Katalog

ENERJİ 8 enerji girdileri olan petrol, kömür, hidrolik, jeotermal, rüzgar, güneş, biyoyakıt vb. için de Strateji Belgeleri hazırlanmalıdır. Daha sonra bütün bu alt sektör strateji belgelerini dikkate alan Türkiye Enerji Strateji Belgesi oluşturulmalıdır. Bu strateji belgelerinin hazırlık çalışmalarına üniversiteler, bilimsel araştırma kurumları, meslek odaları ve uzmanlık derneklerinin katılım ve katkıları sağlanmalıdır. Ayrıca ETKB bünyesinde bir ‘Ulusal Enerji Strateji Merkezi’ kurulmalıdır.” gaz bedellerinin mal ve hizmet ihracıyla ödenmesi sağlanmalıdır. Doğalgazda Rusya’ya ve İran’a bağımlılığın azaltılmasına yönelik çalışmalar yürütülmelidir. Azerbaycan’dan yapılacak gaz ithalatının artırılma imkanları araştırılmalıdır. Türkmenistan’dan ülkemize doğru boru hattı tesisi çalışmalarına ağırlık verilmelidir. MısırTürkiye Doğal Gaz Boru hattı inşaatı hızla sonuçlandırılmalı ve bu hat devreye alınmalıdır. Doğalgaz ithal edilecek ülkelere Irak’ın eklenmesine çalışılmalıdır. İran’la yapılması öngörülen üretim anlaşması, ülke çıkarları gözetilerek geliştirilmeli ve uygulanmalıdır. TPAO eliyle Türkmenistan, Kazakistan, Özbekistan v.b. ülkelerle ortak üretim anlaşmaları yapılmalıdır. Yerli doğalgaz üretiminin artırılmasına çalışılmalıdır. Metan gazı, Maden Kanunu kapsamından, Petrol Kanunu kapsamına alınmalı, Zonguldak Taşkömürü sahalarında olduğu belirtilen metan gazı kaynaklarının araştırılması sonuçlandırılmalı ve bir an önce üretime geçirilmelidir. Arz güvenliği açısından artan doğalgaz tüketimine paralel olarak depolama kapasitesinin arttırılması zorunludur. Başkent Gaz özelleştirilmesi durdurulmalı, bu kuruluş borçlarına karşılık kurulması öngörülen Türkiye Petrol ve Gaz Kurumu bünyesine alınmalıdır. Ayrıca belediye şirketleri olan İGDAŞ ve İZGAZ’ın özelleştirme işlemleri durdurulmalı ve bu şirketler de Türkiye Petrol ve Gaz Kurumuna devredilmelidir. Temel bir ihtiyaç olan doğalgaz fiyatları üzerindeki yüzde 18 KDV yüzde 1’e düşürülmeli, ÖTV’den de KDV alınması uygulaması son bulmalı ve ÖTV kaldırılmalıdır. ? Kamuda petrol ve doğalgaz birleştirilmeli Petrol ve doğalgazın yapısı gereği birbiriyle ayrılmazlığına dikkat çekilerek, dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi petrol ve doğalgaz arama, üretim, iletim, dağıtım ve satış faaliyetlerinin dikey bütünleşmiş bir yapıda sürdürülmesini isteyen MMO, bunun için TPAO’nun BOTAŞ’ı da bünyesine alarak Türkiye Petrol ve Doğalgaz Kurumu oluşturulmasını önerdi. Bu kurumun gündelik siyasi çekişmelerden etkilenmeyecek kamu bünyesinde özerk bir şirket olarak yapılanması gerektiği vurgulanan yazıda, doğalgazın kullanıma sunumuna ilişkin olarak da şu saptama ve önerilere yer verildi: Sistemin parçalar haline bölünmesi, her bir parçanın, ithalat, iletim, toptan satış, dağıtım, depolama vb. faaliyetler üzerinden özelleştirilmesi ve çok sayıda özel şirket eliyle gerçekleştirilmesi de, eşgüdümü zorlaştıracak ve planlamayı güçleştirecektir. Arz güvenliği açısından iletimin kamu tekelinde olmasının yanı sıra, ithalat ve depolamada da kamunun ciddi bir ağırlığı olması gerekir. BOTAŞ’ın mevcut doğalgaz Çok katlı apartmanlarda bile merkezi ısıtma sisteminin iptal edilerek ferdi ısınmaya (kombi kullanımı) geçilmesi sonucu konutların ödeyeceği doğalgaz faturası, 1500 metreküp (m3) yıllık tüketim için; Ankara, İstanbul, İzmit gibi kentlerde 