Katalog

A YIN KONUSU Sayfa: 5 Önemli bir darboğaz: Polyester elyaff ve iplik EKSTİL sanayiinin önemli darboğazlarından blrlni de polyester elyaf lle polyester ipliğln oluşturduğu, pamuklu ve yünlü dokumada kullanılan bu yardımcı maddenin klmi alanlarda temel hammadde yeterlnce üretllemedlği belirtiliyor. llerl teknoloji kullanarak, Preksilen hammaddeslnin işlenmesl sonucu üretilen polyester elyaf lle polyester Ipllk, Sasa'nın üretim konusu. özel sektörün güçlü yatırımlarından birl olan Sasa'nın üretim kapasitesi, ülkemlz gereksinlmlni karşılayablldiği gibl, dışsatıma da olanak sağlıyor. Ancak bu kuruluş da dlğer işletmeler gibl hammadde açısından dışa bağımlı. Ve Praksllen'ln dışalımı aksayınca önce Sasa' nın üretlmi gerlllyor, daha sonra da bütünüyle tekstll sanayilnde darboğazlar oluşuyor. Tekstll sanayilnde islm yapmış, üretimlnin büyük bölumünü dışsatıma yöneltebilen kuruluşlar polyester elyaf ve polyester Ipllk sorununun oluşmasında doğrudan Sasa'nın suçlanamayacağını öne sürüyorlar. Darboflazın genelde Sasa'ya gereksinl T Iplikçiler dokumacılar arasında dışsatım savaşımı sürüyor LKEMIZDEKI tekstıl sanayiinin, Uözellikle ıçinde bulunduğumuz dönemde hiçbir subvansıyonu gerektirmeden gerçek anlamda "dışsalım" yapabileceği ısrarla vurgulanıyor. Yünlü ve pamuklu dokuma alanında Isim yapan büyük kuruluşların yönetlcileri bu konuda kesin konuşuyorlar. Otomotiv, dayanıklı tüketlm malları ve benzeri alanlardan gerçekleştirılen dışsatımın daha uzun süre yapay desteklere gereksinlmi bulunduğunu ısrarla savunan tekstil sanayicileri, yayımlanan yeni dışsatım rejiminin ve yapılan son devalüasyonun tekstill bir dışsatım ürünü durumuna getirdiğı görüşünde birleşıyorlar. İplik üreten kuruluşlarla aralarında bir dizi sorunun oluştuğuna, bunun da giderilmesi durumunda pamuklu ve yünlü dokuma dışsatımından sağlanacak dövizin 1 milyar doları aşacağına ilişkin sav da bu kesimden kaynaklanıyor. Dışsatıma gerekll tüm koşulların oluştugunu, dışsatımgelırininyüzde 50'sinin kullanma olanağının, pamukluyünlü dokumaya ayrı bir özelllk kazandırdığını altını çizerek belirten tekstil sanayicileri, "Bu mlni karşılayacak düzeyde döviz verilememesinden kaynaklandığını vurguluyorlar. Sasa, dışsatımı olmadığı Için dışsatım kaynaklı dövlz kullanamıyor. Buna çözüm getirmek amacıyla bir dizl glrlşimleri olmuş tekstil sanayicilerinln.. Dışsatımdan sağladıkları dövizi kullanma olanağını Sasa'nın hlzmetine sunmuşlar. Ancak bundan da uzun süreli bir çözüm elde edllemediği gerçeği ortada. Polyester elyaf ve iplik sıkıntısı günümüzde de artarak sürüyor. Darboğaz.tekstll sanayicilerinl üretim planlaması, dışsatım bağlantısı yapma olanağından yoksun bırakıyor. Bu olumsuz gelişme ise özellikle mallyetlerin artmasına yol açıyor. Kimi orta ve küçük ölçekll sanayiciler ise "sıkıntıdan sorumlu diyorlar. Bu kesime göre, Sasa, Sabancı Holding'e bağlı tekstll Işletmelerin. düzenli polyester elyaf ve iplik sağlıyor ve piyasaya da istediği fiyatı dikte edlyor • Sasa'dır, izlediği politikadır" Uretimin gerilemesi iplik fiyatlarının artışına bağlanıyor EKSTİL sektoründe bu yıl toplam 1 milyar 600 metrellk bir üretim planlandığı, ancak değlşik nedenlerden ötürü amaçlanan hedefe ulaşılamayacağı belirtHiyor. Üretlmi olumsuz etkileyen nedenlerin başında iplik flyatlarının yükselmesl bunun sonucu olarak da 18 bin 417 el ve ev tezgâhından büyük bölOmünün bu yıl devre dışı kalması geliyor. Yıllardır değlşik bir yöntemle pamuklu bez Oreten ve toplam üretimde