Katalog

O KU RLA R A Bernd Brunner’den “Uzanma Sanatı” “Hiçten Az”, bize tüm ihtişamıyla bir felsefeciyi sunuyor. Politika hakkında çok fazla konuşan, sinema, edebiyat ve sanatın her dalına dair söyleyecek çok fazla sözü olan, söylemleriyle, girdiği tartışmalarla magazinin bir parçası, bir pop ikonu haline getirilmeye çalışılan bir felsefecinin, hiç de değişmeden, yürüdüğü yoldan başka bir yere sapmadan, takıntılarından vazgeçmeden kendini tekrar hatırlatma eseri. Slavoj Zizek’in kitabını Cem Tunçer değerlendirdi. Buket Uzuner, “Su” romanıyla başladığı “Tabiat DörtlemesiUyumsuz Defne Kaman’ın Maceraları” dizisinin ikinci kitabı “Toprak”ta, büyük bir tarihi eser kaçakçılığının peşine düşen ve sırra kadem basan gazeteci ve aktivist Defne Kaman’la birlikte, Hititlerin merkezi Anadolu’ya, Çorum’a yol alıyor. Uzuner, “Toprak”ı anlattı. 2008 Pulitzer Ödülü’nün de sahibi olan Saul Friedländer’in “Kafka: Utanç ve Suçluluğın Şairi” ile gerçekleştirmek istediği amacı, Kafka dendiğinde akla gelen ilk isimlerden Max Brod’un sansüründen kurtararak gerçekleri ortaya dökmek ve samimi bir Kafka portresini okura sunmak. Kitabı Eray Ak tanıtıyor. Tüm dünyada büyük yankı uyandıran “Benim Olağanüstü Akıllı Arkadaşım”ın üzerinde bulunan imza Elena Ferrante. Roman, anlatıcı Elena ve arkadaşı Lila’nın, Napoli’nin şiddet dolu sokaklarında geçen çocukluk ve ilkgençlik yıllarını konu alıyor. Bol kitaplı günler... TURHAN GÜNAY turhangunay@cumhuriyet.com.tr cumkitap@cumhuriyet.com.tr twitter: www.twitter.com/CumKitap FREUD MARKA DİVAN Brunner’in sıraladığı örnekler içinde laf dönüp dolaşıp uzanarak çalışmaya geliyor. Kitapta, yazarak yaratanlardan yatarak yazanlara geçiş yapılıBernd Brunner, “Uzanma Sanatı”nda yayor. Proust’a, Twain’e, Sitwell’e, Wharton’a ve tay halde olmanın çeşitlerini ve bunların Capote’ye selam göndehayatımızda nerelere denk geldiğini inceriyor yazar. Brunner’in liyor. Yazar, uzanmanın sadece avarelik saydığı isimlerin de işi olmadığını, düşünülenin aksine çok farklı hayalle ilgili ama dumannoktalara temas ettiğini söylüyor. lanıp hayallere dalmak ise başka bir şey. Böylesi bir anda, elde sigarayla tutuşr Ali BULUNMAZ mak da var. Brunner’in anlattıkazır yazın şu sıcak günlarından, insanın aynı leri devam ederken ve zamanda uzanan hayvan yatay vaziyete teşneyolduğu sonucuna da ulaken Bernd Brunner’in şabiliriz pekâlâ. Sade bir Uzanma Sanatı’nı okumanın vakti. şilte ya da süsten yıkılan Hemen hepimizin gevşeyip işiyatakların iş gördüğü bu mizi gücümüzü hafif kaykılarak Brunner, uzanmanın huzursuzluk kültürünün etkilerini hafifleten, kimi zaman yaratıcılığı arttıran kimi zaman da rahatlama ve haz alma uzanış, bir arınmayı veya sürdürdüğümüz anlar var. Bunu, eylemi olarak iş gördüğünü söylüyor. Yani bir anlamda “serserilik” bir zevksizliği temsil edebiaylaklık veya zaman öldürme biçiminde anlamda da faydalı bir “hareket.” liyor. Ancak Brunner, yorumlayanlar da karşımıza çıkıyor. Fakat uzanmayı Batı’ya oranla Doğu’nun bir Brunner’in de dediği gibi uzanma, insanın oturuyor. Tepesindeki tavanı tuval olarak sanata dönüştürdüğünü söylüyor. var oluşunu belirleyen; yani insanı insan görmesi, Chesterton’ı dönemindekilerden Yazar, rahatlıktan bahsederken hamak yapan hareketlerden, daha doğrusu harefarklı kılıyordu. ve şezlongları da es geçmiyor; insanı hayal ketsizliklerden biri. “Yaratıcı insan uzanır” gibi bir çıkarım kurmaya davet eden bu önemli iki icadın, Brunner, başarıya yoğunlaşan günümüz yapmak da olası; bunun için özel tasarlançeşitli şekil değişiklikleriyle ve bazı soruninsanının uzanmanın değerini tam kavramış kanepelerin ve yatakların müdavimleri larına rağmen günümüze kadar geldiğini yamadığı görüşünde. Çünkü bu “eylem”, bile var. Ama en az onun kadar doğaya söylüyor. Uzanarak rahatlamanın