO Review dergisinin nisan sayısında çıkan yazısında, Almanya'da epey tepkiye yol açmış ve halen duyarlılığını korumakta olan konuya açıklık getirmeye çalışırken, bazı çözümler öneriyordu. Yazısının ilk kısmında, alçaktan uçuş eğitim uslerinin gerekliliğinden söz eden VVurzbach, "Gene de her şeyden once halkınıı/ııı unayına gereksinimimiz var" diyordu. Sessiz bozkırlann yeni derdi K ten 180 saate indırildi. Gece uçuşlan kısıtlandı. Artık cumartesi ve pazarları da alçaktan uçuş yapmak yasak. Teknoloji gelişirse... Federal Almanya'da 100 binden fazla nttfuslu kentlerin uzerınde uçuşlara izin verilmiyor. Alçaktan uçuşlarda güvenlık açısından çok gerekli olmadığı sürece artı yakıt kullanılması da yasak. özellıkle süpersonik, yani sesten hızlı uçuşlar 11 bin metrenin üstündeki yüksekliklerle kısıtlanmış durumda. Bu •jçuşların çoğu da, açık denizlerin üstune kaydırılıyor. Federal Alman Devlet Bakanı Würzbach, getirilen çözümlerden birinin de, "NATO ulkelerinin savunmasına yönelik bu uçuş eğitim ctkinliklerinin yukunun biraz da diğer üyelere kaydmlması" olduğunun altını çiziyor. Eğitim usleri civarında, gurultüyü emici tesisat kurmak, uçuş sahası içindeki binalara ses geçirmez duvarlar yapmak gibi önlemlerle liste daha da uzuyor. Federal Alman hükümetinın milyonlarca mark harcayarak eğitim sahası içindeki bir köyü butünüyle başka bir bölgeye taşlması gibi çözümler bile deneniyor. Bir başka yaklaşım da, "gürültilyü kaynağında azaltmak"... Bunun için yapılan bilimsel araştırma ve deneyler halen süruyor. Ancak lekııoloji ne kadar ılerlemiş olursa olsun, daha az gurültulü jet uçakları yapabılmek içın, uzmanlann önünde aşılması gerekli uzun bir yol var. "Belki gelecek nesiller boyle bir leknolojik gelişmenin keyfini yaşayacaklar" dıye noktalıyor yazısını, Federal Alman Devlet Bakanı Peter Kurt Würzbach. Öte yandan, Federal Almanya'dan çok uzaklarda, ABD'nin Nevada bozkırlarında da insanlar uçak güıultülerinden dolayı Alman hemcinslerıyle aynı sıkıntıdalar. ABD'nin "Vahşi Ba(ı"sının sakinleri, bir savaş meydanının ortalık yerinde yaşıyorlar sankı: Amerıkan Hava Kuvvetleri'nin pilot eğitim uçuşlan ve tatbikat denemeleri çerçevesinde başlattığı "yalancıktan" bir savaş bu. Almanların öfkesi Eğitim uçuşlarından kaynaklanan gürultu ile ilgili olarak Federal Almanya'da giderek yoğunlaşan eleştiriler, aslında NATO'yla ilgili ba$ka alanları da kapsıyor. Uçakların gürülıüsu nıce hoşnutsuzluklardan yalnızca bir tancsı... "Her şe>e ragmen, butiın NATO orlaklarııııı/. Alman halkının uçak gürultusunden kajnaklanan kı/gınlığına onem vermek zorundadırlar" dıyen Devlet Bakanı Wur/bach, NATO ulkelerinin iyi eğitim görmuş ve opeıasyona hazır kuvvetlere gereksınimi olduğunu, ancak bu kuvvetlerin ülke insanlaıının dcsteğine dayanmalannın da kaçınılmazlığını belirtiyor. Bu nedenle, Federal Alman Şilahlı Kuvvetleri, halkı askeri uçuş eğitiminin gereği konusunda aydınlatmaya çalışmakta. Buna ek olarak, uçak gürültülerinin yol açtığı dertler de mumkun olduğu kadar azaltılmaya çalışılıyor. örneğın, pilot başına duşen "uçuş saatı", yılda 240 saat Federal