Katalog

MUSTAFA GAZALCI’DAN ‘GEZİP GÖRDÜKLERİM’ Tarihin ve kültürlerin izinde... Yetmişli yılların Barış Derneği üyesi Mustafa Gazalcı’nın yeni kitabı Gezip Gördüklerim (Edebiyatist / 2021), çeşitli dergilerde yayımlanmış gezi izlenimlerinden oluşuyor. Kitap, Türkiye (çocukluk gezileri dahil), Çin, Japonya, Hindistan, Rusya, Ukrayna, Balkanlar, Avrupa, ABD, Singapur, Tayland, İran’dan Suriye ve Mısır’a dek tüm Ortadoğu, Kuzey ve Güney Afrika duraklarıyla bir bakıma tam bir dünya turu. yük Yeniçeri Ocağı da var duraklar ara- YURTDIŞI GEZİLERDE UĞUR KÖKDEN sında... İLK DURAK MOSKOVA Aslında yurtdışı geziler 1990 Kasımı’nda başlıyor. Önce, Moskova’ya gidilmiş. KUZEY AFRİKA, ALPLER... ustafa Gazalcı’nın Nâzım Hikmet’in mezarının ziyareti de bu Kuzey Afrika’da gerçekleşen sekiz çeşitli dergiler- arada. Aynı yıl Almanya (Berlin), Lük- günlük Fas yolculuğu da ayrı bir de yayımlanmış ge- semburg ve Hollanda (Amsterdam) ge- turizm gezisi. 2015 Eylül’üne denk zi izlenimlerinden zilerinde de bulunuyor. düşüyor. Otuz beş milyonluk Müslü- M oluşan kitabı Gezip Başka bir deyişle, yazarın Eğitim- man bir Afrika ülkesi olan Fas’ta Gördüklerim’de (Edebiyatist / 2021) ço- ciler Derneği’nin (Eğit-Der) Genel Kazablanka, başkent Rabat, Fes, ğu gezileri 5-7 gün sürüyor, kimi ülkeye Başkanlığı’na seçilişinin ardından... de birkaç kez gitmiş. Yurtiçi geziler 210, Marakeş gibi belli başlı ‘Kraliyet kent- Dolayısıyla hep eğitim sorunları ve de yurtdışı gezilerse 240 sayfa tutuyor, ne- leri’ gezilmiş bu arada. Öğretmen Sendikaları üstüne konuşma- redeyse başa baş. Daha sonraki bir dönemde ziyaret lar yapılmakta. Gazalcı, bu gezilerin çoğunu iki binli edilen coğrafya ise Alpler’in gölgesin- yılların ilk 10-15 yılında, üyesi bulundu- deki beş ülke: İsviçre, Fransa, Almanya, BALKANLARA TARİHİ YOLCULUK ğu Yunus Emre Enstitüsü Denetleme Ku- Avusturya ve de Slovenya (2017’nin Öte yandan Balkanlar gezisi 2012 Hazi- rulu üyesi kimliğiyle gerçekleştirmiş. Bir yaz ayları). Yani Cenevre, Montreux, ran’ına denk düşüyor: Belgrad kenti, Tuna bölümünü de ücretli turlar çerçevesi için- Bern, Luzern ve Zürih kentleri ardından ve Sava Irmakları’nın birleşim yeri, son- de, eşi Müzeyyen Gazalcı’yla birlikte. da, Strazburg (Fransa)... ra Osmanlı’dan kalma Bayraklı Camisi ve ardından Bosna-Hersek, Sokollu’nun EDİRNE’DEN MİLAS’A VE UZAKDOĞU... yaptırdığı Drina Köprüsü (İvo Andriç’in VE EGE ADALARI’NA... Yazarın Çin (2014) ve Japonya 1961 Nobel’ini alan romanı)... ğının tarihi kanıtları İshak Çelebi Camisi Yurtiçi geziler, Edirne’den, (2015) gezileri de çok ilgi çekici. Dokuz Milyonluk nüfusuyla Saraybosna kenti, (1506), İkinci Murat tarafından yaptırılan Çanakkale’den, Bursa’dan Denizli’ye günlük Çin yolculuğu Pekin’le başlıyor. kentin Osmanlı yapımı ünlü Mostar Köp- Hünkâr Camisi, Evliya Çelebi Camisi... - yani, yazarın memleketine - son- On üç kişiden oluşan bu tur, Çin impara- rüsü ve 5.5, 6 milyon nüfuslu Hırvatistan... Sonra iki kız kardeşin çeyizlerinin pa- ra Ankara’dan Kayseri’ye, Mersin’e ve torlarının yaşadığı Yasak Şehir’le ve ye- Başkent Zagrep. Ardından da, Dubrovnik... rasıyla yaptırılmış Abdurrahman Paşa Antalya’ya sürüyor. Ara zamanda Kuşada- di bin kilometrelik - o dönem Türkleri- Makedonya’nın başken- Camisi... Yanındaki beş yüz sı, Burhaniye, Milas (2019 yazı) var. Ve, ne karşı yapılmış ünlü Çin Seddi’yle de- ti, Büyük İskender’in