Katalog

ENERJİ 14 üretilebilecek elektrik enerjisi Türkiye üretiminin yüzde 29’na tekabül etmektedir. Bu kısa makalede yukarıda belirtilen düşünceler ışığında; Türkiye’nin enerji arzının güvenirliğini artırmak, dışa bağımlılığını azaltmak, istihdam ve genel ekonomide olumlu gelişmeler sağlayabilmek için çok önemli imkanlar yaratacak olan Afşin Elbistan Linyit Havzası’nın geliştirilmesi için hükümetlere, sivil toplum örgütlerine ve yatırımcılara çağrıda bulunulmaktadır. korunması açısından olumsuz etkileyebilir. Santrala kömür 2010’da verilebilecek AfşinElbistan Linyit Havzası’nın taşıdığı büyük ekonomik önemi daha somut bir şekilde irdeleyebilmek için konuyu elektrik enerjisi üretim maliyeti açısından ele almak faydalı olacaktır: AfşinElbistan (B) Termik Santralı 4x360 MW (1440 MW) gücünde inşa edilmiş ve 20052006 yıllarında hizmete alınmıştır. Termik santral inşasına paralel olarak, bu santrala linyit temin edecek olan Çöllolar Linyit Madeni’nin inşası çeşitli nedenlerle yapılamamış ve 2007 yılında beş yıl gecikme ile ihale edilebilmiştir. Okuyucu beş yıllık bir gecikmeyi bir yazım hatası olarak düşünebilir. Ancak ne yazık ki 2005 yılında termik santral ile birlikte hizmete girmesi gereken Çöllolar Linyit Madeni ihalenin imzalandığı Şubat 2007 ayını takip eden 3. yılsonunda linyit üretebilecektir. Başka bir deyişle, linyit termik santrala 2010 yılında verilebilecektir. Bu arada AfşinElbistan B Termik Santralı’nın deneme çalışmalarını yapabilmek için AfşinElbistan A Termik Santralı’nın iyileştirme ve bakım çalışmaları askıya alınmış, böylelikle A Termik Santralı’nı besleyen linyit madeninden B Termik Santralı’nı besleyebilmek için ilave yatırımlar yapılarak, santralın tamamen linyitsiz kalması önlenmiştir. Bir mühendislik skandalı olarak ifade edilecek hatalar yapılarak, ülkenin elektrik enerjisi ihtiyacının olduğu bir dönemde daha pahalı elektrik üretiminin yapıldığı doğalgaz santrallarından talep karşılanmaya çalışılmıştır. AfşinElbistan Termik Santralı’nın ve onu besleyecek linyit madeninin hizmete alınmasını önleyen sanki gizli bir güç bu projenin başarılı olmaması için çalışmıştır. Aksi durumda konunun açıklamasını yapmak mümkün olamamaktadır. Devlet tarafından ele alınan tüm stratejik projelerde sıkça görülen bu plansızlık ve irade yoksunluğu bir bakıma proje yönetim ve organizasyon hatası olarak da ele alınabilir. AfşinElbistan B Termik Santralı’na linyit temin etmek için görevlendirilen kuruluş linyit madenciliği konusunda mühendislik projelendirme tecrübesi olmayan bir kuruluş olması nedeniyle de anılan olumsuzluklar meydana gelmiştir. Türkiye’de linyit madenciliği ile görevlendirilmiş bir kamu teşebbüsü olan Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) daha önce AfşinElbistan A projesini başarılı bir şekilde, termik santralın devreye alınmasından yeterli bir süre önce devreye almayı başarmıştır. Durum böyle iken başka yönetimsel yollar düşünmek hem yasal hem de akılcı olmamaktadır. Bilindiği gibi kamu mevzuatında bir kamu iktisadi teşebbüsü tarafından yapılan görev başka bir kamu teşebbüsü tarafından ele alınamamaktadır. Ancak bu konuda sorumluluğu tamamen kuruluşlara atmak da hakkaniyetli olmayacaktır. Bu gibi önemli projelerde çalışmış tüm ilgililerin de bildiği gibi büyük ihalelerde siyasi kadroların müdahaleleri ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ Dünya’da kömürün önemi Uluslararası kuruluşlarca yapılan çalışmalar Dünya kömür rezervlerinin uzun yıllar yeterli olabileceğini, özelikle karbon emisyonları sorununun çözümlenmesi ile önemli rezervlere sahip fosil yakıtların dünya enerji tüketiminde olduğu gibi ülkemiz enerji kaynaklarının kullanımında da önemli bir paya sahip olacağını göstermektedir. Günümüzde ABD, Çin, Almanya, Polonya, Avustralya, Yunanistan, Hindistan v.b birçok ülke