Katalog

Darphane ve Damga Matbaası Müdürlüğü, 1967'den bu yana, tstanbuVda Yıldıı'daki blnasında çalışıyor. Altının yolculuğu Evde paradan söz açıldı mı, dertli aile babaları, "Darphanem mi var benim kuzum..." diye yakınırlar. Evet, gıcır gıcır banknotlar darphanelerde basılır. Ya çil çil altın paralar? Onların da bir darphanesi var. Gelin birlikte altının yolculuğunu izleyelim. Yazı ve fotoğraflar TAR1K ERSOY • Darphane'nin yarım aralanmış demir kapısından içeri giren adamin cekedi buruşmuş, pantolonu da ütüsüzdU. Şöyle bir çevresine göz attıktan sonra, giriş kapısının yanmdaki vezned e sırasını bekleyenlere katıldı. 50 yaşlarındaki bu adam, bir eliyle ikiüç gunlük sakalını sıvazlarken, öbür eliyle cebinden çıkardığı küçük plastik torbayı tutuyordu. Sıra kendisine geldiğinde veznedeki memur sordu: Ne kadar? Iki kilo. Memur önundeki kayıt defterine eğilerek iki kilo saf altın getiren bu adamın ismini ve adresini kaydetti. Kayıt bitince hızlı adımlarla getirdiği külçeleri Darphane yetkililerine teslim etmek için ana binanın içinde gözden kayboldu. Burası, gün boyunca kuyumcular ve tasarruf sahiplerinin birbiri ardına geldiği Yıldız Darphanesiydi. Kimi 12 kilo gibi gayet alçakgönüllü miktarlarda altın getirirken, kimi de 5060 kilo ile geliyor, bunun yarısını kendileri, diğer yarısını da yanlarındaki silahlı korumalar taşıyorlardı. Çantasında ve elbisesinin ceplerinde yer kalmadığı için "çorabından altın çıkaranlara" bile rastlanmıştı burada. Kalıplara dökülen erttttmiş altmdan tlde edllen külçelert' 'sebike'' deniliyor. Her birinin ağırlığı 3 kilo. Altın halino BURASI DARPHANE Yıldız Darphanesi, her ayın ilk ve üçüncü perşembesi altın alımı yapıyor. Kuyumcuların getirdiği altınlar, isteklerine göre, değişik şekillerde basılıyor. Darphane Daire Başkanı Mesut Ertop'un verdıği bilgiye göre, eritilmiş veya külçe olarak getirilen altınlar 917 ayarın üzerinde olmaları halinde, doğrudan eritmeye alınabiliyor. Bir de ayarı belli olmayan külçeler var. Bunlar Darphane'nin laboratuvarlarında tahlil edildikten sonra, işleme alınıyor. Ertop, "Bazı ülkclerin guvenmediğimiz dökümleri var, her markayı almayız" diyor. Ingiliz ve Isviçre damgalı altınlar lıemen kabul edilirken, lran altınları, damgalı bile olsalar tahlil ediliyor. Darphanenin günlük altın basım kapasıtesi ve altının cinsi gizli tutuluyor, Darphane'de adeta bir tabu muamelesi görüyor bu konu. Yetkililer piyasaya sürülen altın cins ve miktarlarının fiyatlar Üzerinde bir spektllasyon yaratmasından çekiniyorlar. Piya tınlannın, talep olmadığı zamanlarda eritilmesi olayı var. Bazı kuyumcular, "Zaman oldu satamadık ve on binlercesini erittik" diyorlar. Getirilen altının miktarı konusunda herhangi bir sınırlama yok. Isteyen bir ton bile getirebilirken, talep olmadığı zamanlarda bir kilonun altında külçe kabul edilmiyor. Ertop, bunu, "Tesislerimiz biiyiik olduftu için 1 kilodan az döküm yapılması ve bunun işlenmesi hem fireyi arttırır, hem de maaliyeti" şeklinde açıklıyor. Işlenen altınlar da talep miktarına bağlı olarak iade ediliyor. Talebin az olduğu zaman, bir iki hafta olan bu süre, talep arttığında uzayabilisadaki altının miktarı Uzerine yaklaşık bir yor. tahmin yapmak bile çok zor. Dönem dönem, Türkiye'ye kaçak olarak sokulan sahte Suriye altınlannın miktarı örneğin, bilinmiyor. Kalın demir bir kapıdan geçtikten sonra KÜLÇE ALTINDAN"PUL"ALTINA, Bir de piyasaya verilen Cumhuriyet Al girilen altın "eritme odası"nda, hissedilen Kuyumcular ye tasarruf sahiplerinin getirdiği altınlar, Yıldız Darphanesi'nde, eritilip isteğe göre değişik biçimlerde yeniden basılabiliyor. "Tolerans atelyesi"nde, hassas ölçümltrle "pulaltın "w standart ağırlığa uygunluğu belirleniyor. Altın, son baskıya "pul" Altını" olup çıkıyor. olan 16