Katalog

ATİLLÂ DORSAY’DAN ‘HAYATIMIZI AYDINLATAN MUHTEŞEM KADIN DOSTLARIM’ ‘Hep doğru ve haklı tarafta oldular!’ Remzi Kitabevi tarafından yayımlanan Hayatımızı Aydınlatan Muhteşem Kadın Dostlarım, Atillâ Dorsay’dan kadının yerinin ve konumunun hâlâ en hararetli biçimde tartışıldığı günümüzde kültür ve sanat dünyamızdan seçkin 30 kadının özenle çizilmiş ayrıntılı portreleri... Bir ortak özellikleri de Dorsay’ın uzun kariyeri boyunca bizzat tanıdığı, dostluklar kurduğu, anılar ve anekdotlar paylaştığı, hakkında yazılar kaleme aldığı kadınlar olmaları. Onun deyişiyle “Lady”ler ve “Diva”lar… ğımız, ağladığımız veya güldüğümüz, za- GAMZE AKDEMİR man zaman üzerlerine yazılar veya notlar yazdığım Lady’leri seçtim. gamze.akdemir@cumhuriyet.com.tr Ama tabii yazamadıklarım da oldu. 30 sayısını hedeflemiştim, onu aşmak iste- İSTANBUL SÖZLEŞMESİ medim. İkinci bir cilt olabilir elbette… VE KADINLARIMIZ! Ama araya yine kaçınılmaz olarak erkek- n Bu kitabınızın özellikle İstanbul lerin girdiği bir, iki kitaptan sonra… Sözleşmesi’nin hâlâ tartışıldığı toplumu- muzda önemli bir işlevi olacağını düşün- ALANLARINDA ÖNCÜ OLDULAR düğünüzü ifade ediyorsunuz sunuş ya- n Sizde en iz bırakan sanat dalının ya- zınızda. Otuz başarılı kadın portresini zarlığınızla özdeşleşen sinema olduğu sunduğunuz kitabınızın bu bağlamda düşünülür haklı olarak fakat tiyatro da temel amacını anlatır mısınız? ondan geride değil. Hatta kitabınızda si- Temel amacım artık hayli yaş aldığım nemaya daha fazla yer ayırmakla birlik- şu günlerde, uzun ömrümün zengin dene- te tiyatroyu başa alıyorsunuz. yimlerini olabildiği kadar kitaplara aktar- Tiyatronun başa geçmesinin birden çok mak. Ve böylece genç kuşaklara ve gele- nedeni var. Bir kere, bir görüşe göre tiyat- ceğin okurlarına bir tür miras bırakmak… ro sanatların en eskisidir, antik çağdan be- Ama bunu birkaç kitaba yayarken, güncel ri var olan… En eski mağaralardaki çizim- olaylar da elbette bizi etkiliyor. leri resim sanatının öncüsü saymazsak!... Toplumumuzun ezeli sorunlarından “ka- KURTULUŞ ARI Ayrıca o bölümün başında yer alan dının durumu” artık “üçüncü sayfa” haber- sevgili Yıldız Kenter ve Gülriz Sururi, lerini aşıp birinci sayfalara yerleşirken ve ikisi var: Fatma Girik ve Filiz Akın. On- gazeteden kovulmasıyla yaşadığı büyük üzerlerine en uzun yazdığım sanatçılar- üstüne üstlük adını bizim verdiğimiz ulus- şoka direnmesi... lar olmasaydı Yeşilçam ne eksik kalırdı… dan oldular. Öylesine dolu dolu yaşadılar, lararası tek büyük anlaşma İstanbul Sözleş- Fatma’nın diyelim ki Kadın Hamlet’i Filiz’in Adalet Ağaoğlu’nun büyük yazarlığı o kadar çok ürettiler ki… mesi iken bunun ani bir emirle iptal edil- ve trajik sonu... Sevin Okyay’ın ilk kadın ilk gerçek sarışın starımız olması… Ardından elbette yazarlar (gazetecileri mesi de anılarımın bu kitap için tümüy- Müjde Ar’ın ilk kez cinselliği olan kadın ka- eleştirmenimiz olarak sivrilmesi... de alarak) ve müzikçiler geldi, her bölüm le kadınlara ayrılmasını etkilemiş olabilir. rakterleri yaratması… Hülya Avşar’ın süregelen Ayten Alpman’ın bir şarkısının Kıbrıs özenle seçtiğim başlıklar altında toplana- Kadınlar her erkek için yaşamımı- “seksiliği”… Lale Belkis’ın ilk kez kötü ka- olayıyla ayrılmaz biçimde bütünleşmesi... rak… En sonda ise birkaç farklı alan: za egemen olan, biçimlendiren ve gerçek dını sevdirmesi... Ajda Pekkan’ın ebedi gençliği bulması... müzecilik, festival yöneticiliği, manken- mutluluğu sunan üstün ve saygın varlık- Fatoş Güney’in ideal “Yılmaz