küçürnsenmeyecek payı bulunan bu tezgahların, Ipllk sektöründen gelen "peşin ödeme" istemleri karşısında tutunamadıkları, plyasalarda üstlendiklerl "dengeleylci" görevl yerine getlremedikler! savunuluyor. Toplam tekstll üretiminin gerilemesinde tüm girdilerin Iki yılda 6 ile 15 kat fiyat alması da önemli bir etken. Sektör yetkilileri, yardımcı maddelerle, boya ve ötekl kimyasal maddelerin yüksek flyat yanında, sağlanmasında büyük güçlüklerle karşılaşıldığı görüşündeler. Ozellikle son dönemde ortaya çıkan akaryakıt sıkıntısı da sektörün sorunlarından bir başkasını oluşturuyor. Yöneticilerin kalın çizgilerle vurguladıkları bu darboğazlar, üretim gerllemesini net bir blçimde ortaya koyuyor. Sektör yetkilileri, üretimdeki gerllemeyi giderecek bir politika izlenmesini de öneriyorlar. özelkamu Işletmelerlnln işbirliği ve hükümetin alacağı etkln önlemlerden oluşacak bir politikanın t*o melde "kâr için değil fabrikaları o#w lıştırmak için dışsatım ve üretim" ilkeslne dayandırılması gerektiğini savunuyorlar. Tekstil sektörünün bir bütün hallnde ele alınmasını, iplik ya da dokumaya bakarım" yaklaşımından uzaklaşmasını istiydrlar. Pamuktan, konfeksiyona entegre kuruluşların darboğazlardan fazla etkilenmeyeceğini, ancak bunların da entegrasyonu gerçekleştirmemiş kuruluşların sorunlarına sırt çevirmemeleri görüşü sektörde yaygın. Pamuk destekleme fiyatından, iplik dışsatımında kısıtlamaya dek uzanan bir dizi önlemln süratle alınması, duyarlılıkla uygulanması sektörün ortak görüşü. Bunu savunanlar, "Uygulanır mı, tüm kesimler uyarlar mı?" biçimindeki so T durumda iç piyasa çekicilığini yitirdi. Yünlü ve pamuklu dokuma için sıntfstz dış pazarlar kazandık" diyor lar. Sanayiciler, pamuklu ve yünlü dokuma dışsatımının amaçlanan düzeyde gerçekleşmesi sonunda, iç piyasalardakl fiyat dalgalanmalarının da duracağı görüşünde direniyorlar. cüğünü duymak bile istemıyor tekstil sanayiinin dokumacılık kesimi yöneticileri. Bunu "Cinayet" olarak tanımlayanlar da var. Türkiye'de üretilen pamuğun bütünüyle iplik'e dönüştürülebileceğinı savunan yöneticiler, Iğ kapasitesinin yeterli olduğunu, aslında tekstil sektörüne ülkemiz düzeyinde yatırım yapan ülkelerin, ham pamuk dışsatımını terkettiklerinibelırtıyorlar.Kapasiıelerin yeterliliği konusunda direnen bu sanayiciler kuruluşların üç vardiya çalışmasını engelleyen darboğazların giderilmesi gerektiğl görüşündeler. Darboğazların giderilmesinin ayrı, kapasite yetersiz savlarının ayrı olgular olduğunu da içtenlikle savunan sanayiciler, "Bunları birbırıne karıştırarak, stratei'ık önemi giderek artan pamuğu işlemeden satmak ülke gerçeklerine "Ham pamuk dışsatımı" söz macının "Ben sadece hendimi kurtar rulara ne yazık ki olumlu yanıt veremiyorlar. • İPLİK DIŞSATIMI KISlTLANMALl Mı' ters bir davranıştır" bıçiminde konuşuyorlar. Bir kilogram pamuk karşılığı ipliğın 67 marka, pamuklu dokumanın 1217 marka, konfeksiyonun da 40 marka dış ülkelere satıldığını, değerlendirmenin buna göre yapılması gerektiğini savunan yünlü pamuklu dokuma kesimine İplik üreten kuruluşların yönetlcileri yoğun biçimde karşı çıkıyorlar. İplik dışsatımının daha uzun süre engellenemeyeceğini, bu kaynaktan 200 bln dolara ulaşan dövlz sağlandığını öne süren yetkililer, dokumacıları "hayalcilikle" suçluyorlar. Tartışma da bundan sonra başlıyor ve yünlü pamuklu dokumacılar, İplik dışsatımının, kumaş, konfeksiyon dışsatımım baltaladığını, iç piyasada da fiyatların alabildiğine yükselmesine yolaçtığını gündeme getiriyorlar. •