Katalog

Kitap Gölgesi Görünmez Arkadaşım Bilmediği bir kente taşınmak, yabancı bir okula, tanımadığı çevreye gitmek çoğu çocuk için kâbus gibidir. “Görünmez Arkadaşım”ın kahramanı Gianni, işte bu duyguyu yaşıyor. r Mavisel YENER L ucia Tumiati, İtalyan edebiyatının önemli kalemlerinden biri. 1926 Venedik doğumlu yazar, henüz altı yaşındayken “öteki” olmanın ne demek olduğunu anlamış. Annesiyle babası ayrılmış, Yahudi bir annenin çocuğu olmanın sonuçlarına katlanmak zorunda kalmış. Uzun süre, annesiyle birlikte saklanarak yaşamış. Savaşın bitiminde 1945’de annesini yitirince babasının yanına Floransa’ya dönmüş. Edebiyat bölümünü bitirdikten sonra, çocuklar ve gençler için yazdığı kitaplarla tanınmış. Tumiati’nin yaşam öyküsünü öğrendiğimizde Görünmez Arkadaşım adlı yapıtın arkasında biraz daha dolaşıp metni değişik biçimlerde de okumamız olası. Gianni’nin içinde ve dışında kocaman bir boşluk var, çok üzgün. Çünkü yatağı, sandalyesi, oyuncakları, kitaplarının durduğu raflar yerinde değil. Ailesi ile birlikte bir başka şehre taşınıyorlar. Eşya yüklü kamyon ve bütün hayatı yola çıkınca, komşularla vedalaşıp babasının arabasına binmekten başka çaresi kalmıyor. Gideceği yer hakkında hiçbir fikri yok. Gideceği yer köy mü şehir mi, onu bile bilmiyor. Hayali arkadaşı Pak imdadına yetişiyor: “…Eğer sana kimse bakmıyor, seni kimse fark etmiyorsa şehirdesin demektir. Ama birileri durup sana selam veriyorsa, adını soruyorsa köydesindir.”(s, 42) Geçmiş günleri hayal ederek yolculuğa başlıyor. Doğum gününde annesinin armağan ettiği giysileri, arkadaşı Pak ile nasıl paylaştığını anımsıyor. Bir başka gün Pak ile karpuz yeme yarışı yaparken nasıl da mide fesadına uğradıkları geliyor gözünün önüne. Ne zaman kendini karanlıkta, bir başına hissetse Pak’ın kolları açık ona koştuğunu düşünüyor. ANILARI SİLEN ADAM Gianni’nin düşsel ve çok özel arkadaşı Pak, oldukça neşeli, hazırcevap, hayatı çok da ciddiye almayan, zeki, cesur biri. Ne zaman Gianni’nin başı belâya girse, ya da korkuları yüzeye çıksa onun yanına geliveriyor. Gianni için eğlenceli bir arkadaş o. Gianni, Pak’ın ona “Yeni şehre vardığımızda hatıraları silen adama gideriz” dediğini anımsıyor. “Duyduğuma göre, bu adam anılarını alıyormuş senden. Tabii bunun bir karşılığı var. Ama kötü şeyleri, kötü not aldığın zamanları, üzüldüğün şeyleri hatırlamak istemiyorsan, ona gidiyorsun, hepsini alıyor senden.” (s. 33) “Her şeyi unutmak güzel mi?” sorusunu okurun belleğine koyuyor Gianni. Bu konuyu arkadaşı ile tartışıyorlar. Anılar olmazsa köksüz, koparılmış bir çiçeğe mi benzeriz, yoksa da tüm hüzünlerimizden kurtulur muyuz? Bakalım Gianni anıları silen adama gidecek mi, buna gerek kalacak mı… Yalnızlıktan korkan Gianni hayali arkadaşı Pak’a mı sığınacak hep, sorusunu kitabın sonuna değin soruyoruz kendimize. Kahramanımızın yalnızlık korkusu gerçek arkadaşları bulunca sona erecek mi, hüzünlü başlangıç sevinçli sona dönüşecek mi göreceğiz. Gianni üzerinden anlatılan duygular, korkular, kaygılar çocuk okurlara sorular sorduruyor. Tumiati, Gianni’nin Pak ile yaşadıklarını sıkmadan anlatarak, iletiyi doğrudan söylemeyerek okuru keşfe davet ediyor. Kimse Gianni’ye “taşınmak öyle pek kötü bir şey değil” demiyor, yazar ezberlenmiş çözümler yerine özgün bir yaklaşımla konuyu ele alıyor. İyi bir çocuk kitabından beklenen çok katmanlılık, Filiz Özdem’in yetkin çevirisi, Massoni’nin başarılı resimleri ile daha da güzelleniyor. Eğlenceli okumalar. n www.maviselyener.com *Görünmez Arkadaşım/ Lucia Tumiati/ Resimleyen: Simone Massoni/ Çeviren: Filiz Özdem/ YKY Doğan Kardeş Kitaplığı/ 2014/ 109 s./ 9+ Mavisel Yener n Ata Cad. Defne Sok. No:1 D:1 Balçovaİzmir n www.maviselyener.com n [email protected] C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1262 2 4 N İ S A N 2 0 1 4 n S A Y F A 2 3