Güney eşli- Sezen Aksu’nun inanılmaz bir hazine lik ve medya sorumluluğu gibi… lardır. Onlarsız bir yaşam düşünülemez. ği”... Gülsen Tuncer’in çok başka anlamda- olan üretimi... Selda’nın bu kadar “yerli n Muhteşem Kadın Dostlarım’ın ikin- ki “gecelerin kadınlığı”… Serra Yılmaz’ın ve milli” kalarak evrenselleşebilmesi... ANITSAL KARİYERLER ci kitabının geleceğini de belirtiyorsu- anlatılamaz muzipliği… Hümeyra’nın oyun- n Alanlarında öncü kadınların yaşam- n Yakın tarihte basın, medya, sanat nuz. Bu ilk kertede anılarınız çevresinde culukla baş başa giden şarkıcılığı… ları ve anılarınız memleketin yakın tari- alanlarında pek çok ilke tanıklık ettiniz. okurlarla buluşturduğunuz bu otuz ka- Ajda Pekkan, Sezen Aksu, Selda’nın hinde kuşaklar arası etkileşimi ve ayrımı Yer verdiğiniz portreler ve anılarınız çer- dını nasıl belirlediniz? dünya çapındaki müzikal değerleri, ala- da ortaya koyuyor. çevesinde bu sizde de iz bırakmış ilklere Kolay olmadı. Bu Lady’leri seçerken bildiğine zengin şarkıcılıkları... Bu kadınların hepsi kendilerini yeni- birkaç örnek verir misiniz? bir yandan kültür dünyamızın en önemli Nazan Ölçer’in yine dünya çapında leyebildiler, yeni kuşaklara seslenebildi- Tiyatroda Yıldız Kenter, Gülriz Suru- alanlarına odaklanmaya öte yandan hep- takdir görmüş müzeciliği... ler. Başarılarını bir ölçüde de buna borç- ri, Gencay Gürün gibi isimler olmasay- sinin bu alanların öncülerinden olmasına Ve anamadığım diğerleri, kuşku yok ki lular. Aynı şekilde sosyal ve siyasal olay- özen gösterdim. Ama belki en önemli et- dı bugünkü tiyatromuz var olur muydu? bu 30 kadını çok özel bir yere getiriyor. ları ve gelişmeleri izlediler; kampanyala- Elbette öncesinde de sonrasında da par- ken, onları iyi tanıma durumum oldu. ra, protestolara, eylemlere katılmayı bil- Yalnız Türkiye değil, dünya ölçüsünde... lak isimler geldi. Ama onların ömürlerini Birlikte sanat gecelerine, festivalle- diler. O benzersiz sanatçı duyarlılıklarıyla re, buluşmalara, yolculuklara katıldığı- adadığı bu alandaki anıtsallığı başkadır. DİRENİŞÇİ KADINLAR hep “doğru ve haklı taraf”a katılmayı ba- Sinemada ünlü Dört Yapraklı Yonca’dan mız, anılar ürettiğimiz, anekdotlar yarattı- n Sanatçıların zorlu yaşamlarına ya- şardılar. Bu da az şey değil... kın plan yaptığınız Muhteşem Kadın Dostlarım, Yıldız Kenter’den başlayarak YENİ KİTAPLAR YOLDA hepsinin mücadelelerine bir tanıklık ni- n Sonraki kitap tasarılarınız? teliğinde. Sizi en hayran bırakan, şaşır- Çok projem var. Biri hazır: Yıllardır tanları anarsanız neler söylersiniz? (özellikle 90’lardan beri) insanoğlunun en Belki Gülriz Sururi’nin ömrünün aşkı büyük günahlarından ırkçılık üzerine ya- olan Engin Cezzar’a olan inanılmaz vefa- zılarımı derleyen Irkçılığı Gördüm, Ta- sı, efsanevi bağlılığı ve kendini adayışı... nıyorum. Okurken bugün de çok geçerli Dilek Türker’in tiyatro yapmanın belki bulduğum yazılar... Sonra anılar kitabım en zor türü olan “tek kişilik oyun”lardaki Bir Ömürden Seçilmiş Tablolar’ın bir sebatı ve başarısı... tür devamı olan ve önemli polemikleri- Benzer biçimde Fatma Girik’in Mem- mi toplayan bir kitap. Üstelik büyük isim- duh Ün’le yaşadığı masalımsı aşk… lerle: Aziz Nesin, Attila İlhan, Halit Refiğ, Yine benzer biçimde o inanılmaz Fatoş Metin Erksan, Fikret Hakan, basından ki- Güney-Yılmaz Güney hikâyesi... mi ünlü isimler… Sonrası da gelecek. 57. Gencay Gürün’ü evinde ziyaret ederken... Zeynep Oral’ın ömrünü adadığı bir kitaptayım, bir on kadar daha gelebilir. n 20 17 Haziran 2021