Katalog

Bu yılm Dünya Sürücüler ve Markalar Şampiyonası 'nda lider durumunda olan Yuha Kankkunen, Peugeot 205 TUrbo 16 'sıyla Monte Carlo Rallisi 'nde. Otomobil yanşlam Kamuoyunun yeni yeni farkına vardığı otomobil yarışlarının Türkiye'deki geçmişi 1920 yıllarına dayanır. 1972 yılında tekrar canlanan otomobil sporumuz, Balkanlar düzeyinde yarışan sürücüler yetiştirmekte... ŞEVKİ GÖKERMAN Bir otomobil içinde iki kişisiniz. Kader birliği etmiş, amaç birligı etmişsiniz. Bir eliniz direksiyonda, dığcr eliniz vites kolunda. Yanınızdaki yardınıcınız devarnlı bir şeyler söyluyor, nasıl gitmeniz gerektiği konusunda, bir yandan zaman vc geçtiğiniz yolların hesabını yaparak. Her an değişen görııntüler, birbirine benzemeyen görüntuler... Bir film şeridinin kareleri gibi. Yol önuntızde bitmek bilmiyor. Bazen toprak, tozlu, taşlı... Bazen yağış, bazen çamur... Tam gaz gidiyorsunuz. Bazen açik havada, pırıl pırıl günes karşıdan guler gibi bakarken, tertemiz asfaltta. Bazen mehtapta gcccnin karanlığını delercesine... Yol kıvrılıyor önünüzde. Arkasını görmediğiniz virajlardan, tcpe üstlerinden ayağınızı gazdan çekmcden geçiyorsunuz, geldiğiniz hızla, yanınızdaki yardımcınızın anlatıtnına göre. önceden belırlcmışsiniz sağ sert viraj içindeki çukuru. Başkası geçse ıçine düşeceği çukuru. Teğet geçiyorsunuz. Viraj çıkışı tırmanma başlıyor, tozlu yollarda. Birazdan doruklara sis basatak. Önunuzde bembeyaz bir duvar, hiçbir şey görmeden sürmeye devam edeceksiniz altınızdaki arabayı, yol üzerinde tutmaya çalışaıak, yoldan çıkmadan.. Bir an kumanda tablosundaki göstergclcrden birine gözunuz takılıyor. Elektrik sisteminde bir arıza belli ediyor gösterge. Telsize sarılıyorsunuz, bir elinizle direksiyon kullanırken ve servis ekibiniz çıkıyor karşınıza. Bildiriyorsunuz arızayı, onarıma hazırlıklı olmalan için uyarıyorsunuz. Bir sonraki etabın asfalt olduğunu bildiriyor yardımcınız. Asfalt lastiklerinizin de hazırlanmasını fazla vaktiniz olmadığını söylüyorsunuz değiştinnck için. Virajdan sonraki kavşağı geçince sarı siyah nız ve açlığınızı sıvı gıdalara dayalı olarak geçiştirmeye çalıştığınızda, ekibinizdeki elemanlardan biri rakiplerinizin o etapta yaptığı dereceleri bildiriyor. Tekrar direksiyona geçiyor, kaskınızı takıp, kcmcrlerinizi bağlayarak sanki hiç araba kullanmamışcasına yeniden basıyorsunuz gaz pedalına bir sonraki kontrol noktasına erişmek için. Ormanda, dağda, ovada, sıcak, soğuk, yağış demeden, bir yandan piknik yapıp, bir yandan yarış izleyen sporsever, doğasever kişilerin kalabalıklaştırdığı yollardan geçerek. Ve ralli böyle devam ediyor bitişe ulaşıncaya dek. Temelinde, üretimin geçeceği teknolojik aşamaların daha önceden denendiği ve bu aşamaların satışlan ne ölçüde arttıracağı düşüncesinin yattığı olomobil sporları, seri üretime geçilmckle birlikte başlamış dünyada yuzyılımızın başlarında. Her geçen gün biraz daha taraftar toplamış kendine, yapanından seyredenine kadar. Ralli bir ekip sporu. Pilotun arabasıyla, copilotun pilotuyla, servis ekipleriyle koordinasyonlu çalışması gereken bir uğraş. En ufak bir hatayı affetmeyen, en ufak bir cksiğc tahammülü olmayan bir otomobil sporu dalı. "Belli mesafelerin, belirlenen siirelerde alınınası, klasmanın belirlenınesi içinde parkıırda yer alıın ııurmal trafiğv kapatılmı^, hu ve dayanıklılık ölçümiiniin yapıldıgı böliimlerden oluşan yarışmalar" şeklinde tanıınlayabileceğimiz rallilerin fok uzun mesafeli olanlarına da rastlanıyor. Örneğin on dört bin kilometrelik bir ParisDakar Rallisi, bu yarışmaların en ünlüsü. Arkasında büyuk bir endüstri olan otomobil sporlarının turizm ile bağdaşık yönleri de ağırlıkta. OUzenlenen rallilerin parkurlarının, yörenin tarihi ve turıstik yerlerinden seçılmesi, o ülkenin tanıtımında etkileyici rol oynuyor. Avrupa veya Dünya Şampiyonasında yer alabilmek de oldukça zor. Organizasyon yapısından, belirlenen parkura, gelecek yabancı yarışçılara sağlanacak kolaylıklara kadar bir sürü detay göz önüne alınıyor FİSA'ca şampiyonaya dahil edilebilmek için. Akgün Tekin, "Anılarla Türk Olomobil Sporu" adlı kitabında Türkiye'de ilk otomobil yarışının 1920 yılında Gülhane Parkı'nda yapıldığını yazıyor. Mesafe kısa olduğu için fazla sürat yapılamamış ve bu ilk yarış berabere sonuçlanmış. 1927 yılında da Istanbul Şoförler ve Otomobilciler Derneği tarafından Ve En ufak bir hatayı affptmeypn, en ufak bir eksiğe tahammülti olmayan bir otomobil sporu ralti. damaiı bayrak görünüyor. Arkasından kırmızısı vc " D u r " nokiasına geliyorsunuz, Hakemlcr gcçış zamanınızı yazıyorlar yol karnenize. Rallide bir özel etap bitti, tozlu, sisli ve de yarı yolda anzalı. Bir süre sonra diğcri başlayacak. Yorgunsunuz, servis noktasına geldiğinizde. Arabadan iııip kan dolaşımınızı hareketc geçinnek ivin kolunuzu, bacağınızı oynatüğı 16 Afrika'da, FUdişi Sahili Rallisi'nde bir Nissan