muhtelif tembellikle veya âcizlikle eşleştirilmiş yayılma meraklılarını da unutmuyor biçimlerde karşımıza çıktığından bahsedurumda. Ancak beden hareketsizken Brunner. Bu kişilerin, vakti zamanında den yazar, Freud’un divanını da kervana zihnin durduğunu kim söyleyebilir? Hayal “serseri” ya da suçlu diye yaftalandığını ekliyor. Psikanaliz divanının bu kadar gücünü daha çok çalıştıran, zihni berrakdüşünürsek günümüzde bedeni bir parça ünlenmesi karşısında Todd Bracher’in laştıran “vidaları gevşetme”nin bir israf yeşilliğe yerleştirme çabamızın ne kadar tasarladığı divana “Freud” adını vermesisayılamayacağı açık. “Boş” zaman, aslında değerli olduğunu da kavrarız. ne şaşmamalı. en dolu olanı değil mi? Brunner’in anlatUyku ve ölümü birbirinden ayırmak da Brunner, uzanma sanatını huzursuzluk maya çalıştığı biraz da bu. önemli. Doğru pozisyonda uzanmanın kültürünün zararlı etkilerini hafifletmenin hayat kurtardığını bilmek Brunner’e göre “ACI VEREN ŞEY UYKU DEĞİL en kolay yolu olarak görüp onun “avareilginç bir ayrıntı. Uzanma ve kendinden UYANMAK” lik, kanaatkârlık, haz alma, rahatlamagevgeçme, başka bir zihinsel evre. Bunun şeme ve sevme sanatlarıyla yakından ilgili Uzanmanın iki amacı olduğunu söyleyen tadını çıkarmak adına bedene en sağlıklı olduğunu” vurguluyor. Dolayısıyla yatay Brunner’e göre bunlardan birincisi dinlenşekli vermek hayli dikkat gerektiriyor. halde olmak, düz anlamının ötesinde çok me, ikincisi ise dertlerden kaçış. Her ikiŞimdilerde moda olan “yatış pozisyonuna yönlü bir “eylem.” Evet, bazıları kabul sinde de kalıbı yatırmak esas; kendinden göre kişilik” muhabbeti de aynı torbaya etmese de böyle... n geçmek ise kaçınılmaz. Uzanarak başlayan atılabilir. alibulunmaz@cumhuriyet.com.tr ve biten hayatta, bahsi geçen anların sayısı Brunner, çiftlerin yatış şekline de değiise hiç bilinmez. niyor; iki insanın birlikte uyurken girdiği Uzanma Sanatı/ Bernd Brunner/ ÇeviTabii uzanarak çalışabilmeyi hayal hallerin, ilişkinin yorumlanmasına yetmeren: Zehra Aksu Yılmazer/ Can Yayınları/ edenleri de atlamayalım; Brunner’in, Gilyeceğini söylüyor; burada esas olan rahat152 s. bert Keith Chesterton örneği buna cuk lık: “Horlama (ki 100 desibele çıkabilen Vidaları gevşetelim gürültüsüyle bir motosikletin çalışmasından aşağı kalmaz), uykuda konuşma, devamlı sağa sola dönmeler ya da huzursuz bacak sendromu işin içine girerse birlikte uyumak sorun haline gelebilir.” Brunner, A. L. Kennedy’nin “asıl acı veren şey uyku değil uyanmak” sözünü hatırlatıyor. Uzanma sonrasındaki uykunun, bildiğimiz zamandan belli bir süreliğine kopma anlamına geldiğini de aklımızın bir köşesinde tutmalıyız. Derinlik önemli; mesela siesta, gün içinde açılıp kapatılmış bir paranteze benziyor. Nathaniel Kleitman ve Bruce Richardson, 1938’de bir mağarada, bu parantezi hiç açmamaya uğraşıp günlük biyoritmi 28 saate çıkarmaya çalışmıştı. O deneyde, sadece Bruce başarılı olmuştu. H İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç t Genel Yayın Yönetmeni: Can Dündar t Yayın Yönetmeni: Turhan Günay t Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Abbas Yalçın t Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı t Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. t İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli İstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 t Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri, Hoşdere Yolu, 34850 Esenyurt İSTANBUL. t Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden t Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü t Reklam Koordinatörü: Hakan Çankaya t Reklam Müdürü: Ayla Atamer t Tel: 0 (212) 251 98 74750 (212) 343 72 74 t Yerel süreli yayın t Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1 3 3 0 1 3 A Ğ U S T O S 2 0 1 5 n S A Y F A 3