1600 YTL’ye ulaşacak. sözleşmelerinin özel kuruluşlara devri yönündeki ısrarlı dayatmalara son verilmelidir. Doğalgaz alım sözleşmelerinin hazırlık süreçlerinin zaman aldığı ve sona erecek sözleşmeler nedeniyle, 2011 sonrası arz açığı oluşması ihtimali göze alınarak, uygulanan doğalgaz ithalat yasağı son bulmalı, BOTAŞ ile talepte bulunan diğer kuruluşlara yeni doğalgaz alım sözleşmesi yapma ve ithalat hakkı verilmelidir. Mevcut doğalgaz alım sözleşmeleri ‘takriri müzakere’ konusu yapılmalı, anlaşmalarda fiyat iyileştirmeleri hedeflenmeli, alınmayan gazın bedelinin ödenmesine cevaz veren, gazın üçüncü ülkelere satılmasını önleyen hükümler iptal edilmelidir. Gaz ihracatçısı kuruluşlarla yapılacak ayrı ticari anlaşmalarla satın alınan ükümet’in IMF’ye ve AB’ye verdiği taahhütler doğrultusunda uygulamaya sokulan ve otomatik bir zam makinası olan “Maliyet Bazlı Fiyatlandırma” uygulaması kapsamında, 1 Kasım 2008’de doğalgaza yüzde 23.85 oranında zam yapıldı. Bu son zamla, evlerinde doğalgaz kullananların ödedikleri fiyat, Aralık 2007’ye göre yüzde 82.15 oranında arttı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı H Fiyatlar 1 yılda yüzde 82.15 arttı verilerine göre, 107 milyon 625 bin ton petrol eşdeğeri (TEP) olan 2007 yılı Türkiye birincil enerji arzında, 33 milyon 953 bin TEP tüketimle doğalgaz yüzde 31.55’lik payla birinci sırada yer almaktadır. Doğalgaz yüzde 49.6’lık payla elektrik üretiminde de birinci sırada gelmektedir. Enerji ve elektrik üretiminde başat rolü olan doğalgazdaki fiyat artışlarının ekonominin tüm sektörlerini etkilemesi kaçınılmaz. Ailelerin konutlarında ısınma, sıcak su elde etme ve mutfaklarda ürünlerinin fiyatlarını da yükseltecek. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ile diğer hükümet yetkilileri büyük bir gayretkeşlikle zammı savunmaya geçtiler. Hesap ortadayken ve dört işlem bilen herkes bu hesabı yapabilecekken “eleştiriye karşı tahammülsüzlük” had safhaya ulaştı; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı “Makina ve Elektrik Mühendisleri Odalarını, hesap bilmemekle suçlayacak kadar” pusulayı şaşırdı. Oysa Hilmi Güler’in bakan olduğu 2003 başından bu yana konutlarda birim hizmet ve amortisman bedeli hariç doğalgaz fiyatı 0.299219 YTL’den, 0.986282 YTL’ye çıkmıştı. Kuşkusuz yüzde 229.61’lik bu artış da kayda değer bir artıştı ve hesap bilenlerin gözünden kaçmamıştı. ? kullandıkları doğalgazın faturası artmakta. Son yıllarda körüklenen, çok katlı apartmanlarda bile merkezi ısıtma sisteminin iptal edilerek ferdi ısınmaya (kombi kullanımı) geçilmesi sonucu konutların ödeyeceği doğalgaz faturası, 1500 metreküp (m3) yıllık tüketim için; Ankara, İstanbul, İzmit gibi kentlerde 1600 YTL’ye ulaşacak. Elektrik üretiminin yarısını sağlayan doğalgazdaki Ekim ve Kasım aylarındaki fiyat artışları, elektrik fiyatlarında SON 1 YILIN BOTAŞ DOĞALGAZ FİYATLARI Ocak başında (2007 Aralık Ayına Göre Maliyet Artışları Karşılaştırması) yeni bir zammı getirecek. 2007 2008 2008 2008 2008 2008 Aralık Ocak Temmuz Ağustos Ekim Kasım Fiyatlardaki artış, ÖTV Dahil sanayinin enerji KDV Hariç 0.458862 0.498090 0.540848 0.644418 0.674867 0.835814 maliyetlerini (YTL/m3) yükselteceği için sanayi ÖTVKDV Dahil (YTL/m3) 0.541457 0.587746 0.638201 0.760413 0.796343 0.986261 Toplam Artış % 8.55 17.87 40.44 47.07 82.15 ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