Katalog

KITAP BULMACA Hazırlayan: İLKER MUMCUOĞLU [email protected] FRANSA 1 C2 B3 H4 L 5 F 6 E 7 N 8 N 9 B 10 H 11 D 12 K 13 M 14 K 15 M 16 K 17 K 18 K 19 N 20 B 21 K 22 N 23 N 24 K 25 H 26 K 27 E 28 I 29 I 30 F 31 H Kara derili yanardağ: Aimé Cesaire 32 I 33 D 34 L 35 A 36 E 37 N 38 C 39 B 40 C 41 H Aimé Cesaire, şiiri her sözünün merkezinde tuttu. 42 E 43 C 44 L 45 D 46 K 47 F 48 D 49 B 50 K 51 A 52 G 53 L 54 A 55 J 56 M 57 F 58 D 59 C 60 A 61 L 62 J 63 I 64 C 65 J 66 F 67 D 68 A 69 A 70 M 71 D 72 G 73 H 74 G 75 A 76 I 77 G 78 H 79 J 80 M Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Nevzat Çelik’in bir şiir kitabının adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı şiir kitabından dizeler ve şairin hapis yattığı cezaevinin adı ortaya çıkacaktır. Tanımlar ve sözcükleriniz: H. Bağışlama, bağış. 3 41 31 25 78 10 73 A. “…Adası” (Robert Michael Ballantyne’nin romanı). 75 54 69 51 35 60 I. ”Eriyorum git gide / Elveda her …” (Kemalettin Kamu). 63 28 32 29 76 B. “… Sardunyalar” (Wolfgang Borchert’in öykü kitabı). 9 39 49 2 20 J. “Her … Bilir” (Roni Margulies’in şiir kitabı). 55 79 65 62 C. Gılgamış’ın en yakın dostu. 59 40 1 43 58 38 K. Osman Şahin’in ilk öykü kitabı. 18 17 24 14 12 16 21 46 50 26 D. “… Arzular” (Süreyyya Evren’in öykü kitabı). 67 45 33 71 64 48 11 E. “Lili …” (Mayakovski’nin sevgilisi). 42 36 27 6 L. “… Köksal” (Oyun yazarı, romancı, öykü yazarı). 4 53 34 61 44 M. Evlenmeyle oluşan yakınlık, akrabalık. 80 15 70 13 56 F. “Reşad … Koçu” (Tarihimizde Garip Vakalar, Eski İstanbul’da Meyhaneler ve Meyhane Köçekleri, İstanbul Tulumbacıları adlı kitapları da olan tarihçi ve yazar). 30 47 5 66 57 G. “Eskiden …” (Haydar Ergülen’in şiir kitabı). 77 52 74 72 68 N. Thomas More’un ünlü yapıtı. 7 8 23 37 22 19 1528 ÇÖZÜM: A. ORPHEUS, B. RİDER, C. HIRÇIN KIZ, D. AYŞEMAYŞE, E. NEŞE, F. KA, G. ABDİ, H. HAŞİM, I. YERGİ, J. AKİL, K. ORTAÇ, L. Ğ VİTAMİNİ, M. LADES, N. UŞAK. Şiir: “giderim peşine, karşıma çıkan yeşil dul / siyah oya kuşatır veziri, tam / bir şah çeker doğa, sahne” AYTEKIN KARAÇOBAN A imé Cesaire (19132008), Léopold Sédar Senghor’la birlikte kara Afrika kimliği ve kültürünü savunmayı hedefleyen “zencilik” akımının gerçek ve sapmacalı (mecazî) anlamda en koyu renkli şairidir. Ne var ki yaşamının büyük bir bölümünü siyaset adamı olarak geçirmiştir. Şairin siyasal yazıları Edouard de Lépine et René Hénane’ın çabalarıyla 5 cilt olarak yayımlandı (Aimé Cesaire, Ecrits politiques (19352008) Nouvelles Editions Place, 5 tomes, 2048 p.) Bu 2048 sayfada “kara halklar”ın olağanüstü uyanışları dile getirilmektedir. Çok sayıda şiir kitabı, tiyatro oyunu da yazan, elli altı yılda on iki kez seçilerek FortdeFrance’ın belediye başkanlığını yapan, aynı zamanda on dört kez seçilerek kırk sekiz yıl milletvekilliği yapan Martinikli şair 70. yaşgününde çok zaman yitirdiğini, zamanını yapıtlarına, yani şiire adamadığı için üzüldüğünü dile getirir. Şiiri her sözünün merkezinde tutan birinin bu üzüntüsü elbette anlaşılır. AĞZI VAR DİLİ YOKLARIN ACILARI “Kimim? Ne yapmalıyım? Neyi ummalıyım?” sorularının ışığında devinen bir ömürdür onunki. Sorumlu, özgür ve savgüden (engaje) kimliği başından sonuna dek düşünme ve yaratma eylemlerinin temeli üzerinde yükselir. Pablo Neruda’nun “Macchu Picchu Dorukları” şiirinde dile getirdiği gibi, elini Amerika’nın tarihine daldırması ve onların ağızlarıyla konuşmaya gelmesine benzer biçimde Aimé Cesaire de Martinik’te ağzı var dili yokların acılarını dile getiren ağız olmaya gelmiştir. Kara derili insanların beyazlarca sömürgeleştirme, özümleme (asimilasyon), köleleştirme siyasetlerinin kurbanı olmalarına karşı durmuş; onların kimliklerine sahip çıkmalarında sözcülük görevini üstlenmiştir. Bu öznelliğini evrenselliğe taşımayı bilmiştir. Şair, 1989 yılında Avignon’da yaptığı bir konuşmada kendisi için çok önemli iki karşılaşmadan söz eder. Biri kendisini tanımayı öğreten Léopold Sédar Senghor’la, öteki de kendisini arayışlardan, duraksamalardan kurtaran, sezgilerini doğrulamayı sağlayan André Breton’la karşılaşmasıdır. André Breton ve üstgerçekçilik (surréalizm) sayesinde özgürlüğü, insanın derin güçlerinin çağrısını kavrar. Bunu şu sözlerle özetler: “Üstgerçekçilik bana zenci olmayı da öğretmiştir. Ne demekti zenci olmak? Temelde yaptığım girişim bir kimlik arayışı oldu. Bu kimliği sorgularken yolumu Afrika’ya düşürdüm. Kendim için oluşturduğum olguyu sorgularken Senghor sayesinde Afrika’yı keşfettim.” “Zenci” sözcüğü aslında beyazların kara derili insanları aşağılamak için kullandıkları bir sözcüktür. Aimé Cesaire ve Senghor bu aynı sözcüğü kullanarak “zencilik” akımını yaratmışlardır. Daha sonra onlara Birago Diop ve başkaları da katılır. Beyazların onlara karşı fırlattıkları bu sözcüğü yerden alıp onların ırkçılıklarına ve sömürgeci düşüngülerine (ideolojilerine) karşı fırlatmışlardır. Böylece temeline insanı ve insancılığı koyarak kara Afrika kimliği ve kültürünü savunmaya yönelik bir silaha dönüştürmüşlerdir. İşte yukarıda sözünü ettiğim 2048 sayfalık siyasal yazılar kitabı bu silahın yalnızca kü çük bir parçasıdır. n KITAP 236 Haziran 2019