Almanya'nın çiftçileri, alçaktan uçuş eğitim üslerini protesto etmek için her yolu deniyorlar. ırak" olmalan ya da Amerikalıların dedikleri gibi " i n the middle of howhere" yani "hiçbir yerin ortasında olmayan" eyaletler olmalan nedenıyle Nevada, Dakota, Utah gibi batı eyaletlerı, silahlı kuvvetlerin favori yerleri. özellikle hava kuvvetleri, "Alçaklan uçuş pilot eğitim usleri için, 'Vahşi Batı'dan iyisi o l a m a ı " dıyor. Üysa "Vahşi Batı" sakinlerinin aynı görüşte oldukları pek söylenemez. Tam tersine, ses duvarını saatte 7S0 mille aşan süpersonik uçaklann çok alçaktan yaptıklan uçuşlardan alabıldiğine dertlı Amerikalılar. Nasıl olmasınlar ki? Ses hızıyla uçan bu jetlerin yarattıklan sarsıntılardan kınlan camlar, çatlayan duvarlar bir yana, meydana gelendayanılmaz gürültü yuzünden doğurganlıklarını kaybeden damızlık hayvanlar, kalp krizi geçiren insanlar, hatta bebek duşüren hamıle kadınlar bile var. Tabii gürültünün insanı daha sinirlı ve gergın yapan, strese yolaçan psikolojık etkileri de işin cabası. En büyük pilot eğitim üslerinden birinin bulunduğu Nevada eyaletindeki "Dixie Valley" bölgesı sakinleri, bazen günde 136 ses patlamasına (sonic boom) katlanmak durumunda. Utah ve Dakota eyaletlerinde yaşayan kızılderililerin yakınmaları ise daha değişik: Kızılderililer eğitim uçuşları yapan pilotları, köylerini ve kutsal toprakları gürültuye boğmakla, tam sessizlik gerektiren dini törenlerinı mahvetmekle suçluyorlar. Bazı pilotlar, kutsal törenler sırasında özellikle alçaktan uçup, köylerin üzerinde bir süre oyalanınca sabrı taşan Sloux Kabilesi uyeleri, gidip eğitim ussündeki yetkılilere şikâyet edıyorlar. Aldıkları yani: ıse: "Pilotlar yalnızca ne yaptıgınııı merak ediyor ve gormek istiyorlar, bunda kızacak ne var?" oluyor. Nevada'dakı Fallon Hava Eğitim Üssii'ndeki subaylardan bin, "Bizim işimiz süpersonik uçuşlarda daha da iyi hale gelmek. tyi uçmak ve iyi bombalamak" derken Amerikan ordusunda hâkim olan genel görüşü yansıtıyor. Askeri mercilere göre modern silahlarda ilerlcyen teknoloji ve ABD'nın tüm dunyadaki savunmaya yönelik sorumlulukları göz önüne alınınca, Batıdaki eğitim çalışmalarının çevresel zararlarımn anlamı sıfıra iniyor. Batıda, sayıları gün geçtikçe artan antimilitaristlerin yani sıra, eğitim Uslerinin bölgelerinde kurulmasından hoşnut olanlar da az değil. Düşük petrol, maden ve et fiyaılarından dolayı, gelirleri azalmış olan pek çok Batılı, bölge ekonomilerini alabıldiğine canlandıracak askeri üslere kucaklarını açmaya Federal Alman Devlet Bakanı Peter Kurt VVürzbach, Alman halkına, alçaktan uçuş eğitim üslennın gereklılığıni anlatmak durumunda... Sioux Kabilesi kızgın Reagan'ın sılahlanma ve savunmayı güçlendirme politikası sayesınde son yıllarda daha da güçlenen Amerikan ordusu, eğitim etkinliklcriıu giderek yoğunlaştırıyor. Dığer bir deyişle bu, Amerıkan ordusunun, ulkenin batısındaki varlığını genışletmesi anlamına geliyor. Zıra hem büyuk, kullanılmayan, kurak alanlarının bolluğu hem de "gözden NATO ülkelerinde yaygın olarak kuUanılan Tornoda savaş uçakları: 12 v v hazır. Derioyen: Ipek llkkaracsn