Katalog

C. Isherwood’un bir yazar olarak portresi Tek Başına Bir Adam Tek Başına Bir Adam‘da, İngiliz asıllı orta yaşlı bir profesör olan George’un yaşamının “tek” bir günü gözler önüne seriliyor. ? Lal Mina SOLMAZ ördüklerini sürekli kayda alan bir kamerayım ben. Bir gün bunların hepsi dikkatle yazıya aktarılacak, bunu da biliyorum” diyerek yazdıklarında çoğunlukla kendi hayatına ve gözlemlerine “ayna” tuttuğunu ifade eden Christopher Isherwood, Tek Başına Bir Adam kitabıyla yazma yönündeki planlarında bir hayli yol kat ettiğini söylüyor. Isherwood, “gözde”si olarak nitelendirdiği bu kitabını ince eleyip sık dokuyarak, görünenlerin altında fokurdayan bir gerçeğin daha olduğunu gözler önüne sermek adına “kontrolünü elden bırakmadan” yazdığını söylüyor. Tek Başına Bir Adam’da, İngiliz asıllı orta yaşlı bir profesör olan George’un yaşamının “tek” bir günü gözler önüne seriliyor. Hayat arkadaşı Jim’i bir araba kazası sonucu kaybeden George, Jim’in olmadığı bir yaşama tutunup kendi başına ayağa kalkmaya çalışıyor. Farklı bir uyruktan gelmesi ve yaşça büyük olması sebebiyle öğrencilerine yabancılaşan George, eşcinsel olmasından ötürü toplumun geri kalanından da uzaklaşır. Çevresindeki herkese “öfke”yle bakan George, yüreğinin boşluklarını yaşam sevgisiyle doldurmaya uğraşıyor. Sevdiğini kaybeden, toplumdan uzaklaşan ve gün geçtikçe kendi iç dünyasına “yaklaşan” bir insanın portresini çizen Isherwood, okuru vazgeçmekle tutunmak arasında Christopher Isherwood “G gidip gelen kahramanın ince çizgisinde buluşturuyor. Romanıyla Gore Vidal’den “İngilizcenin en iyi yazarı” övgüsünü alan Isherwood, kitabında eşcinsellik konusunda dobra bir tutum sergiliyor ve eşcinsellikten ziyade “ötekilik” sorunuyla ilgilendiğini, bu “farklı” bakış açısının altını çizmeye çalışıyor. New York Times’a yazan edebiyat eleştirmeni ve yazar David Daiches, “insanlığın badiresi konusunda üzücü ve bir o kadar şeytani bir rapor” olarak özetlediği bu romanın anlatımının büyüleyici olmasından, sözcüklerin özenle seçilmesinden ve her şeyden önemlisi yazılanların “doğru”luğundan övgüyle bahsediyor. Yirminci yüzyılın en nüfuzlu eşcinsel yazarlarından biri olarak kabul edilen ABD’li romancı Edmund White, “Çağdaş Eşcinsel Özgürlük Hareketi”nin ilk ve en iyi romanlarından biri olarak değerlendirdiği Tek Başına Bir Adam’ın yazarı Isherwood’un kendisini etkileyen belli başlı yazarlardan biri olduğunu da ekliyor. Eserlerinde daha çok sınıf mücadelelerine, toplumsal adalete yer veren İngiliz şair, yazar ve denemeci Stephen Spender ise kitap hakkındaki düşüncesini “kesinlikle çarpıcı, sinir bozucu bir gerçeklikte kurgulanmış şahane bir eser” şeklinde ifade ediyor. Otomatik Portakal kitabının yazarı ve edebiyat eleştirmeni Anthony Burgess ise Isherwood’un bu kitapla birlikte bir yazar olarak görkemini ve dehasını hiçbir zaman kaybetmediğini kanıtladığına inanıyor. The Telegraph gazetesinde yazan ABD’li yazar Richard Preston, ilk olarak 1964’te yayımlanan Tek Başına Bir Adam kitabının anlatımının çok başarılı olduğunu ama kitabın Tom Ford tarafından aynı isimle beyazperdeye aktarılan filmini beğenmeyenlerin kitabın da kötü olduğunu düşünmemesini önemle rica ediyor. The Independent gazetesi Isherwood’un bu kitapla birlikte ABD’deki ve İngiltere’deki eşcinsel yazarlara ilham olduğu gerçeğini öne çıkarırken Guardian gazetesi ise kitabın bütününde hissedilen bastırılmış ıstırap duygusunun hüküm sürdüğü noktada mizahla metanetin çarpıcı bir şekilde bütünleştiğini söylüyor ve ekliyor: “Isherwood inanılmaz bir yazar. Çok yetenekli. Kıvrak zekâsı, mizah anlayışı, biçemsel cazibesi ve anlatım tekniğiyle Isherwood, kesinlikle edebiyat dünyasının önde gelen isimlerinden. Tek Başına Bir Adam romanı ise yazarın kesinlikle başyapıtı olarak bilinmeli ve hatırlanmalı.” ? Tek Başına Bir Adam/ Christopher Isherwood/ Çeviren: Fatih Özgüven/ Yapı Kredi Yayınları/ 132 s. CUMHURİYET KİTAP SAYI 1189 29 KASIM 2012 ? SAYFA 19