elektrik enerjisinin yüzde 50’sini kömürden elde etmektedirler. Dünya Enerji Konseyi’nin yapmış olduğu uzun dönemli enerji tahminlerinde, 2007 yılında Dünya enerji tüketiminin yüzde 28.6’sının kömürden karşılandığı ve bu oranın 2030 yılında ufak bir artışla aynı seviyede kalacağı belirtilmektedir. Rezervin yüzde 43’ü AfşinElbistan’da Ülkemiz yönünden fosil yakıtlar içerisinde linyit bilinen 10 milyar ton rezervi ile büyük öneme haizdir. AfşinElbistan Linyit Havzası da bu rezerv içinde yaklaşık yüzde 43’lük bir paya sahiptir. AfşinElbistan Linyit Havzası’nın kuzeyinde SivasKangal Kömür Sahası’ndan başlayarak güneyde AdanaTufanbeyli sahasını içine alan geniş bir bölgenin ülkenin en önemli kömür rezervine sahip bir bölge olduğu anlaşılmaktadır. Türkiye linyit rezervlerinin yaklaşık yüzde 43’ünü oluşturan AfşinElbistan Linyit Havzası’nın elektrik üretimindeki yeri çok önemlidir. Buna bağlı olarak Ülkemiz yönünden fosil yakıtlar içerisinde linyit bilinen 10 milyar ton rezervi ile büyük öneme haizdir. AfşinElbistan Linyit Havzası da bu rezerv içinde yaklaşık yüzde 43’lük bir paya sahiptir. AfşinElbistan Linyit Havzası’nın kuzeyinde SivasKangal Kömür Sahası’ndan başlayarak güneyde AdanaTufanbeyli sahasını içine alan geniş bir bölgenin ülkenin en önemli kömür rezervine sahip bir bölge olduğu anlaşılmaktadır. halen işletilmekte olan 4x340 MW gücündeki AfşinElbistan (A) Santralı’na ek olarak 4x360 MW gücündeki AfşinElbistan (B) Termik Santralı tamamlanmış olup, işletmeye açılmıştır. Bölgede ayrıca elektrik enerjisi üretmek üzere (C), (D), (E) ve (F) olarak adlandırılabilecek bir seri termik santral inşası planlanmaktadır. Bu termik santrallar için gerekli kömürün ekonomik olarak üretilebilmesi için AfşinElbistan Havzası’nın sektör bazında değerlendirilmesi yanında linyit havzasının genel olarak etüt edilmesi ve amenajman projesinin yapımı uygun olacaktır. Ayrıca linyit madenciliği ve elektrik üretim amenajman çalışmasını genişleterek yörenin bir “Bölgesel Kalkınma Projesinin” tasarlanarak, bu büyük projenin sosyal, kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarının belirlenmesi faydalı olacaktır. Elektrik Üretim A.Ş (EÜAŞ) ve Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) kuruluşları arasında yapılan anlaşmaya göre AfşinElbistan Linyit Havzası’nın işletmeciliğine yönelik rezerv geliştirme ve teknolojik parametrelerin belirleneceği çalışma ile Afşin Havzası’nın “Bölgesel Kalkınma Projesinin” gerçekleştirilmesi için iyi bir fırsat yakalanmış bulunmaktadır. Ülkemizde kömür sektöründe kömür endüstrisini rekabetçi kılmak, verimliliğini artırmak, çevresel sorunları en aza indiren iyi bir işletmecilikle kömür sektörümüzü uluslararası düzeyde başarılı bir konuma getirmek mümkündür. Şüphesiz bütün bu önemli işler yapılırken Türkiye’nin enerji arzı güçlendirilecek, istihdam artırılacak, ekonomi istikrarlı bir konuma getirilecek ve siyasi bağımsızlığı sağlamlaşacaktır. Ciddi maden mühendislik çalışmaları yapılmalı AfşinElbistan Linyit Havzası’nda her biri 540 milyon ton işletilebilir rezerve sahip 5 ayrı bölümde toplam 8 bin 600 MW kurulu güç tesis etmek için gereken rezerv miktarı 2.7 milyar tondur. AfşinElbistan Linyit Havzası’nın toplam rezervinin 4 milyar tonu aştığı dikkate alındığında, bu havzadan rezerv kaybına neden olmayacak bir şekilde projelendirme yapmak için çok ciddi maden mühendislik çalışmalarının yapılmasına ihtiyaç bulunmaktadır. Yukarıda değindiğimiz gibi bu mühendislik çalışmalarına ilaveten yörenin “Bölgesel Kalkınma Projesi” kapsamında ele alınacak, su kaynakları, çevre, arazi ıslahı, yerleşim, eğitim, sağlık gibi meseleleri incelenerek plan ve programlar yapılarak uygulanmalıdır. Bu çalışmalar yapılmadan uygulanacak yoğun yatırımlar yöreyi çevrenin ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