doğ- yıllık çınarla İsabey Cami- altmış yazarın katıldığı bir kitap fuarı. vam ediyor. Ardından da, ticaret kenti Ardından 2020 yılı başında, İzmir’de duğu yer olan Üsküp... Ve, si (1436)... Öte yandan Üs- Şanghay’ı tanıyor çağdaş gezginler. Atatürk’ün okuduğu yer... küp-Selanik arası tren yolu bir Hasan Âli Yücel Toplantısı... Öte yan- Japonya gezisiyse, Türk-Japon Dostluk Üsküp’de de, bir Yahya Ke- da bir Osmanlı eseri. dan dört günlüğüne Sakız, Rodos, Santo- Grubu aracılığıyla gerçekleşmiş. Grubun mal Koleji de varmış. Son- Devamla, biri Türkçe ol- rini, Girit’i kapsayan Ege Adaları gezisi... başkanı ise, günümüz Dışişleri Bakanı ra, Osmanlı’dan kalma ca- mak üzere üç resmi dil Rodos’ta Sultan Süleyman Camisi ve Mevlüt Çavuşoğlu. Bu gezi sırasında Ga- bir Osmanlı Kitaplığı... Santorini ise vol- miler, han ve hamamlar. (Sırpça ve Arnavutça) ko- zalcı, Deniz Kurmay Binbaşı A. Hikmet Aynı zamanda, kent otuz nuşulmuş Kosova... Ayrıca kanik bir ada, zenginlerin “balayı adası”. Ilgaz’ın 1890’da, Japonya’da, kayalıkla- Önce otobüsle bir gezinti ve sonra da ge- metre yükseklikte bir Büyük Priştina, ve nüfusunun yüz- ra çarparak batan ünlü Ertuğrul gemisi- İskender Anıtı’na sahip... de sekseni Türklerden olu- mide akşam müziği... nin öyküsünü anlattığı Ertuğrul Firkatey- Girit ise Yunan adalarının en büyüğü. Sonra, Resne... 1913’te şan Frizen kenti... ni isimli ünlü kitabını okuyor. Yazar, bir kez daha oraya gelmiş. Şim- öldürülen ünlü İttihatçı Ni- Meğerse, o sırada Yu- İşte, aynı günlerde, Türk Deniz diki Belediye Binası’nın XVI. yüzyıldan yazi Bey’in evi... Ve Ma- nus Emre Enstitüsü (YEE) Kuvvetleri de, 250 denizci ve Gediz kalma eski bir Osmanlı Vergi Dairesi ol- nastır; unutulmaz Aske- Saraybosna’da sergi açıyor- duğunu, Küçük Hasan Paşa Camisi’nin ri İdadi’nin bulunduğu yer ve dahası muş. Ayrıca Enstitü, barış kültürünü ege- firkateyniyle Japonya’da anma törenleri- ise Yunanlarca ofis yapıldığını söylüyor Atatürk’ün okuduğu lise de. men kılmak için de sanat etkinlikleri dü- ne katılıyor. Sonra da, Ertuğrul Şehitliği Mustafa Gazalcı. Bu arada beş yüz yıllık Osmanlı varlı- zenliyormuş. Sonra, kiliseye çevrilen Bü- geziliyor. n V. MURAD’IN OĞLU SELAHADDİN EFENDİ’NİN EVRAK VE YAZILARI ehzade Selahaddin Efendi (1861- ve kayıtlarına ek olarak birkaç yıllık ikinci cildi, Selahaddin Efendi’nin eğitimi 1915), 1861-1915), 1876 yılında günlüklerini kapsıyor. ve hocaları, babasıyla ve hane halkıyla Ş üç ay ve üç gün saltanat sürmüş Tarihçi Edhem Eldem’in yeni harflere ilişkileri ve adeta hapishaneye dönüşen 33. Osmanlı padişahı V. Murad’ın tek aktardığı, ayrıntılı açıklama ve yorumlarla saraydaki günlük yaşam ve düzen hakkında oğludur. V. Murad’ın 1904’teki ölümüne yayına hazırladığı ve Türkiye İş Bankası önemli bilgiler sağlıyor. n kadar süren 28 yıllık tecrit yaşamı boyun- Kültür Yayınları tarafından yayımlanan ca, zamanının önemli bir kısmını anı, kitap, metinlerin tıpkıbasımlarının V. Murad’ın Oğlu Selahaddin düşünce ve duygularını kaleme almaya yanı sıra, Eldem’in her cildi tarihsel ve Efendi’nin Evrak ve Yazıları II: Hatırat ayırmıştır. toplumsal bağlamı içine yerleştiren giriş ve Belgeler / Edhem Eldem / Türkiye İş Bu yazıları, “Sada-yı Mahpus” yazılarıyla sunuluyor. (Hapisteki Ses) adı altında topladığı yazı Yeni ciltlerle devam edecek dizinin Bankası Kültür Yayınları. / 220 s. 22 11 Kasım 2021 NECATİ SAVAŞ